Ahab nɛ Aram dim zaba la yɛla
22
1 Yʋma atan' ka Aram nɛ Israel dim pʋ zab nɛ taaba. 2 Amaa yʋʋm kanɛ paas atan' la Juda Na'ab Jehosafat da duoe keŋ Israel Na'ab san'an ye o pʋ'ʋs o. 3 Israel Na'ab da yɛl o na'ayikpɛm ye, “Ya mi' ye Ramot teŋ dinɛ bɛ Gilead sʋ'ʋlimin la anɛ tinamɛ sʋ'oe, amaa ti pʋ maal si'el-si'el ye ti di'e li yis Aram na'ab nu'usinɛ!”4 Ka o bu'os Na'ab Jehosafat ye, “Fʋ na dɔllim ka ti keŋ zab nɛ Ramot dinɛ bɛ Gilead laa?”
Ka o da lɛbis Israel Na'ab ye, “Mam nɛ fʋ anɛ yinne, m nidib anɛ fʋ nidib ka m widi aan fʋ widi.” 5 Amaa Na'ab Jehosafat da lɛn yɛl Israel Na'ab ye, “M ba'abiiga, dɛŋim bu'os Zugsɔb la baŋ on ye o yɛlif si'em.”
Ahab nɔdi'esidib la da ma' o ye o na zabi nyaŋ
6 Israel Na'ab la da la'as nɔdi'esidib nwɛnɛ kɔbisnaasi bu'osi ba ye, “M kem zab nɛ Ramot dinɛ bɛ Gilead la bɛɛ m kɛla?” Ka ba lɛbis o ye, “Naa! Kem! Zugsɔb la na nɔki li niŋi fʋ nu'usin!”
7 Amaa Na'ab Jehosafat da bu'os ye, “Ka Zugsɔb la nɔdi'es lɛn ka' kpɛla ka ti na bu'osɛɛ?”
8 Israel Na'ab da lɛbis ye, “Nɔdi'es yinne bɛ ka ti na nyaŋi kɛ ka o bu'os Zugsɔb la amaa, mam yaa o nɛ hali bɔzugɔ, o nan zi' di'e pian'asʋŋ Zugsɔb la san'an tisi ma, asɛɛ pian'abɛ'ɛd ma'aa. O yʋ'ʋri buon Mikaya, o anɛ Imla biig.”
Ka Jehosafat lɛbis ye, “Na'aba, li pʋ sʋm ka fʋ yɛl alaa!”
9 Israel Na'ab la da yɛl o na'ayikpɛm la yinne ye, “Kem tɔ'ɔtɔ buol Mikaya, Imla biig la, na!”
10 Israel Na'ab nɛ Jehosafat onɛ an Juda Na'ab la da yɛnɛ ba na'am fuudi zin' ba na'am gbana zut zieŋ dinɛ bɛ Samaria yaŋir la kpikpɛŋ, ka nɔdi'esidib la bɛɛ ba tuonnɛ pian'adi ba nɔdi'esʋg pian'ad. 11 Zedekaya onɛ an Kenaana biig la da maal kʋnt iila ka kʋʋs ye, “Zugsɔb la yɛl si'eli nwa: ‘Fʋ na nɔk nɛ'ɛŋa zɛ Aram dim la, hali nɛ fʋn na ti san'ami ba wʋsa!’ ”
12 Nɔdi'esidib banɛ kpɛlim la wʋsa mɛ da yɛli ala ye, “Naa! Zam nɛ Ramot dinɛ bɛ Gilead la ka fʋ na nyaŋ! Zugsɔb la na nɔki li niŋi fʋ nu'usin.”
Mikaya pian' ye ba na zabi gʋ'ʋŋ
13 Onɛ ka ba tʋm ye o keŋ buol Mikaya na la yɛl o ye, “Gɔsima, ba la'as nɛ pian'ad wʋʋ ba maalnɛ nɔɔr yinne nɛ, ye Na'ab la na nyaŋ. Siakim tisi ba ka pian' dinɛ na malis Na'ab la!”
14 Amaa Mikaya yɛl ye, “Nɛ Zugsɔb onɛ vʋe la zugɔɔ, mam ye m yɛl o nɛ Zugsɔb la yɛlim si'el ma'aa.”
15 On paae na la ka Na'ab la bu'os o ye, “Mikaya, ti kem zab nɛ Ramot teŋ dinɛ bɛ Gilead sʋ'ʋlimin la bɛɛ ti kɛla?”
Ka o lɛbis ye, “Naa! Zam ka fʋ na nyaŋ! Zugsɔb na nɔki li niŋi fʋ nu'usin!”
16 Ka na'ab la bu'os o ye, “Nɔɔr ala ka m na yɛlif nɛ nimmua ye fʋ pian' dinɛ an sida ma'aa nɛ Zugsɔb la yʋ'ʋrɛ?”
17 Mikaya da lɛbis o ye, “Man nyɛ ka Israel dim wʋsa zɔɔ widig kʋkʋna ni nwɛnɛ pɛ'ɛs banɛ ka' kɔnbkemnib nɛ. Ka Zugsɔb la yɛl ye, ‘Nimbama pʋ mɔr zugdaana, kɛl ka sɔ' wʋsa lɛbi kul o yin nɛ sumbʋgʋsʋm!’ ”
18 Israel Na'ab da yɛl Na'ab Jehosafat ye, “M pʋ yɛlif ye o kʋ di'e pian'asʋŋʋ tisi ma, amaa bɛ'ɛd ma'aanɛɛ?”
19 Mikaya da lɛn yɛli ba ye, “Dinzugɔ kɛlisimi Zugsɔb la labaar: m nyɛ ka Zugsɔb la zin' o na'am gbauŋ zug ka banɛ bɛ arezana ni la wʋsa la'asi zi'e gilig o datiuŋ nɛ o dagɔbʋg. 20 Ka Zugsɔb la yɛl ye, ‘Anɔ'ɔnɛ na pan'as Ahab ka o keŋ zab nɛ Ramot dinɛ bɛ Gilead la ka ba kʋʋ o ani?’ ”
Ka oŋa yɛl ye anwa ka oŋa ye anwa. 21 Li naar la ka siig sɔ' yina zi'en Zugsɔb la tuon ka yɛl ye, “Man na pan'as o.”
22 Ka Zugsɔb la bu'os ye, “Suobɔ ka fʋ na dɔlisɛ?” Ka o ye, “M na keŋ nɛ dama'am siig o nɔdi'esidib la nɔya ni.” Ka Zugsɔb la yɛl o ye, “Kem ka fʋ na nyaŋ, kem tʋmi li!”
23 “Alazug Zugsɔb la nɔk dama'am siigi niŋi fʋ nɔdi'esidib la wʋsa nɔɔrin. Zugsɔb la gban'e fʋ yɛla nɛ bɛ'ɛd.”
24 Ani ka Zedekaya onɛ an Kenaana biig la keŋ nwɛ' Mikaya nindaa nɛ tampiank ka ye, “Zugsɔb Siig la dɔl suokanɛ yi mam san'anɛ kena pian' tisi fɔ?”
25 Mikaya da lɛbis ye, “Fʋ na ti baŋi li daakanɛ ka fʋ na ti zɔɔ kpɛn' su'a dɔkanɛ bɛ pʋʋgin la!”
26 Israel Na'ab da tis nɔɔr ye, “Gban'ami Mikaya mɔr o lɛb Ammon onɛ an tempʋʋg la zugdaan nɛ Joab onɛ an na'abiig la san'an, 27 ka yɛli ba ye na'ab la yɛl si'eli nwa: ‘Yɔɔmi ninkaŋa sanrega ni, da tis o si'el si'ela asɛɛ bodobodo nɛ ku'om ma'aa paae man na ti lɛb laafi na.’ ”
28 Mikaya da lɛbisi yɛl o nyain ye, “Fʋ ya'a sid nyaŋi lɛb laafi na, alaa Zugsɔb la pʋ pian' dɔlisi yi man san'anɛ!” Ka lɛm paas ye, “Kpansimi m pian'ad la, yanam banɛ bɛ kpɛla la wʋsa!”
Ahab kum yɛla
29 Israel Na'ab nɛ Jehosafat onɛ an Juda Na'ab la da duoe keŋ Ramot Gilead teŋin. 30 Israel Na'ab da yɛl Na'ab Jehosafat ye, “Man na tiaki m mɛŋi kpɛn' zaba la pʋʋgin, amaa fʋn yɛɛmi fʋ na'am fuud.” Ka sid tiak o mɛŋi kpɛn' zaba la ni.
31 Aram Na'ab da pʋn tis o zaba tɛrekonam tuongatib pistan' nɛ ayi' la nɔɔr ye, “Da zab nɛ sɔ'ɔsɔ, li ya'a anɛ kpi'em bɛɛ tadim, asɛɛ Israel Na'ab la ma'aa!” 32 Tɛrekonam zabzabidib tuongatib la nyɛ Na'ab Jehosafat la, ba da tɛn'ɛs ye, “Bi'esʋg kae, Israel Na'ab la nwa!” Ka ba fɛndig ye ba zab nɛ o, amaa Jehosafat da nwɛ' kuŋ, 33 ka tɛrekonam la tuongatib la gɔs ka li ka' Israel Na'ab laa, ka ba bas ka pʋ lɛn kad o.
34 Amaa ka Aram nid tɛki o tiraugʋ tɔn yɔɔgʋ ka li keŋ gban'e Israel Na'ab la, piim la da wiee nɛ o zaba la'ad la sʋʋginɛ kʋns o. Na'ab la da yɛl onɛ dɔribidi o zaba tɛreko la ye, “Fɛndigim tɛreko la ka ti yi zaba la yiŋ, ka m pu'alim nɛ.” 35 Zaba la da mu'oe daakan la hali, ka na'ab la zin'inɛ dɛllim ka o nindaa kpa' Aram dim la. Ziim da yit o sapu'ad la ni sigid tɛreko la ni, zaam ti ma'ae la ka o kpi. 36 Winnigi ti kpɛn'ɛd la ka kikaasig taae soogianam la bɛ zin'isi'a la wʋsa ye, “Dau wʋsa kulim o tempʋʋgin, ka sɔ' wʋsa lɛb o mɛŋ teŋin!”
37 Na'ab la da kpiya ka ba mɔr o keŋ Samaria tempʋʋgin mum o ani. 38 Ba da pie tɛreko la nɛ Samaria bɛuŋin (pu'agɔɔnda sʋʋd zin'isi'a la) ka baas kena lieli o ziim la nwɛnɛ Zugsɔb labaar la yɛl si'em nyain la.
39 Ya'a kpɛlim nɛ yɛla banɛ da maal Ahab na'am diib saŋa, la'am nɛ on da tʋm si'el, nɛ on da mɛ' na'ayir ka pi'e li nɛ wabʋg nyina la, nɛ tempʋʋd banɛ ka o da mɛ' ka li mɔr kpi'euŋ la; ba da sɔbi ba kpɛn'ɛs Israel Na'anam Gbauŋʋn la. 40 Ahab da maal ka'alim ka o biig Ahazaya di'e o saam zin'igi di na'am.
Jehosafat di Juda na'am
41 Israel na'ab Ahab n da di na'am yʋma anaasi la, ka Asa biig Jehosafat da di Juda na'am. 42 Jehosafat da anɛ yʋma pistan' nɛ anu ka di Juda na'am, ka zin'in Jerusalem tempʋʋgin yʋma pisi nɛ anu. O ma yʋ'ʋri da buon Azuba, o da anɛ Silihi pu'ayua. 43 Si'el wʋsa ni o da dɔlisid o saam Asa nɔba ka pʋ bie baa bi'elaa, ka tʋm dinɛ an sʋm Zugsɔb la tuon. Amaa teŋgbana la o da pʋ yisi ba, ka nidib ken anina maan maana ka nyu'od bʋnnyubisa. 44 Jehosafat mɛ da mɔr sumbʋgʋsʋm nɛ Israel Na'ab.
45 Ya'a kpɛlim nɛ yɛla banɛ da maal Jehosafat na'am diib saŋa, nɛ on nyaŋi tʋm si'el, nɛ on nɛ o soogianamɛ da zab si'em la, ba da sɔbi li Juda Na'anam Gbauŋʋn la. 46 O da yis dapgɔɔnda banɛ da nan kpɛn bɛ teŋgbana la ni o saam Asa na'am diib nya'aŋ la. 47 Saŋkan la Edom da pʋ mɔr na'aba, amaa teŋguri da gɔsid teŋ la.
48 Na'ab Jehosafat da maal anrima bɛdegʋ banɛ ka ba na mɔri ken Ofir teŋin ziid sanlima, amaa ba da pʋ sig ku'ominɛ bɔzugɔ, ba da san'am nɛ zi'e Eziyon Geber teŋin. 49 Saŋkan la Ahab biig Ahazaya da yɛl Na'ab Jehosafat ye, “Kɛl ka m nidib la dɔlli fʋ nimbanɛ ken nɛ anrima la.” Amaa ka Jehosafat zan'as.
50 Jehosafat da maal ka'alim ka ba mum o, o yaab David tempʋʋgin. O biig Jehoram da di'e o zin'igi di na'am.
Ahazaya di Israel na'am
51 Juda na'ab Jehosafat n di na'am yʋma pii nɛ ayɔpɔi la ka Ahab biig Ahazaya da di Israel na'am Samaria teŋin. O da di Israel na'am la nɛ yʋma ayi'. 52 O da tʋm bɛ'ɛd Zugsɔb la tuon bɔzugɔ, o da dɔlisidi o ba' nɛ o ma nɔba, nɛ Jeroboam onɛ an Nebat biig ka da kɛ ka Israel dim tʋm tʋʋmbɛ'ɛd la nɔba. 53 O da pʋ'ʋsid nɛ Baal ka kɛ ka Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am la sʋnf duoe, nwɛnɛ o saamme da tʋm si'em la.