1 Pɛ̀gá 2

Talɩkwa yìə̀n tə Davidə nə bɩrɩ Salʋmʋn nə

1 Davidə tɩan máŋá nə twi kʋ bwələ, ʋ pɩn nii ʋ bìú Salʋmʋn nə, ʋ wʋ́: 2 «À mʋ̀ wá tì cwəŋə tə, ləzwənə mama nə tì. N dàń pa sə n jɩ̀àn ja dɩ̀àn, sə n ya ndə bɛɛ nə mɛ, sə ʋ ya nətʋ! 3 Twá Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu, ʋ nə yɩ n Yɩɩ tə nii tə nə zəni. Twá ʋ coŋi tə nə, n ga twá ʋ yìə̀n tə nə, ʋ nə pɩn ba pʋ́pʋ́nɩ́, sə tə tʋn. Twá kʋ tə nə, ʋ nə pɩn nii kʋ yuu wa, də yìə̀n tə nə, ʋ nə bɩrɩ, sə tə tʋn. Twá ʋ kàrà tə nə, ndə kʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́, Moyizə Yɩɩ nii sagɩ tə wa nətʋ. Kʋ dàń wá pa, n va yáá won tə mama wa, n nə wá fwa, bwálɩ́ tə mama wa, n nə wá te n yáá. 4 Yá kʋ dàń wá pa, Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nikanɩ tə, ʋ nə kàn ʋ pa nə nii sú. Ʋ yà swɩ̀n, ʋ wʋ́: “Də n bɩ̀á tə nə cɩ̀gà ba tɩ̀àn nə, ba tʋtʋnɛɛ wa, ba nə jə pùə́ nədʋ də nə, də ba waa mama, də ba jə̀rə̀ mama, n bá pɩ̀à lìù n ga, n dwíí tə wa, sə ʋ jə̀ń Yɩzərayɛlə padaʋ tə yuu wa.” 5 N yə̀ə́ zəni, kʋ tə Seruya bìú Zʋabə nə tʋn à yɩra. N yə̀ə́ kʋ tə ʋ nə tʋn, Yɩzərayɛlə kwatara yáá tɩ̀án bələ yɩra. Ba mʋ̀ nə yɩ Nɛrə bìú Abənɛrə, də Yetɛrə bìú Amasa. Ʋ gʋa ba, yá kʋ yà tà kʋ̀ʋ̀ máŋá, kʋ yà yɩ sìə́ máŋá. Ʋ ken ba jana ʋ tàŋá voru nə, də ʋ nɛɛ natɩra nə. 6 N wá twá də n wʋbʋŋa tə, n ma tʋn. Dàn ká yá n pa ʋ yuu pɩrʋ, ʋ ma tɩ ʋ va ciru* də sìə́. 7 N wá tʋn wʋywaŋʋ* Barəzilayi, ʋ nə yɩ Galadə tíú tə bɩ̀á tə yɩra. Ba mɛ sə ba ya lɩ̀à tə wa, ba nə də́ wodiu də mʋ́. Cɩ́gá, mə nətʋ nə ba twi ba jəri nə máŋá tə wa, à yà nə dəri, n nubiu Abəsalomə yáá nə. 8 Nə̀ń Gera bìú Swimɛyi nə, n səpuni nə. Ʋ yɩ Bɛnzwamɛn dwíí, ʋ ga yɩ Bahurimə tíú. Ʋ zɩrɩ ʋ kə à nə zənzən, dɩɩn tə nə, à nə dəri à va à səgə Mahanayimə nə. Yá máŋá tə, à nə pìí à bɩ̀àn, ʋ twi ʋ jəri nə Zʋrədɛn mʋnaa tə nii nə. À dùə̀ kʋ bwálɩ́ tə wa də Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu yɩrɩ, à swɩ̀n ʋ con, də à bá gʋ wá, də kwatara sɩ̀ʋ́. 9 Sɩ́ʋ́n nə, n mʋ̀ dàn ká yá wá ndə lìù tə nə, ʋ nə wá yoo cʋ̀gʋ̀. Cɩ́gá, n yɩ bɛɛ tə n nə jə wʋbʋŋa, n yə̀ə́ kʋ tə, n nə wá tʋn ʋ yɩra. N mɛ sə n pa ʋ yukʋpwənə tə tà də jana, sə ʋ ma va ciru.

10 Davidə tɩga, yá ba gùrì wá ʋ nyɩna-ba con, ba nə dí yáá ba tɩ. Ba gùrì wá Davidə sadiyuu tə wa, Zwerizalɛmə wa. 11 Davidə dí pàrɩ̀ Yɩzərayɛlə lʋʋ nii tə yuu wa bɩna sapwilə. Ʋ dí pàrɩ̀ bɩna barpɛ, Ebəron nə, ʋ ga dí pàrɩ̀ bɩna fɩtwa də batwa, Zwerizalɛmə nə.

Salʋmʋn pàrɩ̀ tə yoo

12 Salʋmʋn jə̀ń ʋ nyɩna Davidə padaʋ tə yuu, yá ʋ pàrɩ̀ tə dàń jɩn dɩ̀àn zənzən.

13 Dɩɩn don nə, Adoniya, ʋ nə yɩ Davidə də Hagitə bìú, vəli Salʋmʋn nuu Batəsweba con. Batəsweba ma bwe wá, ʋ wʋ́: «Kʋ yɩ n twi à con də yazurə? Adoniya ma le wá, ʋ wʋ́: «Awoo.» 14 Adoniya swɩ̀n, ʋ súrí lá, ʋ wʋ́: «À jə sʋgʋ à pɩ̀à sə à swɩ̀n n con.» Batəsweba le, ʋ wʋ́: «Swɩ̀n!» 15 Adoniya swɩ̀n, ʋ wʋ́: «N tətə yə̀ə́ də pàrɩ̀ tə yà yɩ à mʋ̀ nyiən, yá Yɩzərayɛlə lɩ̀à tə mama yɩ à mʋ̀ nə ba ywàŋá, sə ba pa à də́ pàrɩ̀ tə. Yá pàrɩ̀ tə dàń pìí kʋ jì, à nubiu Salʋmʋn nyiən, ndə Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nə pɩ̀à nətʋ. 16 Sɩ́ʋ́n nə, à dàń lòrì mʋ́ yoo nədʋ. Dàn ká vwəŋə nə, kʋ yoo tə.» Batəsweba le wá, ʋ wʋ́: «Swɩ̀n.» 17 Adoniya swɩ̀n, ʋ wʋ́: «À lòrì mʋ́, swɩ̀n pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn con, sə ʋ pa nə Abiswagə, ʋ nə yɩ Swinɛmə tíú tə, sə à ma fwa à kan. Cɩ́gá, ʋ bá vɩ kʋ tə, n nə wá lòrì ʋ con.» 18 Batəsweba ma swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Kʋ ziən! À wá swɩ̀n n kori tə pɩ̀ʋ́ tə con.»

19 Batəsweba dàń zàn, ʋ va pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn con, sə ʋ swɩ̀n ʋ san Adoniya nə. Pɩ̀ʋ́ tə zàn ʋ va ʋ jəri ʋ nuu tə, ʋ kwá ʋ nadwana yuu ʋ yáá con, ʋ ga pìí ʋ jə̀ə́ ʋ padaʋ tə yuu wa. Salʋmʋn pɩn ba tún pakana gólí, ʋ jɩzən nə, ba pa ʋ nuu tə nə, ʋ jə̀ə́. 20 Batəsweba swɩ̀n, ʋ wʋ́: «À yobiə nədʋ nə à jə, sə à lòrì n con. Dàn ká vwəŋə nə kʋ yoo tə.» Pɩ̀ʋ́ tə ma swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «À nuu, lòrì won tə n nə pɩ̀à, à bá vwəŋə mʋ́ kʋ won tə.» 21 Batəsweba swɩ̀n, ʋ wʋ́: «N bá pa Abiswagə, ʋ nə yɩ Swinɛmə tíú tə, n nubiu Adoniya nə, sə ʋ ma fwa ʋ kan?» 22 Pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn le ʋ nuu tə, ʋ wʋ́: «Bɛ̀ nə pɩn, n ma lòrì Abiswagə, ʋ nə yɩ Swinɛmə tíú tə, sə n pa Adoniya nə? Zə́n n lòrì pàrɩ̀ tə n pa wá, ʋ də Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə, də Seruya bìú Zʋabə nə. Cɩ́gá, ʋ yɩ à zʋnʋ.»

23 Pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn dàń dùə̀ də Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu yɩrɩ, ʋ wʋ́: «Sə Yɩɩ cʋ̀gʋ̀ à yáá də à kwa, də Adoniya nə wà ʋ mɩɩ ma ŋwɩ́n lòrí kʋ tə, ʋ nə lòrì! 24 Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wulə, ʋ mʋ̀ nə pɩn nə dɩ̀àn, ʋ pa à jə̀ə́ à nyɩna Davidə padaʋ tə yuu wa. Yá ʋ pɩn nə dìə̀, ndə ʋ yà nə swɩ̀n kʋ nətʋ. Zə̀n kʋ tə, Adoniya wá tɩ!» 25 Pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn tʋn Yehoyada bìú Benayahu, ʋ va ʋ gʋ Adoniya.

26 Kʋ kwa nə, pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn swɩ̀n Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə con, ʋ wʋ́: «Vəli n ya n tɩa tə wa Anatɔtə nə. Cɩ́gá, n də mɛ gʋrɩ, à dàń nə bá gʋ mʋ́ zə̀n. Kʋ yɩ n nə zɩn Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nimarʋ culu daka tə, à nyɩna Davidə yáá con, də n nə twá n də́ à nyɩna tə càn tə mama yɩrɩ.» 27 Mə nətʋ nə Salʋmʋn dàń dɩŋɩ Abɩyatarə ʋ lɩ, Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu joŋwana tʋtʋŋɩ tə wa. Kʋ dàń pɩn sʋgʋ tə Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu yà nə swɩ̀n Yɩɩ joŋwana yun tɩ̀án nəkwɩa Eli dìə̀ tə yuu wa Silo nə, nii sú.

28 Zʋabə nì kʋ tə nə tʋn. Cɩ́gá, Zʋabə ken ʋ nii Adoniya kwa, yá ʋ yà wà ʋ nii ken Abəsalomə mʋ̀ kwa. Zʋabə dàń dəri ʋ va ʋ zʋ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wúlú gànsìlí tə wa, ʋ pùrì Yɩɩ joŋi bwálɩ́ tə nyʋran nə. 29 Ba twi ba swɩ̀n kʋ ba bɩrɩ pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn nə də Zʋabə dəri ʋ va ʋ zʋ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu jə́rə́ gànsìlí tə wa, yá ʋ dàń wulə Yɩɩ joŋi bwálɩ́ tə yɩra nə. Salʋmʋn dàń tʋn Yehoyada bìú Benayahu, ʋ ga pa wá nii, sə ʋ va ʋ gʋ Zʋabə. 30 Benaya vəli Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu jə́rə́ gànsìlí tə wa, ʋ swɩ̀n Zʋabə con, ʋ wʋ́: «Pɩ̀ʋ́ pɩn nii ʋ wʋ́ nan bwálɩ́ təntə wa!» Yá Zʋabə le, ʋ wʋ́: «Ɔɔn ɔɔn! Yəbə nə à wá tɩ.» Benaya dàń pìí ʋ va pɩ̀ʋ́ tə con, ʋ swɩ̀n Zʋabə kori tə, ʋ bɩrɩ wá. 31 Pɩ̀ʋ́ tə swɩ̀n Benaya con, ʋ wʋ́: «Kʋ ziən! Tʋn ndə ʋ nə swɩ̀n nətʋ. Gʋ wá kʋ bwálɩ́ tə wa, sə n gùrì wá. Kʋ nətʋ dàń wá pa n lɩ lagʋrɩ tə, Zʋabə nə tʋn tʋtʋ yɩrɩ, ʋ kə à də à nyɩna dìə̀ tə yuu wa. 32 Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nə wá pa Zʋabə tɩan tə yoo zɩn ʋ tətə, ʋ nə gʋa bara bələ də kwatara sɩ̀ʋ́, ba nə yɩ cɩ́gá tɩ̀án, ba ga yɩ ləzwənzəŋə ba doni wá yɩrɩ. Ba mʋ̀ nə yɩ Nɛrə bìú Abənɛrə, ʋ nə yɩ Yɩzərayɛlə lɩ̀à kwatara yáá tíú, də Yetɛrə bìú Amasa, ʋ nə yɩ Zwida dwíí kwatara yáá tíú. Zʋabə gʋa ba mɛ bələ də kwatara sɩ̀ʋ́, yá à nyɩna Davidə yəri kʋ yoo. 33 Ba jana tə yoo wá zɩn Zʋabə də ʋ dwíí tə yuu wa, máŋá mama wuuu. Yá Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wá pa sìə́ ya Davidə, də ʋ dwíí tə, də ʋ dìə̀ tə, də ʋ pàrɩ̀ tə wa, máŋá mama wuuu.» 34 Yehoyada bìú Benaya dàń vəli, ʋ gʋ Zʋabə. Ba gùrì wá ʋ tɩa wa, kasɔɔ lanworu tə wa. 35 Pɩ̀ʋ́ tə ken Yehoyada bìú Benayahu, Zʋabə bʋʋ wa, sə ʋ yà kwatara tə yáá tíú, ʋ ga kə Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, Abɩyatarə yuu nə.

36 Pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn pɩn ba bon Swimɛyi, ʋ ga swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «Lwà n sàń Zwerizalɛmə wa, n ya kʋ wa. N wà mɛ sə n nan, n va bwálɩ́ mama. 37 Yəni də dɩɩn tə nə, n nə nan tɩʋ tə wa, n galɩ Sədəron nacoru tə, mə n tɩan nə. Yá n tɩan tə yoo wá ya n tətə yuu wa.» 38 Swimɛyi le pɩ̀ʋ́ tə, ʋ wʋ́: «Kʋ ziən! À mʋ̀ n tʋtʋnʋ tə wá twá kʋ tə mama nii nə, n mʋ̀ à yuu-tiu tə nə swɩ̀n.» Swimɛyi yɩn Zwerizalɛmə wa kʋ dán.

39 Yá bɩna batwa kwa nə, Swimɛyi tʋ̀tʋ̀nà bələ dəri ʋ yáá nə, ba va Maaka bìú Akiswə con, ʋ nə yɩ Gatə pɩ̀ʋ́. Ba twi ba swɩ̀n Swimɛyi con, də ʋ tʋ̀tʋ̀nà tə wulə Gatə nə. 40 Swimɛyi zàn ʋ kə ʋ bɩna, ʋ va Akiswə con Gatə nə, sə ʋ pɩ̀à ʋ tʋ̀tʋ̀nà tə. Ʋ vəli ʋ ja ba, ʋ ja pìí ʋ nan Gatə, ʋ bà Zwerizalɛmə.

41 Ba swɩ̀n Salʋmʋn con, də Swimɛyi nan Zwerizalɛmə, ʋ va Gatə, yá ʋ pìí ʋ bà. 42 Pɩ̀ʋ́ tə tʋn ʋ pa ba bon Swimɛyi, ʋ ga swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «À wà pɩn n dù də Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu yɩrɩ, à ga swɩ̀n n con, də dɩɩn tə, n nə nan n va bwálɩ́ don mama, mə n tɩan nə naaa? Yá n wà nə le də kʋ ziən, n nì naaa? 43 Bɛ̀ɛ̀ dàń nə pɩn, n ma wà durə tə n nə dùə̀ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu yáá con, də nii tə à nə pɩn mʋ́ zìlí?» 44 Pɩ̀ʋ́ tə swɩ̀n Swimɛyi con, ʋ súrí lá, ʋ wʋ́: «N tətə yə̀ə́ n bɩcan wa zəni, lwanɩ tə mama, n nə fwa à nyɩna Davidə yɩra. Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wá pa n wʋlʋŋʋ tə pìí kʋ zɩn n tətə yuu wa. 45 Yá Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wá fwa zəni, à mʋ̀ pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn yɩra, ʋ ga wá pa Davidə pàrɩ̀ tə ja dɩ̀àn, máŋá mama wuuu.» 46 Pɩ̀ʋ́ tə dàń pɩn nii Yehoyada bìú Benaya nə, ʋ nan ʋ mà Swimɛyi ʋ gʋ. Mə kʋ zɩgɩ nətʋ, payuu tə dɩ̀àn dàń ma zʋ Salʋmʋn jɩɩn wa.