1 Saannaa
Dawuda wo saanra tɛhɛnɛ ni Solomani wo saanra ɲɔkɔɔnrɔ
Dawuda wo lɛgɛ ki tuun wu wo kapyegee
1
Saannaa Dawuda ya pa sii lɛ. Pu ma sii fatɔyɔ taga wu tɔ, ga yee bɛ di da wu wiire xɔ wɛ. 2 Lee na do, a wu kapyebyii pʼi wu pye: «Wù kafɔɔ saan we, wʼà da doɲiŋɛ fucɛri nacɛbaa wa sha ma mu. Wee na ba bye ma tàan na kasɛɛgɛ yaha ma na, na shuun ma tàan. Lee bu bye, wù kafɔɔ, wù saan wu wiire ti na ba xhɔ.» 3 A pʼi ganha na doɲiŋɛ pushɔ nizaama wa shaa Izirayɛli fiige ki bɛɛri ni, na ba shɛ saha ni Shunɛmu shɛɛn Abishagi ni, na ba ni wee ni saan wu mu. 4 Wee doɲiŋɛ pushɔ wu bi sii ɲɔ. A wee di ba diin, na kasɛɛgɛ yaha saan wu na. Ga saan wu ya pinnɛ ɲa ni wu ni wɛ.Adonizha funŋɔ kaa saanra ti keree na
5 Ayiwa, Dawuda shɔ Agiti ya ja wemu se wu mu na Adonizha ge, wee bi wuyɛ pɛlɛ na yu: «Nɛ wu da ba bye saan we.» A wu kashɛn wotori nigin ni shɔnyɔ ya sha ni namaa kɛlɛɛ kaguro (50) pee piimu bi toro wu ɲahagbaa na na fe ge. 6 Adonizha ni wu cazege ni, wu to wu ya wu pye ɲa caŋa nigin bɛ na ɲaha kʼa wu wá le na-ɛ wɛ. Wu bi sii ɲɔ ɲɛwiinɛ ni. Wee wu bi lɛ na taha Abusalɔn na. 7 A wu gari na shɛ jo bɛ ni Seruya ja Zhowabua, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Abiyatari ni. A pee di sɔɔ wu wo nijoyo yi na. 8 Ga saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki, ni Zhoyada ja Benaya, ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan, ni Shimeyi, ni Ereyi, ni Dawuda wo naŋmaya ye, pee ya ta sɔɔ na binnɛ ni Adonizha ni wɛ. 9 Caŋa ka Adonizha ya pa dubyaa, ni niiyɛ ni nupepinyɛ sìnmɛ woyo pye saraga Zoxhelɛti kagereŋɛ ki na, kee kemu ki ɲɛ Eyini-Orogɛli tàan ge. A wu wu ceboronamaa pu bɛɛri yiri saan wu wo nagoo pee, na fara Zhuda wo sipyigbɔɔ pu bɛɛri na, piimu bɛɛri pʼa kapyeŋɛɛ pyi saan wu kaban ge. 10 Ga wu ya ta Kilɛ tudunmɔɔ Natan, ni Benaya, ni sɔrɔsii piimu pʼa saan wu kasɛɛgɛ pyi ge, ni wu ceborona Solomani yiri wɛ.
Solomani kabanugo shɛɛn wo nibyegee
11 Wee tuun wu ni a Natan di gari Solomani nu Batisheba yíri, na shɛ wu pye: «Agiti ja Adonizha ya wuyɛ teŋɛ na pye saan, na ta wèe kafɔɔ Dawuda ɲɛ li fiin wɛ, ta mu sanha logo yee ni wɛ? 12 Ayiwa, nʼa da ba koo la le ma tàan nimɛ, lee na ba yi munahaa ki ɲuŋɔ wolo, ma ni ma ja Solomani wu ni. 13 Tii nimɛ saannaa Dawuda na, mʼa shɛ wu pye: ‹Nɛ kafɔɔ saan we, nago muyɛ pyaa kʼa kaa ma kapyebyezhɔ wu mu, na nɛ ja Solomani wu da ba bye saan ma faara, na diin ma saanra tatɛɛngɛ ki ni wɛ? Ayiwa, Adonizha dʼa pye saan we lekɛ na wɛ?› 14 Na ma yaha ma na yu ni saan wu ni, nɛ bɛ na ba jé, na ma ɲɔ sogi pee jomɔ pu na.»
15 A Batisheba di shɛ jé saan wu fɛni wu gbaha ki ni. Lee bi saan wu ta wʼa sii lɛ, doɲiŋɛ pushaa Abishagi di ɲɛ ni wu ni, Shunɛmu shɛn we, na wu deedee. 16 A Batisheba di shɛ sogolo ɲiŋɛ ki na, na nuguro sin saan wu fɛɛ ni. A saan wu jo: «Ɲaha fɛni mʼa ɲɛ wɛ?» 17 A cee wu wu pye: «Nɛ kafɔɔ, muyɛ pyaa kʼa kàa ma baaripyezhɔ wu mu, ma Kafɔɔ Kilɛ ɲaha tàan, na nɛ ja Solomani wu da ba bye saan ma faara, na diin ma saanra tatɛɛngɛ ki ni. 18 Li wii, Adonizha ya wuyɛ teŋɛ na pye saan we nimɛ nɛ kafɔɔ saan wu gaɲa ni. 19 Wʼa niiyɛ niɲɛhɛyɛ, ni nupepinyɛ sìnmɛ woyo, ni dubyaa pye saraga, na saan wu jalaa pu bɛɛri yiri yalige ki na, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Abiyatari ni sɔrɔsii ɲuŋɔfɔɔ Zhowabu. Ga wu ya ta ma baaripye Solomani yiri wɛ. 20 Ma li ta bɛ Izirayɛli shɛɛn pu bɛɛri di mu saan wu ɲaha wii, wemu na ba diin ma faara saanra koro li na ge, kɔnhɔ mu di wee shɛ pu na. 21 Lee bye lʼi ya pye wɛ, mu ga ba shɛ binnɛ ni ma sefɛlɛɛ pu ni caŋa kemu, nɛ ni na ja Solomani ni, pu na ba wèe co, na wèe pye ba kakuubyii ɲɛ wɛ.»
22 Ayiwa, na Batisheba yaha wu na yu ni saan wu ni, a Kilɛ tudunmɔɔ Natan di nɔ. 23 A pʼi ba yi jo saan wu mu na: «Kilɛ tudunmɔɔ Natan wʼa pa!» A wu shɛ yere saan wu ɲahagbaa na, na sogolo wu fɛɛ ni, na ɲaha ke buri ɲiŋɛ ki na, 24 na jo: «Na kafɔɔ saan we, ta muyɛ pyaa kʼa te tuduro te kan na Adonizha wʼa da ba diin ma saanra koro li na, wu da saanra ti pyi ma tɛgɛ ya? 25 Bani wʼa tigi niɲaa Eyini-Orogɛli ni, na niiyɛ, ni nupepinyɛ sìnmɛ woyo ni dubyaa niɲɛhɛmɛɛ pye saraga, na saan wu jalaa pu bɛɛri yiri, ni sɔrɔsii ɲuŋɔfɛɛ pee, ni saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Abiyatari. Pu wa na li, na gbuu ni wu ni shiizhan, na yu: ‹Kilɛ wu shi kan saannaa Adonizha mu!› 26 Ga nɛ wemu wu ɲɛ ma kapyebye wu ge, pu ya ta nɛ yiri wɛ, pʼi wa saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki bɛ yiri wɛ. Pu wa Zhoyada ja Benaya yiri wɛ, pʼi wa ma kapyebye Solomani bɛ yiri wɛ. 27 Ta nɛ kafɔɔ saan wuyɛ pyaa ki ni le kaa le ya foro can can na ya? Bani wemu wu da ba diin ma faara saanra tatɛɛngɛ ki ni ma kadugo na ge, fo niɲaa mu sanha weefɔɔ shɛ ma kapyebye wu na wɛ.» 28 A saan wu jo: «Yi Batisheba yiri na kan!» A wu ba na ba yere saan wu ɲaha tàan. 29 Wee tuun wu ni a Dawuda di gàa na jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, wee wemu wʼa nɛ yeege na cɔnrɔmɔ keree ki bɛɛri ni ge, 30 nɛ ɲɔmɛɛ lemu lɔ ma mu, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, Izirayɛli wo Kilɛ wu mɛgɛ na, jo nakaara baa, ma ja Solomani wu da ba nɛ faa saanra ti na, wu diin saanra koro li ni ge, nʼa da lee ɲɔ fa niɲaa.» 31 A Batisheba di shɛ nuguro sin saan wu fɛɛ ni, na ɲaha ke buri ɲiŋɛ na, na jo: «Na kafɔɔ, saannaa Dawuda, Kilɛ wu ɲɛmɔnɔ kan ma mu.»
Solomani ya teŋɛ na pye saan
(1 Caŋa Ɲɛhɛɛ Jomɔ 29:21-25)
32 Lee kadugo na, a saannaa Dawuda di jo: «Yi saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan ni Zhoyada ja Benaya yiri pa na yíri naha.» A pʼi ba na ba yere saan wu ɲahagbaa na. 33 A saan wu jo: «Yi na kapyebyii pu bɛɛri yiri pinnɛ, yʼi na ja Solomani durogo nayɛ pyaa wo shɔngɔ kafaŋa ki na, yʼi shɛ ni wu ni Giyɔn lɔhɔ ki ɲɔ ki na. 34 Pu bu shɛ nɔ wà, saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan na zhɛ wu tìre, na wu pye Izirayɛli wo saan. Lee bu bye, yi na maa li wi na ganha na yu ni mujugbɔɔ ni na: ‹Saannaa Solomani, Kilɛ wu ɲɛmɔnɔ da ma mu!› 35 Lee kadugo na, yʼi daha wu fɛni, yʼi ba wu teŋɛ na saanra koro li na yi wu pye saan na tɛgɛ. Bani wee nɛ shɔɔnri lɔ wee di bye Izirayɛli shɛɛn ni Zhuda shɛɛn pu wo saan we». 36 A Zhoyada ja Benaya di saan wu pye na: «Amiina! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, nɛ kafɔɔ wu wo Kilɛ wuyɛ pyaa kʼa jo mɛ wu ɲɔ na.» 37 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya kori yaha ni nɛ kafɔɔ saan wu ni korigana lemu na ge, wu kori yaha mu ni Solomani bɛ ni, wu wu wo saanra koro li yirige wu toro nɛ kafɔɔ saannaa Dawuda wu wuu li tàan!
38 Ayiwa, wee tuun wu ni a pʼi Solomani durogo saan wuyɛ pyaa wo shɔngɔ kafaŋa ki na. A saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan ni Zhoyada ja Benaya ni Kerecɛɛn pee, ni Pelecɛɛ pee, pee piimu pu ɲɛ saan wu wo kasɛɛgɛ pyevɛɛ pu ge, a pee di binnɛ kari ni wu ni Giyɔn wo lɔhɔ ki ɲɔ na. 39 A saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki di sìnmɛ yenɛ li lɔ yeege fàya puga ki ni, na Solomani tìre. A pʼi maa li wi, a sipyiire ti bɛɛri di ganha na xhuulo na yu: «Kilɛ wu ɲɛmɔnɔ kan saannaa Solomani mu!» 40 A sipyiire ti bɛɛri di guu taha wu fɛni, a pʼi ganha na sibeŋɛɛ wi, na sirani fundangbɔhɔ keŋɛ ni, fo na ɲiŋɛ ki pye ki na jɛlɛ pu fundanga ki keŋɛ ni.
41 Adonizha ni wu tahama-nɔhɔmɔɔ pʼa pa li xɔ tuun wemu ni ge, a pʼi pee tunmɔ pu logo. Ba Zhowabu ya pa maa li mɛɛ li logo wɛ, na jo ni mujugbɔɔ ni na: «Ɲaha wo tunmɔ ni fundanga mujoŋɔɔ kʼa foro mɛ kanha ki ni wɛ?» 42 Na wu yaha pee jomɔ pu na, a saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Abiyatari ja Zhonatan di nɔ. A Adonizha di wu pye: «Jé, bani ma ɲɛ see sipya. Fundanga jomɔ ni mʼa pa.» 43 Ga a Zhonatan di Adonizha ɲɔ shɔ na: «Bada! Pe ɲɛ fundanga jomɔ wɛ, bani wù kafɔɔ, saannaa Dawuda ya Solomani teŋɛ na pye saan. 44 Saan wʼa saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki, ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan, ni Zhoyada ja Benaya, ni Kerecɛɛn pee ni Pelecɛɛn pu pinnɛ ni wu ni, a pʼi wu durogo saan wu wo shɔngɔ kafaŋa ki na. 45 A saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ Sadɔki, ni Kilɛ tudunmɔɔ Natan di wu tìre na pye saan Giyɔn dugo ki ɲɔ ki na. A pu fundangbɔhɔ wuu di yìri wà na ma, a kee fundanga kʼi kulo li bɛɛri círi. Pee tunmɔ pe yee wa logo. 46 Solomani ya tiin na xɔ bɛ yɛrɛ saanra koro li na. 47 A fanhafɔɔ wu kapyebyii pʼi ba di ba duba pye saannaa Dawuda mu. A pʼi jo: ‹Ma Kilɛ wu wu Solomani wo mɛgɛ ki pye kʼi foro na toro ma wogo ki tàan, wu wu saanra koro li yirige wu toro ma wuu li tàan!› A saan wu nuguro sin na wu yaha wu yasinnɛgɛ ki na, 48 na jo: ‹Baraga ki taha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na, Izirayɛli wo Kilɛ we, wee wemu wʼa wa teŋɛ niɲaa wu saanra koro li na, na nugo na pye nʼa wu ɲa na ɲìi ki na ge!› » 49 Wee tuun wu ni a Adonizha wo tahama-nɔhɔmɔɔ pu bɛɛri jaalaa di gɔn, a pu bɛɛri di jaaga, a wa bɛɛri di ganha na se wu ɲii xuu ni. 50 A Adonizha di fya Solomani na, na gari na shɛ saraya tawologo ki yeŋɛɛ ki co.
51 A pʼi ba yi jo Solomani mu na: «Adonizha ya fya saannaa Solomani ɲaha na, na gari na shɛ saraya yi tawologo ki wo yeŋɛɛ ki co na jo: ‹Fo saannaa Solomani bu fɛnhɛ kàa nɛ mu, wu kapyebye we, na wee wa da na gbo ni ŋmɔpara ni wɛ.› » 52 A Solomani di jo: «Wu bu wuyɛ pye see sipya, wu ɲuzhige keka bɛ wa da do ɲiŋɛ na wɛ. Ga wu bu da co kaparaga na, wu da gbo.» 53 A saannaa Solomani di pii yaha pʼa shɛ wu tirige na laha saraya tawologo ki na. A wu ba, na ba nuguro sin saannaa Solomani fɛɛ ni, a Solomani di wu pye: «Ta se ma kaban!»