Ra Jesús bi zøm bʉ rá hninizɛhɛ
6
Bi bøm bʉ ra Jesús bʉya, bi mba bʉ ja rá hnini zɛhɛ Nazaret. Bi mbähä yʉ́ xädi. 2 Nɛ nuꞌa ra pa ran tsꞌäya, bi mbähä yʉ́ xädi bʉ ja ra niją. Nu ra Jesús bʉya bi xänba bʉ yʉ jąꞌi. Nuꞌbʉ mi ꞌyøh yʉ jąꞌi a bi manꞌa ra Jesús, bi hyonya thoho nɛ din ꞌyɛ̨mzɛhɛ ʉ:―ꞌBɛꞌa nin xädi im man na. ꞌBɛꞌa ni tsꞌɛdi i ja na, ngue i sä i øtꞌ yʉn tꞌøtꞌe mixte na. 3 Ha hinga guehna ra yaxi na, rá tsꞌʉntꞌʉ ra María. Nɛ yʉ́n ꞌyohʉ ra Jacobo, nɛ ra José, nɛ ra Judas, nɛ ra Simón, nɛ ʉ yʉ́n ju dí ꞌbʉhmbʉ ua, bi ꞌyɛ̨n ʉ.
―Gätho yʉ́ pøngahyą Oją i hnumansu, pɛ hønbʉ ja rá häizɛhɛ nɛpʉ ꞌbʉh yʉ́ mɛni, nɛpʉ ja rá ngusɛ hingui hnumansu bʉ, bi ꞌyɛ̨nꞌa.
5 Nɛ hingui ngu yʉn tꞌøtꞌe bi ꞌyørpʉ ngue xtá ꞌyut rá tsꞌɛdi. Høntꞌʉ zi yoho yʉn zämanꞌʉ bi gäx rá ꞌyɛ bi japi bi yąnꞌʉ. 6 Nɛ bi hyonya thoho a ra Jesús nguetho him bi ꞌyɛ̨cꞌyɛi ʉ ngue i ja rá tsꞌɛdi ʉ yʉ́ mɛnguhʉ. Nɛ nubʉya bi mba bʉ ja yʉ tꞌʉhnihni jombʉ Nazaret, nɛ bi xänba bʉ ʉ yʉ jąꞌi.
Bi mbɛhnꞌdʉ ꞌdɛꞌmayoho da mampꞌa rám hma
7 Mꞌbɛjua bʉya bi xi ʉ ꞌdɛꞌmayoho yʉ́ xädi ngue da mba bʉ ja yʉ hnini. Nɛ ꞌda i yoho bi zänni, nɛ bi un yʉ́ tsꞌɛdi da hyønꞌa thi yʉ zįthu in ꞌyohʉ ʉ ꞌda yʉ jąꞌi. 8-9 Nɛ bi xi ʉ nte da hyąx ꞌbʉ bi mba ʉ. Høntꞌa nꞌda ra tøhø da hyątsꞌi nꞌda ngu nꞌda ʉ. Nɛ høntꞌʉ yʉ thįxfani da ꞌyʉtꞌi. Xíng yʉn juꞌdøzą, xíng yʉn zɛdi da hyątsꞌi, xing ra mbɛti, nɛ xín da gąx ʉ yojoꞌtsꞌi yʉ́ pahni.
10 Nɛ manꞌda bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Hønbʉ go hapʉ da mba ma säya ahʉ ꞌbʉ gá sømhbʉ bʉ ja yʉ hnini, gam ꞌbʉhmbʉ bʉ gueꞌbʉ go gá nɛxhʉ bʉ. 11 Nɛ nubʉ hapʉ gui sømhbʉ ngue hin da zin ahʉ nɛ hin da ꞌyømanho a guí mamhbʉ, dami pømhbʉ bʉ, dami huąjʉ ra häi ja ni xįnguahʉ, ra hmɛpya ngue gui sohmbʉ bʉ ʉ. Nɛ majuąni dí xi ahʉ, nuꞌa ra hnini hin da zin ahʉ, manꞌda xʉn ngu ran ʉnbi da nu a ꞌbʉ bi zøn ra pa ran juąnbi, xinda gueꞌa ra hnini Sodoma nɛ ra hnini Gomorra, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ́ xädi.
12 Nɛ bi bøm bʉ ꞌdɛꞌmayoho bʉya, bi mba. Hønbʉ go hapʉ bin ꞌyo bi xih yʉ jąꞌi di päh yʉ́n ꞌyomfɛ̨ni nangue yʉ tsꞌoqui bi ꞌyøtꞌe. 13 Nɛ bi hyøn a thi xʉn ngu yʉ zįthu mín ꞌyohʉ ꞌda yʉ jąꞌi nɛ xʉn ngu yʉn zämanꞌʉ bi gox ra aceite nɛ bi japi bi zä ʉ.
Rán dąte ra Xuua Nxixyą
14 Mí ø a ra tsꞌʉtꞌabi Herodes ngue mí man yʉ jąꞌi ꞌbɛꞌa mí øtꞌa ra Jesús bʉ mí ꞌyo, nɛ bi ꞌyɛ̨mb bʉya:
―Masque gueꞌa ra Xuua Nxixyą a bi dąmbɛ̨ni, janangueꞌa i øt yʉn tꞌøtꞌe ngue i uh rá tsꞌɛdi, bi ꞌyɛ̨na.
15 Pɛ nuꞌʉ ꞌda yʉ jąꞌi, mi ɛ̨na:
―Ra Elías a ra Jesús.
Nɛ nuꞌʉ ꞌda i ɛ̨na:
―Ra pøngahyą tengu mi ꞌbʉh mayaꞌbʉ.
16 Pɛ nu ra Herodes ꞌdatꞌa im ma, bi ꞌyɛ̨na:
―Gueꞌa ra Xuua Nxixyą a ngue dá manda da tsꞌɛcpa rá ꞌyʉga, masque bi dąmbɛ̨ni, bi ꞌyɛ̨n a ra Herodes.
17-18 Nguetho guesɛ ra Herodes bi mbɛnhꞌdʉ bá bɛnt ra Xuua, bi duꞌtꞌi nɛ bi gotꞌa fädi. Nguetho in cuɛ ra Herodes ꞌbʉ mí tꞌɛ̨mbi hingui ho a bi ꞌyøtꞌe ngue xí zin a rá ꞌbɛpo. Nɛ nuꞌbʉ mí zinꞌa ra xisu, mi ꞌbʉhmi a ra Felipe. Nɛ nuꞌa ra Felipe, rán ꞌyohʉ zɛhɛ a ra Herodes. Nɛ nu ra xisu i Herodías a. Nɛ gueꞌa ra Xuua Nxixyą bin yąui ra Herodes, bi xifi hingui ho a bi ꞌyøtꞌe. Him bi ꞌyømanho ra Herodes bʉya, janangue bi manda dí cotꞌa fädi ra Xuua Nxixyą.
19 Nɛ a ra Herodías bin cuɛ nɛ ɛ̨mmɛ honi ꞌbɛpʉ dí hyo a ra Xuua. Pɛ him ꞌbex bi zä bi hyo. 20 Nguetho nu ra Herodes mi pądi ra hocjąꞌi a ra Xuua, nɛ bi xi ʉ yʉ mbängoxthi njon da japi da yʉrpʉ ngue di ʉnba ra Xuua. Nɛ nu ra Herodes, jaꞌbʉ di manda bá tsꞌinba ra Xuua ngue i nde da ꞌyø i tsꞌʉ rám hman ra Xuua. Nɛ bi ꞌyømanho tho madagueꞌbʉ hinga gätho i pądi ꞌbɛꞌa nam bønꞌa i man ra Xuua.
21 Nuꞌbʉ mi zøn ra pa rá ngopa ra Herodes, nu ra Herodías bʉya bi dįni ꞌbɛpʉ dí hyo ra Xuua bʉya. Bi ꞌyøtꞌa nꞌda ra dąnsihmɛ ra Herodes bá si yʉ́m fätsꞌihʉ, nɛ yʉ́ hmudofʉi nɛꞌʉ yʉ ngʉrpi bʉ ja ra häi Galilea. 22 Nuꞌbʉ min sihmɛ ʉ bi yʉrpʉ rá tꞌįxu ra Herodías, bin nɛsɛ a ra hmute. Nu ra Herodes nɛ ʉ gä mi huhmbʉ bʉ ɛ̨mmɛ bi numanhop rán hnɛi ra hmute.
―Nuya gui ꞌyäqui ꞌbɛꞌa guí nde gui ꞌyäqui, nugä ga ꞌda i, bi ꞌyɛ̨mbi.
23 Nɛ xø bi ꞌyɛ̨mbi:
―ꞌYɛ̨cꞌyɛi Oją majuąni ga ꞌda i ꞌbɛꞌa gui ꞌyäqui madague a gui ꞌyäc made gätho ꞌbɛꞌa dí pɛꞌtsꞌä, bi ꞌyɛ̨mbi.
24 Nuꞌa ra hmute bʉya bi bøni nɛ bi ꞌyänꞌna rá mbe ngue ra Herodías, bi ꞌyɛ̨mbi:
―ꞌBɛꞌa sä ga äpi, mbe.
Nuꞌa rá mbe bʉya bi ꞌyɛ̨mbi:
―ꞌYäpꞌa rá yą ra Xuua Nxixyą.
25 Bi mbenga nꞌdihi ra hmute bʉya bi ꞌyɛ̨mpꞌa ra Herodes:
―Dí nde ꞌbexque guehya gui ꞌdacꞌa rá yą ra Xuua Nxixyą, gui cärca ra mbohi, bi ꞌyɛ̨mbi.
26 Nu ra Herodes bʉya bi du rá mbʉi ꞌbʉ mi ꞌyø a bi man a ra hmute, pɛ hingui sä ꞌbɛꞌa da mam bʉya nguetho hupʉ ja ran sihmɛ ʉ xí ꞌyøde ꞌbɛꞌa bim ma ngue ya xi ma majuąni di unni ꞌbɛꞌa da tꞌäpi. 27 Janangue a guehma bi mbɛnhna nꞌda ra dofʉi bá hąnba rá yą ra Xuua. 28 Nuꞌa ra dofʉi bʉya bi mba bá sɛcpa rá yą ra Xuua nubʉ ja ra fädi nɛ bá cätꞌa nꞌda ra mbohi, bi unna ra hmute bʉya. Nu ra hmute bʉya, bi unna rá mbe a rá yą ra Xuua. Nɛ gueꞌa bin ja ꞌbʉ mi du ra Xuua Nxixyą.
29 Nuꞌbʉ mí ꞌyøh yʉ́ xädi ra Xuua ngue bi tsꞌɛcpa rá yą, bá ɛ̨ ʉ, bi duspa rá ngøcꞌyɛi nɛ bi mba bi ꞌyäpʉ ja ran ꞌyägui bʉya.
Bi un ran tsꞌihmɛ cʉtꞌa mahuąhi a ra Jesús
30 Nuꞌbʉ jam bá penc ʉ yʉ́ xädi a ra Jesús, bi xifi ꞌbɛꞌa gätho xi ꞌyørpʉ bin ꞌyo, nɛ bi ma ꞌbɛꞌa gätho bi mam bʉ ꞌbʉh yʉ jąꞌi ꞌbʉ mi xih rám hman Oją ʉ. 31 Nu ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Ga mbähä tsꞌʉ nʉ nꞌdanni ngue dan säyahʉ tsꞌʉ nʉ, xøhma guí yähmbʉ, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ.
Nguetho xʉn ngu yʉ jąꞌi i søm bʉ, ní mba nɛ ní ꞌyɛ̨hɛ, nɛ xíngui tsꞌʉ im bongui din sihmɛ ʉ. 32 Janangue a bi hyu ra mbosa ʉ im bɛ̨ni da zøm bʉ maꞌueni ʉ guepʉ da zä dim ꞌbʉsɛ ʉ. 33 Pɛ xʉn ngu miꞌda yʉ jąꞌi bi hyantꞌa ra mbosa bʉ ni mba nɛ bi bądi i hu bʉ ra Jesús. Nɛ bá nɛxpʉ ja yʉ́ hnini ʉ, nɛ ɛ̨mmɛ bin ti ʉ nɛ ꞌyogua thoho nɛ mꞌbɛtꞌo bi zøm bʉ da zønꞌa ra mbosa. 34 Nuꞌbʉ mi gąh ra mbosa ra Jesús nɛ yʉ́ xädi, bi nu xʉn ngu yʉ jąꞌi ya xí zøm bʉ, nɛ bi huɛ̨cꞌʉ ngue in ja tengu yʉ dɛꞌyo njoꞌo di jamansu. Nɛ ꞌbex bi dʉꞌmi bi xih yʉ jąꞌi rám hman ra Jesús mahønꞌa asta gueꞌbʉ go mín de. 35,36 Nuꞌbʉ mín de bʉya bi tꞌɛ̨mpꞌa ra Jesús:
―Ɛ̨mmɛ bin de ya, nɛ hinga nan sihmɛ yʉ jąꞌi, dami pɛnpʉ ja yʉ tꞌʉhnini ya da dän yʉ hmɛ bʉ nguetho maꞌueni ua nɛ hinꞌyʉ ꞌbɛꞌa da zi, bi ꞌyɛ̨nꞌʉ yʉ́ xädi.
37 Pɛ nuꞌa ra Jesús bi ꞌyɛ̨na:
―Gueꞌahʉ gui ꞌuįmhbʉ yʉ jąꞌi, bi ꞌyɛ̨mbi.
Nɛ bi ꞌyɛ̨nꞌʉ yʉ́ xädi:
―Pɛ ha guí ɛ̨nje gua tämhbe yociɛnto ra hmɛ ngue ga unhde yʉ jąꞌi da zi, bi ꞌyɛ̨nꞌʉ. 38 Nu ra Jesús bʉya bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Bá nuhʉ bʉ hangu yʉ hmɛ ja bʉ.
Nuꞌbʉ mí bądi, bi ꞌyɛ̨mbi:
―Cʉtꞌa mhmɛ nɛ yoho yʉ huą ja ua, bi ꞌyɛ̨n ʉ.
39 Nɛ bi xih pʉya:
―Dami xihmbʉ yʉ jąꞌi din säya nʉ i ja yʉ ꞌbotꞌɛi.
40 Nɛ ꞌdarpʉ bi hyu ʉ nꞌda ciento, nɛ ꞌdarpʉ bi hyu ʉ mi yote ma ꞌdɛtꞌa, nɛ njabʉ bi ꞌyøtꞌe gätho ʉ miꞌda. 41 Nuꞌbʉ mi gʉnꞌʉ cʉtꞌa yʉ hmɛ nɛ ʉ yoho yʉ huą ra Jesús, bi ndøs mahɛ̨tsꞌi, bi ꞌyäp rán jąpi Oją nɛ bi xɛnꞌʉ yʉ hmɛ. Nɛ ʉ yʉ huą bʉya. Nubʉya bi unꞌdʉ yʉ́ xädi di darpa yʉ jąꞌi. 42 Gätho bin sihmɛ ʉ ꞌbʉpʉ nɛ bin niyą xʉn ho ʉ. 43 Nɛ nuꞌbʉ mi juaꞌa bi pɛtꞌʉ bi bongui, ꞌdɛꞌmayo ꞌbøtsꞌe bi yudi. 44 Nɛ nuꞌʉ bin sihmɛ cʉtꞌa mahuąhi ma ꞌyohʉ ʉ.
Ra Jesús bin ꞌyo maxøtsꞌe bʉ ja ra dądehe
45,46 Nu ra Jesús bʉya bi xih yʉ́ xädi mꞌbɛtꞌo da mba ʉ da zøm bʉ ra hnini Betsaida, nɛ bi yʉtꞌa nꞌdihi bʉ ja ra mbosa ʉ bʉya. Nu ra Jesús him ꞌbex gue bi mba nɛ nuꞌbʉ min ꞌyɛ̨hmbʉ gätho yʉ jąꞌi, bi ndexpʉ ja ra nyuni bin yąui Oją bʉ. 47 Nuꞌbʉ min xui, ya i ꞌyo bʉ ra mbosa bʉ made ra dehe. Nu ra Jesús mi ꞌbʉtho bʉ bán tsꞌogui. 48 Nɛ nuꞌbʉ mí hyantꞌʉ ꞌbɛꞌa øtꞌʉ yʉ́ xädi, bi nu ngue xʉn hɛ̨i bʉ ni ꞌyon yʉ́ mbosa nguetho di costaꞌa ran dąhi a ra mbosa. Nɛ nuꞌbʉ maguembʉ da hyax pʉya bá ɛ̨h ra Jesús bʉ ní mba yʉ́ xädi, ba ꞌyo maxøtsꞌe ra dehe. Nɛ nuꞌbʉ mi zʉdi ɛ̨na da miꞌtsꞌa ra mbosa. 49,50 Nuꞌʉ yʉ́ xädi ꞌbʉ mi nu bi bɛ̨n ʉ: “Nꞌda ra du i mba bʉ,” ɛ̨nꞌʉ. Nɛ ɛ̨mmɛ bi mba ʉ nguetho bin su. Nuꞌa ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Guecä o te guím bɛ̨mhbʉ. Damin johyahʉ, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ.
51 Nɛ bi ndexpʉ ja ra mbosa bʉya. ꞌBex bin hɛ̨ ran dąhi, nɛ ɛ̨mmɛ bi hyonya thoho yʉ́ xädi ꞌbʉ mi nu ꞌyo maxøtsꞌe ra dehe ra Jesús, nɛ bin hɛ̨ nꞌdihi ran dąhi. 52 Bi hyonya thoho nguetho him bi bɛ̨ni ꞌbɛꞌa bi nu ꞌbʉ mi ꞌuįnꞌi cʉtꞌa mahuąhi yʉn ꞌyohʉ bʉ ndenthe, nguetho hingana pądi xʉn ho ʉ.
Ra Jesús bi hocꞌʉ yʉn zämanꞌʉ bʉ ja ra xɛqui Genesaret
53 Nɛ bi zøm bʉ ꞌdanguadi ra dądehe bʉya, nubʉ ra häi Genesaret, bi zopʉ yʉ́ mbosa. 54 Nuꞌbʉ mi gąpʉ ja ra mbosa, gätho yʉ jąꞌi bi bądi gue gueꞌa ra Jesús. 55 Nɛ nu yʉ jąꞌi bʉya ꞌbex bi mba bá si yʉ hyɛ̨nni, bi zixpʉ da thoh ra Jesús. Mi oxpʉ ja yʉ́ ꞌbeza ꞌda, hønbʉ go hapʉ ní nɛtsꞌi. Nɛ nuꞌbʉ mi thopʉ ra Jesús bʉ ja yʉ́ häi ʉ, 56 hønbʉ go hapʉ bi thogui, o gue yʉ tꞌʉhnini o gue yʉ dąhnini, o guepʉ maꞌueni yʉ hnini, ya xí ꞌbom bʉ yʉn zämanꞌʉ. Nɛ gätho bʉ bi thogui bi si a ra Jesús: “Mada høntꞌa ni pahni ga thätꞌi i,” bi tꞌɛ̨mbi. Nɛ høntꞌa go toꞌo bi därpa rá nyąmpahni ꞌbex bi zä bʉya.