Zhoziyasi ya kuri Kilɛ wo kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li ɲɛri sanha nivonɔ
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 34:29-32)
23
Ayiwa, a saan wu tuduro tun na pu Zhuda koomɔ pe ni Zheruzalɛmu wo nɔhɔlɛɛ pu bɛɛri yiri pa binnɛ wee tàan. 2 Lee kadugo na, a saan wu gari Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni, ni Zhuda koomɔ pu wo namaa pu bɛɛri, ni Zheruzalɛmu shɛɛn pu bɛɛri ni, na fara saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ pee, ni Kilɛ tudunmɔɔ pee, ni sipyiire ti bɛɛri, nɔhɔcɛrɛɛ fara sipyilɛgɛ na. Kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li wo sɛmɛ wemu pʼa bi ta Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni ge, a wu shɛ wee wo jomɔ pu bɛɛri kalaa pu mu. 3 Lee bi saan wu ta wʼa yere serege ki na, a wu guri kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li lɔvonɔ lɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲii na, na ɲɔmɛɛ lɔ na wee na daha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ fɛni, wu da wu ɲɔmɛjogoo ki koo ɲaari, ni wu saliyaa pee, ni wu kodorogoo kee, na wee na da lee pyi ni wu zɔ wu bɛɛri, ni wu munaa li bɛɛri ni, kɔnhɔ kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li jomɔ pemu pʼa ka we sɛmɛ we ni ge, wu da pee koo ɲaari. A sipyiire ti bɛɛri di sɔɔ kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li na.Ɲɛri ya jé Zhuda koomɔ pu wo pɛɛŋɛ ki keree ki ni
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 34:3-5)
4 Ayiwa, a saannaa Zhoziyasi di Ilikiya pye, saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ wo ɲuŋɔfɔgbɔ we, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ pusamaa, ni kuɲɔsigilee pee, yaŋmuyɔ yemu bɛɛri ya yàa Baali, ni Ashera, ni fugba wu wo kpɛɛnyegeye yi bɛɛri mɛgɛ na ge, na pu yee bɛɛri yeege Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni. A wu shɛ yi sorogo Zheruzalɛmu kanha ki kadugo, Sedɔrɔn dugo ki wo fadaaŋa ki na, na yi shɔɔnrɔ ti kuu na kari Bɛtɛli kulo li ni. 5 Zhuda wo saannaa pu bi saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ piimu teŋɛ pu na nudanga yawurire ti sòrogo gan tapyeye yi ni Zhuda kulogoo kee, ni Zheruzalɛmu wo mahama kulogoo ki ni ge, ni piimu pʼa bi nudanga yawurire ti sòrogo yapɛrɛɛ Baali, ni caŋa ke, ni yeŋɛ ke, ni wɔrɔɔ kuruyo ye, ni fugba wu wo kpɛɛnyegeye yi bɛɛri mu ge, a wu pee bɛɛri wo labye wu yereŋɛ. 6 A wu Ashera wo pɛɛŋɛ tinnɛ li yeege Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni, na gari ni li ni Zheruzalɛmu kanha ki kadugo yíri Sedɔrɔn dugo ki yíri. A wu shɛ li sòrogo wà Sedɔrɔn dugo ki ni na pye shɔɔnrɔ, na shɛ tee shɔɔnrɔ ti wo kulo li shɛɛn pu wo faya yi ni. 7 Namaa ni cèe piimu wo dɔdɔɔrɔ ti ɲɛ kalɛɛ, ni pee bye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni ge, a wu pee wo piyɛyɛ yi ja ja. Yee piyɛyɛ yi ni cèe pu bi cèe wo fadeboroyo yi shin yapɛrɛɛ Ashera mu. 8 A wu Zhuda kulogoo ki wo saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ pu bɛɛri pye pʼa pa. Gan tapyeye yemu ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ pu bi nudanga yawurire ti sorogo, na co Gibeya kulo li na, fo na pa nɔ Bɛɛrisheba kulo li na ge, a wu yee takanya yi wo katanhana pye. gan tapyeye yemu yi bye kulogoo ki tajeye yi ni ge, a wu yee kyɛɛgi. Kemu ki bye kulofɛɛ Zhozuwe wo tajege ki ɲɔ ki na, kulo li tajege ki kamɛnɛ cɛ wu ni ge, a wu kee bɛ kyɛɛgi. 9 Ga saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ piimu pu bi saraya yi wo gan tapyeye yi ni ge, pu ya ta sɔɔ pee pʼa saraya wo Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni wɛ. Pu kunni bi shizhɛnhɛrɛ baa buuri wu li ni Kilɛ wo saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ pusamaa ni. 10 Pu bi nɔhɔpiire ti sorogo xuu wemu ni, pʼi wu pyi na Tofɛti, ni wee bye Bɛni-Inɔmu wo faaya yi tɛ fawii li ni ge, a saan wu wee xuu wu wo katanhana pye, kɔnhɔ sipya wa shishiin ganha ga da wu ja kelee wu poro sorogo nige na ni yapɛrɛɛ Molɔki mu wɛ. 11 Zhuda saannaa pu bi shɔnyɔ yemu yàa caŋa ki wo pɛɛŋɛ ki kaa na ge, a wu yee kyɛɛgi. Yee shɔnyɔ yi bye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki tajege ki ɲɔ ki na, ɲuŋɔfɛɛ Netan-Melɛki wo tashɔngɔ ki tàan, puga ka ni. Wotoriyo yemu bɛ pu bi yàa caŋa ki wo pɛɛŋɛ ki kaa na ge, a wu yee sorogo. 12 Saraya tawoloyo yemu yi bye Akazi wo zangaso puga ki kataŋa ki na, Zhuda saannaa pu wo niyaaya yi ge, a saan wu yee bɛɛri ja ja. Manase bi saraya tawoloyo yemu yàa Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo kaaya shuun wu ni ge, a saan wu yee bɛ ja ja. Ba wʼa yi ja ja wɛ, na yi puuro ti kuu laha wà, na shɛ ti wá Sedɔrɔn dugo ki ni. 13 Gan tapyeye yemu yi bye Zheruzalɛmu kulo li ɲahatiimɛ pu ni, Kakara faaboboŋɔ ki woroo kulo kacɛ ki na ge, a saan wu yee bɛ wo katanhana pye. Saannaa Solomani wu bi yee yàa Ashera mu, Sidɔn shɛɛn wo tanhaŋa yapɛrɛ le, ni Kemɔshi, Mowabu shɛɛn wo tanhaŋa yapɛrɛ le, ni Milikɔmu, Amɔ shi shɛɛn pu wo tanhaŋa yapɛrɛ le 14 A wu faakagereye benɛɛ pu ja ja, na Ashera wo pɛɛŋɛ tiin ki kɔn kɔn, na sipyii kaciiye kuu na shɛ yaha wà.
Ɲɛri ya jé Izirayɛli koomɔ pu wo pɛɛŋɛ ki keree ki ni
15 Ayiwa, a saannaa Zhoziyasi di lee ninunɔ pye Bɛtɛli bɛ ni, saraya tawologo kemu ki bye Bɛtɛli ni ge, a wu kee bɛ ja. Nebati ja Zheroboomu bi gan tapyege kemu yàa na taga Izirayɛli nagoo pu tɔɔgɔ le jurumu wu ni ge, a saannaa Zhoziyasi di kee gan tapyege ki ja, na ki saraya tawologo ki bɛ ja. A wu gan tapyege ki sorogo na pye shɔɔnrɔ, na Ashera wo pɛɛŋɛ tinnɛ li bɛ sorogo.
16 A Zhoziyasi di ba ŋmahana ɲɛri, faya ye yi ɲɛ wà faaboboyo yi ni ge, na yee ɲa, na pu pye pʼa shɛ sipyii kaciiye ya wolo yee faya yi ni na pa sorogo saraya tawologo ki na, na ki katanhana pye, na saha ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pu ni Kilɛ wo ná wu ɲɔ na. Pee jomɔ pe Kilɛ wo ná wu bi jo. 17 Lee kadugo na, a saan wu jo sanha na: «We beni we ni na ɲii wa ge, wee di ɲɛ beni wekɛ wɛ?» A kulo li shɛɛn pʼi wu pye na: «Keree kiimu mu ya pye mɛ nimɛ ge, Kilɛ wo ná wemu wʼa bi yìri Zhuda koomɔ pu ni na pa kee keree ki jo Bɛtɛli wo saraya yi tawologo ki ɲuŋɔ tàan ge, wee wo faŋa ki wa ke.» 18 Wee tuun wu ni a saan wu jo: «Yi kee faŋa ki yaha wà, wa shishiin ganha bu gbɔn wee wo kaciiye yi na wɛ!» A pʼi wee wo kaciiye yi yaha wà mu lee yahagana li na, na fara Kilɛ tudunmɔ wu wo kaciiye yi na wee wemu wu bi yi Samari kulo li ni ge.
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 34:6-7)
19 Ayiwa, Izirayɛli saannaa pu bi piyɛyɛ yemu bɛɛri yereŋɛ gan tapyeye yi ni Samari kulogoo ki bɛɛri ni ge, a saan wu yee bɛɛri ja ja. Pu bi yee yereŋɛ wà gan wu kaa na, na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ luu yirige. A saan wu yee bɛ wo gan wu ɲɔ gbo cibɛ ba wʼa bi li pye Bɛtɛli wɛ. 20 Gan tapyeye yi wo saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ piimu bɛɛri pu bye wà ge, a wu pee bɛɛri gbo saraya tawoloyo yi na, na sipyii kaciiye sorogo yee saraya tawoloyo yi na. Lee kadugo na, a wu guri pa Zheruzalɛmu kulo li ni.
Pʼa Ɲuwuuro Kalenɛ li pye
21 Ayiwa, a saan wu yi jo sipyiire ti mu na pu bɛɛri pu Ɲuwuuro Kalenɛ li pye, pɛɛŋɛ di daha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, pu Kilɛ wu na, ma na jo ba lʼa ka kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ li wo sɛmɛ wu ni wɛ. 22 Lee Ɲuwuuro Kalenɛ le shi bi sanha bye ɲa wɛ, na co fo caŋa ɲii lemu ni kiiri kɔnvɛɛ pu bi fanha ki pyi Izirayɛli ni ge, fo na pa nɔ Izirayɛli ni Zhuda wo saannaa pu wo caŋa ɲii li na. 23 Saannaa Zhoziyasi wo saanra ti yee kɛ ni gbarataanri wuu li na lee kalenɛ lʼa pye Zheruzalɛmu kulo li ni, na pɛɛŋɛ taha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na.
Zhoziyasi wo keree kisaŋaa
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 35:20—36:1)
24 Ayiwa, na fara lee na, a Zhoziyasi di xuu yirivɛɛ pee ni celɔbyii pu wo labye wu yereŋɛ. Tige tɛŋɛɛ kee ni yapɛrɛɛ kisaŋaa, ni tanhaŋa yaaya yemu bɛɛri yi bye Zhuda wo koomɔ pe, ni Zheruzalɛmu kulo li ni ge, a wu yee bɛɛri ɲuŋɔ tugo. Wʼa lee pye kɔnhɔ wu saliya sɛmɛ wu wo jomɔ pu koo ɲaari, wee sɛmɛ wemu saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Ilikiya ya ta Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo puga ki ni ge. 25 Saannaa piimu bɛɛri pʼa toro Zhoziyasi ɲaha na ge, saan ya ta pu ni wemu wʼa kuri pa Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu ni wu zɔ wu bɛɛri ni, ni wu munaa li bɛɛri, ni wu fanha ki bɛɛri, na saha ni Musa wo saliya wu bɛɛri ni, ba Zhoziyasi ɲɛ wɛ. Wu kadugo ki bɛ na, saan ya ta wu kadugo yíri wemu ya wu xɔ wɛ.
26 Ga lee bɛ ni li wuu ni, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya ta sɔɔ na wu loyire nigbɔɔ, niguunɔ li sinniŋɛ Zhuda koomɔ pu shizhaa na wɛ. Saannaa Manase wo kapyegee ki kʼa bi wu luu li yirige lee yirigegana li na. 27 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: «Nɛ na ba Zhuda shɛɛn pu laha nayɛ ɲaha tàan ba nɛ Izirayɛli shɛɛn pu pye wɛ. Nɛ na ba zhe le Zheruzalɛmu kulo le ni, lee lemu nɛ bi shɔɔnri lɔ ge, na zhe ke puga ke bɛ ni kee kemu shizhaa na nɛ jo jo na mɛgɛ ki na ba bye wà ge.» 28 Zhoziyasi wo kapyegee kisaŋaa, lemu bɛɛri wʼa pye ge, yee yʼa ka Zhuda koomɔ pu saannaa pu wo caŋa ɲɛhɛɛ jomɔ pu wo sɛmɛɛ pu ni.
29 Ayiwa, saannaa Zhoziyasi wo saanra ti caŋa ɲii li ni, caŋa ka Misira saannaa Neko ya pa yìri na shɛ kashɛn kɔn Asiri fiige ki saan wu na, Efirate Gba wu shizhaa wu naa. A saannaa Zhoziyasi di foro na shɛ do wu na, ba saannaa Farawɔn ya wu ɲa wɛ, na wu gbo Megido kulo li ni. 30 A Zhoziyasi wo kashɛnŋmuu pʼi Zhoziyasi nixhugo ki lɔ le kashɛn wotori wa ni, na yìri Megido kulo li ni na se Zheruzalɛmu kulo li ni. A pʼi shɛ wu le wà wu wo faŋa ki ni. A fiige ki shɛɛn pʼi wu ja Zhowakazi lɔ, na wee tìre, na wu teŋɛ saanra ti na wu to wu tɛgɛ.
Zhowakazi ya pye Zhuda koomɔ pu saan
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 36:2-4)
31 Ayiwa, Zhowakazi shi wu bye yee kɛlɛɛ shuun ni taanri (23) na wu teŋɛduun wu ni saanra ti na. A wu yebyaa taanri pye saanra ti ni Zheruzalɛmu kulo li ni. Wu nu wu mɛgɛ ki bye na Amutali, wee bye Libina shɛɛn Zheremi poro. 32 Lemu lʼa kolo Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu ge, lee wu bi byi cibɛ ba wu tii pʼa bi li pye toro wɛ. 33 A Misira saan Neko di ba shɔnhɔyɔ le wu na Iribila kulo li ni, Amati fiige ki ni, lee bi wu ta saanra ti na Zheruzalɛmu kulo li ni. A Misira saan wu warifyɛn tonɔɔ taanri (3 000) ni sanni kilo kɛlɛɛ taanri ni kaguro (35) wo katahana taha fiige ki na. 34 A Misira saan Neko di Zhoziyasi ja Eliyakimu teŋɛ saanra ti na wu to Zhoziyasi wu tɛgɛ, na wu mɛgɛ ki ɲɛri na Zhoyakimu. A wu Zhowakazi co na pye bulo, na gari ni wu ni Misira fiige ki ni, a wu shɛ xhu wà. 35 A Zhoyakimu di ganha na warifyɛn we ni sanni wu wo katahaŋaa ki kaan saannaa Farawɔn mu. Lee wuu na wu bi sipyiire ti bɛɛri wo lada wu jate kɔn, na warifyɛn ni sanni ɲuŋɔkana la taha sipyiire ti bɛɛri na, na saha ni wa bɛɛri wo lada wu ɲuŋɔkana li ni, kɔnhɔ wu já wʼa Farawɔn wo warifyɛn we ni sanni wu taa wʼa gaan wu mu.
Zhoyakimu ya pye Zhuda koomɔ pu wo saan we
(2 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 36:5-8)
36 Ayiwa, tuun wemu ni Zhoyakimu ya teŋɛ saanra ti na ge, wu shi wu bye yee kɛlɛɛ shuun ni kaguro (25). A wu yee kɛ ni nigin pye saanra ti ni Zheruzalɛmu kulo li ni. Wu nu wu mɛgɛ ki bye na Zebuda, wee bye Uruma shɛɛn Pedaya wo poro. 37 Lemu lʼa kolo Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu ge, lee wu bi byi cibɛ ba wu tii pʼa bi li pyi toro wɛ.