Ya Tagna' na Sulat ni Apostol Pablo adti
kan Timotiyo
Ya Muna Pagpa-ede'
Singalan si Timotiyo?
Yan ya lyekatan na pagka-ede' tadun kun singalan si Timotiyo ya manga pigsulat ni Lukas aw si Pablo. Dun ni kadwa na panaw ni Pablo aw si Silas, yan ya muna pagkilala ni Pablo kan Timotiyo adti lunsud na Listra na pig-eya-an nan. Ya ina nan si Yunisi, aw ya buyag nan si Loyda. Judiyu silan, manang ya ama ni Timotiyo utaw na Grigo. Basi si Pablo ya miggagad kan Timotiyo adti pagpangintu-u kan Kristu Jisus, aw wala' kadugay pigsaya' si Timotiyo na manga bagu na mangintu-uway asuntu na madyaw sakanan migpalna-u kanilan dun ni Listra aw Ikoniyo. Yanagaw pigpa-agad sakanan ni Pablo adti manga panaw nilan.
Na, si Timotiyo sambuk na pigsaligan ni Pablo na pigsugu' nan kun awun puluglima adti manga simbahan. Aw si Timotiyo sambuk uman na eped ni Pablo sa pagsulat nan adti manga mangintu-uway na awun ni manga syudad na Corinto aw Pilipos aw Téssalonika, aw adti lunsud na Kolossas, aw adti sambuk na utaw na si Pilimon. Aw tagna' na pagkalabusu kan Pablo adti syudad na Roma seled na umay na 60 aw umay na 61, tyumabang kanan si Timotiyo aw pigsugu' nan adti manga mangintu-uway na awun ni Pilipos.
Ayin si Pablo sa pagsulat nan kan Timotiyo?
Migsulat si Pablo kan Timotiyo talana sakanan adti Pilipos lyumaba' sa manga mangintu-uway. Na, sa pagsulat nan, abus da sakanan usaya adti asdangan na Impirador na si Néro aw pigpaluwa' da na umay na 62. Wala' ya tengteng na nyaka-ede' kun unu pitsaha ya pagpanaw ni Pablo, manang yan ya anenganeng na manga utaw na seled na manga umay na 62 – 67 nyanaw si Pablo na un magbekkal sa madyaw na ubat-ubat kan Kristu. Kyadtuwan nan ya madég na banwa dala ya banwa na Éspanya * aw ya pulu' na Krita.* Dun ni Krita pigtagak nan si Tito aw migpadeleg sakanan pasinan adti pantalan na Miléto, probinsiya na Asia, * aw lyumaba' sakanan adti manga mangintu-uway adti syudad na Épéso aw lunsud na Kolossas.* Na, dun ni Épéso dadan da si Timotiyo miggagad sa manga mangintu-uway. Aw lekat dun, migpadeleg si Pablo sa panaw nan adti Pilipos, probinsiya na Macédonya. Aw talana nan adti Pilipos, dun pagsulat sa tagna' na sulat na pigpadala kan Timotiyo. *
Unu ya du-an na pigsulatan ni Pablo si Timotiyo?
Yan ya tud ni Pablo asini sulat yeiy, na pamene-an nan si Timotiyo sa un nan paglongun adti manga mangintu-uway dun ni Épéso, kay si Timotiyo ya migpalna-u aw miggagad kanilan. Pigdasig nan si Timotiyo na mag-ubat-ubat adti manga utaw sa matinaw na palna-u kan Kristu aw magpakatanaw sakanan, kay dun ni manga mangintu-uway na awun ni Épéso, awun eped na manga maggagagaday na magpasuway baling sa manga nyangintu-u magi sa palna-u nilan na galu'. Awun uman manga pamene' ni Pablo kun singalan ya pamalli-en na un taliguwan sa paggagad sa manga mangintu-uway, aw maynan uman ya pamene' nan kun singalan ya pamalli-en nilan na ma-imo' dyakono na un magtabang sa manga mangintu-uway. Aw awun uman pamene' nan sa manga balu aw manga allang.