Wanɨ nɔ akpamya Yeso kaukpumyo bambanzʉ ka Ndabʉ ko Kunzi ?
(Matayɔ 21.23-27; Malɨkɔ 11.27-33)
20
1 Lɨsyɛ limoti, Yeso a ndɨ kapá mʉtɨwɨ na kaʉbɨkyaga bambanzʉ Mongoni Manza kʉsɔ wa Ndabʉ ko Kunzi. Bangama ko bokumu na bowonisili ba Mʉtʉʉ ka Musa bopuponoku kʉwa ndɨ bigbututu pa imoti na bagʉgʉ, 2 bamuuso Yeso bɛ : « Tɨbɨkya mbɛyɨ ambɛ wanɨ nɔ ukpomyi kaukpumyo bambula na kaʉtɨwa bambanzʉ ka Ndabʉ ko Kunzi ? Wa mbɛyɨ kaɨva abhɛ wanɨ kagya bɛyɔ ? »
3 Yeso umigisyo ndɨ bɛ : « Na mbɛyɨ gɔnɨ ɨmɨ kamumuuso lɨkpʉmʉka limoti. Ibikyoni ambɛ : 4 Wanɨ nɔ atikoku ndɨ Yuani Mubhatizai kaubotiso bambanzʉ ? Kunzi nɔ atikoku ndɨ ikanɨ bambanzʉ ? »
5 Luki limoti bapʉnga ndɨ kaɨnzɨnzɨnya lugo kabʉ banabɨkya bɛ : « Takabɨkya bɛ : ‹ Kunzi nɔ atikoku ndɨ Yuani ›, atimuusotʉ bɛ : ‹ Ko bhulyo ɨkɨ yɔ makabɨnɨkyanagʉ ndɨ lɨkpʉmʉka kakɨ ? › 6 Luki limoti takabɨkya ambɛ : ‹ Bambanzʉ bɔ batikoku ndɨ ›, batʉ basɨ batɨmakatʉ na matamʉ katilumwisogo ! Kyɛ bobhoilyoni ndɨ bɛ Yuani a ndɨ mugyalandʉ ko Kunzi. » 7 Kʉwa wa, basikisyo ndɨ Yeso bɛ : « Takibhigʉ ambɛ wanɨ nɔ atikoku ndɨ kaubotiso bambanzʉ. »
8 Yeso ubikyoku kʉwa bɛ : « Kiko nɨ a bɛyɔ ! nakamʉbɨkyɨgʉ ɨmɨ bɛgɛyɔ ambɛ wanɨ nɔ ekpomyi kagya ligubho li nɨlɔ. »
Yeso akatwa lizuni ka bagya-ligubho bʉdɨya
(Matayɔ 21.33-46; Malɨkɔ 12.1-12)
9 Kumbuso yi, Yeso ʉtʉlya ndɨ bambanzʉ lizuni li nɨlɨ : « Alʉkʉ bemoti akʉna ndɨ tiko ya muzabhibhu. Kʉwa wa ʉkanana ndɨ na bagya-ligubho kobuulyogo tiko yi nɨyɔ na kagbanana na ɨbʉ masɔlɔ mi. Aga kʉwa ndɨ ka mugi ma byɨ kʉ osyosyoku ndɨ mino binyeku-nyeku. 10 Nɨyɔ ngbingo mubhuulyo masɔlɔ ɨtʉlyana mino, atikoku ndɨ mʉgya-ligubho bemoti kʉ ka bagya-ligubho bi nɨbɔ bʉkanana ndɨ na ɨbʉ bɛ bapiku kʉwa masɔlɔ mi ma kakɨ. Luki limoti, batʉ bi nɨbɔ balya ndɨ alʉkʉ nɔ bɨsʉsʉsʉ na bamigisoku ndɨ mabɔkʉ papuyi. 11 Mombukwana tiko atikoku ndɨ bata mʉgya-ligubho wagɔgɔ, luki limoti bagya-ligubho bi nɨbɔ babhʉma ndɨ ɨyɨ bɛgɛyɔ, babubiso ndɨ bitu, bamigisoku ndɨ gɔnɨ mabakʉ papuyi. 12 Atɨka ndɨ bata mʉgya-ligubho wa masaa. Bakɔgɔ ndɨ bapwayɨ na baluto ndɨ kunzi wo tiko. 13 Mombukwana tiko ɨbɨkya kʉwa bɛ : ‹ Nagya sɛ kʉwa bʉnɨ ? Nakatɨka mikamɨ nɨnɔ mʉpaka. A abhɛ bakwananatʉ kabanga. › 14 Luki limoti nɨyɔ bagya-ligubho bo tiko yi nɨyɔ bamɨna kodhoku, babɨkyana lugo kabʉ bɛ : ‹ Ɨyɨ nɔ mombʉkwana lisimo li nɨlɨ. Tamwini, kyɛ tiko iki kʉwa yo kusu. › 15 Bapupiso kʉwa ndɨ no gilito kunzi wo tiko, bamwɔ. »
Kumbuso yi, Yeso umuuso bɛ : « Ɛɛɛ, mombukwana tiko yi nɨyɔ ʉgya sɛ kʉwa banʉ bʉnɨ ?
16 Odhoku banʉ, ulumwisogo bagya-ligubho bi nɨbɔ, ʉpá kʉwa bagya-ligubho bagɔgɔ tiko yi nɨyɔ. »
Nɨyɔ bambanzʉ bʉkana mʉnzɨna mi nɨmɔ, babɨkya bɛ : « Kɛgʉ bɛyɔ, kɨgyananɨgʉ ndɛkɛ gʉtʉgʉ iki yi aka ! »
17 Luki limoti Yeso ʉnda bizumuuu, ʉbɨkya bɛ : « Mobiso ko Kunzi akabɨkya bɛ : ‹ Lɨtalʉ nɨlɔ bopipiko ba bandabʉ bombimbo ndɨ, ilu lɔ ɨɨta kʉwa lɨtalʉ lidhingi la angba. › 18 Mʉtʉ wasɨ nɨnɔ ogwo kʉgʉ wa lɨtalʉ li nɨlɔ obunikogo ndɛkɛ bɨsɛkɛ-sɛkɛ, na mʉtʉ yi nɨnɔ lɨtalʉ li nɨlɔ agwilyo ndɛkɛ, akpʉtɨkana ndɛkɛ bɨsɛkɛ-sɛkɛ. »
Tupini bangama makpʉmʉka kabʉ na tapá Kunzi ma kakɨ gɔnɨ
(Matayɔ 22.15-22; Malɨkɔ 12.13-17)
19 Ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, bowonisili ba mʉtʉʉ na bangama ko bokumu ba ndɨ kakɨsa kagwɨ Yeso kyɛ ba ndɨ nɨ bibhini bɛ atwa ndɨ lizuni li nɨlɔ ko bhulyo kabʉ aka. Luki limoti bʉbanga ndɨ bambanzʉ. 20 Bapʉnga kʉwa ndɨ kabyɛ Yeso no miso bɨkyɛkyɛkyɛ. Batɨkɨlya batʉ ba bokoli nɨbɔ bɨgyaga ndɨ abhɛ bakiko bongbingbili. Ba ndɨ kamuusogo kyɛ ba ndɨ kapa kagwi na bʉnyɛ, banakɨsa bɛbɔ kʉsɔ wa mʉnzɨna kakɨ. Ba kʉwa ndɨ kakɨsa no pisi tino yo basʉta mino ka mabɔkʉ ka ngama mudhingi wa iwili. 21 Batʉ bi nɨbɔ bʉtɨka ndɨ bɔ bamuuso kʉwa bɛ : « Muwonisili, takaibho ambɛ nɨlɔ wabɨkyaga na wowonisilogo ikogo ngbingbili. Wakʉndagɨgʉ ɨwɛ bambanzʉ kabyɛnɛnɛ na ɨbhɨbha kabʉ, luki limoti wowonisilogo na bungbingbili bɛyɔ Kunzi apaga mino bɛ ɔbɨlɨ kusu iki. 22 Tɨbɨkyanɔ kʉwa, mʉtʉʉ kusu akpamyatʉ ikanɨ amʉyatʉ kakalya manzanza ka Kaizali ngama mudhingi wa Lʉma ? »
23 Luki limoti Yeso andʉnga ndɨ bokoli kabʉ, ʉbɨkya bɛ : 24 « Iwonisoni mbɛyɨ ambuma bemoti. » Kumbuso yi umuuso bɛ : « Mulundu no lino ka wanɨ lɔ a kʉgʉ yi ? »
Bamigisyo ndɨ bɛ : « A ma ka Kaizali ngama mudhingi wa Lʉma. »
25 Kʉwa wa Yeso ʉbɨkya bɛ : « Kiko nɛkɨ nɨ a bɛyɔ, mupóni Kaizali makpʉmʉka nɨmɔ okwononi na ɨyɨ, mapá Kunzi nɨmɔ okwononi gɔnɨ na ɨyɨ. »
26 Bakamɨnagʉ ndɨ na bʉnyɛ ka nɨmɔ abɨkya ndɨ kambwa ka bambanzʉ. Luki limoti, mʉnzɨna mi nɨmɔ umigisyo ndɨ mɔ udhikiso mʉnɔkʉ bɨdhɛ, badhakyana ndɨ biwo.
Yeso akanzɨna ko bhulyo bhɨlɨla ka bamanda
(Matayɔ 22.23-33; Malɨkɔ 12.18-27)
27 Kʉwa wa baSadhukayɔ bemoti-bemoti bakpudoku ndɨ Yeso. BaSadhukayɔ ba batʉ bi nɨbɔ bakabɨnɨkyanagɨgʉ ndɨ bɛ kumbuso wa kukwakʉ, babhɨlɨlagatʉ. Bamuuso ndɨ Yeso bɛ : 28 « Muwonisili, Musa atikpikilyo ndɨ kʉsɔ wa mʉtʉʉ bɛ : ‹ Mʉmbanzʉ kavanana na okwo, asa mukakɨ nɨ kɛgʉ na bomiki. Okwononi bɛ mamakɨ amɨgɨlyɨ woko yi nɨnɔ kyɛ abʉkʉtɨlyagɨ mamakɨ yi nɨnɔ okwo ndɨ nɔ bomiki. › 29 Wɨna sɛ, a ndɨ na bomiki balʉkʉ bi madɨya na ɨka nɨbɔ bopupo ndɨ mʉma mimoti. Pʉta ava ndɨ muko, luki limoti okwo ndɨ nɨ kabukutigʉ miki gʉtʉgʉ bemoti aka. 30 Syononogo kakɨ amɨgɨlya ndɨ woko yi nɨnɔ, kumbuso yi okwo ndɨ nɨ kobukutigʉ ɨyɨ bɛgɛyɔ. 31 Kʉwa wa igyonoso ndɨ mʉdɔngɔnɨ ka mamabʉ yi nɨnɔ wa masaa na kabʉ basɨ madɨya na ɨka. Ɨbʉ basɨ bokwo ndɨ nɨ bakabukutigʉ miki gʉtʉgʉ bemoti aka. 32 Ka mulibo muko okwo kʉwa ndɨ gɔnɨ ɨyɨ. 33 Ɛɛɛ ! Sɛ kʉwa ka lɨsyɛ li nɨlɔ bambanzʉ babhɨlɨla ndɛkɛ mino, muko yi nɨnɔ iko ndɛkɛ muko wanɨ lugo kabʉ ? Kyɛ ɨbʉ basɨ madɨya na ɨka bavatʉ ndɨ ! »
34 Yeso umigisyo bɛ : « Balʉkʉ na boko ba ɔbɨlɨ yi nɨmʉ bakavanana. 35 Luki limoti balʉkʉ na boko bi nɨbɔ Kunzi ʉmɨna ngbingbili bɛ babhɨlɨlatʉ lugo ka bamanda na kaiko ka ɔbɨlɨ nɨnɔ akodhoku, bakavananɨgʉ ndɛkɛ. 36 Ka lɨngʉnʉ, bakakwananɨgʉ ndɛkɛ kolumwogo, kyɛ ɔbɨlɨ kabʉ iko ndɛkɛ kʉwa mʉdɔngɔnɨ abhɛ bamalaika. Ba bomiko Kunzi, kyɛ ɨyɨ nɔ umigisyo ɔbɨlɨ. 37 Gʉtʉgʉ Musa uwonisilo ndɨ kambwa aka bɛ bamanda babhɨlɨlatʉ ndɛkɛ. Kʉsɔ wa mobiso nɨmɔ atʉmbʉlaga lɨkpʉmʉka la gbɔgɔ nɨyɔ a ndɨ kagbʉndɨkana nɨ kɛgʉ kosilogo, Musa akamaka Mombukwono dhosu bɛ : ‹ Kunzi ka Abhalama, Kunzi ka Isaka na Kunzi ka Yakɔbɔ. › »
38 Yeso omotiloku bɛ : « Kunzi kɛgʉ Kunzi ka bamanda, luki limoti a Kunzi ka batʉ bi nɨbɔ ba bubisi na nɨbɔ bʉsɨmaga bɛ bokwoni ndɨ, kyɛ ɨbʉ basɨ ba na ɔbɨlɨ ko bhulyo kakɨ. »
39 Bowonisili ba mʉtʉʉ bemoti-bemoti babɨkya kʉwa ndɨ Yeso bɛ : « Muwonisili, wosikisyiku bɨnza. » 40 Ka lɨngʉnʉ, bakɨkpʉndagʉ ndɨ bata kamuusogo makpʉmʉka magɔgɔ.
Yeso akabɨkya bɛ Masiya nɨ Mombukwana ngama Dhaudhi
(Matayɔ 22.41-46; Malɨkɔ 12.35-37)
41 Kʉwa wa Yeso ʉbɨkya bata bɛ : « Bambanzʉ bakwanana pɨyɛ kabɨkya lɨkɨ bɛ Masiya a miko-mika ngama Dhaudhi ? 42 Kyɛ ngama Dhaudhi mombukwana dhakɨ yi akabɨkya kʉsɔ wa kɨtabʉ ya Mambʉ ka baYudha bɛ : ‹ Mombukwono dhosu Kunzi abɨkya Mombukwana dhamɨ bɛ : Dha wiki ka kʉmbanzɨkanɨkɔ kamɨ, 43 na kadhwɛ ko ngbingo yi nɨnɔ nubhiso mino bomuyoniso kakʉ kusili kakʉ. › 44 Kyɛ Dhaudhi amakaga Masiya bɛ ‹ Mombukwono dhosu ›, igyonoso kʉwa lɨkɨ bɛ iki bata miko-mikakɨ ? »
Makikonitɔgʉ abhɛ bowonisili ba mʉtʉʉ
(Matayɔ 23.1-36; Malɨkɔ 12.38-40)
45 Kumbuso yi, Yeso ʉbɨkya ndɨ babɨbya kakɨ kambwa ka batʉ basɨ nɨbɔ ba ndɨ kamʉkana wa bɛ : 46 « Wibuulyonito na bowonisili ba mʉtʉʉ nɨbɔ bapaga kaamama nɨ bimokisyogini balɔpʉ bakpʉkpʉ. Bapaga kʉgbɛ bɛ biki kaumuuso na ɨbhɨbha ka bapa ba ya musilyoni. Bakɨsaga kaiko ka moliki ma kambwa aka kʉsɔ wa bandabʉ ba ya likungoni, na gɔnɨ ka moliki ma ɨbhɨbha ka bapa ba ya bodhumo. 47 Bʉkʉpyaga bowoko no bou makpʉmʉka masɨ nɨmɔ bikogo nomu, na ko ngbingo yi nɨnɔ gɔnɨ nɔ, banʉbɔbɔ na malʉmba mandanda nda kyɛ binisoni abhɛ batʉ banza. Kabyɛnɛnɛ na yɨgya yi nɨyɔ, Kunzi ugyogyiso ndɛkɛ ɨbʉ kʉgbɛ kaʉkɨtaga batʉ bagɔgɔ. »