1 Pɛ̀gá 1

Təntən Pɛ̀gá

Pɩ̀ʋ́ Davidə kwɩn zənzən

1 Pɩ̀ʋ́ Davidə kwɩn ʋ jì bazʋnʋ zənzən. Ba yàá piri wá də gànàn, yá ʋ yɩra tə wàrɩ̀ tə lɩŋɩ. 2 Ʋ tʋ̀tʋ̀nà dàń swɩ̀n ʋ con, ba wʋ́: « Pɩ̀ʋ́, nə wá pɩ̀à bisɩmaa kacɩɩn, ʋ tə nə yəri bɛɛ, sə ʋ ya n mʋ̀, nə pɩ̀ʋ́ tə yáá nə, ʋ tʋn ʋ pa mʋ́. Ʋ wá ywarɩ mʋ́, də ʋ pə̀ní n səpuni nə. Kʋ nətʋ wá pa, n yɩra pìí tə lɩŋɩ.» 3 Ba dàń pɩ̀à bisɩmaa kacɩɩn, Yɩzərayɛlə lʋʋ nii tə mama wa, ʋ nə yɩ kabwaŋʋ. Yá ba nɩ Abiswagə, ʋ nə yɩ Sunɛmə tíú, ba ja wá ba bà, pɩ̀ʋ́ tə con. 4 Bisɩmaa kacɩɩn təntə yà yɩ kabwaŋʋ cɩ́gá cɩ́gá. Ʋ ywarɩ pɩ̀ʋ́ tə, də ʋ tʋŋa ʋ pɩn wá. Yá pɩ̀ʋ́ tə dàń nə wà, wá yəni ndə ʋ kan nə.

Adoniya pɩ̀à sə ʋ də́ pàrɩ̀

5 Kʋ máŋá tə wa, Davidə də Hagitə bìú Adoniya yà bʋŋa ʋ waa con, ʋ wʋ́: «À mʋ̀ nə wá ya pɩ̀ʋ́!» Ʋ dàń vəli ʋ pɩ̀à səsen kòrù, ʋ ga pɩ̀à səsen, də sɩsadɩra, də bara finu, ba yà nə wulə ʋ səsen kòrù tə yáá nə, ba dəri. 6 Adoniya nə yɩn lá mama, ʋ nyɩna tə wà ʋ nii nə caga, nə à yə̀ə́ ʋ bwe wá, ʋ wʋ́: «Bɛ̀ nə pɩn n ma fwa yoo nətən?» Adoniya yà yɩ nanʋnbɛɛ yii wa. Ʋ yɩ ba lɩrɩ wá Abəsalomə kwa nə. 7 Adoniya vʋrɩ də Seruya bìú Zʋabə, də Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə. Yá ba dàń ken ba nii, Adoniya kwa. 8 Yá Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yehoyada bìú Benayahu, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan, də Swimeyi, də Rɛyi, də Davidə kwatara babɩran tə mʋ̀ wà ba nii ken Adoniya kwa.

9 Dɩɩn don nə, Adoniya fwa joŋə də vanmɩnɩ, də vanfaran, də natanɩ, kapan səsolu tə səpuni nə, kʋ nə wulə buu tə nii nə, ba nə boŋə Ɛn-Rogɛlə. Yá ʋ dàń bon ʋ nubɩa pɩ̀ʋ́ bɩ̀á tə mama, də Zwida lʋʋ nii bara tə mama, ba nə yɩ pɩ̀ʋ́ tʋ̀tʋ̀nà. 10 Yá ʋ wà Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan, də Benayahu, də Davidə kwatara babɩran tə, də ʋ nubiu Salʋmʋn mʋ̀ bon.

11 Natan dàń ma swɩ̀n Salʋmʋn nuu Batəsweba con, ʋ wʋ́: «N wà nì də Hagitə bìú Adoniya jìgə̀ pɩ̀ʋ́, yá nə yuu-tiu Davidə ga yəri kʋ nii nə? 12 Sɩ́ʋ́n nə, n dàń bà, à wá pa mʋ́ kwìə̀, sə kʋ pa n jon n mɩɩ, də n bìú Salʋmʋn mɩɩ. 13 Vəli n zʋ pɩ̀ʋ́ Davidə con, n swɩ̀n ʋ con, n wʋ́: “N mʋ̀ Pɩ̀ʋ́ tə n nə yɩ à yuu-tiu, kʋ tà n mʋ̀ nə dùə̀ n ma kàn nikanɩ də à mʋ̀ n tʋtʋnbʋa tə, n swɩ̀n à con, də à bìú Salʋmʋn nə wá də́ pàrɩ̀ tə, yá ʋ wá jə̀ń n padaʋ tə yuu wa, n kwa nə naaa? Bɛ̀ dàń nə pɩn, Adoniya ma wulə ʋ də́ pàrɩ̀?” » 14 Natan tə swɩ̀n ʋ súrí lá, ʋ wʋ́: «Máŋá tə, n nə wá swɩ̀n də pɩ̀ʋ́ tə, à tətə wá zʋ à gúrí n sʋ̀ràn tə nii.»

15 Batəsweba dàń vəli, ʋ zʋ pɩ̀ʋ́ dipənə tə wa. Pɩ̀ʋ́ Davidə yà jìgə̀ bazʋnʋ zənzən, yá Abiswagə ʋ nə yɩ Swinɛmə tíú dàń yà wulə ʋ tʋŋa ʋ pɩn wá. 16 Batəsweba dàń kwá tɩa, ʋ jə̀ń ʋ nadwana yuu pɩ̀ʋ́ tə yáá con. Pɩ̀ʋ́ tə bwe wá, ʋ wʋ́: «Bɛ̀ nə n pɩ̀à?» 17 Batəsweba le wá, ʋ wʋ́: «À yuu-tiu, n dùə̀ də Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu ʋ nə yɩ n Yɩɩ tə, n ma kàn nikanɩ n pa à mʋ̀ n tʋtʋnbʋa tə nə. N swɩ̀n də à bìú Salʋmʋn wá də́ pàrɩ̀, ʋ ga wá jə̀ń n padaʋ tə yuu wa, n kwa nə. 18 Yá nə̀ń kʋ nə sɩ́ʋ́n nə, Adoniya jìgə̀ pɩ̀ʋ́, yá n mʋ̀ pɩ̀ʋ́, n nə yɩ à yuu-tiu yəri kʋ nii nə! 19 Ʋ fwa joŋi də nɩan, də nàtànɩ́ də vanmɩnɩ tə nə dáá. Ʋ bon pɩ̀ʋ́ bɩ̀á tə mama, də Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə, də Zʋabə ʋ nə yɩ kwatara yáá tíú, yá ʋ dàń nə wà n bìú Salʋmʋn mʋ̀ bon. 20 Sɩ́ʋ́n nə, Yɩzərayɛlə lɩ̀à tə mama dànɩ̀ n mʋ̀ pɩ̀ʋ́, n nə yɩ à yuu-tiu, sə n swɩ̀n lìù tə nə wá jon, n yuu nə, ʋ jə̀ń padaʋ tə yuu wa, n kwa nə. 21 Kʋ nə tà nətʋ, n mʋ̀ pɩ̀ʋ́ tə, n nə yɩ à yuu-tiu nə tə̀lə́, ba wá jələ à mʋ̀ də à bìú Salʋmʋn, ndə cʋna lɩ̀à nə.»

22 Máŋá tə Batəsweba nə wulə ʋ swɩ̀n pɩ̀ʋ́ tə con, də nə̀ń Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan nə ʋ yí. 23 Ba swɩ̀n kʋ pɩ̀ʋ́ tə con, ba wʋ́: «Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan twi!» Ʋ zʋa ʋ tʋ ʋ nadwana yuu, ʋ pú ʋ yáá tɩa, pɩ̀ʋ́ tə yáá con. 24 Natan dàń swɩ̀n pɩ̀ʋ́ tə con, ʋ wʋ́: «N mʋ̀ pɩ̀ʋ́ tə n nə yɩ à yuu-tiu, n mʋ̀ nə swɩ̀n də Adoniya wá də́ pàrɩ̀ tə n kwa nə, ʋ ga jə̀ń n padaʋ tə yuu wa naaa? 25 Cɩ́gá, zə̀n kʋ tə, ʋ zàn ʋ cú buu tə nii nə, ba nə boŋə Ɛn-Rogɛlə ʋ fwa jwəŋə də nɩan, də natanɩ, də vanmɩnɩ, tə nə dáá. Ʋ bon pɩ̀ʋ́ bɩ̀á tə mama, də kwatara yáá tɩ̀án tə, də Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə. Ba wulə ba də́, də ba nywɩn ʋ yáá con, ba ga swɩ̀n, ba wʋ́: “Yɩɩ wá pa mɩdarɩ pɩ̀ʋ́ Adoniya nə!” 26 Yá ʋ wà à mʋ̀ n tʋtʋnʋ tə bon, ʋ wà Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə də bon, ʋ wà Yehoyada bìú Benaya də bon, ʋ ma wà n bìú Salʋmʋn də bon. 27 Kʋ yɩ cɩ́gá n mʋ̀ à nyɩna pɩ̀ʋ́ tə, n nə yɩ à yuu tíú nə pɩn nii, sə kʋ yoo tə tʋn, n ga wà pɩn nə mʋ̀ n tʋ̀tʋ̀nà tə lwarɩ lìù tə, ʋ nə wá jə̀ń n padaʋ tə yuu wa, n kwa nə?»

28 Pɩ̀ʋ́ Davidə le, ʋ wʋ́: «Á boŋə Batəsweba, á pa nə.» Batəsweba ma pìí ʋ zʋ, ʋ zɩga pɩ̀ʋ́ tə yáá con. 29 Pɩ̀ʋ́ tə dàń dùə̀ durə ka tə, ʋ wʋ́: «Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu wulə, ʋ mʋ̀ nə jon nə, à wʋwalʋ tə mama wa! 30 Cɩ́gá, à mʋ́ nə dùə̀ də Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu, ʋ nə yɩ Yɩzərayɛlə lɩ̀à Yɩɩ, à ma swɩ̀n kʋ nətʋ tə. À swɩ̀n də n bìú Salʋmʋn nə wá də́ pàrɩ̀, à mʋ̀ kwa nə, ʋ ga jə̀ń à padaʋ tə yuu wa, à bwálɩ́ nə. Zə̀n kʋ tə mama, à wá tʋn kʋ yoo təntə.» 31 Batəsweba tʋa ʋ nadwana yuu pɩ̀ʋ́ tə yáá con, ʋ pú ʋ yáá tɩa, ʋ ga swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Yɩɩ wá pa mɩdarɩ pɩ̀ʋ́ Davidə nə, ʋ nə yɩ à yuu-tiu, máŋá mama wuuu!»

32 Kʋ kwa nə, Pɩ̀ʋ́ Davidə swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Á boŋə Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan, də Yehoyada bìú Benayahu, á pa nə.» Máŋá tə, ba nə twi ba zʋ pɩ̀ʋ́ tə yáá con, 33 ʋ swɩ̀n ba con, ʋ wʋ́: «Á kənə à tʋ̀tʋ̀nà tə duən yáá, sə á pa à bìú Salʋmʋn dɩ̀ à tətə bɩnasəsən tə yuu wa, á ga ja wá á va Giyon nabuliyii tə nii nə. 34 Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan wá twɛ́n dun nʋga* ʋ yuu wa là nə, sə ʋ yà pɩ̀ʋ́ Yɩzərayɛlə lɩ̀à yuu wa. Á wá wúrú nabwanʋ, á mà cə̀rə́ á wʋ́: “Yɩɩ wá pa mɩdarɩ pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn nə!” 35 Kʋ kwa nə, á dàń wá pìí, á ya ʋ kwa, á ja wá á bà, sə ʋ jə̀ń à padaʋ tə yuu wa, ʋ də́ pàrɩ̀ à bwálɩ́ nə. À tún wá, sə ʋ yà pɩ̀ʋ́ Yɩzərayɛlə lɩ̀à, də Zwida dwíí tə yuu wa.» 36 Yehoyada bìú Benaya swɩ̀n pɩ̀ʋ́ tə con, ʋ wʋ́: «Sə kʋ yà nətʋ! Kʋ yɩ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu tətə, ʋ nə yɩ à nyɩna pɩ̀ʋ́ Yɩɩ nə twá də wá, ʋ ma swɩ̀n! 37 Nətʋ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nə yɩn də à nyɩna pɩ̀ʋ́, mə nətʋ ʋ wá ya də Salʋmʋn də, yá ʋ wá pa ʋ pàrɩ̀ tə na dun, kʋ doni à nyɩna pɩ̀ʋ́ Davidə pàrɩ̀ tə!»

38 Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan, də Yehoyada bìú Benayahu, də Kəretə tɩ̀án tə, də Pɛletə tɩ̀án tə dàń vəli ba pa Salʋmʋn dɩ̀, pɩ̀ʋ́ Davidə bɩnasəsən tə yuu wa, ba ga ja wá ba va Giyon nabuliyii tə nii nə. 39 Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə tì nyʋʋ də kʋ waa nʋga, Yɩɩ jə́rə́ gànsìlí tə wa, ʋ twɛ́n dun nʋga Salʋmʋn yuu wa sə ʋ ya pɩ̀ʋ́. Ba wúrú nabwanʋ yá lalʋʋ tə mama mà cə̀rə́ ba wʋ́: «Yɩɩ wá pa mɩdarɩ pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn nə!» 40 Lalʋʋ tə mama dàń púə́ Salʋmʋn kwa, ba pìí ba bɩ̀àn, ba ga wúrí wíí ba jwɛ pupwən nəfarʋ wa, kʋ pa tɩa zizigi.

41 Adoniya də lɩ̀à tə mama, ʋ yà nə bon nì zizigu tə, máŋá tə wa, ba nə dí wodiu tə ba zwɛ̀. Zʋabə nì nabwanʋ tə kori, ʋ ga swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Bɛ̀ɛ̀ nə yɩ zizigu kʋ tə tɩʋ tə wa?» 42 Zʋabə yà tə wulə ʋ swɩ̀n, də nə̀ń Yɩɩ joŋwanʋ Abɩyatarə bìú Zonatan nə, ʋ twi ʋ yí. Adoniya swɩ̀n, ʋ wʋ́: «Bà, cɩ́gá n yɩ bɛɛ tə, n nə jə funə, yá kʋ yɩ sʋywáŋʋ́ nə n ja bɩ̀àn.» 43 Zonatan le Adoniya, ʋ wʋ́: «Kʋ tà nətʋ! Yoo tə nə wulə, nə yuu-tiu pɩ̀ʋ́ Davidə tún Salʋmʋn ʋ yɩ pɩ̀ʋ́. 44 Pɩ̀ʋ́ tə pɩn Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan, də Yehoyada bìú Benayahu, də Kəretə tɩ̀án tə, də Pɛletə tɩ̀án tə, kwé Salʋmʋn, yá ba pɩn ʋ dɩ̀ pɩ̀ʋ́ Davidə tətə bɩnasəsən tə yuu wa. 45 Yɩɩ joŋwanʋ Sadɔkə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Natan twɛ́n dun nʋga, Salʋmʋn yuu wa, Giyon nabuliyii tə nii nə. Ba dàń zɩgɩ là nə, ba pìí ba pú ʋ kwa də pupwən cə̀rí, ba zizigu ga sú tɩʋ tə nii. Mə kʋ mʋ̀ zizigu tə nə á nì. 46 Salʋmʋn manwarɩ ʋ jə̀ə́ pɩ̀ʋ́ padaʋ tə yuu wa. 47 Yá Pɩ̀ʋ́ tʋ̀tʋ̀nà tə twi ba bʋ nə yuu-tiu pɩ̀ʋ́ Davidə nə, ba wʋ́: “N Yɩɩ tə wá pa Salʋmʋn yɩrɩ nan, kʋ doni n yɩrɩ. Yɩɩ wá pa ʋ pàrɩ̀ tə ja dun, kʋ doni n pàrɩ̀ tə!” Kʋ kwa nə, pɩ̀ʋ́ tə púə́ ʋ yáá ʋ gədoo tə yuu wa.

48 Yá Pɩ̀ʋ́ tə dàń swɩ̀n ʋ súrí lá, ʋ wʋ́: “À bwɩ Ba-Yígúrə́-Jə-Tiu nə, ʋ nə yɩ Yɩzərayɛlə lɩ̀à Yɩɩ. Ʋ tún lìù à padaʋ tə yuu wa, yá à nɩ kʋ lìù tə, də à yɩ́á!” » 49 Lɩ̀à tə mama Adoniya nə bon dàń zàn də ba vɩvaga, ba lìù mama ga tì ʋ cwəŋə, ʋ vələ ʋ bwálɩ́ nə. 50 Salʋmʋn fən jɩn Adoniya, kʋ pa ʋ zàn, ʋ va ʋ pùrì Yɩɩ joŋi bwálɩ́ tə nyʋran nə.

51 Ba swɩ̀n kʋ ba bɩrɩ Salʋmʋn nə, ba wʋ́: «Nə̀ń n fən zʋa Adoniya, kʋ pa ʋ va ʋ pùrì Yɩɩ joŋi bwálɩ́ tə nyʋran nə, yá ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: «À pɩ̀à sə pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn dù durə zə̀n kʋ tə, də ʋ bá pa ba gʋ à mʋ̀ ʋ tʋtʋnʋ tə, də kwatara sɩ̀ʋ́!» 52 Salʋmʋn le, ʋ wʋ́: «Ʋ nə bɩrɩ ʋ tɩ̀àn də ʋ yɩ ləzwənzəŋu, ʋ yukʋʋ nədʋ də bá tʋ tɩa. Yá ʋ dàń nə pɩn lwanɩ ya ʋ bɩcan wa, ʋ wá tɩ! 53 Pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn tʋn lɩ̀à, ba va ba pa ʋ nan, Yɩɩ joŋi bwálɩ́ tə yuu wa ʋ cú. Ʋ twi ʋ bà ʋ tʋ ʋ nadwana yuu, pɩ̀ʋ́ Salʋmʋn yáá con. Salʋmʋn ma swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: «Zàn n va n sàń.»