Ari Pantekosta
1:15-26
2
Kaꞌ ari raya agama Yahudi nang di nyabut ari Pantekosta sigana urakng nang pucayaꞌ kaꞌ Karistus bakomoꞌ kaꞌ soteꞌ rumah.a 2 Tiba-tiba sigana urakng kaꞌ koa nangngar bunyi mpat kaꞌ langit. Bunyi nang kadangngaratn koa lea bunyi nyaru nang daras. Bunyinya kadangngaratn kaꞌ sigana bagian rumah tampatnya kaꞌ koa duduk bakomoꞌ. 3 Lalu urakng-urakng kaꞌ koa neleꞌ nyala api nang lea jilah, batarabangan kaꞌ dalapm rumah koa, nyangkap kaꞌ sigana urakng kaꞌ koa. 4 Jaji Roh Kudus bakuasa kaꞌ urakng-urakng kaꞌ koa nang nyajiatn ia kaꞌ koa pane ngomong bahasa urakng lain nang di Roh Kudus mareꞌatn kaꞌ ia kaꞌ koa.
5 Kaꞌ waꞌtu koa urakng-urakng Yahudi nang kaja baibadah kaꞌ Allah dari sigana bangsa kaꞌ dunia badiapm kaꞌ Yerusalem. 6 Takaꞌ urakng-urakng nangngar bunyi koa, ia kaꞌ koa atakng kaꞌ tampat koa. Ia kaꞌ koa kabingungan man takajut tagal urakng-urakng pucayaꞌ koa ngomong man bahasanya kaꞌ koa babaro. 7 Ia kaꞌ koa sidi heran man bakata: “Bukeꞌ keꞌ sigana urakng nang ngomong koa asalnya dari Galilea? 8 Ahe nang dah jaji kaꞌ urakng-urakng nang ngomong koa sampe ia kaꞌ koa pane ngomong make bahasa nang di diriꞌ make kaꞌ tampat asal diriꞌ masing-masing. 9 Diriꞌ nian urakng Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Yudea, man Kapadokia, Pontus, man Asia, 10 Dari Prigia man Pampilia, dari Mesir man daꞌerah-daꞌerah Libia samak Kirene; ada ugaꞌ urakng-urakng nang atakng mpat kaꞌ Roma, 11 baik urakng Yahudi maoꞌ pun urakng-urakng dari bangsa lain nang baagama Yahudi, urakng dari pulo Kreta man Arab. Diriꞌ nangngar ahe nang dinya kaꞌ koa ngomongan, make bahasa diriꞌ masing-masing tentang ahe nang di Allah panjawat nang luar biasa!” 12 Tagal koa urakng-urakng kaꞌ koa batol-batol sidi heran man bingung, sampe-sampe batanyaꞌ-tanyaꞌ kaꞌ sabayaatnnya, “Ahe keꞌ maksut sigana nang dah jaji koa?” 13 Tapi urakng-urakng lain ngoloꞌ-ngoloꞌ man bakata: “Ia kaꞌ koa ba bakamabukatn dianggur nang manseꞌ.”
Petrus Bakotbah
2:14-40
14 Petrus badiri man kasabalas rasul nang lainnya, lalu bakata kaꞌ urakng rami koa. Man suara nang nyarikng ia bakata, “Urakng-urakng Yahudi man sigana nang badiapm kaꞌ Yerusalem! Dangngar boh edoꞌ-edoꞌ, barang hal nian palalu ku jelasatn kaꞌ kitaꞌ. 15 Kitaꞌ pikir ia kaꞌ koa kamabuk keꞌ? Inaꞌ boh; barang ampeatn baruꞌ jam sambilan alapm. 16 Tapi ahe nang dah jaji nian, nianlah nang dah di Allah madahatn kaꞌ nabi Yoel jaman deꞌe.
17 Jakata Allah: “Kaꞌ jaman pangabisatn dunia,
Aku mareꞌaꞌ Roh-Ku kaꞌ sigana talino.
Lalu kamudaꞌ-kamudaꞌ kitaꞌ nanglaki man nangbini banubuataꞌ
nang mudaꞌ-mudaꞌ neleꞌaꞌ hal-hal nang Ku teleꞌatnnaꞌ kaꞌ ia kaꞌ koa, man kaꞌ urakng-urakng tuha kitaꞌ namuaꞌ mimpi dari Aku.b
18 Kaꞌ ari-ari koa Aku ugaꞌ mareꞌatnnaꞌ Roh-Ku kaꞌ urakng-urakng nang bakaraja untuꞌ-Ku, baik kaꞌ nanglaki maoꞌ pun kaꞌ nangbini, ia kaꞌ koa pun banubuataꞌ.
19 Aku ugaꞌ manjawataꞌ hal-hal ajaip nang luar biasa kaꞌ langit kaꞌ atas man kaꞌ aiꞌ tanah kaꞌ babah. Kaꞌ waꞌtu koa adaaꞌ darah man api man asap nang tabal.
20 Mata ari jajiaꞌ patakng lea malam ari, man bulatn jajiaꞌ calah lea darah sanapeꞌ ari Tuhan, ari nang sidi panting man luar biasa koa atakng.
21 Kaꞌ ari koa sae jaꞌ nang nyaruꞌ dama Tuhan disalamatatnnaꞌ.”
22 Page samadiꞌatnku urakng-urakng Israel, dangngar boh pakataatn nian: Yesus dari Nasaret koa dah di Allah ngiripm untuꞌ kitaꞌ. Koa nyata sidi kaꞌ hal-hal ajaip nang luar biasa nang di Allah manjawat kaꞌ tangah-tangah kitaꞌ lewat Yesus koa. Sigananya koa kitaꞌ babaro dah nauꞌan. 23 Allah dah natapatn man nauꞌan dari pamulaꞌatn kadeꞌ Yesus koa disarahatnnaꞌ kaꞌ kitaꞌ. Lalu ngalaluiꞌ urakng-urakng jahat, kitaꞌ makulatn Yesus kaꞌ kayu salip man munuh-Nya.c 24 Tapi Allah ngidupatn-Nya agiꞌ dari kamatiatn, man ngalapasatn-Nya dari tampat urakng mati. Barang Ia inaꞌ mungkin tatap ada kaꞌ tampat urakng mati koa.d 25 Tentang Yesus nian, Daut bakata:
Aku neleꞌ Tuhan kaja kaꞌ samak-Ku, barang Ia ada man Aku sampe inaꞌ ada urakng nang mampu ngangguꞌ Aku.e
26 Koa tagalnya ati-Ku karepoatn, molot-Ku ngucapatn puji-pujian. Man tubuh-Ku nian pun marasa tanang tagal pangharapan nang dah Kitaꞌ mareꞌatn kaꞌ Aku,
27 Tagal Kitaꞌ, Allah inaꞌ miaratnnaꞌ jiwa-Ku tatap ada kaꞌ dunia urakng mati. Kitaꞌ inaꞌ miaratnnaꞌ mayat urakng kudus Kitaꞌ ancur kaꞌ dalapm subur.
28 Kitaꞌ dah nojokatn kaꞌ Aku maraga notok kaidupatn salama-lamanya. Kitaꞌ manjawataꞌ Aku banar-banar karepoatn, tagal Kitaꞌ ada maꞌan man Aku.
29 Page samadiꞌatnku sabangsa, aku palalu ngomong batarustarang kaꞌ kitaꞌ tentang Raja Daut, pamimpin diriꞌ baratus tahutn deꞌe. Daut koa dinyubur man suburnya sampe ampeatn masih ada. 30 Waꞌtu idupnya, Daut koa saurakng nabi. Jaji ia nauꞌan kadeꞌ Allah dah bajanji man sumpah ngangkataꞌ saurakng dari katurunannya jaji raja.f 31 Tagal koa ia dah neleꞌ ahe nang jajiaꞌ kaꞌ jaman depan kadeꞌ Raja panyalamat nang di Allah nyanjiatn koa mulakngaꞌ idup agiꞌ dari kamatiatn. Ia inaꞌ di Allah tingngalatn kaꞌ dunia urakng mati man tubuh-Nya inaꞌ ancuraꞌ buruk. 32 Kami samua dah neleꞌ man mata kapala kami babaro kadeꞌ Yesus nianlah nang di Allah ngidupatn agiꞌ dari kamatiatn. 33 Ia dingangkat kaꞌ kadudukatn nang paling tingi man di Allah mareꞌ kakuasaan, lalu narimaꞌ Roh Kudus nang dah di Allah Apaꞌ nyanjiatn. Nang kitaꞌ nangngar man neleꞌ ampeatn Roh koa ihan nang Yesus mareꞌ kaꞌ kami. 34 Tagal, bukeꞌ Daut nang tarangkat kaꞌ saruga, tapi ia babaro bakata,
‘Allah bakata kaꞌ Raja panyalamatku:g
35 Duduklah kaꞌ sabalah kanan-Ku,
sampe Aku manjawat munsuh-munsuh-Nyu tunduk kaꞌ Kao!”’
36 “Koa tagalnya sigana urakng Israel arus batol-batol nauꞌan kadeꞌ Yesus nang di kitaꞌ makulatn kaꞌ kayu salip, Yesus koalah ugaꞌ nang dah di Allah nyajiatn Tuhan man Raja Panyalamat!”
37 Takaꞌ urakng-urakng kaꞌ koa nangngar hal koa, atinya kaꞌ koa sidi rasa gulinsah. Lalu ia kaꞌ koa batanyaꞌ kaꞌ Petrus man rasul-rasul nang lainnya, “Page samadiꞌatn, ahe nang arus kami panjawat?” 38 Petrus nyahutiꞌnya, “Batobatlah dari dosa-dosa kitaꞌ. Biarlah kitaꞌ masing-masing dibaptis kaꞌ dalapm dama Yesus Karistus biar dosa-dosa kitaꞌ diamponiꞌ, Man kitaꞌ narimaꞌaꞌ adiah Roh Kudus Allah. 39 Tagal nang di Allah nyanjiatn koa untuꞌ kitaꞌ man katurunan kitaꞌ, sarata ugaꞌ untuꞌ urakng-urakng nang kaꞌ tampat-tampat nang jauh, ia koa sigana urakng nang di Allah diriꞌ nyaruꞌ untuꞌ atakng kaꞌ Ia.” 40 Lekoalah Petrus nyalasatn kaꞌ ia kaꞌ koa, man manyak kata-kata nang lain ugaꞌ Petrus nyuruh biar ia kaꞌ koa ngalapasatn diriꞌnya dari angkatan nang jahat nian nang di Allah ukumaꞌ.
Cara idup Jamaat nang pamulaꞌatn
2:41-47
41 Jaji rami urakng pucayaꞌ kaꞌ ahe nang di Petrus ngataatn, lalu ia kaꞌ koa di maptis. Makanya jumbalah urakng pucayaꞌ ari koa batamah agiꞌ kurang labih talu ribu jiwa. 42 Urakng-urakng kaꞌ koa rajitn malajariꞌ pangajaran rasul-rasul man kaja bakomoꞌ makatn basama-sama man ugaꞌ badoꞌa basama-sama.
43 Sidi manyak hal-hal ajaip nang luar biasa nang di rasul-rasul kaꞌ koa manjawat sampe sigana urakng kaꞌ koa jaji heran man galiꞌ. 44 Urakng-urakng nang dah pucayaꞌ koa tatap basatu, man ia kaꞌ koa make harata bendanya nang nya ngampuꞌ untuꞌ kapalaluatn basama.h 45 Ia kaꞌ koa nyualiꞌ barang-barang man haratanya nang nya ngampuꞌ, lalu magi-magi duitnya kaꞌ sabayaatnnya nurut kapalaluatn masing-masing. 46 Tiap ari ia kaꞌ koa bakomoꞌ maꞌan kaꞌ Rumah Allah; man ugaꞌ makatn basama-sama man baati nang repo man ugaꞌ randah ati kaꞌ tiap buah rumah. 47 Ia kaꞌ koa kaja muji-muji Allah man sigana urakng pun repo neleꞌ ia kaꞌ koa. Jaji tiap ari jumbalah urakng nang pucayaꞌ kaꞌ Tuhan Yesus kaja batamah tagal Tuhan mareꞌ kaꞌ ia kaꞌ koa urakng-urakng nang baruꞌ dinyalamatatn.