Gagur gara Mútiliŋ
22: Gásimen gan Ibrahima akaan mee
1 Gupaalom gammee ngajantenom,
ilobe m'buguul n'gajow gara Atúuha acil mee gásuumaay n'epak.
Ho hacamen mee mbil anooan :
námir,
ban nasoŋ,
nalagen gagur gara mútiliŋ gan aliigolaal mee,
nabaj gásuumaay bu nanoonan.
2 Súumolisuum ekaan jaat emisiyoŋ yan guroge mee « Gagur gara mútiliŋ. »
3 Dó n'fuŋesolaal n'Tawuraat,
upinooraapinoor mara wabajeen mee,
kankaan waaf wameeŋe ban nubaj sembe,
dó m'buroŋ bara anabiyoŋ aahu Ibrahima (gucee gurogool Aburaham).
Bare jaat,
útiiŋaatiiŋ n'elob yareg mee bátig m'buroŋool,
yagaanolaal mee maregen mara Tabasiki (ésali yáamak) son wacile nebajo.
4 N'emisiyoŋolaal ésola,
uñowaañow mara Atúuha asensen Ibrahima bugo n'Sire (Saara) aleeh báfaanuleriil.
Tooge waaf wan aroge nan piyoe be ekaaniil.
Aleeh aahu gajaool Siyaaka (Isaak).
5 Atúuha agangaan Ibrahima mara fiil fabil mee ecil min giil gaagu peepe n'dúniya gúsoonieni,
m'búbajum bara Siyaaka nfubile épurul.
6 Uñowaañow may mara Sumayila bugo n'jaaool Haajara (Agaar) gúpupur n'fukeelum Ibrahima min gujow gucin Esípt.
Ñeer Siyaaka déhooro,
habaji mee naŋ min Atúuha arok mee,
nan to síndo.
7 Fucee funak,
Atúuha narok Ibrahima akaan waaf wáamak.
Waaf waawu utataf n'Ibrahima nútaañi ekaan,
naŋaŋo jaram atoofo.
8 Ukaraŋaal Tawuraat,
dó n'éliibar yan guroge mee Fúcihum.
Alaal bu gakaraŋ jaat gahaja gakaan mee gafaakan n'síruba.
9 1 Púr to wabaj mee,
Atúuha nacamen be eñow gáyinen gara Aburaham.
Nawoogool :
« Aburaham.
» Nátuulool :
« Oóo. »
10 2 Atúuha narogool :
« Uŋar aleehi,
Isaak,
ho hanur aahu,
han ureg mee nucamene,
nujow bu mof mara Moriya,
núsimenomool,
nusowool jaram areem bo nꞌemontaañ yan ibili mee eliik. »
11 Waah !
Waa Atúuha aroge Ibrahima ?
Arorok Ibrahima aŋar aleehool han acamen mee máamak min ajow kuhi bu n'emontaañ yan abilool mee eliik,
násimenool ho bo afaak,
nasowool jaram areem.
Mee bu gakaano !
12 Ibrahima anaanaak piyo jaram baj símit gafaakan n'futok,
bu kindiŋ ebaj aleeh han Atúuha arogool mee be esenool.
Ban Atúuha narogool aŋar aleeh aahu násimen.
13 Ibrahima buu násuupe Atúuha arok ?
14 Wan arogool mee akaan úsuumut esoŋ.
Aceeŋooceeŋoor teer acehoocehoor furim Atúuha ?
Jijanten wan Busafer baabu buroge :
15 3 Fara gajom noono mꞌbújom,
Aburaham nakok efalo'ool.
Naŋar dó nꞌújaagaool goono gúruba bugo nꞌaleehool Isaak,
najis ujonten be esow jaram reem wan abil mee gásimen min gujow bu bo ban Atúuha aliigool mee.
16 Ibrahima bugo n'aleehool n'újagagaiil gujojow wátiiŋe gunak gúfaajiir.
Ngujow gujow,
ngujooŋoor n'emontaañ yaayu yan Atúuha aliigool mee.
Min acige mee tin taahu,
tásaleni mee,
tan abil mee jamuk aleehool han acamen mee ŋáar,
ban nan neŋarool bu gásimen,
afaak nasowool jaram areem ;
ésigirool esoŋut.
Maregen maregen,
alaal gammee nejam furim fe jaat,
úmiraamir mara Atúuha acamencamen be eñow gáyinen gara Ibrahima déhooro,
bare Ibrahima ámireenut yo.
17 Wan Atúuha arogool mee,
utataf máamak nu ho ban nútaañi.
18 Ubaañulaal ukaraŋaal.
Busafer baabu buroge :
19 4 Funak fúfaajiiten,
náraahulo,
naŋanden emontaañ yaayu.
20 5 Narok újagagaool :
« Ikat taahe efalo yaayu min jinaakóli.
Injé nꞌakambaano'om be ejow baaba enaak Atúuha,
núbaañul. »
21 6 Aburaham naŋar ujonten wara esow búsimen baabu,
asen aleehool Isaak ateb.
Ho naŋar sambun son jipan min gujow.
Ngujow gujow,
22 7 Isaak narok Aburaham :
« Paam.
» Nátuulool :
« Oóo.
» Narogool :
« Nukenaale sambun nꞌujonten,
ñeer ésaaja yan ubilaal mee gásimen úyey ? »
23 8 Narogool :
Atúuha fannaool be esen ésaaja yabili mee gásimen.
» Ngufaalen márubaiil.
24 9 Nan gútiiŋ mee tin taahu tan Atúuha aliigool mee,
Aburaham nateep to fúsimenum.
Naŋar ujonten waawu abaŋ dó.
Nakok aleehool Isaak,
natebool abaŋ fatiya ujonten waawu wan dó mee nꞌfúsimenum faafu.
25 10 Nañuhen áŋarul jipanool be etaan aleehool.
26 11 Amalayika hara Acehériit mee nawoogulool dó fatiya nꞌémit :
« Aburaham,
Aburaham !
» Nátuulool :
« Oóo,
ínje umee. »
27 12 Narogool :
« Jambil gañeni gugor akambaano aahu,
jambil ukaanool mátaañie.
Niñoñow ñeer mara núyinenyinen Atúuha ban úfirutool aleehi,
haani min kaan mee hanur. »
28 13 Aburaham náraahulo,
nañow fújikel fan usiin fo umale nꞌjiñobol.
Najow áŋarul fo ásimen,
nasow fo jaram fureem bindum aleehool.
29 14 Aburaham narok tin taahu :
« Acehériit mee hasene mee.
» Yo ecil mee jaat ngurok :
« To nꞌemontaañ yaayu Acehériit mee be esen. »
30 Yaaye elob kankaan elob yáamak ban nekaan mujalaay.
31 Wan ucamenaal mee gápajul jaat,
silob sífaajiir son dó n'gásimen gan Ibrahima akaan mee.
32 Wakaan mee fugen,
wara búnogoor,
son egaan bugan wammee néjool.
33 Eéni bu gápajul mbil ŋanto mara gásimen gan Ibrahima akaan mee,
nucamenaacamen émir :
Wakaan mee no,
wan gásimen gaagu guliik mee,
son buu nalob mee mara waaf wátiiŋerut.
34 Eéni be elob mara wara no,
ujamaajam jaat buu Atúuha acamen mee be eñow gáyinen Ibrahima tuu ngurehe ;
afaak napagen aleehool n'ecet.
Nasenool fújikel amuk min aleeh aahu apak.
Urú peepe nan kaan mee bu jaat,
baje símit síwuli sibaagiir,
tin tanur taahu tan ésuk yara Serusalem yommee.
To paañeer nújuhaal mee úwosuloaal wabaj mee n'gásimen gan Ibrahima akaan mee.
35 Eéni uñeer n'gapana gara búnogoor,
furim fara Atúuha fugaanolaal alaal peepe oomaa soon naŋ aleeh Ibrahima.
Ukaraŋaakaraŋ mara Atúuha dó m'mútiliŋool ajogenjok fuyuhoum mimbil aleeh Ibrahima acet.
Bare dó n'gabonkehool,
napagenool.
36 Alaal may noomaal mee ukaana síjunube,
bakaanerolaal butootook batalen n'Atúuha.
Bare Atúuha nacamenolaal mee ŋáar,
dó n'gabonkehool narandenolaal,
nasenolaal múpaguma.
Mo mommee waa ?
Elob yara gásimen gan Ibrahima akaan mee,
egaanolaal mee mara gagur gara epak gan Atúuha aliigolaal mee,
go gommee búsimen bátiiŋ mee ños ban Atúuha fannaool asen mee.
37 N'gakaraŋolaal gara jaat,
ujamaajam mara Atúuha asensen fújikel min fucet,
tan aleeh Ibrahima abileen mee ecet.
Usiin fújikel faafu déhooro umale dó n'jiñobol jaaju ;
fumugoorut,
fúfiihulout.
38 Eéni fubajembaj bugala (yo yommee gafoj),
haani fáriit,
mat fújuheen fuŋar búñag bara aleeh Ibrahima to n'fúsimenum faafu.
Bare ekaj yan Atúuha asen mee étintiiŋ ños.
39 Nigaanuul mara do n'Tawuraat,
Busafer baabu buroge Atúuha fannaool akankaan gagur gara epak.
Gagur gaagu go gommee waa ?
Nan Adama (Adam) bugo n'Hawa (Eve) gujamut mee Atúuha,
narogiil :
Buguul be ecaam.
Bacaam bara síjunube :
Ecet.
Júhut baj gabonket gara síjunube,
éeni fúsim fúyuhuti.
40 No,
buganóogan gacameneen mee mbil Atúuha abonket síjunubeiil,
ekaj yabajut gafoj nja gúsimen gufaak ngusow yo jaram ereem.
Ekaj yaset mee yo be ecet bindum akaana síjunube.
Eéni ecet elet,
mútiliŋ mat mubajo.
Ecet yara ekaj yaayu déhooro júhe kaan min Atúuha abonket síjunube sara guleeh Adama,
dó m'mútiliŋool.
Uwe n'fuyihoum fara anabiyoŋ aahu Muusa (Móyiis) nwooma.
41 Icamene egaanuul waaf ucee benen.
Mara gásimen gaagu son fuyuhoum faafu,
Busafer baabu buroge :
42 1a Fuyuhoum fara Móyiis,
bálandiŋ déhooro bara waaf wajak mee wabil mee éjool.
Bare fo faŋo fo let fo fommee waaf waawu...
43 4 Maregen maregen,
fúsim fara gujiŋa nꞌfara gújikal fújuhut fúpuren síjunube
44 Fúsim ekaj futoogut bu gápuren ñáleb garonto min fúbeesul síjunube.
Mara ekaj sirehut n'an.
45 Yo eliigolaal mee mara fújikel faafu famugi mee bindum aleeh Ibrahima,
to n'fúsimenum faafu,
kankaan búnogoor bara búsimen bambo mee néjool,
bareg mee batakajomet,
ban mbureg bátiiŋ.
46 Furim fara Atúuha furoge fújikel facet mee bindum aleeh Ibrahima,
kankaan búnogoor bara an habil mee éjool bu gapagen dúniya,
hammee ábeesula hátintiiŋ ños,
mimbil acet bindum ukaana síjunube.
Yo be ekaan Atúuha nabonket bugan gaagu peepe gáyinenool mee.
47 Yaaye eliik mee búsimen bara Ibrahima.
Yo épajul mee ábeesula hátintiiŋ ños,
han Atúuha arok mee be eboñulolaal baabe dúniya bu gapagen ukaana síjunube m'batalenool.
48 Ulobaal n'gapana gara wammee néjool.
Jiwosenwosen wan Ibrahima alob mee aleehool,
nan gommee mbújiŋ emontaañ yaayu ?
Arogoorok :
49 8b « Atúuha fannaool be esen ésaaja yabili mee gásimen. »
50 Jiwosenwosen may furim Ibrahima nan amuk mee fújikel faafu afaak nasow fo jaram fureem,
bindum aleehool ?
Tin taahu tan ásimen mee narok to :
50 14b « Acehériit mee hasene mee.
»
51 Anabiyoŋ aahu Muusa (Móyiis) hasafer mee Tawuraat nabenen to :
52 14c-e Yo ecil mee jaat ngurok :
« To nꞌemontaañ yaayu Acehériit mee be esen. »
53 Waa ucil mee dáaru peepe nkaan ?
Buu nkaane Ibrahima narok :
54 14e Acehériit mee be esen. »
55 Buu nkaane Ibrahima arogut :
« Isasal Atúuha !
Acehériit mee asensen bu gásimen » ?
56 Gupaalom,
gaage gasonken gubabaj sembe máamak,
mara dó m'básuuper bara gasonken ge,
furim fara Atúuha fon dó fásuume nfuset.
Sensen anooan najam fo,
náyinen fo.
57 Ñeer waa ucil mee Ibrahima narok tin taahu :
58 14e Acehériit mee be esen. »
59 Yaaye ecil mee :
Ibrahima egaan bugan mara wammee néjool.
Waaf be ebaj to n'emontaañ yanur yaayu tan fújikel faafu fucet mee,
bindum aleehool,
dó n'fúsimenum faafu.
Maregen maregen,
wan Ibrahima acamen mee elob uwee :
« Isasal Atúuha mara asenansen fújikel imuk bindum aleehom dó n'fúsimenum faafu.
Bare niroguul,
funak fucee,
to n'emontaañ yanur yaayu,
Atúuha be esen búsimen bucee,
barereg máaamak bara fújikel fapagen mee aleehom n'ecet yara jipan n'sambun.
60 Eem,
búsimen ban Atúuha abil mee esen be ereg mbubaje sembe,
mara bu gapagen guleeh Adama n'ecet gáñalabaay n'sambun sacehériit – yo yommee jahannama.
Atúuha be eboñúl ábeesula hátintiiŋ ños,
apagena,
han ecehool étiiŋ mee búsimen,
ho habajut mee síjunube,
bu n'alaal ukaana síjunube,
mimbil anooan áyinenool mee,
mat acet.
Dó emmee furim fásunsuum fan Ibrahima átiiŋene,
nan agaanolaal mee mara :
61 8b « Atúuha fannaool be esen ésaaja yabili mee gásimen. »
62 Jaat,
bala ufaagaal elob mara gásimen gan Ibrahima akaan mee,
fok seholaal,
Ibrahima alolob piyo mara Atúuha be esen búsimen bátintiiŋ ños.
Tíntiiŋ símit síwuli síruba,
ban Atúuha akankaan wan Ibrahima alob mee mara gásimen gátiiŋ mee ños bu n'ukaana síjunube.
Jaat,
mat újuhaal ulobaal máamak mara gásimen gaagu.
Bare guceeuul gámir dó mee n'elob yara apagena bugan,
gúmimir akoña habajool mee ámirut amaañen,
ban m'búbajum bara Siyaaka hara Ibrahima nápurulo,
naŋ min Atúuha alob yo mee.
Habil mee ecet bindum ukaana síjunube,
abajut paayaay baabe n'etaam naŋ min alaal ubajaal mee.
N'émit nápurulo,
mo cil mee abajuti n'júnube yara paayolaal Adama.
Abajut síjunube,
abajut bugala.
Mo cile ecehool néjuh ekaan naŋ búsimen bátintiiŋ ños,
bindum ukaana síjunube.
Apagena aahu gajawool « Yéesu.
» Yéesu,
yo emmee « Atúuha gapagen.
» N'Alukuraan gurogool anabilaay Iisa.
63 Nan ubilaal mee étiiŋ n'Injiil,
alaal be eñow mara babaj han Atúuha aboñulo,
gajawool Yahiya (gucee gurogool Saŋ).
Atúuha aboñulooboñ bu gahomenoor mara éjool yara apagena dúniya.
64 Fucee funak Yahiya nañow Iisa néjool bu bo nu ho.
Narogool :
Saŋ 1.29b,29c
65 29b ésaaja yaayu yara Atúuha uyue,
yápurene mee síjunube sara dúniya.
66 Waa ucile Yahiya han Atúuha aboñulo mee narok Iisa :
67 29b ésaaja yaayu yara Atúuha ?
68 Mara Iisa abajibaj mbil fúsimool fúyuhi bu gábeesul síjunube bugan.
69 Naŋ min ésaaja yaayu ecet mee bindum aleeh Ibrahima,
ábeesula aahu ammee Iisa acecet mara bugan peepe.
Iisa ammee búsimen bátiiŋ mee ños bara ñáleb ban Ibrahima alob mee nan arok mee :
70 8b « Atúuha fannaool be esen ésaaja yabili mee gásimen. »
71 Injiil be egaanolaal buu Iisa ajaooro mee atook ulahoorool min gujogool gufaaŋ n'ekuruwa yaayu.
72 Iisa,
apagena bugan han Atúuha aboñulo mee,
nálingenlingen wan Ibrahima arok mee nan piyo mee,
son búnogoor bara búsimen baabu.
Yo ecile n'furimool fúsola bala acet,
Iisa arorok :
73 30b « Waaf waawu peepe ukaanoe. »
74 Atúuha naliigolaal set mara gásimen gaagu gara ábeesula aahu gútintiiŋ ños,
nan ayihen mee Iisa n'gacet mee,
funak fúfaajiiten m'baceherool.
75 Wan gásimen gan Ibrahima akaan mee guliik mee,
wo Iisa átiiŋen mee.
Alíngenlingen wo.
Jímimir pére mara tan Iisa acet mee bindum ukaana síjunube,
to n'emontaañ yanur yaayu Ibrahima amuk mee fújikel faafu bindum aleehool ?
Jímimir tuu gásimen gaagu gukaani mee ?
To Serusalem.
76 Uwúñenaal.
77 Gupaalom,
anooan tan ammee,
m'bulago ban áyinen mee,
Atúuha umu neroguul jípuren n'úyegehuul upinoor walet mee maregen,
son búkaanumuul bajagut mee,
njibaŋ úyegehuul nu ho min jijok wan akaan mee nan asen mee búsimen baabu bátiiŋ mee ños.
78 Mara busafer baabu buroge,
Iisa,
ábeesula aahu :
79 24 Ban ho fannaool atebe síjunubeolaal nꞌeniinool nan acet mee nꞌekuruwa yaayu,
mbil ufanjooraal nꞌjúnube min uroŋaal mꞌburoŋ bátilintiliŋ.
Umugoorool ucil mee buguul njipak.
80 Jaat ujamaajam mara aleeh Ibrahima asonsoŋ búsimen ban Atúuha asen mee,
bindum ho.
Naŋ buguul,
be esoŋ ?
Jisonsoŋ mee búsimen bátiiŋ mee ños ban Atúuha asen mee bu m'buguul ?
81 Yooo.
82 Atúuha apooyuul ban nakaanuul gápeegulo mbil jijam set wic gurim Ibrahima dó n'emontaañ yara Moriya nan arok mee :
83 8b « Atúuha fannaool be esen ésaaja yabili mee gásimen. »
84 Son nan arok mee may :
85 14d-e « To nꞌemontaañ yaayu Acehériit mee be esen. »