Balamɔɩ kuun khaa : Jedẽɔ
6
1 Ɩjɩrayɛl bɩsana cʋʋrɛ wo gɩrɛ puuronɩ ka Thãgba Kɔ̃tɩnɩ ƴɛra; dɩ Thãgba Kɔ̃tɩn bo wɩ faa Madɩ̃adaraa ɲɔ̃kɔɔ a dana yɛna makoɲɔ. 2 Dɩ Madɩ̃adara na n bɩkhɩ Ɩjɩrayɛl bɩsanana. Dɩ maar fʋlɛ Ɩjɩrayɛl bɩsana wɛra dɩ wɩ kpɩɩlɛ kana gɔ̃gɔnana wɩ wʋɔnɔ, na gɔ̃gɔ̃ kanana, na boka kanana. 3 Bɔɔ fɛʋʋkɛ Ɩjɩrayɛl bɩsana diirni thɩ̃ɛ pɩ, Madɩ̃a sɔrasɛ, na Amalɛkɩɩ mǝlsɔ n jaal, na beduyɛ̃sɔ, caarɩkɛ dɔnɩ nʋ̃ khɛ, le wi phã pa bilo a na ƴaal wɩ sʋʋ. 4 Wɩ n jaal a jɛ Ɩjɩrayɛl bɩsanaa thɩra, dɩ wɩ kʋɛ wɩ lɛ thɩ̃ɛ fɛw dɩɩra a jalna dana Gaja dɩ khʋra. Wa n sɩ dɩkha a faa Ɩjɩrayɛl bɩsanana, dɩ dikor gɩ, dɩ banaa gɩ, dɩ na gɩ, dɩ kũkǝ̃ǝ ga. 5 A wa jal, wɩ n jalnanɛ awɩ nʋ̃sɔ, na awɩ kẽkẽ wasɔ, a pɔ dã tǝ̃tǝ̃tǝ̃ mɔ̃ toosõsɔ hanɩ. Wɩ n jɔrɛ a vǝ̃vĩǝ, wɛr na awɩ ɲɔɔmɛ̃sɔ. Dɩ wɩ n pɔr a mala dɩɩ ɓibi, wɩ kʋɛ dɩɩ.
6 Dɩ Madɩ̃adara pɛr Ɩjɩrayɛl bɩsanana bʋɔ ka. Dɩ wɩ hulene a wena Thãgba Kɔ̃tɩn. 7 Ɔbɔɔkɛ Ɩjɩrayɛl bɩsana huleni a wena Thãgba Kɔ̃tɩn Madɩ̃adaraadara, Thãgba Kɔ̃tɩn thɔna warɛ ɔɔ mɩmɩɩ bɩɛl. 8 Dɩ ɔɔ mɩmɩɩle so warɛ ayɩ: Thãgba Kɔ̃tɩn, kɛ dɔnɩ Ɩjɩrayɛlɩ Thãgba sor wɔɔ: Mɛr kɔɔ te nɩ dɩ nɩ the Ejipiti dɩɩra; mɩ kɔɔ ti ner dɩ nɩ the dee dʋʋra. 9 Mɩ kɔɔ taa nɛr Ejipitidaraa ɲɔ̃kɔɔ, na wɩrɛ fɛʋraakɛ n hʋɔlɛ narnɩ. Mɩ kɔɔ weelele anɩ lãlaardara anɩ ƴɛbʋrɔ a faa, sa ha nɩ awɩ dɩ. 10 Mɩ kɔɔ so narɛ ayɩ: Mɛr dʋɔn Thãgba Kɔ̃tɩn, anɩ Thãgba: Na n fʋɔr Amɔɔr məlsɔɔkɛ nɩ toonɩɩ dʋɔɔ thãgbasɔa'. Sɩ na kɔɔ pɛ ɩ̃da nũǝ'.
Thãgba we Jedẽɔ
11 Wi bɩɛl, Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thu pɔr a too terebɛ̃tɩ thɩr kɩrɔ, Ofɩra dɩɩr. Joasɩɩkɛ dʋɔnɩ Abɩejɛɛrɩ mǝli dʋɔ gɩ. Dɩ Joasɩɩ bikuun bɩɛlɩkɛ n dʋɔnɩ Jedẽɔ kɔɔ hale da n be bile dɩvɛ̃ ti koro a ker Madɩ̃adarara. 12 Dɩ Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thurǝ nɩnanɛ ɔɔbara Jedeɔna a sʋʋraa: Thãgba Kɔ̃tɩn har kha na fɛrɛ, kuun khaa. 13 Dɩ Jedẽɔ birsee: Kpa! Ɩ̃ kɔ̃tɩ̃ yaa, ado Thãgba Kɔ̃tɩn har kha na sɛrɛ, aɲe gɩ, dɩ bɔgaar caarsɔɔkɛ na n dã sɩ? Dɩ kana nɔ kpaa thɩ̃ɛsɔɔkɛra wer asɩ thɩsɔ n kɔɔ mɩɛ sɩnɩ dɩ wɩ yɩ, aa Thãgba Kɔ̃tɩn kɔɔ ti ner Ejipiti dɩɩra ha? Nɛnɛ̃ wer Thãgba Kɔ̃tɩn bo ser. A bo ser a faa Madɩ̃adaraa ɲɔ̃kɔɔ. 14 Dɩ Thãgba Kɔ̃tɩn kɛr a sʋʋraa: Fãga ʋrɛɛkɛra fɩ hananɩ, jalana a taa Ɩjɩrayɛl bɩsanana Madɩ̃adaraa ɲɔ̃kɔɔ; mɛr thɔna fɩ. 15 Dɩ Jedẽɔ birsee: Kpa! Ɩ̃ kɔ̃tɩ̃ ya, aɲe ma gba na taana Ɩjɩrayɛl bɩsana? Gɩdonɩ Manasee cara, ɩ̃ thɩ kɔ̃ dʋɔn bɔdara a jɔ fɛw; dɩ wo ɩ̃ thɩɩ cɔ kara, mɛr 'luno a jɔ fɛw. 16 Le Thãgba Kɔ̃tɩn sʋʋraa: Mɛr na haan kha na fɛrɛ; gɛr gɩ fa punone Madɩ̃adara wɩ ho far tɩɩ bɩɛl. 17 Dɩ Jedẽɔ birsee: Ado fɩ n cʋʋ mɛr bɔɔ, nɛna mɩ dɩkhaa jẽ ɩ̃ jɩ dɩ fɛr Thãgba Kɔ̃tɩn n mɩana mɩ sobɔr. 18 Mɩ n bɩɛl fɛr, a ma ɩ̃, fa n hʋnɔna kɩɛra'. Dɔ ɩ̃ ɩna khaardaa ɩ̃ ha fɩ. Dɩ sʋʋraa: Ma jɩɩlɛ dɩ fa ɩ̃. 19 Dɩ Jedẽɔ kʋɔn a kʋ bʋ ɓollʋ a gbɛbɩrɩ, a gbana buru mɩɩn kilo kpelẽ yʋɔr a cʋʋ buruukɛ tabɩɩr na harna'. Dɩ a gbaar nʋʋna a gbũ kpɛ̃kpɛrɛ̃ biro, a gbana ƴɔ̃ɔ a pɛr bilẽsiro a birnǝ le terebɛ̃tɩ thɩr kɩrɔ a haa. 20 Dɩ Thãgbaa thɔ̃thɔ̃ thurǝ sʋʋraa: Gba nʋʋna, na burura, tabɩɩr na harna' a dɛɛnɛ bokaaraakɛ ƴũu, a deerero ƴɔɔna. Dɩ Jedẽɔ cʋʋ oti. 21 Dɩ Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thuule 'laarɛ gbolbirikɛ a fʋrɔnɩ ɲɔ̃kɔɔ a thʋna gbolbir mɩ̃kaar nʋʋna, na burura tabɩɩr na harna'. Dɩ dapaara dɔɔ ther bokaara a hɩ̃ nʋʋn na burura tabɩɩr na harna'. Sɩ Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thuule bure phɩɩ ɔɔ ƴɛra. 22 Dɩ Jedẽɔ jɩ dɩɩ do Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thu gɩ; dɩ so: Pha Kɔ̃tɩn Thãgba Kɔ̃tɩn! Ga puu marɛ, gɩdonɩ mɩ yɩrɛ fɛr Thãgba Kɔ̃tɩnɩ thɔ̃thɔ̃ thu gbelẽ gbelẽ. 23 Dɩ Thãgba Kɔ̃tɩn sʋʋraa: Hanana ha ɩɩ, fa n do maar n fʋ fa', fa khǝ'. 24 Dɩ Jedẽɔ mɩrɛ liirrǝ Thãgba Kɔ̃tɩnɩ bonɩ ji pa a dʋʋ ire aa: Thãgba Kɔ̃tɩn n 'laarɛ ha ɩɩ. Bonɩ jipaarɩle halerakɛ nĩ 'lo Ofɩra, kɛ dʋɔnɩ Abɩɛjɛɛrɩ mǝli dɩ.
Jedẽɔ wɩɛrɛ Baalɩ bonɩ ji pa
25 Thãgba Kɔ̃tɩn sor Jedeɔna ɔ dɩtɩnɔɔlera ayɩ: Fɔ afɩ thɩɩ na ɓol, a birǝ fɔ balaɲɔ na kɩɩrɩkɛ cienɩ yɛna makoɲɔ. Wɩɛrɛ Baalɩ bonɩ ji paakɛ dɔnɩ afɩ thɩɩda, a kurona Asera thɩl gãakɛ ganɩ le ɔɔ kɩrrɔ. 26 Agɩpɩ, mɛ mɛr Thãgba Kɔ̃tɩn bonɩ ji pa liirrǝ gɔ̃gɔ̃ yʋɔ, a fɔ balaɲɔ nakɩɩrɩle a jenǝ bonɩ thiinǝ, na Asera thɩl gãakɛ fa kurnɩ. 27 Dɩ Jedẽɔ kpar thɔ̃dara yʋɔr ɔɔ thɔ̃darasɔra. Dɩ a cʋʋrɛ gɩrɛra Thãgba Kɔ̃tɩn kɔɔ sʋʋraanɩ. Sɩ gɩdonɩ maar fʋʋrɛ ɔɔ thɩɩ cɔdarara, na dɩdarara, aa cʋʋ dɩwɩlɔa', dɩtɩnɔ a cʋʋ. 28 Ɔbɔɔkɛ dɩdara ɩɩrnɩ duuro phiphi, dɩɩ do Baalɩ bonɩ ji pa wɩɛrɛ, dɩ Aseraa thɩl gã dakha kur, sɩ dɩ wɩ jinǝ balaɲɔ nakɩɩr bonɩ thiinǝ bonɩ ji paaraalera mɛnɩ. 29 Dɩ wɩ n bulele kha bɩɛlbɩɛl aa: Amɛ cʋɛ thaala? Dɩ wɩ n bulele, dɩ wa n 'lona. Dɩ wɩ so warɛ aa: Joasɩɩ bikuun Jedẽɔ gɩ, ɔr cʋɛ thaala. 30 Dɩ le dɩdara so Joasɩra: Thɛna afɩ bikuun sɩ kʋʋ, gɩdonɩ a wɩɛrɛ Baalɩ bonɩ ji pa, a kurnǝ Asera thɩl gãakɛ kɔɔ ganɩ, le kɩrɔ. 31 Dɩ Joasɩ birse wɩrɛ fɛʋʋkɛ kɔɔ hanɩle ɔɔ kɩrɔ wɔɔ: Nɛr na tea na pɛ Baala ya? Nɛr na tagaa ya? Ntɛɛkɛ na teanɩ na pɛ Baala, wa kʋʋrɛ, dɩɩ na wɩl na 'liǝ'. Ado Baal dor thãgba ger, ɔr thɛthɛ n tea pɛ ɔɔbara, gɩdonɩ ɔɔ bonɩ ji pa wɩ wɩɛr. 32 Dɩ ga wiilera wɩ har Jedẽɔ ire Yerubaal aa: Baal na n hɩnɛɛ, gɩdonɩ a wɩɛrɛ ɔɔ bonɩ ji pa.
Jedẽɔ bɩɛllɛ jɩɩn Thãgba Kɔ̃tɩnna
33 Dɩ Madɩ̃adara fɛw, na Amalɛkɩɩ mǝlsɔ, na Beduyɛ̃sɔ, caarɩkɛ dɔnɩ nʋ̃ khɛ, le wi phã pa bilo kpar gbɛbɩ, a seer Jʋrdɛ̃ mɩɩr sa jɛ Jɩjɩrɛl ɓɛlɛnɔ. 34 Dɩ Thãgba Kɔ̃tɩnɩ Thu lõ Jedeɔna, dɩ ʋ̃ tutuu dɩ Abɩɛjɛɛrɩ ca kpar a jɛ wɩ kpaaraa. 35 Dɩ a thɔnanɛ thɩmɩɩr Manasee cara fɛw. Dɩ wɛr dakha ɩɩr wɩ kpaaraa. A thɔnanɛ dakha thɩmɩɩr Ajɛɛrɩ cara, na Jabɩlɔ̃ɔ cara, na Nɛfɩtalɩɩ cara, dɩ wɩ ther dɩ wa n cãa wɩ.
36 Dɩ Jedẽɔ so Thãgbara: Ado fɩ n ƴaalɛ gel fɩ gba mɩ fɩ taana Ɩjɩrayɛl bɩsana mɔ̃kɛ fɩ sonɩ, 37 hɩnɛ ma bele bana lʋʋ kɩɛr thɩɩra bile be paarɩkɛ; ado mɩ̃ɛ ji bana lʋʋraakɛ dɩbara, sɩ thɩɩ too a khɩ, ma jɩrɛ fa gba mɛr na taana Ɩjɩrayɛl bɩsana mɔ̃kɛra fɩ sonɩ. 38 Dɩ gɩ har otirǝ. Mɔ̃ dɩɩ wɩlnɩ duuro, Jedẽɔ mãa ɩɩrɛ duuro phiphi a khɩmɩ mɩ̃ɛ bana lʋʋra, dɩ bana lo mɩɛnɩle ther a hi ɲɔ̃kpõbir. 39 Dɩ Jedẽɔ so Thãgbara: Mɩ n bɩɛl fɛr, fa n gbana mɩ nĩkhii a mɩ bir bɩɛl far balaɲɔdaa ga. Mɩ n ƴaalɛ ɩ̃ bir ɩ̃ jʋʋrna bana lʋʋra wo ɩ̃ hɩɩn. Nɛnɛ̃, mɩ n ƴaalɛ bana lʋʋ dɩbara n khɛ, sɩ mɩ̃ɛ n ji thɩɩra gɩ kpala fɛw. 40 Dɩ Thãgba cʋʋrɛ otirǝ ga dɩtɩnɔɔle wo. Dɩ bana lʋʋ dɩbara khɩ, sɩ dɩ mɩ̃ɛ ji thɩɩra fɛw a kpala.