Salomɔ̃ cʋʋrɛ sopuu Thãgbara \ref Deut. 7. 3-4; 17. 17; Neh. 13. 23-27
11
1 Sɩ Salomɔ̃ nar khɛraakɛ thɛnɩ ca kpɩɩsɔɔra jɔɔ ka a ɓã Faarɔ̃ɔ bikhɛra: Moabɩ khɛra na khɛraakɛ thɛnɩ Amɔ̃ɔ məlsɔɔra na Edɔ̃ɔ məlsɔɔra na Sɩdɔ̃ khɛra na khɛraakɛ thɛnɩ Hɛtɩɩ məlsɔɔra. 2 Sɩrakɛ khɛra wɛɛkɛ thɛnɩ caarsɔraakɛ Thãgba Kɔ̃tɩn kɔɔ sonɩ Ɩjɩrayɛl bɩsanana ayɩ: «Na n he awɩ bikhɛrsɔa', na n ha wɩ dakha anɩ bikhɛrsɔ wɩ hea'. A mɛ̃ ga, baalɛ na hala', wa kɛrɛ anɩ hasɔ na pɛ awɩ thãgbasɔɔra.» Sɩ khɛraakɛ thɛnɩ wa casɔraalera, wɛr Salomɔ̃ ka marɔ yʋʋ, gɩdonɩ wɛr a na. 3 Dɩ a her khɛra taamakoɲɔ (700), jamanasɔɔ bikhɛrsɔɔra, a wɛna khɛra tãather (300). Dɩ ɔɔ khɛrsɔɔra fi ɔɔ ha. 4 Dɩ Salomɔ̃ɔ tɩ̃ bɔɔ, ɔɔ khɛrsɔɔra fire ɔɔ ha a pɛ thãgba kpɩɩsɔɔra. Ɔɔ ha fɛw na ha Thãgba Kɔ̃tɩnnaakɛ dɔnɩ ɔɔ Thãgba mɔ̃ ɔɔ thɩ Davɩdɩɩ ha kɔɔ hanɩ Thãgbara ga. 5 Dɩ a kɛrɛ da n fʋɔr Asɩtarte, kɛ dɔnɩ Sɩdɔ̃daraa thãgba khɛr, na Mɩlkɔ̃, kɛ dɔnɩ Amɔ̃ɔ məlsɔɔ kpɔ̃kpɔrɔ̃ thãgba. 6 Salomɔ̃ cʋʋrɛ puure Thãgba Kɔ̃tɩnna na sobɔr. Aa kpa Thãgba Kɔ̃tɩnɩ hʋra bɔɔbɔɔ ɔɔ thɩ Davɩdɩɩ kha ga. 7 Ga bɔɔlera a mɩ sãasɩ paarsɔ gɔ̃gʋɔnaakɛ hanɩ Jerujalɛm wi phã paar dɩɩ do Kɛmɔsɩɩ fʋɔr pa, kɛ dɔnɩ Moabɩdaraa kpɔ̃kpɔrɔ̃ thãgba, na Mɩlkɔ̃ɔ fʋɔr pa, kɛ dɔnɩ Amɔ̃ɔ məlsɔɔ kpɔ̃kpɔrɔ̃ thãgba. 8 Mɛna a cʋʋ ɔɔ khɛrsɔɔ thãgbasɔɔra fɛw, kɛ dɔnɩ ca kpɩɩ khɛrasɔ, wɩ puno wa n ji latɩkolo bonɩɛsɔ na nʋ̃ bonɩɛsɔ awɩ thãgbasɔɔra.
9 Dɩ nĩkhii fʋrɛ Thãgba Kɔ̃tɩn Salomɔna, gɩdonɩ ɔɔ ha kɛrɛ sa faa Thãgba Kɔ̃tɩnɩkɛ dɔnɩ Ɩjɩrayɛlɩ Thãgba, sɩrakɛ a kɔɔ nɩnaanɛ ɔɔbara balaɲɔ. 10 A kɔɔ haarɛ ɔɔ nɔka dɩɩ hɩrɛ ayɩ, a na n kpaan thãgba kpɩɩsɔɔra ga. Sɩ Salomɔ̃ na kɔɔ nɩ nũu Thãgba Kɔ̃tɩnɩ nɔkasɔɔra ga. 11 Le Thãgba Kɔ̃tɩn so Salomɔna aa: «Gɩdonɩ thale fɩ n cʋʋ, fa n hɩɩn ɩ̃ nɔ bɩɛl ʋlfɛ, dɩ ɩ̃ jɔfʋʋkɛ mɩ kɔɔ kherenɩ a ha fɩ ga, baalɛ na hala', ma ɓɩɛlɛ afɩ jamana dɩ a na taa far na ha afɩ thɔ̃daar bɩɛl. 12 Sɩ afɩ thɩ Davɩdɩ dɔ kɩrʋ, ma cʋʋ thale afɩ yi hana bɔɔa'. Afɩ bikuunɩ ɲɔ̃kɔɔ ma taa. 13 Sɩ ma taa jamana dɩɩra afɩ bikuuna fɛwa', ma sɩɩraarɛ ca bɩɛl, gɩ do ɩ̃ thɔ̃daar Davɩdɩ dɔ kɩrʋ na Jerujalɛm dɩɩkɛ mɩ phiirni.»
Salomɔ̃ɔ sodara
14 Thãgba Kɔ̃tɩn tire sodaar bɩɛlɩkɛ wɩ n wenɩ Hadaadɩ a pɛ Salomɔna. Edɔ̃ɔ məlsɔɔra a the a do Edɔ̃ jamanaa məl. 15 Davɩdɩɩ bɔɔ, ɔbɔɔkɛ a kɔɔ punonɩ Edɔ̃ɔ məlsɔ, dɩ Joabɩɩkɛ dɔnɩ ɔɔ sɔrasɩsɔɔ kɔ̃tɩ̃ jal a dʋ Ɩjɩrayɛl sɔrasɩ khe, a kʋʋrɛ kona fɛʋʋkɛ kɔɔ hanɩ Edɔ̃. 16 Joabɩ na Ɩjɩrayɛl sɔrasɛ fɛw kɔɔ toore le Edɔ̃ dɩɩra phaphapha a cʋʋ sɩpora maadõ dɩɩ dana bɔɔkɛ a kʋʋrnɩ Edɔ̃ kona a ti fɛw. 17 Ga bɔɔlera Hadaadɩɩkɛ kɔɔ dɔnɩ daɓolbir diine kɔɔ ca na Edɔ̃dara ɩkhaakɛ dɔnɩ ɔɔ thɩɩ thɔ̃dara a jal Ejipiti. 18 Mɔ̃ wɩ thenɩ Madɩ̃a dɩɩra, wɩ jaal Parã dɩɩra a kpa kuun ɩkha ɓanɔ dɩ wɩ jal Ejipiti Faarɔ̃ɔ pa, kɛ dɔnɩ Ejipiti jamana. Dɩ a haarɛ cʋɔr da n hɩɩnʋ na dɩkɔ, a hanaa thɩɩ. 19 Dɩ Faarɔ̃ cʋʋrɛ Hadaadɩ bɔɔ jɔɔ ka, a haarakɛ ɔɔ khɛrɩ õkhɛr dɩ he. Ɔɔ jamana khɛrɩkɛ wɩ n wenɩ Tapenɛsɩ, ɔɔ õkhɛr gɩ. 20 Dɩ a kʋɔn kũubir ɔɔ khɛraakɛra dɔnɩ Tapenɛsɩɩ õkhɛr a haa ire Genubatɩ. Dɩ Tapenɛsɩ haanʋʋnɛ le Faarɔ̃ɔ cɔ. Dɩ Genubatɩ toore le Faarɔ̃ɔ cɔ a gbɛbɩna Faarɔ̃ɔ bɩsãsɔ. 21 Ɔbɔɔkɛ Hadaadɩ nɩɛnɩ le Ejipiti dɩɩ do Davɩdɩ 'leerore, dɩ Joabɩɩkɛ dɔnɩ Sʋrasɛɛ kɔ̃tɩ̃ dakha 'leero, a sor Faarɔna a hana nɩ hʋɛ ɩnɩ n kɛr ɩnɩ n kɔ̃ ɩnɩ dʋɔ. 22 Dɩ Faarɔ̃ bulee aa: «Aɲe n ɓɔra fɩ kɩɛr ɩ̃ pa dɩ fa n ƴaal fɩ kɛr afɩ dʋɔ?» Dɩ Hadaadɩ so aa, thɩ̃ɛ na n ɓɔr na', sɩ a sɛ nar ɩnɩ n kɛr.
23 Thãgba Kɔ̃tɩn tire sodaar bɩɛl wo, kɛ wɩ n wenɩ Rɛjɔ̃ a pɛ Salomɔna, Elɩadaa bikuun gɩ. A kɔɔ car ɔɔ kɔ̃tɩ̃ Hadadejɛɛrɩ pa, kɛ dɔnɩ Soba jamana. 24 Bɔɔle Davɩdɩ n kɔɔ kʋʋrnɩ ɔɔ kɔ̃tɩ̃ɩ sɔrasɩsɔ, gɛr a kɔɔ kparɔ kona dɩ wɩ ha kha na ɔr, dɩ do awɩ kɔ̃tɩ̃. Dɩ wɩ jaal Damasɩ a too le, a tee jamana dʋʋr. 25 Dɩ Rɛjɔ̃ dor sodaar na Ɩjɩrayɛl Salomɔ̃ɔ yɩ hanana fɛw a ɓã Hadaadɩra wo, kɛ kɔɔ hanɩle da n cʋʋ wɩ puure. A laarɛ Ɩjɩrayɛl ka ɔɔ jamana do bɔɔ le Siiri.
Jeroboam ɩɩrnanɛ lãʋ Salomɔna \ref 2Chr. 9. 29-31
26 Nebatɩɩ bikuun bɩɛl kɔɔ hale da n do Jeroboam a the Efɩrayɩmɩ məllə Sereda dɩɩra, dɩ ɔɔ nɩ na n do Seruya a do khikhɛrʋ. 27 Salomɔ̃ jamanaa thɔna a kɔɔ ha, sa ɩɩrnanaa lãʋ. Yɛ mɔ̃ gɩ danɩ sɩ dɩ ɩɩrnanaa laʋna: Salomɔ̃ n kɔɔ ɓɔrɛ Milo ɓɛlɛ̃, da n sɔbɩna go ɓɩɛl paarsɔ ɔɔ thɩ Davɩdɩɩ dʋɔ. 28 Dɩ Jeroboam kɔɔ dor kuun khɩɩ, a hana dakha 'lar thɔmana. Mɔ̃ Salomɔ̃ yɩnɩ mɔ̃kɛ Jeroboam daɓolbirile n donɩ thɔma, a pɩɛraarɛ dɩ do ɲɛ̃ thɔ̃ donaa hɩɩndaar Jojɛfɩɩa məlsɔɔra. 29 Dɩ wi bɩɛl mɔ̃ Jeroboam thenɩ Jerujalɛm, Thãgbaa mɩmɩɩ Ahɩyaakɛ thɛnɩ Sɩlo caanʋʋnɛ hʋɛra a to gbɔɔlɔ̃ phaa. Wɛr yeɲɔ kɔɔ gɩ le hʋɔnɔ dɩbara. 30 Dɩ Ahɩya fʋrɛ gbɔɔlɔ̃ phaara a tonɩ a ɓəər dakurə yʋɔr yeɲɔ. 31 Agɩpɩ dɩ so Jeroboamna aa: «Gba dakurə yʋɔr! Gɩdonɩ Thãgba Kɔ̃tɩnɩkɛ dɔnɩ Ɩjɩrayɛlɩ Thãgba sor aa: “Ma teere jamana dɩɩ Salomɔna, a na ɓɩɛl na ha fɩ caar yʋɔr.” 32 Sɩ ma sɩɩraarɛ ca bɩɛl gɩ do ɩ̃ thɔ̃daar Davɩdɩ dɔ kɩrʋ, na Jerujalɛm dɩɩkɛ mɩ phiirni Ɩjɩrayɛl caarsɔ fɛʋʋ thɩ̃thɩɩn. 33 Thale ma cʋʋ, gɩdonɩ Ɩjɩrayɛlɩ məlsɔ faa mɛr, sɩ dɩ wa n fʋɔr Asɩtarteekɛ dɔnɩ Sɩdɔ̃daraa thãgba khɛr na Kɛmɔsɩɩkɛ dɔnɩ Moabɩdaraa thãgba na Mɩlkɔ̃ɔkɛ dɔnɩ Amɔ̃ɔ məlsɔɔ thãgba. Wa n ɩɩr ɩ̃ hʋsɔɔra dɩ wa n cʋʋna gɩrɛ saranɩ ɩ̃ ƴɛra ga. Wa n kpaan ɩ̃ jɔfʋraakɛ kherenenɩ na ɩ̃ nɔ thɩmɩɩsɔɔra mɔ̃ Salomɔ̃ɔ thɩ Davɩdɩ kɔɔ cʋʋna'. 34 Sɩ ma tee jamana dɩɩra fɛw ɔɔ ɲɔ̃kɔɔa', ma sɩɩraarɛ a do kɔ̃tɩn ɔɔ yi hanana fɛw gɩ do ɔɔ thɩ Davɩdɩ, ɩ̃ thɔ̃daarkɛ mɩ phiirni dɔ kɩrʋ. Gɩdonɩ a kɔɔ kpaanɛ ɩ̃ jɔfʋsɔɔra na ɩ̃ jɔfʋsɔraakɛ kherenenɩ. 35 Sɩ ɔɔ bikuunɩ ɲɔ̃kɔɔ ma tee jamana dɩɩ, ɩ̃ ha fɩ caar yʋɔr. 36 Sɩ ma sɩrɛ ca bɩɛl Davɩdɩɩ bikuuna, gɩ do nɔɔ jamana n hale, kɛ thɛnɩ ɩ̃ thɔ̃daar Davɩdɩɩ məllə bɔɔ fɛw Jerujalɛm, kɛ dɔnɩ dɩɩkɛ mɩ phiiri wa n we le ɩ̃ i. 37 Ma gba fɛr, ɩ̃ pɛ far fɩ do jamana paar fɛʋʋkɛ afɩ ha n ƴaalnɩ. Fɛr na dʋɔn jamana Ɩjɩrayɛlɩ məlsɔɔra. 38 Ado fa nɩ nũu ɩ̃ nɔ thɩmɩsɔɔra fɛw, ado fa ɩɩrna ɩ̃ hʋsɔ, ado fa cʋʋ gɩrɛ saranɩ ɩ̃ ƴɛra, a na kpaan ɩ̃ jɔfʋsɔraakɛ kherenenɩ na ɩ̃ jɔfʋsɔɔra mɔ̃ ɩ̃ thɔ̃daar Davɩdɩ kɔɔ cʋʋnɩ, ma har kha na fɛrɛ. Ma cʋʋrɛ afɩ cɔka gɩ tɩ mɔ̃ mɩ cʋʋnɩ Davɩdɩɩ cɔka dɩɩ tɩ. Ma ha fɛr caar yʋɔr Ɩjɩrayɛlɩ məlsɔɔra. 39 Gɛrra ma wur Davɩdɩɩ məlsɔ, sɩ ga do bɔɔ khorr ga doa'”». 40 Dɩ Salomɔ̃ ƴaalɛ Jeroboam ɩnɩ n kʋʋ, dɩ Jeroboam ca jal Ejipiti dɩɩra Sɩsakɩɩ pa, kɛ dɔnɩ Ejipiti jamanaa. Dɩ a toore le foo a dana Salomɔ̃ɔ khi bɔɔ.
Salomɔ̃ɔ khi \ref 2 Chr. 9. 29-31; Ec 8. 8
41 Salomɔ̃ɔ thɩmɩɩ gɩrɛ sɛnɩ, na thɩ̃ɛ fɛʋʋkɛ a cʋʋnɩ, na kpɛsɛrɛɛkɛ a hananɩ, gele hale dɩ wɩ khere sɛbɛraakɛ wɩ n wenɩ "Salomɔ̃ɔ thɔ̃sɔ". 42 Yɛ nʋɔɔkɛ Salomɔ̃ cʋʋnɩ jamana dʋʋra Jerujalɛm Ɩjɩrayɛl caara fɛw har yɛna kpalaɲɔ. 43 Agɩpɩ Salomɔ̃ khire a gbũ ɔɔ thɩ kɔ̃tɩ̃sɔɔra dɩ wɩ dʋʋ ɔɔ thɩ Davɩdɩɩ dʋɔ, sɩ ɔɔ bikuun Roboam gba ɔɔ too pa a do jamana.