Ameeyigisyo ga Yeesu ku‑chiima
(Mataayo 5:1‑7:29)
Yeesu keeyigisya inguru ya ribhando na ingʼanga
5
1 Mbe, Yeesu ejire aarora ebhise bhya abhaanu, ˆnaariinya ku‑chiima, ˆneenyanja okwo. Niwo abheeyigisibhwa bhaaye nibhamujaa‑ko. 2 ˆNaamba okubheeyigisya ati,
3 “Bhari na ribhando abha obhukene na Nyamuwanga,
kwa okubha obhukama bhwa mu‑rwire ni bhwebhwe.
4 Bhari na ribhando bhanu abhasurumbara woori,
kwa okubha Nyamuwanga aribhasimbiisya.
5 Bhari na ribhando abhoorooro,
kwa okubha Nyamuwanga aribhayaana echaaro choone.a
6 Bhari na ribhando abha omweko na obhwiro bhwa okukora emisango ja obhurengeresi,b
kwa okubha Nyamuwanga aribheegutya.
7 Bhari na ribhando bhanu abhafwira abhandi echigongo,
kwa okubha Nyamuwanga wone aribhafwira echigongo.
8 Bhari na ribhando abha emyoyo emyeru,
kwa okubha bharirora Nyamuwanga.
9 Bhari na ribhando bhanu abhagwatanya abhaanu bhanu bhasokeene,
kwa okubha Nyamuwanga aribhatoga ati, ni bhaana bhaaye.
10 Bhari na ribhando bhanu abhanyaasibhwa ku‑songa ya okukora obhurengeresi,
kwa okubha obhukama bhwa mu‑rwire ni bhwebhwe.
11 “Emwe muri na ribhando araabha abhaanu abhabhafuma, abhabhanyaasya na okubhakuurisya omusango gwonegwone omubhiibhi ku‑songa yaani. 12 Mwichuke ati, nikwo kutyo abhaanu bhaanyaasyaga wone abharagi bhanu bhaariga bhari‑wo kara. Mukondererwega na okusandabha muno, kwa okubha Nyamuwanga abhabhiikiiye echiyaanwa echinene mu‑rwire.”
Abharuubhirisya bha Yeesu bhari rwa omuunyu na obhweru
13 Yeesu ˆnaagenderera okwayika ati, “Emwe muri rwa omuunyu ku‑chaaro. Nawe araabha gukabhurwa obhusambaaruke, ogutura kutiki okubhona obhusambaaruke bhwagwo rindi? Gutakutura okurungwa rindi mu‑chiinu choonechoone, kurwa ejo, ogweswa emwira na okutajwa na abhaanu.
14 “Emwe muri rwa obhweru ku‑chaaro. Omusi gunu guumbakirwe ku‑chiima, gutakutura okwiyibhisa. 15 Ka wone, abhaanu bhatakukongeesya idara nibhayifundikira na ridebhe. Tari abhayituura ku‑mutereko korereki yeeresye obhweru ku‑bhoone bhanu bhari mu‑nju omwo. 16 Nikwo kutyo, obhweru bhwemwe obhukenwa bhumurikirega abhaanu, korereki bharore ebhikorwa bhyemwe bhya ekisi, bhakusye Esomwana unu ari mu‑rwire.
Ameeyigisyo inguru ya ebhiraagiro bhya Muusa
17 “Mwasiga okwitogera ati, niijire korereki nisoosye‑wo ebhiraagiro bhya Muusa, amwi jinu ꞉jaayikirwe na abharagi. ꞉Niteejire korereki nibhisoosye‑wo, tari niijire korereki neeresye echimari chaabhyo choone. 18 Ni chimari enibhabhwira ati, okukingira omwanya gunu orutumba na echaaro bhirisoosibhwa‑wo, katari‑wo akasango amwi akanyuguta kamwi ka ebhiraagiro kanu karisoosibhwa‑wo, okukingira joone jikuumire. 19 Omuunu woonewoone unu kaarema noorwo echiraagiro chimwi echitooto na okwiyigisya abhandi wone bhachireme, oyo aribha na echibharo chitooto muno mu‑bhukama bhwa mu‑rwire. Nawe woonewoone unu kaachigwata na okwiyigisya abhandi korereki wone bhakore kutyo, oyo aribha na echibharo chinene muno mu‑bhukama bhwa mu‑rwire. 20 Mbe, enibhabhwira ati, araabha obhurengeresi bhwemwe bhutakukira obhurengeresi bhwa Abhafarisaayo na obhwa abheeyigisya bha ebhiraagiro bhya Muusa, mutaringira noorwo na akatyari mu‑bhukama bhwa mu‑rwire.
Ameeyigisyo inguru ya risungu
21 “Mwonguuwe echiraagiro chinu abhaanu bha kara ꞉bhaabhwiriiywe, ati, ‘Waasiga okwita!c Omuunu woonewoone unu keeta oweejaabho, kaakenwa aramurwe.’d 22 Nawe anye enibhabhwira ati, omuunu woonewoone unu kaasoka oweejaabho, kaakenwa aramurwe. Ka wone, woonewoone unu kaafuma oweejaabho ati, ni mutaamutaamu, omwene wone kaakenwa aramurwe kw‑ibharaja rikuru rya Abhayawudi. Omuunu woonewoone unu kaafuma oweejaabho ati, ni mumuumu, kaakenwa eeswe mu‑muriro gwa akajaanende koone!e
23 “Mbe, araabha ukareeta echiyaanwaf ku‑chigabhiro, nuwiiya nuwichuka ati, ukayeene na oweejaanyu, 24 siga echiyaanwa chaawo imbere ya echigabhiro echo, genda okwamba uungwane nage. Niwo usubhe usoosye echiyaanwa chaawo.
25 “Ka wone, araabha omuunu kaakusira ku‑muramusi, yungwana nage bhwangu muchaari ku‑njira. Araabha ukarema okukora kutyo, kaja okukusira ku‑muramusi, omuramusi wone kaja okukusira ku‑musirikare, korereki akubhoye mw‑ibhoyero. 26 Ni chimari enikubhwira ati, utarisooka omwo okukingira anu urimarira okuriya ribhanja ryone!
Ameeyigisyo inguru ya obhuromesi
27 “Mwonguuwe echiraagiro chinu echaayika ati, ‘Waasiga okukora obhuromesi!’g 28 Nawe anye enibhabhwira ati, omurume woonewoone unu kaaringira omugasi ˆnaamurigira, aakorere obhuromesi nage mu‑mutima gwaye. 29 Mbe, araabha eriiso ryawo rya ebhuryo rikakureterera okukora echibhiibhi, nuuriiye‑mo na okuryesa kura. Ni akiri kusingaarisya echiwuga chimwi woori, okukira omubhiri gwawo gwone okweswa mu‑muriro gwa akajaanende koone. 30 Ka wone, araabha okubhoko kwawo kwa ebhuryo kukakureterera okukora echibhiibhi, kuteme‑ko na okukwesa kura. Ni akiri kusingaarisya echiwuga chimwi woori, okukira omubhiri gwawo gwone okusingaarisibhwa mu‑muriro gwa akajaanende koone.
Ameeyigisyo inguru ya okutaana na omugasi
31 “Ka wone, mwonguuwe echiraagiro chinu echaayika ati, ‘Omuunu woonewoone unu kaataana na omugasi waaye, amuyaane inyarubha ya obhutaani.’h 32 Nawe anye enibhabhwira ati, omurume woonewoone unu kaataana na omugasi waaye, itari ku‑songa ya okumugwata echiroogi, kaakora omugasi waaye oyo okubha omuromerwa. Ka wone, omurume woonewoone unu aritwara omugasi oyo, mbe omurume oyo wone kaabha omuromesi.
Ameeyigisyo inguru ya okurayira
33 “Mwonguuwe echiraagiro chinu abhaanu bha kara ꞉bhaabhwiriiywe ati, ‘Mwasiga okunyamura echirayiro chinu murayiiye imbere ya Raatabhugenyi, tari mukore joone jinu murayiiye okukora.’i 34 Nawe anye enibhabhwira ati, mwasiga okurayira chimwi noorwo ku‑rwire, kwa okubha eyo niyo chiri echitebhe cha ingʼoma cha Nyamuwanga. 35 Noorwo mwasiga okurayira ku‑chaaro chinu, kwa okubha nikwo amaguru ga Nyamuwanga gatajire. Mwasiga okurayira wone ku‑musi gwa Yerusareemu, kwa okubha nigwo omusi gwa Nyamuwanga, Omukama omukuru. 36 Mwasiga okurayira ku‑mitwe jeemwe, kwa okubha mutakutura okuyindura noorwo orufwiri rumwi rubhe rweru amwi rwirafuru. 37 Mwayikega ati, ni chimari ikabha iri chimari, mwayikega ati, ni wuri jikabha jiri wuri. Emisango joone jinu ejikira ejo, ejisooka ku‑Mubhiibhi urya.
Ameeyigisyo inguru ya okusubhya orusiima
38 “Mwonguuwe echiraagiro chinu echaayika ati, ‘Eriiso eritambana na eriiso, na eriino eritambana na eriino.’j 39 Nawe anye enibhabhwira ati, mwasiga okusubhya orusiima ku‑muunu unu abhakoreeye ebhibhiibhi. Tari, araabha omuunu aakakubhaatuura kw‑itama rya ebhuryo, muyindurire na erya ebhumoosi. 40 Ka wone, araabha omuunu akusitaakire mw‑iramuriro, korereki agege omwingiro gwawo, muyaane na rikabhuuti.k 41 Araabha omuunu akakusinyiirisya okubhatura emigugu jaaye na okugenda nage matambo chiwumbi chimwi, awe genda aamwi nage ebhiwumbi bhibhiri. 42 Ka wone, omuunu aakakusabhwa echiinu, muyaane. Omuunu aakakusabhwa ati, umubhaanje waasiga okumwima.
Ameeyigisyo inguru ya okwenda abhasoko
43 “Mwonguuwe rindi echiraagiro chinu echaayika ati, ‘Wendega oweejaanyu,l nawe usoke omusoko waawo.’ 44 Nawe anye enibhabhwira ati, mwendega abhasoko bheemwe na musabhirwega bhoone bhanu abhabhanyaasya. 45 Mbe, mukakora kutyo, ejibhonekana ati, chimari emwe muri abhaana bha Esomwana unu ari mu‑rwire. Omwene niwe kaamirikira risuubha abhaanu abha ebhikorwa ebhibhiibhi na abha ebhikorwa bhya ekisi. Ka wone, kaagwisisya ingʼubha abharengeresi aamwi na bhanu bhatari bharengeresi. 46 Araabha mukeenda bhanu abhabheenda era, omwitogera ati, ni chiyaanwa ki chinu muribhona okusooka ku‑Nyamuwanga? Noorwo abhatobhesya bha rigootim wone abheenda bhanu abhabheenda era. 47 Ka wone, araabha omukeesya abheejaanyu era, omubha mukirire ki abhandi? Noorwo abhanyamanga wone, abhakeesya abheejaabho. 48 Mbe, mukuumirega rwa Esomwana unu ari mu‑rwire kutyo akuumiiye.