13
1 Ri tongo-tongo todea nu Allatala ri Antiokhia naria nabi-nabi pade guru-guru, eemo i Saulus, i Barnabas, i Simeon to nikasangai i Nigera, i Lukius lako ri Kirene, pade i Menahem to nipasisi sangkani ante mbagou Herodes. 2 Ranca-ra nenomba si Pue pade napuasa, Inosa Gasa nanguli si sira: “Petoloka-Kumo i Barnabas pade i Saulus, bona isira mampowia bago to nipakatatapu-Ku si sira.” 3 Kaopu-ra nosambaya pade napuasa, niuntu-ramo pale-ra si Barnabas pade si Saulus, pade nantudu sangkani-ra.
I Saulus pade i Barnabas ri lewuto Siprus
4 Sabana nitudu nu Inosa Gasa, neongkomo i Barnabas pade i Saulus nalou ri Seleukia. Lako isee-ra newote nokapala ntasi nalou ri lewuto Siprus. 5 Narata-pa ri Salamis, nipololita-ramo lolita nu Allatala ri sou-sou penombaa nu to Yahudi. I Yohanes Markus nampangawa pade namporoasi-ra ri polumakoa-ra.
6 Sumawee lewuto ee nikaloui pura-ra duuna ri ngata Pafos. Radou-ra notomu ante sadua to Yahudi, to nisanga Baryesus. Ia tobaraka nangaku koro-na nabi. 7 I Sergius Paulus, gubernur ri lewuto ee, wega singkale rara ni Baryesus. Gubernur ee to napande. Nipokio-namo i Barnabas pade i Saulus, apaa ia madota mamparonge lolita nu Allatala. 8 Agiana i Barnabas pade i Saulus niewa ni Elimas to nabaraka ee. [I Elimas ei sanga ni Baryesus ri rara basa Yunani.] Apaa i Elimas nampesimbukui bona gubernur ee nemo meparisaya si Yesus. 9 Agiana i Saulus to nisanga mbii i Paulus nikuasai nu Inosa Gasa, nangkajadika niolole-namo tobaraka ee, 10 pade nanguli: “Hee ana nu Mbagou Seta, rara-mu naponu ante pebagiu pade nuanu to nadaa, ikomo bali nu sumawee tou nanoa. Nuapa pade tado neuntu-ko nobalibeo patuju nu Allatala to nanoa? 11 Bulawee ei mu-kalio, i Pue kana mosuku-ko! Iko kana maburo duuna tado mamala-ko mangkalio pewanta nu eo basangkia kasaena.” Bulawee ee mbii, i Elimas norasai naria gawu nawuri nolawa mata-na. Nangkajadika nekarera-yadamo nolumako nangonco tou monini-ya. 12 Pangkalio nu gubernur ee nuapa to najadi, niparisaya-namo i Yesus, apaa namoleara mpuu-ya namparonge pepatuduki nancambelai i Pue.
Malou ri ngata Antiokhia ri ngamba Pisidia
13 Lako ri ngata Pafos, i Paulus pade wega-wega-na newote nalou ri Perga ri propinsi Pamfilia. Isee-mo i Yohanes Markus nampaleisi-ra, pade nanculi ri ngata Yerusalem. 14 Lako ri Perga, nipapola-ramo polumakoa-ra nalou ri ngata Antiokhia ri ngamba Pisidia, naopu ee ri Eo Peuntua nu to Yahudi, nalou-ramo noncunda ri rara sou penombaa nu to Yahudi. 15 Kaopu nu Buku ni Musa pade Buku nabi-nabi nibasa, topangkeni-topangkeni ri sou penombaa nu to Yahudi ee nantudu tou mampekutana i Paulus pade wega-wega-na: “Sarara-sarara ande maria riolo-mi ei metetesi bona mampakaroso rara nu tou-tou ei, ulimo petetesi-mi ee.” 16 Nokongkore-mo i Paulus, pade norae ante pale-na, pade nanguli: “Sarara-sarara to Israel pade sumawee sarara-sarara to tado to Israel to natundu ri Allatala. Ronge-ku: 17 Allatala nu to Israel nampelisimo totua-ta, pade nampajadi to Israel nadea mpuu, tempo-ra neari ri tana Mesir najadi torata. Pade ante kuasa nu Allatala to neliu mpuu nangkeni-ra nesuwu lako ri tana Mesir. 18 Aopo mpulu mpae kasaena Allatala nancabara nangkalio inggu-ra ri tongo mpada bei. 19 Niropui-Na papitu kambagouaa ri ngamba Kanaan, bona mobagi-bagi tana ee ri to Israel bona tana ee majadi rasosora-ra. 20 Sumaweena ee najadi aopoatu alima mpulu mpae kasaenab. Naopu-pa pobagi ngamba Kanaan ee, niongkoka-ramo nu Allatala topotangara-topotangara. Topotangara kaopuana i nabi Samuel. 21 Naopu ee niperapi-ramo sadua mbagou. Niongkoka-ramo nu Allatala i Saul ana ni Kish lako ri muli ni Benyamin najadi mbagou-ra rarana aopo mpulu mpae. 22 Nileso-yapa nu Allatala, pade niongko-Namo i Daud majadi mbagou-ra. Pade eimo nuanu niuli nu Allatala nancambelai i Daud: ‘Nirata-Kumo i Daud ana ni Isai, sadua to nampakawoe rara-Ku. Iamo to kana mowia sumawee dota-Ku.’ 23 Lako ri muli ni Daud eimo ngoni Allatala mopasadiaka to Israel sadua Topepakasalama, ewa to nitipa-Na ngkoulu. Pade i Yesus eemo Topepakasalama ee. 24 Sintou tadopa nipamula ni Yesus bago-Na, i Yohanes nampopangara ri sumawee to Israel bona mancoro lako ri jeko-ra pade rabaptis. 25 Pade mapara maopu-pa pobago ni Yohanes, niuli-namo ri tou-tou: ‘Ande pamparata-mi yema-ku ei? Yaku ei tado tou to nipopea-mi. Tora, Tou ee kana marata mopuri lako si yaku, mobolesi popou sandala-Na tado masipato-ku.’
26 Sarara-sarara muli ni Abraham, pade sumawee sarara-sarara to tado to Israel to natundu ri Allatala. Nipakatumo nu Allatala kareba kasalamaa ee si kita. 27 Sabana tou-tou to neari ri Yerusalem pade topangkeni-topangkeni-ra tado nanoto rara-ra bakote Ia-mo Topepakasalama ee. Tado nincani-ra pepatuduki nu nabi-nabi to nibasa ri butu Eo Peuntua nu to Yahudi, nangkajadika nisuku-ra i Yesus. Agiana ante nowia nuanu ewa ee, isira noparikonoi nuapa to niuli nu nabi-nabi ee kana madupa. 28 Noudamo tado namo sangayaa nirata-ra kasalaa ni Yesus to masipato rasuku mateka-Ya, agiana niperapi-ra si Pilatus bona i Yesus kana rapatesi. 29 Pade naopu-rapa nowia sumawee to natetulisimo ri rara Buku Nagasa nancambelai i Yesus, nisomponaka-ramo bata-Na lako ri kou salib pade nidule-ra ri rara dayo. 30 Agiana Allatala nopatuwu mpanculi-Ya lako ri kamatea-Na. 31 Naopu ee basangkia kasaena nipopesuwu-Namo koro-Na ri tou-tou to namporoasi-Ya lako ri Galilea nalou ri Yerusalem. Isira eemo to ngkapuri ei najadi sabi-sabi-Na ri to Israel. 32 Pade ngkapuri ei, ikami damo noparata Kareba Belo ee si komi. Nuapa to nitipamo nu Allatala ri totua-ta, 33 nipeganai-Namo potipa-Na ee si kita, muli-ra ante nopatuwu mpanculi i Yesus lako ri kamatea-Na. Apaa ri rara Buku Mazmur pasal karongkouna naria nitulisi:
‘Iko-mo Ana-Ku,
pade eo ei Yaku majadi Tuama-Mumo.’
34 Nipatuwu mpanculi nu Allatala i Yesus lako ri kamatea-Na. Ngkapuri ei tadomo kana Na-rasai kamatea ri rara nu dayo. Nancambelai nuanu ee nanguli Allatala:
‘Yaku kana mambeikaka-Ko potipa nagasa to kana rapadupa,
to nitipaka-Kumo si Daud.’
35 Iwee mbii ri rara ayat to ntanina ri Buku Mazmur, niuli:
‘Iko tado kana mampalambaka bata nu Batua-Mu to nagasa maroga.’
36 Tempo ni Daud natuwu, ia nampowia nuapa to niparentaka-ya nu Allatala, naopu ee namate-yamo pade nitana nosangkani ante totua-na. Bata ni Daud naopumo naroga sumawee-na. 37 Agiana i Yesus, to nipatuwu mpanculi nu Allatala lako ri kamatea tado ewa ee. 38 Eemo sabana sarara-sarara, mincani-da, apaa i Yesus eimo kareba nancambelai poampungi jeko to nipopokareba si komi. 39 Mincani-da yema-yema mamparisaya i Yesus, kana rapakonoa ri ngayo nu Allatalala, sabana tado mamala tou rapakanoa noudamo mantutu parenta Taurat to nitulisi ni Musa. 40 Eemo sabana kana maingada komi, nemo majadi si komi nuapa to niuli nu nabi-nabi.
41 ‘Peirara belo-belo, ikomi tou-tou to nampobelo nangkanene lolita nu Allatala. Ikomi kana mamoleara pade mamate.
Sabana ngkapuri ei Yaku ranca-ku nowia nuanu to tado kana mi-parisaya, noudamo maria tou to mopatuntuka komi.’ ”
42 Tempo ni Paulus pade i Barnabas nampawia sou penombaa nu to Yahudi ee, tou-tou ri sou penombaa ee nerapi mpanculi mbii ri Eo Peuntua nu to Yahudi suncuna, bona mopatuntu mpapola nuanu ee. 43 Kaopu nu tou-tou nesuwu lako ri sou penombaa ee i Paulus pade i Barnabas nitutu nu tou dea to Yahudi pade tou-tou to tado to Yahudi to nesuamo ri agama Yahudi pade suro-suro ee nopatuduki-ra bona matuwu dodo ri rara towe nu Allatala. 44 Ri Eo Peuntua suncuna saganta ntongo tou ri ngata ee narata namparonge lolita ni Pue. 45 Pangkalio nu tou-tou to Yahudi tou dea ee, nasingki mpuu rara-ra. Nikanene-ramo i Paulus pade nosalai sumawee to niuli ni Paulus. 46 Agiana nabia ntotopa i Paulus pade i Barnabas nololita. Niuli-ra: “Lolita nu Allatala kana rauli ncala si komi. Agiana apaa ikomi tado nadota nantarima, nipakatantu dodo-mimo bakote ikomi tado masipato mantarima tuwu liu-liu. Pade bulawee ee kapaleisimo komi pade malou ri tou-tou to tado to Yahudi. 47 Apaa eimo parenta ni Pue si kami. I Pue nanguli:
‘Nipakatatapu-Kumo ikomi majadi kabaasana ri tou-tou to tado to Yahudi,
bona ikomi mampakarata kasalamaa ri sumawee dunia.’ ”
48 Ri tempo nu tou-tou to tado to Yahudi namparonge ee nasana ntoto-ramo, pade niune-ramo lolita ni Pue pade sumawee tou to nipakatatapu nu Allatala mamparata tuwu liu-liu, tou-tou ee najadi neparisaya. 49 Nowolemo lolita ni Pue riumba-umba ri sumawee ngamba ee. 50 Agiana pangka-pangka bete ngata ee bo bangkele-bangkele lako ri kolompo to nibila to natundu ri Allatala, niasui nu tou-tou to Yahudi, bona isira mampopeumba peduasi si Paulus pade i Barnabas, pade mowura-ra lako ri ngamba ee. 51 Pade suro-suro ee notampeasi rambu ntana lako ri paa-ra ri ngayo nu tou-tou ee bona majadi pepopatora, pade nalou-ramo ri Ikonium. 52 Topantutu-topantutu i Yesus ri Antiokhia nadonu dodo pade nikuasai nu Inosa Gasa.