Pablo, Silas-beje Tesalónica tomarata, judíowi jaitatsibeje, pewaetabinexatsibeje
17
Filipos tomara pewecuaponaecujinaebeje, Pablo, Silas-beje, najetarucabeje Anfípolis tomarajawa, Apolonia tomarajawa-ata. Bajaraxuacujinae, patabeje Tesalónica tomarata, itsajota judíowi xaina pijasinagogabo.a Nexata, bajaraponëbeje Tesalónica tomarata naponaponabeje acueyabi pasemanabeje.
2 Pablo peponabiabinëxae sinagogabojawabelia, napëna pona, acueyabi pasábadobejeb. Nexata, bajarapabota barënajumenota penacaetuatabiabiwijawabelia, pacuenia Dioso pejumeliwaisibaxutota jumaitsi Jesús yabara.
3 Pablo jumaitsi tsabiabi bajarapamonaejawabelia:
—Dioso baja cajena pejumeliwaisibaxutota tajëwelia wajunupaebatsi Mesías, pacuenia tëpaejitsia, namatacotsijitsia-ata. Paxanëbeje Jesús yabara itsa pacatsipaebatsibeje, bajaraPonë raja Mesías, ponë Dioso itorobiapaeba jiwi pecapanepaenexa —jai tsabiabi Pablo judíowijawabelia, penacaetuatsiwi sinagogabota.
4 Itsamonae, judíowiyajuwënëwi, jumexaniatane Pablo petsipaebabiabiliwaisi. Bajarapamonae nexata naexana Jesús peliwaisi pepënaponaewi. Nexata, daxita bajarapamonae nacaetuatabiaba Pablo, Silas-bejejawata. Bajarapijinia pacuenia, ayaibitsaëto griegowi, Dioso pejitsipaewi, ayaibitsaëto petiriawi-ata, petuxanewi pijawajiwi peyaiyataewitsi, jumexaniatanenua Pablo petsipaebiliwaisi. Nexata, daxita bajarapamonae nacaetuatabiaba Pablo, Silas-bejejawata.
5 Itsiata, judíowi, pamonae pejume-aebiwi Jesús peliwaisi, Pablo cueneca-ëbatsi, tsipaji Pablojawabelia jiwi ayaibitsaëto jonepona. Nexata, bajarapajudíowi natsicueya junata jiwi ayaibitsaëtoxaneto pibisiajamatabëcuenewi, pejitsipaewi saya jema pejinawanapaewi tomarapijicallejawa, pebarënajamatabëcuenejëpaenexa. Nexata, judíowi penatsicueyajunatsiwi itoroba Tesalónica tomarapijiwi pebara-anaepanaenexa Jesús peliwaisi pejumexaniataewijawabelia, Pablo, Silas-bejejawabelia-ata. Bajaraxuata, jemata tsimaxëpatatsibeje Jasón pijabota, itsajota bajaraponëbeje naponaponabeje, pewaetabinexatsibeje picani, penutsinexatsibeje tomara pewetsiwi pitabarata.
6 Itsiata, apopecaxitajarabixaetsibeje, bajarapamonae anaeya waetabatsi Jasón, itsamonae Jesús peliwaisi pejumexaniataewi yajawa. Robobocaponaliatsi Jasón-bana tomara pewetsiwijawabelia. Nexata, najumetsënëtsiaya pinijijumeta jumaitsi Pablo, Silas-beje yabara pewetsiwijawabelia:
—Pablo raja, Silas-beje daxitanacuanëjawa pejinawanapaewi liwaisi petsi-exanaenëbeje. Nexata jane baja, aeconoxae wajatomarajawaberena-ata patabeje, bajarapacuenia liwaisi wajanacatsi-exanaenexa.
7 Maraponë, Jasónje, copiapita bajaraponëbeje pijabota penaponaponaenexabeje. Daxita pamonae Jasón yajawanuca, Pablobana-ata, apojumecowënëtsi cajena Romano nacua pepopewetsinë pitorobiliwaisi, tsipaji jumaitsi tsabiabi: «Romano nacua pepopewetsinë rabaja aponacayanacua-ewetsi. Itsanë rabaja nacayanacua-eweta. Bajaraponë pewënë Jesús», jai tsabiabi daxita bajarapamonae —jai najumetsënëtsiaya tomara pewetsiwijawabelia pamonae anaepana.
8 Nexata, bajarapacuenia pejumaitsijawa itsa jumetane, daxitajiwi, tomara pewetsiwinua, bitso jamatabëcueneliwaisi nawita.
9 Nexata, tomara pewetsiwi wajëcac palata Jasón, Jesús peliwaisi pejumexaniataewijawabelia-ata pijaneconi yabara. Nexata jane baja, Jasón-bana copabatsi penawiabinexa pijabonëjawabelia.
Pablo, Silas-beje, tsipaebabeje Jesús peliwaisi Berea tomarapijiwijawabelia
10 Tomara pewetsiwi Jasón-bana pecopabicujinaetsi, bajarapamerawi Jesús peliwaisi pejumexaniataewi, bepijia itorobatsi Pablo, Silas-beje, peponaenexabeje Berea tomarabelia. Pepatsicujinaeliabeje Berea tomarata, najunuabeje judíowi pijasinagogabojawabelia.
11 Berea tomarata pejinawanapaejudíowi pexaniajamatabëcuenewi Tesalónica tomarata pejinawanapaejudíowiwecua. Nexata, Berea tomarapijiwi apojamatabëcuenejëpae Tesalónica tomarapijiwi pitoyajawa Jesús peliwaisi. Biji rajane, tsimuxuxanepanatsi paliwaisi Pablo tsipaebabiaba caematacabi canacujitsia judíowi penacaetuatabiabibota. Orijibia, Pablo itsa copata petsipaebabiabijawa, bajarapamonae pijacuata Dioso pejumeliwaisibaxutota xaniawaetsia nacujarubabiaba, peyapëtaenexa pexaniajaijawa Pablo petsipaebabiabiliwaisi.
12 Nexata, Berea tomarata pejinawanapaewi, ayaibitsaëto judíowi, griegowi, pebijiwi, petiriawi-ata, petuxanewi pijawajiwi, peyaiyataewanëtsi, jumexaniatane Pablo petsipaebabiabiliwaisi.
13 Itsamatacabijawabelia, pajudíowi jinawanapa Tesalónica tomarata, itsa wënëliwaisitanetsi Pablo petsipaebabiabijawa Dioso peliwaisi Jesús yabara Berea tomarata, bajarapajudíowi ponalia Berea tomarabelia. Nexata, bajarapajudíowi muxubijiapeneta Berea tomarapijiwi, ayaibitsaëto pebara-anaepanaenexa Pablojawabelia.
14 Bajaraxuata, pamonae pejumexaniataewi Jesús peliwaisi Berea tomarata, Pablo bepijia itorobatsi peponaenexa manuamene-itapata pe-ecaetomarabelia. Itsiata, Silas, Timoteobeje, abaxë nacopatabeje Berea tomarata.
15 Pamonae Pablo yanataponaliatsi, barcomota pënaxuabatsi Atenas tomarabelia. Nexata, Atenas tomarawerena penawiabiwi, bajarapamonaeta Pablo tonajumexuaba Silas, Timoteobeje, bepijia perenanexabeje, pecaxitajarabinexatsibeje Atenas tomarata.
Pablo tsipaeba Jesús peliwaisi Atenas tomarapijiwijawabelia, Areópagotsutojumata
16 Pablo Atenas tomarata pewajënae-ewetaponaponaejawata Silas, Timoteobeje, pepatsijawanexabeje, bajaraponë bitso bejamatabëjiobi tsanajetsireca, tsipaji tane pecobeta jumapecataeya pexanaenëanë piapaxayojawa. Tanenua Atenas tomarapijiwi pematabacabëta penubenaebiabijawa, asiwaya penawajëcabiabinexa bajarapajumapecataenëanëjawabelia.
17 Bajaraxuata, judíowi penacaetuatabiabibota Pablo barënajumenotabiaba Jesucristo peliwaisi yabara pewënajudíowijawabelia, itsamonae apojudíowijawabelia-ata, Dioso pejitsipaewi. Caematacabi canacujitsia barënajumenotabiabanua pamonae Pablo caxibajarabatsi jiwi pepatabiabitaxunaejawata tomaratuatuajëta.
18 Nexata bajarajota, Pablo caxibajaraba pebijiwi liwaisiyapëtaewi, epicúreomonae peliwaisid pebaraponaewi, itsapebijiwi-ata estoicos-monae peliwaisie pebaraponaewi. Bajarapamonae-ata Pablo barënajumenota. Nexata, pebarënajumenotsijawata, bajarapamonaeyajuwënëwi Pablo yabara muetsia najumaitsi:
—Maponëje namatatsapatsia pecuaicuaijainë ¿detsa meta pitsiliwaisi yabara cuaicuaijai? —najai Pablo yabara.
Itsamonae pijinia Pablo yabara najumaitsi:
—Itsanacuapijiwi racowë pijadiosowi peliwaisipaebinë —najai bajarapamonae.
Bajarapacuenia najumaitsi, tsipaji Pablo tsipaebapona pexanialiwaisi, Jesús peliwaisi. Tsipaebaponanua petëpaewimi icatsia itsamatacabi piasaëjawanexa petëpaecujinae.
19 Nexata, bajarapamonae Pablo barëponaliatsi Areópagotsutojawabelia, itsajota tomara pewetsiwi nacaetuatabiaba penabarëcuaicuaijainexa, jiwi pijaliwaisi petocanaëjëbinexanua. Itsa baja palia bajarabelia, bajarapamonae jumaitsi bajaraponëjawabelia:
—¡Panetsipaebare xaniawaetsia patayapëtaenexa papejanaliwaisi tsipaebaponame,
20 tsipaji panetsimuxu-aitothia abaxë bajarapaliwaisi! Nexata, pajitsipajë patayapëtaenexa pajamatabëcueneliwaisi xaina paliwaisi tsipaebaponame —jai Atenas tomarapijiwi Pablojawabelia.
21 Bajarapacuenia jumaitsi, tsipaji Atenas tomarapijiwi, itsanacuawerena pepatsiwinua, bajarapatomarata penajinawanapaenexa, daxita bajarapamonae jamatabëcuene-enabiabatsi pejanaliwaisi pejumetaeyabiabinexa, petsipaebabiabinexanua bajaraxua yabara itsamonaejawabelia.
22 Nexata, Pablo nonotapuna bajarapamonaetuatuajëta, Areópagotsutojawata. Jumaitsi:
—Atenas tomarata panejinawanapaejiwi, pacatanetsi rabaja panijadiosowi bitso papecajamatabëcuene-enabiabijawa.
23 Tapitsapabiabijawata callejawa panijatomarata taeyabiabajë pataxunaenëjawa panawajëcabiabame panijadiosowijawabelia. Nexata, caxitajarabajë altar-jawa, itsajota yaquinaruta mapejumaitsijumeje: «Padioso abaxë apoyapëtaetsi, pija-altar-jawaje», jai tsarucae peyaquinarutsi-itane. BajarapaDioso, apopaneyapëtaenë yabara, jane baja aeconoxae pacatsipaebijitsiatsi —jai Pablo Atenas tomarapijiwijawabelia.
24 Pablo icatsia jumaitsi, pepoDioso, athëbëtatsia pe-ecaenë yabara:
—PaDioso yabara pacatsipaebijitsiatsi, mapanacua exanaje, daxita mapanacuapijicuene yajawa. BajaraPonë pepopewetsinë jane baja daxita mapanacuaje, itaboxo-ata. Bajaraxuata, apoponaponae jiwi pexanaetemplobonëta.
25 Aponamatawenonaenua jiwi peyawenonaenexatsi itsacuenejawayota piasaënexa. Biji rajane, bajaraPonë nacarajuta jiwitsi waja-asaëtsawanapaejamatabëcuene, jowibo-ata wajanajumalipitsinexa; daxita xua namatawenonatsi waja-asaëtsawanapae-epato.
26 »BajarapaDioso copiaya caenë pebi exana. Bajaraponëjawawerena jane baja naexanapona daxitawiriajumewi mapanacuataje, peyacaëjëpaenexa daxitanacuanëjawa. Nexata, Dioso caewiriajumewi canacujitsia tocopatapona pamatacabibeje asaë tsawanapaejitsia, itsapanacuanëjawa-ata jinawanapaejitsia.
27 Bajarapacuenia Dioso exana, tsipaji jitsipa daxitanacuanëpijiwi pejaitsinexatsi, pecaxinaejawabeliatsi. Dioso cajena tajë aponacawecuaponaponae.
28 BajaraPonë pejamatabëcueneta asaë tsawanapaetsi, nacujirubawanapatsi, nacuenecataeya-ata wajanaca-exanaecuenia jinawanapatsi. Bajarapacuenia Dioso nacuenecataeya wajanaca-exanaejawa yabara, paxamëyajuwënëwi bajayata peyaquinaeliwaisita jumaitsi mapacueniaje: «Waxaitsi-ata rabaja Dioso pexitsi», jai.
29 Nexata, Dioso itsa pexitsi, jamatabëcuenenawëxaniabiaya apobejamatabëjumaitsitsi mapacueniaje: «Dioso raja oronanitota, palatananitota, ibotota-ata pexanaenëtsi,f pacuenia bitso pecujaniwitsi pecobeta ba-exana pexanaenëanë pexaniacuenia bajarapitsinë Dioso», apobejamatabëjaitsi Dioso yabara.
30 Jiwi bajayata bajarapacuenia exanawanapa bajayajebi, itsa abaxë apoyapëtae Dioso pejitsipaecuene.g Itsiata, Dioso abaxë najamatabëcuenecataitabiaba, caecuenia penaneconitsia-exanaeyaniwa, bajarapacuene pexanaejawa yabara. Itsiata baitsi jane, maparucaeje Dioso itoroba daxitajiwi, daxitanacuanëjawa pejinawanapaewi.
31 Bajarapacuenia Dioso itoroba, tsipaji baja Dioso jiwi penaneconitsia-exanaematacabinexa tocaëjëtaruta, pamatacabi naneconitsia-exanaejitsia daxitanacuanëpijiwi. Caejiwi canacujitsia paneconiwajëto xainapona, bajarapaneconiwajëtota naneconitsia-exanaponaena. Dioso baja cajena itapeta Ponë jiwi naneconitsia-exanaejitsia. Nexata, daxitajiwi beyapëtane Dioso pitapetsinë, tsipaji Dioso icatsia asaëya-exana bajaraPonë petëpaecujinae —jai Pablo Atenas tomarapijiwijawabelia Jesús yabara.
32 Nexata, Atenas tomarapijiwi itsa jumetane bajarapacuenia Pablo pejumaitsijawa, Jesús petëpaecujinae Dioso icatsia piasaëya-exanaejawatsi yabara, bajarapamonae pejume-ataejitsibixaetsi, jumecaponatsi. Itsamonae pijinia itsiata jumaitsi Pablojawabelia:
—Icatsia, itsamatacabijawabelia pacanamuxuna-ewetsianatsi bajarapaliwaisi —jai itsamonae.