فصلِ دوازدَهُم
مَثَلِ باغوانای ظالِم
1 اوخته عیسیٰ دَ مَثَل قد ازوا دَ توره گُفتو شُد و گُفت: ”یگ آدم یگ باغِ انگُور جور کد و دَ گِرداگِرد شی دیوال باله کد. بعد ازُو دَ مَنِه شی یگ چرخُشتa جور کد و یگ بُرجِ پَیره‌داری ام بَلدِه شی آباد کد. اوخته اُو ره دَ باغوانا اِجاره دَد و خود شی دَ سَفر رفت. 2 دَ فصلِ انگُور اُو یگ غُلام ره دَ پیشِ باغوانا رَیی کد تا اُونا حق شی ره از حاصِلِ باغِ انگُور بِگِیره. 3 مگم اُونا امُو غُلام ره لَت-و-کوب کده دِست‌خالی رَیی کد. 4 اُو یگ غُلامِ دِیگه ره دَ پیشِ ازوا رَیی کد. اُونا اُو ره قد سنگ زَده سر شی ره مَیده کد و دَز شی بےحُرمَتی کد. 5 اُو بسم یگ غُلامِ دِیگه ره رَیی کد و اُونا اُو ره کُشت. و غَدر کسای دِیگه ره ام رَیی کد که اُونا بعضی ازوا ره لَت-و-کوب کد و بعضی_های شی ره کُشت. 6 اُو یگ نفرِ دِیگه ام دَشت که اُو باچِه دوست-دَشتَنی شی بُود. آخِرِکار اُو ره دَ پیشِ ازوا رَیی کد و قد خود خُو گُفت: ’اُونا دَ باچِه مه اِحترام مُونه.‘ 7 مگم باغوانا قد یگدِیگِه خُو گُفت: ’اینَمی وارِث اَسته. بیِید که اِی ره بُکُشی و میراث از مو مُوشه.‘ 8 پس اُونا باچه ره گِرِفته کُشت و اُو ره از باغِ انگُور بُرو پورته کد. 9 آلی صاحِبِ باغ چِیز کار مُونه؟ اُو مییه و باغوانا ره نابُود مُونه و باغِ انگُور ره دَ دِیگه نفرا تسلِیم مُونه. 10 آیا امی نوِشته ره نَخاندِید که مُوگیه:
’سنگی ره که اُستاکارا رَد کد،
سنگِ مُهِمِ تادَو شُده.
11 اِی کار ره خُداوند کده
و دَ نظرِ ازمو عجِیب اَسته.‘“
12 رهبرای یهُودیا دَ تلاشِ ازی بُود که عیسیٰ ره دِستگِیر کُنه، چُون اُونا پَی بُرد که اِی مَثَل ره دَ ضِدِ ازوا گُفته، مگم اُونا از مردُم ترس خورد. پس اُونا اُو ره ایله کده رفت.
سوال دَ بارِه مالیه دَدو
13 اوخته اُونا بعضی فرِیسیا و طرفدارای هیرودیس ره دَ پیشِ عیسیٰ رَیی کد تا اُو ره قد تورای خود شی دَ دام بِندَزه. 14 اُونا اَمَده دَزُو گُفت: ”اُستاد، مو مِیدَنی که تُو آدمِ صادِق اَستی و دَ غَمِ کس نِیَستی که چی مُوگیه، چُون تُو دَ ظاهِرِ اِنسان توخ نَمُونی، بَلکِه راهِ خُدا ره دَ راستی تعلِیم مِیدی. آیا مالیه دَدو دَ قَیصر رَوا اَسته یا نَه؟ آیا مو مالیه بِدی یا نَدی؟“ 15 عیسیٰ ریاکاری ازوا ره پَی بُرده دَزوا گُفت: ”چرا مَره آزمایش مُونِید؟ بَلدِه مه یگ سِکِه یگ دِیناری بیرِید تا اُو ره توخ کنُم.“ 16 و اُونا اَوُرد. اوخته اُو دَزوا گُفت: ”امی عکس و نشان از کِی اَسته؟“ اُونا دَ جواب شی گُفت: ”از قَیصر.“ 17 عیسیٰ دَزوا گُفت: ”چِیزی ره که از قَیصر اَسته دَ قَیصر بِدِید و چِیزی ره که از خُدا اَسته دَ خُدا.“ و اُونا از جوابِ ازُو حَیرو مَند.
سوال دَ بارِه دُوباره زِنده شُدو
18 اوخته صَدُوقیا که مُوگُفت قیامت وجُود نَدره، دَ پیشِ ازُو اَمَد و ازُو سوال کده گُفت: 19 ”اُستاد، مُوسیٰ بَلدِه ازمو نوِشته کده که اگه بِرارِ یگ آدم بُمُره و خاتُون شی بےاَولاد دَ جای شی بُمَنه، اُو آدم باید قد امزُو خاتُو توی کُنه و بَلدِه بِرار خُو اَولاد پَیدا کُنه. 20 یگ زمان هفت بِرار بُود؛ اوّلنِه شی خاتُو گِرِفت و مُرد و دَ جای شی اَولاد نَمَند. 21 اوخته دوّمنِه شی امُو خاتُو ره گِرِفت و اُو ام مُرد و دَ جای شی اَولاد نَمَند؛ سِوّمنه ام امی رقم شُد. 22 خُلاصه هر هفت شی اُو ره گِرِفت و دَ جای هیچ کُدَم شی اَولاد نَمَند. آخِرِکار امُو خاتُو ام مُرد. 23 پس دَ روزِ قیامت اُو خاتُونِ کُدَمِ ازوا مُوشه؟ چُون هر هفت شی اُو ره خاتُو کدُد.“ 24 عیسیٰ دَزوا گُفت: ”آیا گُمراهی شُمو امزی خاطر نِیَسته که شُمو نَه دَ بارِه کِتابِ مُقَدَّس مِیدَنِید و نَه دَ بارِه قُدرتِ خُدا؟ 25 چُون وختِیکه اُونا از مُرده_ها دُوباره زِنده مُوشه، اُونا نَه خاتُو مِیگِیره و نَه شُوی مُونه، بَلکِه رقمِ ملایکه_ها دَ عالمِ باله اَسته. 26 مگم دَ بارِه قیامتِ مُرده_ها، آیا دَ کِتابِ مُوسیٰ دَ قِصِّه «بُوٹِه سوزان» نَخاندِید که چِطور خُدا دَزُو گُفت: ’ما خُدای اِبراهِیم و خُدای اِسحاق و خُدای یعقُوب اَستُم.‘ 27 اُو خُدای مُرده_ها نِییه، بَلکِه خُدای زِنده_ها اَسته. شُمو سخت گُمراه اَستِید.“
بُزُرگتَرِین حُکم
28 یکی از عالِمای دِین اَمَد و شِنِید که اُونا جَر-و-بحث مُونه؛ وختی دِید که عیسیٰ دَزوا یگ جوابِ خُوب دَد، اُو از شی پُرسان کد: ”کُدَم حُکم از پگ کده مُهِم اَسته؟“ 29 عیسیٰ دَ جواب شی گُفت: ”حُکمِ مُهِم اینی اَسته: ’گوش کُو اَی قَومِ اِسرائیل، خُداوند، خُدای مو خُداوندِ یکتا اَسته. 30 پس خُداوند، خُدای خُو ره قد تمامِ دِل و تمامِ جان و تمامِ عقل و تمامِ قُوَت خُو مُحَبَت کُو.‘ 31 و دوّم شی اینی اَسته: ’همسایِه خُو ره رقمِ خود خُو اَلّی دوست دَشته بَش.‘ هیچ حُکم ازی دُو کده بُزُرگتَر نِییه.“ 32 اوخته عالمِ دِین دَزُو گُفت: ”کَلو خُوب اُستاد، تُو حقِیقت ره گُفتی که خُدا یگ اَسته و بغَیرِ ازُو دِیگه نِییه. 33 و اِی که اُو ره قد تمامِ دِل و تمامِ عقل و تمامِ قُوَت مُحَبَت کُنی و همسایِه خُو ره رقمِ خود خُو اَلّی دوست بِدَنی، واقعاً اِی از تمامِ هدیه_های سوختَنی و قُربانی_ها کده مُهِمتَر اَسته.“ 34 وختی عیسیٰ دِید که اُو جوابِ عاقِلانه دَده، دَزُو گُفت: ”تُو از پادشاهی خُدا دُور نِیَستی.“ بعد ازُو دِیگه هیچ کس جُراَت نَکد که ازُو سوال کُنه.
داوُود و مسیح
35 وختِیکه عیسیٰ دَ خانِه خُدا تعلِیم مِیدَد، اُو گُفت: ”عالِمای دِین چِطور مِیتنه بُگیه که مسیح باچِه داوُود اَسته؟ 36 دَ حالِیکه خودِ داوُود دَ هِدایتِ روح اُلقُدس گُفته:
’خُداوند دَ مَولای مه گُفت:
”دَ دِستِ راست مه بِشی
تا دُشمَنای تُو ره دَ تَی پای تُو بِندَزُم.“‘
37 اگه خودِ داوُود مسیح ره مَولا مُوگیه، چِطور مِیتنه که باچِه شی بَشه؟“ و جمعیَتِ کٹِه مردُم قد شَوق-و-علاقه دَ تورای ازُو گوش مِیدَد.
عیسیٰ مردُم ره دَ بارِه عالِمای دِین خبردار مُونه
38 عیسیٰ دَ حالِیکه تعلِیم مِیدَد گُفت: ”از عالِمای دِین اِحتیاط کُنِید؛ اُونا خوش دَره که قد چَپَن_های دِراز اِی‌سُو-و-اُوسُو بِگرده و دَ کوچه-و-بازار اِحترام شُنه 39 و دَ عِبادت خانه_ها چَوکی_های مُهِم ره دَشته بَشه و دَ مِهمانی_ها دَ باله-جای بِشِینه! 40 اُونا خانه_های خاتُونوی بیوه ره قُورت مُونه و از رُوی ریاکاری نماز خُو ره دِراز مُونه. اُونا محکُومیَتِ سخت‌تَر ره مِینگره.“
هدیِه یگ خاتُونِ بیوه
41 عیسیٰ رُوی دَ رُوی صندُوقِ بَیت اُلمالِ خانِه خُدا شِشتُد و مردُمی ره توخ مُوکد که دَ مَنِه صندُوق پَیسه مِیندَخت. غَدر مردُمای پَیسه‌دار پَیسِه کَلو اَندخت. 42 دَ امزُو غَیت یگ خاتُونِ بیوِه غرِیب اَمَد و دُو سِکِه که تقرِیباً یگ تَنگه مُوشُد اَندخت. 43 اوخته اُو یارای خُو ره کُوی کد و دَزوا گُفت: ”ما حقِیقت ره دَز شُمو مُوگُم، امی خاتُونِ بیوِه غرِیب از تمامِ کسای که دَ صندُوق پَیسه اَندخت، کَلوتر پورته کد. 44 چُون پگِ ازوا از کَلونی دارایی خُو اَندخت، مگم اُو از غرِیبی خُو هر چِیزی که دَشت، یعنی تمامِ دار-و-نَدارِ زِندگی خُو ره اَندخت.“