Fúcihum 41

Joseph interprète les rêves de Pharaon

(Audio de ce chapitre disponible dans Gagur gara Mútiliŋ

Síyaut sara áyiih aahu

Nan baj bo mee símit síruba, áyiih aahu náyaut min ayihoe nꞌgapana fal fan gurege mee Niil. 2 Nañow siyaha soono futok nꞌsíruba sajajak ban nsibaj sembe sípurul dó nꞌfal faafu min son ngafen etuuhuur yammee bo nꞌgapana fal faafu. 3 Púr to, sicee siyaha soono futok nꞌsíruba sayooyoon nsíkoji, nsípurul dó nꞌfal faafu. Nsijow sicik saasu sabaj mee sembe sam bo mee nꞌgapana fal faafu. 4 Ñeer siyaha sayoon mee nsímer saasu sabaj mee sembe peepe. No áyiih aahu áliyo mee.

5 Nabaañ aŋar gaŋot, náyaut benen añow gamaano ganur gabaje ufalama futok nꞌúruba wanonog nupuus. 6 Nañow ucee ufalama woono futok nꞌúruba wanogut ban nuhay bakaaner érus yásusup yápureul mee nꞌerampaasa, úpurul to nꞌwanog mee. 7 Ufalama wanogut mee númer wanog mee ban nupuus. Ñeer áyiih aahu náliyo nañow mara áyauyaut.

8 Nan tikahen mee, áyiih aahu najaahali, naboñ gúwoogul bugara bátuuto nꞌusaaba bugara Esípt peepe min alobiil síyauhool, bare bajut mꞌbugo an ájuhe ápajulool so. 9 Ñeer anafaan ukaana múremiinaay maamu naŋar furim min arogool : « Ayíih, jaat iwosene wan ípanden mee. 10 Funak fucee, núñigenñigen bu nꞌéli, ínje nꞌanafaan usowa gúmbuur min uŋaróli upeek dó nꞌfupeek fan dó mee nu yaŋ anafaan upooya áyiih aahu. 11 Márubaoli úyauyaut nu fuk fanur faafu, bare anooan síyauhool. 12 Nꞌfupeek faafu babaj dó akambaano amiigeel áhebura han nja akaan gújagak gara anafaan upooya waawu. Nan ugaanool mee síyauholi, nápajuloli anooan soola. 13 Ban wan alob mee peepe mara síyauholi wo ukaane : Injé gubaañenambaañen gújagagom, min anafaan usowa gúmbuur gucagoocag gukogool fatiya mꞌbununuk nalangahen. »

Suseef nápajul síyaut sara áyiih aahu

14 Ñeer áyiih aahu naboñ gúwoogul Suseef. Nguwaaken, gúpurenulool dó nꞌfupeek faafu. Ngúciigool, ngukaanool wañ ucee min ájool átuul áyiih aahu. 15 Ayíih aahu narok Suseef : « Iyáuyaut bare bajut an ájuhaam so gápajul. Gurogandok aw újujuh gápajul síyaut san gulobi. » 16 Suseef násuupool arogool : « Let ínje, Atúuha abili so gápajul jaram súumi. »

17 Ayíih aahu narok Suseef : « Iyáuyaut iyuho nꞌgapana fal fan gurege mee Niil. 18 Niñow siyaha soono futok nꞌsíruba sajajak ban nsibaj sembe sípurul dó nu fal faafu, som bo nꞌgapana fal ngafen. 19 Púr to, mbaj may siyaha soono futok nꞌsíruba sápurulo dó nu fal faafu, sayooyoon nsíkoji máamak, nsilagenúl saasu sabaj mee sembe. Dáare nꞌEsípt gapuus yo, imusut iñow siyaha sákojie mee. 20 Ñeer siyaha sayoon mee nsíkoji, nsímer saasu sabaj mee sembe. 21 Bare nsímer so mee, púrut nꞌeniin so, nsiroŋ to mꞌmuyoon so. Ñeer níliyo.

22 Púr to, nibaañ íyaut iñow ufalama woono futok nꞌúruba wanonog nupuus, úpurul nꞌgamaano ganur. 23 Mbaj ucee ufalama woono futok nꞌúruba wanogut ban nuhay bakaaner érus yásusup yápureul mee nꞌerampaasa, wápurulo to nu waawu wanog mee. 24 Ñeer wanogut mee nuhay, númer waawu wammee futok nꞌúruba wanog mee. Nilolob síyauhom bugara bátuuto, bare gújuhutom so gápajul. »

25 Suseef násuup áyiih aahu arogool : « Ayíih, síyauhi sammee síruba elob so yanur. Atúuha egaani wan an néjool be ekaan. 26 Siyaha sajak mee sammee futok nꞌsíruba son ufalama wanog mee wammee futok nꞌúruba, yo yommee símit futok nꞌsíruba. Síyaut sanur saasu. 27 Saasu siyaha sammee futok nꞌsíruba sayoon mee nsíkoji, son ufalama wammee futok nꞌúruba wanogut mee nuhay bakaaner érus yásusup yápureul mee nꞌerampaasa, yo yommee símit futok nꞌsíruba sara bacaar. 28 Ayíih, nilobilob yo. Atúuha umu negaani wan an néjool be ekaan. 29 Símit sammee futok nꞌsíruba sam bo mee néjool, be ekaan símit san mutiñ mubile ejak dáare nꞌEsípt gapuus yo. 30 Símit sabil to mee eroob sammee futok nꞌsíruba may, be ekaan símit sara bacaar jaram an mat awosen mutiñ majak mee man ubajeenaal mee dáare nꞌEsípt. Bacaar baabu be ecoocolaal, 31 ban bo be etaf máamak jaram mat úmiraal wammee fubaj fara mof me. 32 Uñow mee síyauhi sammee síruba nsinogoor, liiliik mara Atúuha fannaool ajoge fuliik faafu, fubiloot gabaayi ban maareer nakaan fo.

33 Ayíih, maareer uŋes amaañen abaje búyeget ban náluho min usenool fukow fara Esípt. 34 Nusen may bugan gucee guyuhoum mbil guŋar dó mꞌbayimer baabu wakaan mee futok dáare nꞌEsípt, jaram tíiŋ símit futok nꞌsíruba sajak mee. 35 Bugo bu gahomen múcahoaay maamu butum símit sammee futok nꞌsíruba sajak mee sam bo mee néjool. Bo nꞌsísuk saasu bugo bu gahomen múcahoaay maamu gubaŋ nꞌurugun, mimbil kaan búfaen nꞌgajow áyiih aahu. 36 Yo ebil mee ecil Esípt nebaj búfaen bu nꞌsímit sammee futok nꞌsíruba sara bacaar. Mo bacaar mat bucooc mof maamu. »

Ayíih aahu nasen Suseef fukow fara Esípt

37 Fuliik Suseef nfúsuum áyiih aahu bugo nꞌújagagaool. 38 Ñeer áyiih aahu narok újagagaool : « Maregen maregen, amaañen aahu ume, búyeget Atúuha ubu nu ho. Tuu nújuhaale ubajaal amaañen hanogoore naŋ aahe ? » 39 Ñeer áyiih aahu narok Suseef : « Atúuha akaani min úmir dáaru peepe. Bajut an aregi báluho ban námir naŋ aw. 40 Aw bu gáani nꞌfukow fara mofom. Buganom búroomiil peepe be enaak fuyuhoumi. Injé anafaani déhooro mara nikaane áyiih. 41 Maareer nisenisen funafaanet fara Esípt búroom yo. » 42 Ñeer áyiih aahu náñagul ejaaru yara fúyiihet nꞌfusiigool min árur yo nꞌfusiik fara Suseef. Nakaanool wañ ujak pak, afaak naŋar banuk bara éwurus akaanool nꞌekondoor, 43 najiŋenool nꞌesarehool érubahen, min bugan nak gurok : « Jikahenool bulago ! » Maa áyiih hara Esípt asen mee Suseef fukow fara mof maamu peepe.

44 Ayíih aahu nabaañ arok Suseef : « Injé emmee áyiih hara Esípt. Bare dáare mꞌmof maamu peepe, an mat añuhen jisiigool aw basenutool bulago. » 45 Púr to, áyiih aahu nakaan Suseef gajow gara Esípt arogool Safunaat-Paneya. Nasenool akoña gurogool Asanaat, aleeh akoña hara ásimena aahu Potifera hara ésuk yan gurege mee On. Ñeer Suseef najow abosoor Esípt.

46 Nan guŋar mee Suseef be eliik áyiih aahu, ho min abaje símit gafaakan nꞌguñen (30). Suseef nápur to nꞌáyiih aahu min ajow abosoor mof maamu peepe. 47 Dó nꞌsímit sammee futok nꞌsíruba sara gayaho, etaam yaayu esensen mutiñ majajak. 48 Suseef no nahomen mee múcahoaay maamu peepe mara Esípt. Naŋar mo abaŋ búfaen dó nꞌsísuk saasu. Esúgoosuk yáamak nabaŋ dó búfaen bara wayimi mee nꞌurager wagongen yo mee. 49 Púr to, Suseef nabaŋ búfaen bumeeeŋ jaram an ájuhut apin bo. Bumemmeeŋ naŋ buruus bara gapana fal.

50 Bala bacaar baabu bu gawaloúl, Asanaat, akoña Suseef, ammee aleeh Potifera, ásimena hara ésuk yan guroge mee On, nabajool guleeh gumaañen gúruba. 51 Suseef narok aleehool átiyoora Manaase (yo yommee : ekaan an namojen) min arok : « Atúuha akaanaam mee min imojen buyogom son gafanjoor nꞌfiilom. » 52 Narok aleehool árubahen Efurem (yo yommee : gabugoor) min arok : « Atúuha asenansen guleeh mꞌmof me dan íbonteni mee. »

53 Símit sammee futok nꞌsíruba sara gayaho nꞌEsípt nan sifaago mee, 54 símit sammee futok nꞌsíruba sara bacaar nsítiiŋul ; naŋ min Suseef alob yo mee. Bacaar baabu bulohuloloh mꞌmof maamu peepe mara dúniya, bare dó nꞌEsípt babaj búfaen bara múcahoaay. 55 Nan bacaar baabu bommee néjogul bugara Esípt, nguhuoor áyiihiil múcahoaay. Ayíih aahu narok bugara Esípt búroomiil : « Jijow bu nꞌSuseef njikaan wan abil mee elobuul. » 56 Bacaar baabu bugogor mof maamu peepe. Ñeer Suseef narogiil jípeegul urugun wara búfaen wammee nꞌsísuk saasu min jinoomen bugara Esípt múcahoaay. Bacaar baabu mbureg mbubaje sembe dó mꞌmof maamu. 57 Bugan ngúpurul may mofiil bu funoom múcahoaay nꞌSuseef, mara bacaar baabu bubabaj sembe banooban.