Yeésu Krísto-dɛ́ɛ Laabáárʊ Kífeńgi
Maárɩkɩ
waaŋmáa kɩ nɛ́
Yaayá-dɛ́ɛ waázu
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 3.1-12; Lúk 3.1-18; Yʊh 1.19-28 ɖʊɖɔ)
1
1 Laabáárʊ Kífeńgi kɩ́nŋmatɩ́ Yeésu Krísto Ɩsɔ́ɔ Biyaalʊ́-dɛ́ɛ tɔ́m waabaazɩ ná lé nɛ́ nɖɔ́:
2 Baaŋmáa Anɖébi Esáya-dɛ́ɛ tákaraɖá-daá sɩsɩ:
«Méndiríi mɛ́dɛ́ɛ tɩndʊ́ʊ itóróbó
bɩka ɩkpára nyánɩ́bááwʊ.
3 Lowú nakɩ́rɩ wɔɔvɔ tɛɛwʊ́lɔ́ɔ́-daá sɩsɩ:
“Ɩgbɩ́ɩ́rɩ Ɖádʊ́ʊ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ nɩ́bááwʊ,
Ɩzɩ́ɩ́zɩ ɩdɛ́ɛ níbeyísi.”»
4 Ńŋɩnáa baaŋmáa wenbí nɛ́,
Yaayá waaɖʊ ɩlɩ́ɩ tɛɛwʊ́lɔ́ɔ́-daá wánlám waázu sɩsɩ ɩráa ɩ́kɛɛ balakásɩ belíri wɛ lɩ́m-daá bɔsɔ wɛ túúbá lɩ́m na Ɩsɔ́ɔ ɩcɛ́ bɛdɛ́ɛ alaháácɩ́wá.
5 Yudée laadɔ́ɔ-daá ńba rɩ́ŋa na Yerusalɛ́ɛm ńba rɩ́ŋa wónboɖé Yaayá-jɔ́ bándɩ́m bɛdɛ́ɛ alaháácɩ́wá ɩráa-daá bɩka ɩlɛ́ wénliríi wɛ Yɔrɔdáanɩ buwá-dɛ́ɛ lɩ́m-daá.
6 Raakúḿ fʊ́ńdɩ-dɛ́ɛ tóko gɛ Yaayá sóóna,
bɩka tɔ́nɖɛ ɖanbára nyaarɛ́ɛ ɩdɩnɔɔ́-daá.
Bɩɩga nɛ́,
igíɖíím gɛ cɩ́báánɩ na tʊ́ʊ́nɩ.
7 Yaayá wánlám waázu sɩsɩ:
«Naárʊ kɛrɛŋɛ mɔ́wɔ́rɔ́,
ɩlɛ́ waagɩ́lɩ ma.
Mádatála molúúzi mádɩ malɩzɩ́ yɩ ɩdakaḿwá.
8 Mɔ́ɔ́ nɛ́,
lɩ́m-daá gɛ ménliríi mɩ́ɩ mɔ́nzɔ́ɔ mɩ́ɩ túúbá lɩ́m,
amá,
ɩlɛ́ sɩ ilíri mɩ́ɩ Kezeŋa Ɖacɩrɩ‑cɩrɩ ńga-daá gɛ.»
Beelíri Yeésu lɩ́m-daá nɛ́-dɛ́ɛ tɔ́m
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 3.13–4.11; Lúk 3.21-22; 4.1-13 ɖʊɖɔ)
9 Bɩdɛ́ɛ sáátɩ gɛ Yeésu waagálɩ́ɩ́ná Nazarɛ́ɛtɩ Galilée laadɔ́ɔ-daá ɩkɔ́nɩ Yaayá ilíri yɩ lɩ́m-daá Yɔrɔdáanɩ buwá-daá.
10 Sáátɩ wenkí sɩ ɩkálɩɩ lɩ́m-daá ɖɔ́ nɛ́,
ngɛ waana ɩsɔ́ɔ́dáá wɛ́nvɛɛ́ nabʊ́lɛ,
bɩka Kezeŋa Ɖacɩrɩ‑cɩrɩ ńga wéngedím nyazɩ ɖuvóóre kʊ́fʊlʊńɖɛ bɩlɛ́ kɔkɔ́nɩ kosóm ɩrɔɔzɩ́.
11 Ngɛ baanɩ́ɩ lowú nakɩ́rɩ ɩsɔ́ɔ́dáá sɩsɩ:
«Nyɔ́ɔ́ gɛ Mebiyaalʊ́ máábá mɔ́zɔɔlɛ́ɛ yɩ nɛ́;
nyɔ́rɔ́ gɛ mááɖʊ́ mɛ́dɛ́ɛ sɔɔlɩ́m rɩ́ŋa.»
Sitáánɩ waayɩ́ Yeésu kɔdɔ́sɩ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 4.1-11 na Lúk 4.1-13 ɖʊɖɔ)
12 Ńna‑ńna gɛ Kezeŋa Ɖacɩrɩ‑cɩrɩ ńga wooboná Yeésu tɛɛwʊ́lɔ́ɔ́-daá.
13 Ngɛ wɔɔjɔ́ɔ tɛɛwʊ́lɔ́ɔ́-daá ńna wɛ́ nɛɛ́lɛ bɩka Sitáánɩ ɩyɩ́ yɩ kɔdɔ́sɩ.
Ɩ́na fanáńdɩ gɛ bɩka malááyɩ́kawá wánlám yɩ bɔwʊtá.
Yeésu-dɛ́ɛ wanbaaráa nɔɔ́náázá kaɖaa ńba
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 4.12-22; Lúk 4.14-15; 5.1-11 ɖʊɖɔ)
14 Baagba Yaayá wɔ́rɔ́ nɛ́,
Yeésu waalɩ́ɩ ńna ɩɖɛ́ɛ Galilée wénveerím ɩráa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ Laabáárʊ Kífeńgi sɩsɩ:
15 «Alɩwáátɩ waadála,
Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ kowúrɔ́ɔ waajʊʊná mɩ́ɩ;
ɩlá túúbá ɩkɛ́ɛ mɩ́lakásɩ bɩka ɩfa Laabáárʊ Kífeńgi toovonúm.»
16 Wɩ́rɛ Yeésu wɛ wánnʊŋɛ́ Galilée lɩɩrɛ́ kʊ́bɔńɖɛ nɔɔ́-jɔ́ gɛ waana Simɔ́ɔnɩ na igoobú Andirée bɔwɛ bɔ́nlɔ́ɔ biruú,
káma,
bɛgɛ́ɛ biríni lɔɔráa gɛ.
17 Ńna gɛ Yeésu wɔɔdɔ́ wɛ sɩsɩ:
«Igóvú ma,
bɩka mabɩsɩná mɩ́ɩ wenbá bánÿaá ɩráa sɩsɩ bófú ma nɛ́.»
18 Ńna‑ńna gɛ beeyéle biríni,
bofu yɩ.
19 Woodúu bolíni cʊ́kɔ nɛ́,
ngɛ waana Yaakúbu,
Zebedée biyaalʊ́ na igoobú Yʊháánɩ bɛlɛ́ ɖʊɖɔ bɔwɛ kpɩ́ɩ́rʊʊ́-daá bɔ́nnyɔɔzɩ́ bɛdɛ́ɛ biríni.
20 Ńna‑ńna gɛ waayáa wɛ.
Ngɛ bɛlɛ́ beeyéle bajaa Zebedée na ɩdɩmɛlanɖáa,
bofu yɩ.
Yeésu waawɩ́lɩ ɩdɛ́ɛ yíko Kapɛrɩnawʊ́m Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Lúk 4.31-37 ɖʊɖɔ)
21 Boobó basʊ́ʊ Kapɛrɩnawʊ́m tɛ́ɛ́dɩ-daá.
Fɛɛzɩrɛ wɩ́rɛ nɛ́,
ngɛ woobó Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́a,
ɩbáázɩ ɩráa wɩlɩ́ɩ.
22 Ngɛ ɩdɛ́ɛ wɩlɩ́ɩ waabá bɩlá ɩráa bítí;
káma,
wánwɩlɩnáa yíko wenkí Ɩsɔ́ɔ weejéle yɩ kɩ nɛ́ gɛ.
Ɩ́dánwɩlɩ́ nyazɩ Mará wɩlɩɖáa.
23 Ɩrʊ́ naárʊ ɩjáŋ ɩwɛ bɛdɛ́ɛ Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́ ńna.
Ɩrʊ́ ɩmʊ́ ɩwɛná zííni.
24 Ɩrʊ́ ɩmʊ́ wóngoó sɩsɩ:
«We gɛ nyɔ́zɔɔlɛ́ɛ na ɖáa,
Yeésu Nazarɛ́ɛtɩ ńnɩ́.
Nyɔ́ɔ́gɔ́nɩ sɩ ndɛlɛ́sɩ ɖáa yáá wé.
Mányɩ weení nyɛ́gɛ́ɛ nɛ́;
ɩrʊ́ Ɖacɩrɩ‑cɩrɩ ńnɩ́ Ɩsɔ́ɔ weegédíri yɩ nɛ́ gɛ.»
25 Ńna gɛ Yeésu waagazɩ́ zííni ɩtɔ́ kɩ sɩsɩ:
«Su tɔ́m bɩka nlɩ́ɩ ɩrɔɔzɩ́ nɖɛ́ɛ!»
26 Ngɛ zííni woojuúdi ɩrʊ́ ɩmʊ́,
kɩlɩ́ɩ ɩrɔ na ɖugoogoore kʊ́bɔńɖɛ.
27 Ngɛ bɩɩlá barɩ́ŋa nɩdáárɛ hálɩ bɔ́nbɔɔzɩ́ ɖamá sɩsɩ:
«Tɔ́m wentí gɛ tɩna ɖɔ́.
Wánwɩlɩ́ɩ tɔ́m kɩ́fatɩ na yíko.
Bɩkpɛdɩ́na zííniwá tɩtɩŋa wánlám wentí wɔ́nbɔɔzɩ́ tɩ nɛ́.»
28 Ngɛ ɩyɩ́ɖɛ waajáŋ ɖɩsɛ́ɛ báa lé,
Galilée laadɔ́ɔ rɩ́ŋa-daá.
Yeésu waawáázɩ kʊdɔndɩnáa ɖabata
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 8.14-17 na Lúk 4.38-41 ɖʊɖɔ)
29 Ńna gɛ waajáŋ ɩlɩ́ɩ Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́ ɩ́na Yaakúbu na Yʊháánɩ bobó Simɔ́ɔnɩ na Andirée bɛdɛ́ɛ ɖaána-daá.
30 Baadála nɛ́,
bɔɔmɔɔná Simɔ́ɔnɩ nɔɔzɔ́ɔ fɩ́nɛ́ɛ wánnyaadɩ́ tɔnʊʊ́ ɩbá kizoláa.
Ńna gɛ bɔɔgbɔ́ɔ befééri Yeésu.
31 Ngɛ Yeésu woogóduu ɩjɔ́ ɩɖɔ́kɩ ɩnʊ́ʊ́nɩ ɩkʊ́sɩ yɩ.
Ńna gɛ waawáa.
Ngɛ waagʊrʊ́ ɩɖʊ wɛ kíɖíím.
32 Ɖaanɩ́ŋa-rɔ wɩ́sɩ waazála nɛ́,
bɔɔgɔná wenbá barɩ́ŋa bánnyaadɩ́ nɛ́ na zííniwá-dɩnáa Yeésu-jɔ́.
33 Tɛ́ɛ́dɩ rɩ́ŋa woodúúzi ɖaḿ wɔnɔɔ́.
34 Ngɛ Yeésu waawáázɩ kʊdɔndɩnáa ɖabata bɛ́nÿɛlɛ́ŋ na kʊdɔmɩ́nɩ ndɩ‑ndɩ nɛ́,
bɩka ɩɖɔ́ɔ zííniwá ɖabata ɩráa-rɔɔzɩ́,
bɩka ídénÿelí zííniwá wánŋmatɩ́,
káma,
tɩlɛ́ tɩnyɩ weení ɩgɛ́ɛ nɛ́.
Yeésu wéngilím Galilée laadɔ́ɔ-daá
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Lúk 4.42-44 ɖʊɖɔ)
35 Asʊbáa kidefe tá nɛ́,
Yeésu weevé ɩɖɛ́ɛ faɖáma-daá wángazʊlʊ́ʊ.
36 Simɔ́ɔnɩ na wenbá nɛ́ baagʊrʊ́ batɩ́nɩ Yeésu wɔ́rɔ́;
37 baana yɩ nɛ́,
ngɛ beevééri yɩ sɩsɩ:
«Ɩráa rɩ́ŋa wánjáádɩ nya.»
38 Ngɛ Yeésu wɔɔdɔ́ wɛ sɩsɩ:
«Ɖɩ́ɖɛ́ɛ ɖeelí tɛɛbíízi sɩdɩláána nɛ́ sɩdaá megéveeri Laabáárʊ Kífeńgi ńna ɖʊɖɔ,
káma,
bʊrɔɔzɩ́ gɛ máagálɩɩ.»
39 Ngɛ weegíli Galilée laadɔ́ɔ rɩ́ŋa-daá wénveerím ɩráa Laabáárʊ Kífeńgi bɛdɛ́ɛ Ɩsɔ́ɔ ɖaazɛɛɖɛ́wá-daá bɩka wɔ́nɖɔwʊ́ʊ zííniwá.
Yeésu waawáázɩ cɛnɩŋa nɛkɛ́rɛ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 8.1-4 na Lúk 5.12-16 ɖʊɖɔ)
40 Cɛnɩŋa nɛkɛ́rɛ woogóduu Yeésu-jɔ́ kosóm ɩnʊvɔ́-dɛ kánvɩnɩ́ yɩ sɩsɩ:
«A nyɔ́zɔɔlɛ́ɛ,
nyánbɩɩzɩ́ nÿéle mawáa malá ɖacɩrɩ‑cɩrɩ.»
41 Ngɛ kɔdɔ́m waabá bɩlá Yeésu kʊnyɔḿ.
Ńna gɛ Yeésu wɔɔvɔ́ ɩnʊ́ʊ́nɩ itekiná kɛ ɩtɔ́ kɛ sɩsɩ:
«Ɩɩ́n,
mɔ́zɔɔlɛ́ɛ,
waa nlá ɖacɩrɩ‑cɩrɩ.»
42 Ngɛ ńna‑ńna cɛnɩ́tɩ waalɩ́ɩ kɔrɔ.
Kaawáa kalá ɖacɩrɩ‑cɩrɩ.
43 Ngɛ Yeésu waabá ɩbásɩ kɛ ɩtɔ́ kɛ sɩsɩ kékpe.
44 Ngɛ wɔɔdɔ́tɔḿ kɛ sɩsɩ:
«Bɛɛ́ɛ!
Nkefééri naárʊ wenbí bɩɩlá nɛ́,
amá,
bo Ɩsɔ́ɔ sarásɩ lanɖʊ́ ɩna wenbí nyɔ́jɔɔ́ɔ nɛ́,
na nlá sarɔ́ɔ wenká Múúsá wɔɔdɔ́ sɩsɩ bála nɛ́,
na báa weení ɩtɩlɩ́ sɩsɩ nyááwáa.»
45 Ɩrʊ́ ɩmʊ́ wɛɛɖɛ́ɛ,
ngɛ waajáŋ ɩbáázɩ laabáárʊ kɩḿ feerím bɩ́njaarɩ́ báa lé bɩka wándɩ́m ɩráa wenbí bɩɩlá nɛ́.
Biiyéle Yeésu tándalɩɩ tɛ́ɛ́dɩ natɩ́rɩ-daá ɩráa ɩna yɩ.
Wánmʊsɩ́ ɩdɩ tɛ́ɛ́dɩ wɔ́rɔ́ lénlé ɩráa fɛ́yɩ́ nɛ́ gɛ,
bɩka ɩráa wángalɩɩnáa báa lé bɔ́ngɔnɩ́ ɩjɔ́.