Yeésu waayáa tɩndɩnáa kaɖaa ńba
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 4.18-22 na Mrk 1.16-20 ɖʊɖɔ)
5
1 Wɩ́rɛ neɖére gɛ Yeésu wɛ Genezarɛ́ɛtɩ lɩɩrɛ́ kʊ́bɔńɖɛ nɔɔ́-rɔ wánlám waázu.
Zamɔ́ɔ kʊ́bɔńgɩ wɛ ńna bɩka kɩdɛ́ɛ ɩráa ɩbá bányʊʊ́ ɖamá sɩ banɩ́ɩ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m.
2 Waana kpɩ́ɩ́rɩ́nɩ natɩ́lɛ sɩ́ŋɛ́ɛ lɩ́m nɔɔ́-rɔ.
Tiiná kpaaráa wáńlɩ́ɩ́ tɩdaá bánÿaalɩ́ bɛdɛ́ɛ biríni.
3 Tɩdaá nakɩ́rɩ kɛ́ɛ Simɔ́ɔnɩ-dɛ́ɛ ńgɩ.
Ngɛ Yeésu woobó ɩkpa kɩlɛ́ kɩdaá ɩtɔ́ Simɔ́ɔnɩ sɩsɩ ɩ́saa kpɩ́ɩ́rʊʊ́ ɩtásɩ ɩsʊ́ʊ cʊ́kɔ.
Ngɛ weedí ɩcɔ́ɔ kpɩ́ɩ́rʊʊ́-daá ńna bɩka wánwɩlɩ́ɩ ɩráa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m.
4 Wɛɛdɛ́ ŋmatɩrɛ nɛ́,
ngɛ wɔɔdɔ́ Simɔ́ɔnɩ sɩsɩ:
«Saa kpɩ́ɩ́rʊʊ́ nbó lénlé biilíŋ nɛ́ bɩka ɩlɔ mɩ́dɛ́ɛ biríni ɩkpa tiiná.»
5 Ngɛ Simɔ́ɔnɩ woobúsi yɩ sɩsɩ:
«Kʊ́bɔnɩ́,
nuvoowú rɩ́ŋa,
ɖáábá ɖɩlɔ biríni fifíni ití ɖáa faala,
ɖódoyuú báa nabʊ́rʊ.
Amá,
nyɔ́ɔ́dɔ́ ná nɛ́,
mɔ́nlɔ́ɔ tɩ.»
6 Ngɛ bɔɔlɔ biríni babá bakpa tiiná bɩɖɔ́ɔ páá hálɩ bɛdɛ́ɛ biríni wɛ́nlɛrɩ́ɩ.
7 Ńna gɛ bɔɔlɔ nʊ́ʊ́zɩ bayáa bɔɖɔndɩnáa bɔgɔwɛ kpɩ́ɩ́rʊʊ́ kɩɩganáa-daá nɛ́ sɩsɩ bɔ́kɔnɩ basɩná wɛ.
Bɛlɛ́ bɔɔgɔ́nɩ ngɛ barɩ́ŋa baaɖʊ tiiná kpɩ́ɩ́rɩ́nɩ lɛ́ɛ́nɩ́-daá bisu hálɩ tɩlɛ́ tɩ́nlʊwáána lɩ́m-daá liríi.
8 Simɔ́ɔnɩ Pétro waana bɩlɛ́ nɛ́,
ngɛ weedí isóm Yeésu ɩzá-daá ɩtɔ́ sɩsɩ:
«Ɖádʊ́ʊ,
laná ma bolíni,
káma,
mɛ́gɛ́ɛ alaháácɩ́-dʊ́ʊ gɛ.»
9 Wenbí bʊrɔ Simɔ́ɔnɩ wɔɔdɔ́ bɩlɛ́ nɛ́ gɛ sɩsɩ nɩdáárɛ kʊ́bɔńɖɛ waabaná ɖɩlá yɩ bɩkpɛdɩ́na ɩ́na wenbá nɛ́,
tiiná ɖabata baagba yɛ nɛ́ arɔɔzɩ́.
10 Hálɩ bɩkpɛdɩ́na Simɔ́ɔnɩ ɖɔndɩnáa Yaakúbu na Yʊháánɩ,
Zebedée biyaalɩnáa ɖʊɖɔ.
Amá,
Yeésu wɔɔdɔ́ Simɔ́ɔnɩ sɩsɩ:
«Bɩ́kalá nya nɩdáárɛ.
Kpɔɔná lɛlɛɛɖɔ́,
ɩráa gɛ sɩ ngáyáa sɩsɩ bófú ma.»
11 Ngɛ baagábɩ́sɩ́ná bɛdɛ́ɛ kpɩ́ɩ́rɩ́nɩ kpaam-rɔ,
beyéle bɩrɩ́ŋa bofu Yeésu.
Yeésu waawáázɩ cɛnɩŋa nɛkɛ́rɛ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 8.1-4 na Mrk 1.40-45 ɖʊɖɔ)
12 Wɩ́rɛ neɖére gɛ Yeésu wɛ tɛ́ɛ́dɩ natɩ́rɩ-daá,
ngɛ ɩrʊ́ naárʊ cɛnɩ́tɩ waabɩrɩná ɩrɩ́ŋa nɛ́ waadála.
Waana Yeésu nɛ́,
ngɛ wɛɛjɛ́ ɩsála ɩlɛ́ waazá-daá wánzʊlʊ́ʊ yɩ sɩsɩ:
«Kʊ́bɔnɩ́,
a nyɔ́zɔɔlɛ́ɛ,
nyánbɩɩzɩ́ nÿéle mawáa malá ɖacɩrɩ‑cɩrɩ.»
13 Ńna gɛ Yeésu wɔɔvɔ́ ɩnʊ́ʊ́nɩ itekiná yɩ ɩtɔ́ yɩ sɩsɩ:
«Ɩɩ́n,
mɔ́zɔɔlɛ́ɛ,
waa nlá ɖacɩrɩ‑cɩrɩ.»
Ngɛ nɔɔ́ kʊ́ɖʊḿ nɛ́,
cɛnɩ́tɩ waawáa.
14 Ngɛ Yeésu waabásɩ yɩ,
ɩtɔ́ yɩ sɩsɩ:
«Nkefééri naárʊ wenbí bɩɩlá nɛ́.
Amá,
bo Ɩsɔ́ɔ sarásɩ lanɖʊ́ ɩna wenbí nyɔ́jɔɔ́ɔ nɛ́,
na nlá sarɔ́ɔ wenká Múúsá wɔɔdɔ́ sɩsɩ bála nɛ́,
na báa weení ɩtɩlɩ́ sɩsɩ nyááwáa.»
15 Ɩráa ɩbá bɔwɛ bánŋmatɩ́ Yeésu-dɛ́ɛ tɔ́m ɖabata,
bɩka zamɔ́ɔ tuutúúma wɔ́ngɔnɩ́ kínduuzí ɩjɔ́ kínwelesí yɩ bɩka wánwaazɩ́ ɩráa-dɛ́ɛ kʊdɔmɩ́nɩ.
16 Amá,
Yeésu ɩlɛ́ nɛ́,
wándárálɩ́ɩ gɛ wɛ́nɖɛɛ́ faɖáma-daá lé ɩráa fɛ́yɩ́ nɛ́ wángazʊlʊ́ʊ.
Yeésu waawáázɩ gaala‑gáálɔɔ́ nɛkɛ́rɛ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 9.1-8 na Mrk 2.1-12 ɖʊɖɔ)
17 Wɩ́rɛ neɖére Yeésu wɛ ɩbamáa Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ tɔ́m wɩlɩ́ɩ nɛ́,
Faríizi ńba na Mará wɩlɩɖáa wɛ bɔjɔɔ́ɔ ɩjɔ́.
Baagálɩ́ɩ́ná Galilée na Yudée laadásɩ-dɛ́ɛ tɛɛbíízi rɩ́ŋa na Yerusalɛ́ɛm tɛ́ɛ́dɩ-daá.
Ɖádʊ́ʊ Ɩsɔ́ɔ-dɛ́ɛ yíko wɛ Yeésu-rɔ,
kínÿelíi wánwaazɩ́ kʊdɔndɩnáa.
18 Ɩráa nɛbɛ́rɛ wɔɔgɔ́nɩ bagazʊwáána gaala‑gáálɔɔ́ nɛkɛ́rɛ kɩgbáláwʊa-rɔ bánjáádɩ sɩ basʊʊná kɛ ɖaána-daá basɩ́ɩ kɛ Yeésu ɩzá-daá.
19 Amá,
zamɔ́ɔ-rɔ nɛ́,
badabɩ́ɩ́zɩ basʊʊná kɛ.
Ngɛ baagba ná kɛ ɖaḿ kʊjʊʊ́b-rɔ batʊlʊ́ bɔɔwʊ́ bekédisi kɛ zamɔ́ɔ lɔwʊtáá Yeésu ɩzá-daá kána kagɩgbáláwʊ.
20 Yeésu waana nŋɩ́nɩ́ baava yɩ toovonúm nɛ́,
ngɛ wɔɔdɔ́ kʊdɔndʊ́ʊ sɩsɩ:
«Mɛ́ɛ́jɛ́ nya nyɛ́dɛ́ɛ alaháácɩ́wá.»
21 Mará wɩlɩɖáa na Faríizi ńba wɛ bɔ́ndɔ́m badaá sɩsɩ:
«Ɩrʊ́ weení gɛ ceení gɛ wɛ́ngbɛɛnáa Ɩsɔ́ɔ bɩlɛ́.
Weení wánbɩɩzɩ kʊ ɩcɛ́ ɩráa-dɛ́ɛ alaháácɩ́wá bɩdɛkɛ́ɛ Ɩsɔ́ɔ riké.»
22 Yeésu waadɩlɩ́ wentí bánmaazɩ́ nɛ́,
ngɛ wɔɔbɔ́ɔ́zɩ wɛ sɩsɩ:
«We-rɔ gɛ mɩ́nmaazɩ́ míwenbé-daá bɩlɛ́.
23 Mɔdɔ́ sɩsɩ:
“Mɛ́ɛ́jɛ́ nya nyɛ́dɛ́ɛ alaháácɩ́wá,”
na:
“Kʊrʊ́ nnʊ́ŋ,”
bʊlɔwʊtáá,
wentí fɛ́yɩ́na káálɛ.»
24 Amá,
mɔ́zɔɔlɛ́ɛ ɩtɩlɩ́ sɩsɩ ɩrʊ́ Biyaalʊ́ wɛná yíko ɩcɛ́ ɩráa bɛdɛ́ɛ alaháácɩ́wá adɛ laadɔ́ɔ-rɔ cé.
Ngɛ wɔɔdɔ́ gaala‑gáálɔɔ́ sɩsɩ:
«Mazɩ:
“Kʊrʊ́!
Kpɔɔ nyágɩgbáláwʊ ngbé nyɛ́dɛ́ɛ.”»
25 Ńna‑ńna gɛ waagʊrʊ́ ɩsɩ́ŋ barɩ́ŋa baazá-daá,
ɩkpɔ́ɔ kɩgbáláwʊ ɩvʊnvɩ́nɛ́ɛ kɩrɔ nɛ́ wéngbém ɩdɛ́ɛ bɩka wánzám Ɩsɔ́ɔ.
26 Bɩɩbá bɩlá barɩ́ŋa bítí bɩka bánzám Ɩsɔ́ɔ.
Nɩdáárɛ waabá bɩlá wɛ nɛ́,
bánŋmatɩ́ sɩsɩ:
«Sinje ɖááná wenbí kɛtɛngɛrɛ ɖádanáa ta nɛ́.»
Yeésu waayáa Léévi sɩsɩ ífú yɩ
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 9.9-13 na Mrk 2.13-17 ɖʊɖɔ)
27 Bʊwɔ́rɔ́ nɛ́,
Yeésu waalɩ́ɩ,
ngɛ waana tikée mʊʊrʊ́ naárʊ bánÿaá yɩ sɩsɩ Léévi,
ɩjɔɔ́ɔ ɩdɩmɛ́rɛ-daá.
Ngɛ wɔɔdɔ́ yɩ sɩsɩ:
«Kovu ma.»
28 Ngɛ ɩlɛ́ weeyéle bɩrɩ́ŋa ɩkʊrʊ́ ifu yɩ.
29 Bʊwɔ́rɔ́ nɛ́,
Léévi waalá Yeésu jíńgáárɩ́ kʊ́bɔńgɩ nakɩ́rɩ ɩdɛ́ɛ ɖaána.
Ngɛ tikée mʊʊráa ɖabata na ɩráa nɛbɛ́rɛ wɔɔgɔ́nɩ bána wɛ bénɖíi kíɖíím.
30 Faríizi ńba na bɛdɛ́ɛ Mará wɩlɩɖáa wánŋmɩɩdɩ́,
ngɛ bɔɔbɔ́ɔ́zɩ ɩdɛ́ɛ wanbaaráa sɩsɩ:
«Bɩyáásɩ́ gɛ mɩ́na tikée mʊʊráa na ɩráa balakásɩ taavé nɛ́,
mínɖíi mɩ́nyɔɔ́.»
31 Ńna gɛ Yeésu woobúsi wɛ sɩsɩ:
«Kʊdɔndɩnáa wánjáádɩ kʊ lákʊ́ta,
alaafɩ́ya-dɩnáa baafɛ́yɩ́ na yɩ.
32 Mɔ́dɔkɔ́nɩ sɩ mayáa wenbá bazɩɩzɛ́ɛ nɛ́,
amá,
alaháácɩ́-dɩnáa-rɔ gɛ mɔ́ɔ́gɔ́nɩ na babɩ́ɩ́zɩ balá túúbá.»
Yeésu wánŋmatɩ́ nɔɔ́ fɔkɩ́-dɛ́ɛ tɔ́m
(Ɩbɛ́ɛ́ŋ Mat 9.14-17 na Mrk 2.18-22 ɖʊɖɔ)
33 Ngɛ Faríizi ńba wɔɔdɔ́ Yeésu sɩsɩ:
«Yaayá-dɛ́ɛ wanbaaráa wɔ́ndɔ́rɔ́vɔ́kɩ́ nɔɔ́ gɛ bɩka bánlám sʊlʊ́ńdɩ,
ɖɔ́ɔ́ ɖɛ́dɛ́ɛ ńba ɖʊɖɔ wánlám bɩlɛ́.
Amá,
nyɔ́ɔ́ nyɛ́dɛ́ɛ wanbaaráa wénɖíi gɛ bɩka bɔ́nnyɔɔ́.»
34 Ngɛ Yeésu woobúsi wɛ sɩsɩ:
«Mɩ́nbɩɩzɩ́ iyéle weetáhárʊ ɖɔndɩnáa ɩfɔ́kɩ nɔɔ́ sáátɩ wenkí bána yɩ nɛ́?
35 Amá,
sáátɩ nakɩ́rɩ kɛgɛrɛŋɛ,
bɔ́ngɔnɩ́ balɩzɩ́ yɩ bɔlɔwʊtáá,
bɩdɛ́ɛ sáátɩ gɛ bɔ́nvɔkɩ́.»
36 Ngɛ Yeésu waadásɩ ɩŋmatɩná wɛ ɖʊɖɔ na tɔmgɛɛzɩrɛ ɩtɔ́ wɛ sɩsɩ:
«Naárʊ fɛ́yɩ́ wɛ́nlɛrɩ́ɩ bɩsaawʊ́ kɩ́falʊʊ́-dɛ́ɛ fɔɔlɔɔ́ ɩtɔ ná bɩsaawʊ́ kɩ́bɩńgɩ,
a waalá bɩlɛ́,
wɛɛlɛrɩ́ bɩsaawʊ́ kɩ́falʊʊ́ bɩka ɖʊɖɔ fɔɔlɔɔ́ kɩ́falɔɔ́ tánzaaná bɩsaawʊ́ kɩ́bɩńgɩ.
37 Naárʊ tɔ́ngbɔwʊ́ sʊlʊ́m kɩ́fabɩ bɩdabɩɩ tá bɩtɛ́ nɛ́ isúu tɔná furúni kɩ́bɩńdɩ-daá.
A waalá bɩlɛ́,
sʊlʊ́m bɩḿ bínÿelíi tɔná furúni ɩya,
sʊlʊ́m ɩbɛ́ɖɩ,
bɩka tɔná furúni ɩlá ásáráwʊ́.
38 Amá,
bónzuú sʊlʊ́m kɩ́fabɩ tɔná furúni kɩ́fatɩ-daá gɛ.
39 Naárʊ tánjaa wɔ́ńnyɔ́ɔ́ sʊlʊ́m kɩ́bɩńbɩ bɩtɛ́ nɛ́,
ɩtásɩ ɩnyɔ́ɔ kɩ́fabɩ,
káma,
bánŋmatɩ́ sɩsɩ:
“Sʊlʊ́m kɩ́bɩńbɩ cɔɔ́ɔ na kʊ kazɔ́ɔ.”»