Zheruzalɛmu ɲɛ pya, wemu tàan pʼa ɲuŋɔ wolo ge
16
Ayiwa, a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pʼi nɔ nɛ na, na nɛ pye:2 «Sipyiyawyii, Zheruzalɛmu wo tanhaŋa keree ki shɛ wu na, 3 mʼa wu pye na yemu Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wʼa yu Zheruzalɛmu mu ge, na yee yi wa ye: ‹Na saha ni ma tirige ke, ni ma tasege ki ni, Kana shɛn mu ɲɛ. Amɔri shi shɛn wu bye mu to we, ma nu wʼi ɲɛ Xhɛti shi shɛn. 4 Ma seduun wu ni, caŋa kemu mu ya se ge, pu ya ta ma kunmaga ki kɔn wɛ. Pu ya ta ma wuu ni lɔhɔ ni, kɔnhɔ mʼa bye fɛɛfɛɛ wɛ. Pu ya ta suumɔ taga ma jɔgɔ wɛ, pu di ya ta fàya taga ma migile wɛ. 5 Sipya bɛ ya ta ma wii ni ɲiɲaara ɲii ni, wu ta lela nigin bɛ pye ma mu, ma ɲiɲaara na wɛ. Pʼa bi mu wá tɛyɛ yi ni, ma cazege ke, bani pu bi ma tanha.
6 «‹Nɛ nidorowo ma tàan, a nɛ ma ɲa ma na sɛrɛgi ma shishan pu ni, na jo: “Ɲiifɛɛrɛ pye na ma yaha ma shishan pu ni!” A nɛ jo: “Ɲiifɛɛrɛ pye ma shishan pu ni!” 7 A nɛ ma pye mʼa ɲɛhɛ na nɔ kabɔfoŋɔɔ kɛ na (10.000) ba ɲà ɲɛ sige ni wɛ. A mʼa baraga ta. A mʼa lɛ, na sii ɲɔ saama na, na doyo yeege, na shiire yeege. Ga ma ceepile wo wu bye, lize mɛɛ nigin bɛ bye ma na wɛ. 8 Nɛ nidorowo ma tàan, a nɛ ma wii, na ma ta ma wo tuun wʼa nɔ, mʼa nɔ gbaga jemɛ. A nɛ na fadeboroŋɔ ki pari ma na, na ma nɔhɔ ki tɔ, na gàa ma mu, na kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ lɔ ni ma ni, Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi. Lee funŋɔ ni, a mʼa bye nɛ wo.
9 «‹A nɛ lɔhɔ taga ma wuu, na shishan pu sho na laha ma na, na sìnmɛ nudanga wo fara ma na. 10 Fàya yemu yʼa su ge, na yee le ma na, na dofɛn sɛɛgbogo tanhaya le ma na, na lɛn fàya yapoo taga ma pɔ, na pɛɛwa fàŋa tɔ ma na. 11 A nɛ yalere taga ma to: Nɛ kaŋmegee le ma keye yi na, na kuun le ma katige ni, 12 na munatuuŋɔ le ma munaa li na, na nige vɛrɛ le ma niye yi ni, na ɲubɔɔ nɔɔrɔ wuu pɔ ma ɲuŋɔ ni. 13 A nɛ sanni ni warifyɛn taga ma to, na lɛn fàya le ma na, ni pɛɛwa woyo, ni fàya yemu yʼa su ge. Myɛ pu bɛɛri wo nizaama pu bye ma yaligee, ni sɛrɛ, ni sìnmɛ. A la di ganha na faraa ma saana li na, a mʼa sii ɲɔ, na bye ba saanzhɔ ɲɛ wɛ. 14 A ma mɛgɛ kʼi nɔ fiiye yatii shɛɛn pu na, ma saana li baraga ni, bani yalere temu nɛ bi le ma na ge, tee bi ma saana li pye lʼa fa. Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi.› »
Zheruzalɛmu ya ɲɛri ba navarashɔ ɲɛ wɛ
15 «‹Ga a mʼi ma saana li pye ma tadaŋa, na mayɛ yaha navarashɔ, na dà ma mɛgɛ ki voro wu na. Mu ya dɔdɔɔrɔ pye ni kodoroloo pu bɛɛri nigin nigin wu ni, na mayɛ kan pu bɛɛri nigin nigin wu mu. 16 Mu ya ma fàya ya lɔ na yee taga tɛyɛ ya kemɛ yàa na pye pɛɛŋɛ tapyeye, na dɔdɔɔrɔ pye wà, dɔdɔɔrɔ temu ti ɲɛ ti ɲɔhɔ sanha bye ɲa wɛ, ti ɲɔhɔ di wa da ga bye bɛ bada wɛ ge. 17 Yalere nizaara temu nɛ kan mu mu ge, mu ya tee ta lɔ, sanni we ni warifyɛn we, mu ya yi lɔ na taga namaa wo jaalaa yàa, na ganha na dɔdɔɔrɔ pyi ni pee ni. 18 Mu ya ma fasuyo ya lɔ na le pee jaalaa pu na, na nɛ wo sìnmɛ pe ni nɛ wo nudanga yawurire ti wolo saraga pee jaalaa pu mu. 19 Yaligee kiimu nɛ bi kan mu mu ge, myɛ pu bɛɛri wo nizaama pe, ni sìnmɛ pe, ni sɛrɛ te, mu ya yee bɛɛri lɔ na shɛ wolo pee jaalaa pu mu, ba saraga nudanga wogo ɲɛ wɛ. Go lee mu ya pye. Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi.
20 «‹Jalaa ni pushaa piimu mu ya ta nɛ mu ge, mu ya pee lɔ, na pee wolo saraga kee yapɛrɛɛ ki mu, a kee di pu li. Tee dɔdɔɔrɔ te bɛɛri ya ta mu yaa wɛ gɛ? 21 Fo mu ya nɛ jalaa pu gbo kee yapɛrɛɛ ki mu, na pu pye saraya nizogoyo. 22 Na ma yaha ma tanhaŋa keree ki bɛɛri, ni ma dɔdɔɔrɔ ti ni, mu ya ta ma funŋɔ kɔn ma nɔhɔpiire ti wo tuun wu na wɛ, wee tuun wemu ni mu ceepile wo wu bye ge, wee tuun wemu ni mu bi sɛrɛgi na ma yaha ma shishan pu ni ge.
23 «‹Ayiwa, ma kakuuŋɔɔ ki bɛɛri wuu na, bɔɔngɔ, bɔɔngɔ ki wa mu wogo, Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi. 24 Ga lee bɛ na, mu ya shɛ ɲaha na, na pura yereŋɛ ma dɔdɔɔrɔ ti kaa na, na pɛɛŋɛ tɛyɛ ya yàa kulo li pinnɛrɛ kpɛɛnyɛ yi bɛɛri na, 25 na ya yàa koŋmaragaa ki bɛɛri na. Mu ya ma saana li kyɛɛgi ni tanhaŋa keree bye ni. Mu ya mayɛ kan kodoroloo pu bɛɛri nigin nigin wu mu, na la fara ma dɔdɔɔrɔ ti na. 26 Mu ya dɔdɔɔrɔ pye ni ma tiinɲii Misira shɛɛn pu ni, pee piimu kabogoo kʼa gbile ge. Mu ya nɛ zɔ wu tanha ni ma dɔdɔɔrɔ ti ɲɛhɛ wu ni. 27 Lee wuu na nɛ na keŋɛ ki yirige mu fɛni, na ma taa li cɛrɛŋɛ, na ma le ma pɛɛn pu keŋɛ ni, pee piimu pu ɲɛ Filisiti shɛɛn pushaa pu ge. Mu wo torogaguunɔ lʼa bi pee bɛ shiige. 28 Mu ya dɔdɔɔrɔ pye ni Asiri shɛɛn pu ni, bani mu bi sanha din ma dɔdɔɔrɔ ti na wɛ. Mu ya dɔdɔɔrɔ ti pye bɛ ni pu ni lee bɛ na, mu ya ta tin wɛ. 29 A mʼi shɛ ɲaha na, na la fara ma dɔdɔɔrɔ ti na, na ti pye ni Kana shɛɛn pu ni, ni Kalide shɛɛn pee, ga lee bɛ na, mu ya ta tin dɔdɔɔrɔ ti na wɛ.
30 «‹Ma zɔ wu fanha kʼa xɔ, Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi. Mu ya te dɔdɔɔrɔ te bɛɛri pye ma na jo navarashaa pu bɛɛri wo ɲuŋɔfɔɔ wi. 31 Tuun wemu ni mu ya ma dɔdɔɔrɔ pugaa ki yereŋɛ koŋmaragaa ki na, na pɛɛŋɛ tɛyɛ yi yàa pinnɛrɛ kpɛɛnyɛ yi bɛɛri na ge, mu bye bɛ dɔdɔ navarashɔ shi wɛ, bani mu jate bi ta nɔ wari na wɛ. 32 Taanfɛzhɔ ma wu poo yaha, na shɛ taanfɛɛgɛ pye ni nabuun ni. 33 Navarashaa pu bɛɛri wa saraa taa. Ga mu wi ge, mu wu wʼa ma wo taanfɛnamaa pu bɛɛri saraa. Wari mu ya taga pu sha, kɔnhɔ pʼi ba ma mu ma wo dɔdɔɔrɔ ti funŋɔ ni, na yìri kabaya yi bɛɛri na. 34 Mu ya ta ma wo dɔdɔɔrɔ ti pye cèe pusamaa wo pyegana li na wɛ. Ná wa shishiin ya mu sha, na mu saraa wɛ. Ga mu wu bi namaa pu saraa. Lee lʼa mu wo dɔdɔɔrɔ ti waa pusamaa wuuro ti na.
35 «‹Lee wuu na, dɔdɔshɔ we, ɲuwegee shan ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pu ni! 36 Yemu Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya jo ge, yee yi wa mɛ: Mu ya ma naafuu wu caaga, a ma ceepile wo wu ɲa ma dɔdɔɔrɔ ti funŋɔ ni, ma ni ma taanfɛnamaa pu ni, na fara ma yapɛrɛɛ ki bɛɛri na, yee tanhaŋa yaŋmuyɔ ye. Mu ya ma jalaa pu wolo saraya, na pu shishan pu kan ma yapɛrɛɛ ki mu. 37 Lee wuu na, ma taanfɛnamaa piimu bɛɛri ni ma bi ma ɲidaan wu pyi ge, nɛ na ba pee bɛɛri pinnɛ, piimu pʼa bi taan ma mu, ni piimu pʼa bi pɛn ma mu ge, nɛ na ba pu bɛɛri pinnɛ na yìri tɛyɛ yi bɛɛri ni ma fɛni. Nɛ na ba ma ceepile wo wu shɛ pu na, pʼa ma ceepile wo wu ɲa. 38 Nɛ na ba kiiri kɔn ma na ba pʼa kiiri kɔɔn dɔdɔshaa ni cèe gbuuro pyevɛɛ pu na wɛ. Na loyire niguunɔ le, ni na naŋmege ki funŋɔ ni nʼa da ba ma gbo. 39 Nɛ na ba ma le pu keŋɛ ni pʼa ma dɔdɔɔrɔ pura li ja, na ma pɛɛŋɛ tapyeye yi waraga. Pu na ba ma fàya yi shɔ ma na, na ma yalere nizaara ti shɔ ma na, na ma ceepile wo wu yaha, lize mɛɛ bɛ baa. 40 Pu na ba sipyiɲɛhɛmɛɛ yirige ma fɛni, pee na ma wá ni kagereye ni, na ma su furi ni ŋmɔparaa ni. 41 Pu na ba na le ma piyɛyɛ yi na, na yi sorogo, na ma wo kiiri wu kɔn cèe niɲɛhɛmɛɛ ɲii na. Nɛ na ba ma dɔdɔɔrɔ ti yereŋɛ. Ma da ba saraa kaan nige ma taanfɛnamaa pu mu wɛ. 42 Nɛ na ba na loyire niguunɔ li kuuri ma na fo li tɛhɛnɛ na, na wo naŋmege ki ma xhɔ. Na luu li ma ɲiŋɛ, li da yìri nige wɛ. 43 Bani mu ya ta ma funŋɔ kɔn ma nɔhɔpiire ti wo caya yi na wɛ. Ga na ma kapyeguuŋɔɔ ki taga nɛ luu li yirige. Lee na nɛ bɛ wa da ma kapyegee ki tuguro ti taha ma ɲuŋɔ ni. Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi. Torogaguunɔ lemu wo shiige kʼa kolo ye ge, lee bɛ mu ya taga ma tanhaŋa keree ki ɲɔ tɔ wɛ?»
Zheruzalɛmu wo kapyegee kʼa kolo ye kulogoo kisaŋaa wogo na
44 «Li wii, talejuu pu bɛɛri pu da ba le talenɛ le yu na waa ma na na: ‹Sɔ ya sirani, wu poro da xhugo wɛ.› 45 Ma nu wu yasege yɛpyaa mu ya sii, bani ma nu wu bɛ bi wu poo ni wu nagoo tanha. Ma ceboroshaa pu wo ceboroshɔ mu ya sii, bani pee bɛ bi pu wo namaa pee ni pu nagoo pu tanha. Xhɛti shi shɛn wu bye mu nu we, ma to wʼi ɲɛ Amɔri shi shɛn. 46 Ma muzhɔ wu wʼa tiin ma kamɛnɛ cɛ wu ni ge, wee ɲɛ Samari ni wu poro pushaa. Ma cuun wu wʼa tiin ma kanige cɛ wu ni ge, wee ɲɛ Sodɔmu ni wu poro pushaa. 47 Mu ya ta da pee wo torogana li yɛ na wɛ. Tanhaŋa keree kiimu pʼa pye ge, mu ya ta da kee yɛ na wɛ, kee bi da ga ma yaa wɛ. Mu ya tɔɔ taha pee mu fɔnhɔmɔ pu ni ma torogaŋaa ki bɛɛri ni. 48 Nɛ ɲìi wo wu mɛgɛ ki wuu na, Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi, mu ni ma poro pushaa pʼa lemu pye ge, ma cuun Sodɔmu ni wu poro pushaa pu ya ta lee pye wɛ. 49 Katiibaana lemu ma cuun Sodɔmu ya pye ge, lee li wa mɛ: Wu tabaara ti bi pe, wu di li na dinni fo xuuni. Wu ɲaha dʼa ɲiŋɛ funzhaga baa wu ni wu poro pushaa pu ni. Pu ya ta funmɔ fɛɛ ni kanhama fɛɛ tɛgɛ wɛ. 50 Pʼa tabaara le puyɛ ni, na tanhaŋa keree pye nɛ ɲaha tàan. Ba nɛ lee ɲa wɛ, na pu ɲuŋɔ tugo. 51 Samari wi ge, wu ya ta mu wo jurumu wu taaga bɛ pye wɛ. Mu wo tanhaŋa keree kʼa pɛlɛ ye wu wogoo ki na. Tanhaŋa keree kiimu bɛɛri mu ya pye ge, kee ya Sodɔmu ni Samari pye kaɲɛŋɛɛ fɛɛ. 52 Mu wemu wu bi jaagi shaan ma ceboroshaa pu na ge, ma yɛ pyaa ki bɛ na ba dugo ma wo shiige ki tàan, ma jurumu wu wuu na. Mu wo tanhaŋa keree kʼa pɛlɛ na ye pu wogoo ki na, fo lʼa pye kaɲuŋɔ na pee pye kaɲɛŋɛɛ fɛɛ na toro mu tàan. Lee wuu na shiige wʼa da jé ma ɲaha ki ni, mʼa dugo ma wo shiige ki tàan, bani mu ya kaɲii kan ma ceboroshaa pu mu.»
Kilɛ na ba Sodɔmu ni Samari yirige sanha
53 «Nɛ na ba kii kulogoo kii kuruŋɔ bye ba ki bye wɛ. Nɛ na ba Sodɔmu ni wu poro pushaa pu kuruŋɔ bye ba pu bye wɛ, na Samari ni wu poro pushaa pu kuruŋɔ pye ba pu bye wɛ. Nɛ na ba mu bɛ kuruŋɔ na pye ba ma bi bye wɛ, ba nɛ Sodɔmu ni Samari pye wɛ, 54 kɔnhɔ mʼa zhiige fo mʼa ɲuŋɔ sogi ma kapyegee ki bɛɛri wuu na. Lee na ba pu logoo ki ɲiŋɛ. 55 Ma ceboroshaa Sodɔmu ni wu poro pushaa pu na ba guri bye pu taashiinɛ li shi, Samari ni wu poro pushaa pu bɛ na guri pye pu wo taashiinɛ li shi. Mu bɛ ni ma wo poro pushaa pu bɛ na guri pye yi wo taashiinɛ li shi. 56 Ta mu ɲɔ ki bi ma ceboroshɔ Sodɔmu zɔ yu ma wo tabaara ti tuun wu ni wɛ? 57 Lee bi mu wo kuumɔ pu ta pu sanha foro kpɛɛngɛ na wɛ. Ga nimɛ Aramu poro pushaa pee ni pu mahama pu bɛɛri wʼa mu fanri. Filisiti wo poro pushaa pu bɛ wa ma fanri kabaya yi bɛɛri na. 58 Ma tiibaara te ni ma tanhaŋa keree kee, yee mu ya tugo. Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi»
Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ nivonɔ lɔ ni Izirayɛli ni
59 «Bani yemu Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya jo ge, yee yi wa mɛ: ‹Lemu mu ya pye ge, lee tuugo nɛ bɛ wa da ba bye ma na. Mu ya nɛ ni ma tɛ kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li kyɛɛgi, bani mu ya kaaga ki kyɛɛgi. 60 Ga nɛ kunni wi ge, kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ le nɛ lɔ ni ma ni fo ma nɔhɔpiire ti tuun wu ni ge, nɛ na ba na fungɔngɔ yaha lee na, lee na ba bye kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ lemu da ga yìri bada wɛ. 61 Ma ceboroshaa pu ba ba ma mu tuun wemu ni, ma muzhaa pee ni ma ciinnɛɛ pu ni, ma funŋɔ na ba do ni ma kapyegee ki ni, mʼa zhiige. Nɛ na ba pee kan ma mu na pye ma poro pushaa, ga lee wa da ba bye nɛ ni mu wo kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li baraga ni wɛ. 62 Nɛ na ba na kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li lɔ ni ma ni, lee funŋɔ ni ma da ba li cɛ na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ nɛ ɲɛ. 63 Ma funŋɔ na ba do ni ma kapyelɛgɛɛ ki ni, lee na ma shiige fo xuuni. Nɛ ba ma kapyegee ki bɛɛri yafa ma mu tuun wemu ni, ma wa da ba já ma ɲɔ ki mugi nige shiige keŋɛ ni wɛ.› » Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɔjomɔ pi.