1 Saannaa 18

Eli ya jo na waga ki na xhɔ

Ayiwa, cabyaa niɲɛhɛŋɛɛ nidorogo na, waga ki yee taanri wuu le, a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo jomɔ pʼi nɔ Eli na na: «Shɛ yere saannaa Akabu ɲahagbaa na, nɛ na ba zanha shan ɲiŋɛ ki na.» 2 A Eli di shɛ yere Akabu ɲahagbaa na.

Lee bi xuugbɔhɔ ki ta kʼa ɲaaŋa Samari ni. 3 A Akabu di wu puga ki keree ki ɲaha shɔɔnrivɔɔ Abujasi yiri na shɛ wuyɛ mu, wee Abujasi we di bi bye Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo ɲìi fyaara fɔɔ fo xuuni. 4 Zhezabɛli ya Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔɔ pu gbo tuun wemu ni ge, Abujasi ya shɛ ni tudunmɔɔ xhuu nigin (100) ni, na pu ŋmɔhɔ kɛlɛɛ kaguro kaguro yaŋa wegeye shuun ni, na pu ɲɔ shaa ni buuri ni lɔhɔ ni. 5 A Akabu di yi jo Abujasi mu na: «Pa wù ɲaari fiige ki ni wù canya yi wo xuu we ni lɔhɔ tayereye yi bɛɛri wii, la wa la ni wù na ba ɲà ta wù yatɔɔyɔ yi mu, wù wù shɔnyɔ yi ni wù kafaya yi ɲuŋɔ wolo, wù ganha bu yatɔɔgɔ ka gbo wɛ.» 6 A pʼi fiige ki taa puyɛ tɛ ni. A Akabu di gari koo la ni wuyɛ nigin, a Abujasi bɛ di gari koo latii ni wuyɛ nigin. 7 Ba Abujasi bi gaaŋi koo li na wuyɛ nigin wɛ, a Eli di shɛ wu ɲuŋɔ círi. A Abujasi di wu cɛ, na nuguro sin ɲiŋɛ ki na, na wu pye: «Ta mu wʼa we ya, na Kafɔɔ Eli?» 8 A wu jo: «Nɛ wu ɲɛ wii.» A wu Abujasi pye: «Shɛ yi jo ma kafɔɔ wu mu, na Eli wa naha.» 9 A Abujasi di jo: «Jurumu wekɛ nɛ dʼa pye, ma kapyebye we, mʼa na shaa di gan Akabu mu wu gbo wɛ? 10 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, ma Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ we, kee fiige ki ya kori wɛ, tee saanra ti ya kori, ni nɛ kafɔɔ wu ya sipya tun wʼa shɛ ma sha wà wɛ. Kee fiige ke, kelee tee saanra ti bu jo na ma ɲɛ wà wɛ, wʼa kee fiige ke, kelee tee saanra ti pye tʼa kàa, na mu ɲɛ wà wɛ. 11 Nimɛ a mu di jo na nɛ wu shɛ na kafɔɔ wu pye na: ‹Nɛ Eli ɲa!› 12 Nɛ bu laha ma tàan yɛ, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo munaa lʼi ma lɔ shɛ yaha xuu wa ni nɛ ya wemu cɛ wɛ. Nɛ ma shɛ yee jo Akabu mu, wu di wa da ma ɲa wɛ, wee tuun wu ni, wʼa na gbo. Ma li ta bɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi fyaara di ɲɛ nɛ ni, fo na lɔ na levɛɛrɛ ti tuun wu na. 13 Tuun wemu ni Zhezabɛli bi Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔɔ pu xuli ge, lemu nɛ pye ge, pu ya ta lee jo mu mu-i ya, na kafɔɔ we? Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔɔ xhuu nigin (100) nɛ ŋmɔhɔ faaya wege shuun ni sipyii kɛlɛɛ kaguro kaguro (50), na ganha na buuri ni lɔhɔ kaan pu mu. 14 A nimɛ mu di ganha na nɛ pyi na nɛ wu shɛ na kafɔɔ wu pye na: ‹Nɛ Eli ɲa!› Go wu da na gbo!» 15 Ga a Eli di jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲìi wo wu mɛgɛ na, Kashɛn keye yi fɔɔ we, wee wemu wo labye nɛ byi ge, niɲaa nʼa da zhɛ yere Akabu ɲahagbaa.»

Eli ya Akabu ɲuŋɔ círi

16 Ayiwa, Abujasi di shɛ Akabu ɲuŋɔ círi, na lee kaa nivonɔ li jo wu mu. A Akabu di ba Eli ɲuŋɔ círi. 17 Ba pʼa círi wɛ, a Akabu di Eli pye: «Mu wʼa we ya, Izirayɛli kanhavɔɔ we?» 18 A Eli di wu ɲɔ shɔ na: «Nɛ bɛ wu ɲɛ Izirayɛli kanhavɔɔ wɛ dɛ. Ga mu ni ma to wu puga ki kʼa Izirayɛli kanha, yee ya Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo ɲɔmɛjogoo ki she, na daha Bamɔti-Baali fɛni. 19 Tuduro kan Izirayɛli bɛɛri mu nimɛ na pu puyɛ pinnɛ na tàan Karimɛli faaboboŋɔ ki na ni Bamɔti-Baali wo tudunmɔɔ xhuu shishɛɛrɛ ni kɛlɛɛ kaguro (450) we, ni Ashera wo tudunmɔɔ xhuu shishɛɛrɛ (400) wemu wʼa li Zhezabɛli mu ge.»

Eli ya Bamɔti-Baali wo tudunmɔɔ pu ɲuŋɔ tugo

20 Ayiwa, a Akabu di tuduro tun Izirayɛli nagoo pu bɛɛri mu, na tudunmɔɔ pu pinnɛ Karimɛli faaboboŋɔ ki na. 21 A Eli di fulo sipyii pu bɛɛri na na pu pye: «Yee na da shuu da dun yi kabanuyo shuun wu na, fo di zhɛ nɔ tuun wekɛ na wɛ? Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ bu da Kilɛ we, yi taha Kafɔɔ wu fɛni, ga Bamɔti-Baali bu da na ɲɛ kilɛ we, yi taha Bamɔti-Baali fɛni.» Ga wa shishiin ya ta na wu ɲɔ shɔ wɛ. 22 A Eli di sipyii pu pye: «Nɛ yɛ nigin wu ɲɛ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo tudunmɔ we, na ta Bamɔti-Baali wo tudunmɔɔ pʼi ɲɛ shɛɛn xhuu shishɛɛrɛ ni kɛlɛɛ kaguro (450). 23 Yi pa nupepinyɛ shuun kan wù mu. Pʼi nigin shɔɔnri puyɛ mu, lee di gɔn gɔn, pʼi li taha saraya tawologo ki na kajiiye yi na, ga pu ganha bu na le li na wɛ. Nɛ bɛ na ba nupepinŋɛ ka gbegele di ki taha saraya tawologo ki na kajiiye yi na, nɛ bɛ wa da ba na le na wogo ki na wɛ. 24 Lee kadugo na yʼi yi kilɛ wu ɲɛɛri, nɛ bɛ na ba Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wu ɲɛɛri. Wemu bu ɲɔshɔɔrɔ pye ni na ni, wee na ba bye Kilɛ see see wo we.» A sipyii pu bɛɛri di jo: «Pee jomɔ pʼa ɲɔ.» 25 A Eli di Bamɔti-Baali wo tudunmɔɔ pu pye: «Yi fɛnhɛ nupepinŋɛ nigin shɔɔnri, yʼi kee gbegele, bani yee pʼa ɲɛhɛ. Yʼi yi kilɛ wu ɲɛɛri, ga yi ganha bu na ki le li na wɛ.» 26 Nupepinŋɛ kemu kʼa kan pu mu ge, a pʼi kee lɔ na ki puri na Bamɔti-Baali ɲɛɛri na xhuulo na lɔ ɲisɔɔgɔ ki na fo cafugo ki na. A pʼi jo: «Bamɔti-Baali, wù ɲɔ shɔ.» Ga mujuu la shishiin ya foro wà wɛ, ɲɔshɔɔrɔ ta shishiin ya pye wɛ, pii bi sirani sirani na pu saraya tawologo ki mari. 27 Na caŋa ki yaha ɲuŋɔ ni niŋɛ ni, a Eli di zhɛhɛ pu na na: «Yi xuulo saama na, kilɛ wu ɲɛ wii, la wa la ni wʼa wuyɛ funŋɔ kɔɔn ni latii ni, kelee wu keŋɛ kʼa cɔnri kelee xuu wa ni wʼa kari, la wa la ni wʼa ŋmunɔɔ, wʼa yaa wu yìri ŋmunumɔ pu na.» 28 A pʼi wu ɲɛɛri ni xuguŋɔɔ nigbɔhɔɔ ni. A pʼi puyɛ kɔn ni pu ŋmɔparaa ni pu canmaa pu ni, fo na pu shishan pye pu na fúu, na saha ni pu kilɛ pɛlɛgana li ni. 29 Caŋa ki na fiin, a pʼi kilɛ tuduro ti pye, fo na shɛ nɔ saraya yi woloduun wu na, ga pu ya tunmɔ pa shishiin logo wɛ, pu ya ɲɔshɔɔrɔ ɲa wɛ, wa shishiin ya wu xakili yaha pu na wɛ.

30 A Eli di sipyii pu bɛɛri pye: «Yi fulo nɛ na naha.» A sipyii pu bɛɛri di fulo wu na. Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo saraya tawologo nilɛgɛ kemu ki bye wà faaboboŋɔ ki fugba ni ki dʼa ja ge, a Eli di kee yàa. 31 A wu kagereye kɛ ni shuun lɔ na saha ni Yakuba nagoo pu gbaweye yi ɲɔ ki ni. Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ bi wee Yakuba wu pye: «Ma mɛgɛ na ba le Izirayɛli.» 32 A Eli di saraya tawologo ki yereŋɛ ni yee ni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mɛgɛ na. A wu wege ka tugi na saraya tawologo ki maha. Lɔhɔ litirilee kɛlɛɛ taanri (30) shi bi da jé kee wege ki ni, 33 a wu kajiiye yi taha saraya tawologo ki na, na nupee li puri, na lee taha kajiiye yi na. 34 A wu jo: «Yi shɔhɔɔ shishɛɛrɛ ɲi lɔhɔ na yi kee wo saraga nizogoŋɔ ke ni kajiiye yi na.» A wu jo na pu lee pye sanha. A pʼi li pye tɔɔɲii shuun wuu li ni. A wu jo na pu li pye tɔɔɲii taanri wuu li ni. A pʼi li pye tɔɔɲii taanri wuu li ni. 35 A lɔhɔ kʼi fɔ̀ na saraya tawologo ki maha círi, fo na wege ki bɛɛri ɲi. 36 Saraya yi woloduun wʼa nɔ ge, a Kilɛ tudunmɔɔ Eli di fulo na jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, Ibirayima ni Ishaaga ni Izirayɛli wo Kilɛ we, li shɛ niɲaa na mu wu ɲɛ Izirayɛli wo Kilɛ we, na nɛ ɲɛ ma bulona we, na ma ɲɔjomɔ pu gbɔɔrɔ ni nɛ kii keree kii bɛɛri pyi. 37 Na ɲɔ shɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, na ɲɔ shɔ, kɔnhɔ pii sipyii pii di li cɛ, na mu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wu ɲɛ Kilɛ we, na mu wʼa sipyii pu zɔlɔɔ pu kilee na ma mayɛ mu.»

38 Ayiwa, ba Eli ya yee jo yɛ wɛ, a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo na kʼi digi, na saraga nizogoŋɔ ke, ni kajiiye ye, ni kagereye ye, ni puuro ti sòrogo, na wege ki lɔhɔ ki bɛ waha. 39 Sipyii pʼa lee ɲa ge, a pu bɛɛri di do na pu ɲahaya buri ɲiŋɛ ki na, na xhuulo na jo: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wu ɲɛ Kilɛ we! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wu ɲɛ Kilɛ we!» 40 A Eli di pu pye: «Yi Bamɔti-Baali wo tudunmɔɔ pu bɛɛri co, wa shishiin ganha bu shɔ wɛ.» A pʼi pu co. A Eli di gari ni pu ni Kishɔn dugo ki ɲɔ na, na shɛ pu bɛɛri kuun wà.

Zangbɔhɔ ka ya to ɲiŋɛ ki na

41 Lee kadugo na, a Eli di Akabu pye: «Yìri, mʼa li, mʼa gba, nɛ niwegee ɲɛ Kilɛ tunmɔ pu ni.» 42 A Akabu di yìri, na shɛ li, na gba, ga a Eli di dugi Karimɛli faaboboŋɔ ki ɲidii li ni, na nugunyɔ sin ɲiŋɛ ki ni na, na wu ɲaha buri wu nugunyɔ yi tɛ ni, 43 na wu kapyebye wu pye: «Dugi shɛ suumɔ lɔhɔ ki yíri cɛ wu wii!» A wee di dugi na shɛ wà wii, na jo: «Nɛ ɲii ɲɛ yaaga ka shishiin ni wɛ.» A Eli di jo «Shɛ ki wii!» A Eli di li pye mu fo tɔɔɲii gbarashuun. 44 Tɔɔɲii gbarashuun wuu li ni a kapyebye wu wu ɲɔ shɔ na: «Nɛ ɲii ɲɛ ɲahana nifɛnhɛfɛnhɛnɛ la ni ba sipya kadaa ɲɛ wɛ, li na yìri suumɔ lɔhɔ ki na.» A Eli di jo: «Shɛ yi jo Akabu mu na wu wotori wu pɔ wʼa gaaŋi, zanha ki ganha ba wu ɲaha kɔn wɛ.» 45 A Kilɛ wu sii wɔ mini-mini, a kafɛɛgɛ kʼi ja, a zanha nigbɔhɔ di ba. A Akabu di jé wu wotori wu ni na kari Zhizirɛli ni. 46 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wo keŋɛ ki bye Eli na, a wu wuyɛ niŋɛ pɔ na doro Akabu ɲahagbaa na, na baa na shɛ nɔ fo Zhizirɛli ni.