Tə da à Pul a kwite Ruma nda slə̀làh yam
27
1 I dəba ŋa ya,
Əbay a tike a mə̀r pat məpaslà ahər mada aka ahəɗ Italiya nda slə̀làh yam.
Aləka i təv ana pat ŋa a ndze aɗəm a ka,
ta vəl Pul a ahər a batsah sliwdze duwa.
Tə dzar ahər gà asiŋ gà ɓəzla daŋgay ŋgiɗ,
dite ma da à tar a Ruma.
Zləm sliwdze ata ka,
Yuliyus.
Ŋgat ka,
batsah ŋa i liwiŋ gà asiŋ gà sliwdze ana ta mbewaha a batsah Əbay gà Ruma ya.
2 Mì tsala akaba a slə̀làh yam ana a dara i Adaramitiya ya.
A de a nda guva ahəɗ Asiya ya,
nda təv mandza ba tar ana tə dzawa ba ya.
Mì da kuɗa.
Ama mì da akaba nda gà wele duwa a riŋ,
zləm ŋgar Aristarkus.
A dara i Tesalunike ya,
ika ahəɗ Makaduniya ya.
3 Aləka mbulum a dəv ndidwe ŋana ka,
mì ndze a kwite Sidun.
Mì daha ka,
sliwdze aaha ndeɗiŋa tə zalar Yuliyus a,
a ge ŋgwal a Pul hinne.
A vəlar vatwa aà məfə̀rà aka gà masla ŋgar ana i fata ya,
dite ta vəlar gà duwa,
ta ger gər lele.
4 Mì mah ba i fata ya ka,
nda slə̀làh yam asa.
I təv ana mìi de a ya ka,
himbiɗ a dza ba aà mege hinne,
à mère a à mə̀r ndàra a dəba ya.
Agəra taŋa na mì da nda ba ahəɗ Kipurus a.
Ahəɗ ata ka,
yam a ler tits.
Ar ka,
i magər yam.
5 Mì mbə̀rə̀zl gà ahəɗ Kilikiya nda Pamfiliya və̀r ndazl aka tseke ahər mezime mə̀r.
Mì da ndaka magər yam,
mì da a kwite Mira ana ika ahəɗ Likiya ya.
6 Mì ndzeha a fata ka,
batsah sliwdze ata a ŋgat slə̀làh yam ana a dara i kwite Aleksandiriya ya,
a de a aka ahəɗ Italiya ya ka,
mì dara i naha ya,
mì da a taŋa.
Dite mì mah ba tsara.
7 Mì da zèyezèye gireŋ,
mì ge mehinne diŋ aà vatwa,
agəra himbiɗ ana à mère a à mə̀r ndàra a dəba ya.
Aləka mì ndze ɗegìrgìr melive nda kwite Kinidus ka,
ndeyndey mìi sle aà mede asa tsa.
Tə̀luwur mì mà aà vatwa ya.
Mì da ndàra a Kereta.
Ahəɗ ata ka,
malàwàrà ŋa nda yam.
Mì tiwlik ba nda guva kwite Salmuni a riŋ i fata mbaŋa.
8 Mì da nda ba ahəɗ ata nda mawura ba ŋa,
dite mì ndze a gà tə̀vəməŋa a riŋ tə zalar gà ŋgwal təv mandza aɗəm slə̀làh yam a.
Gà tə̀vəməŋa a riŋ bise nda kwite Lasiya,
keɗeleŋŋè lele.
9 Maa ndza aà vatwa ka,
hinne,
dite i huɗ mede mə̀r ata ya mbaŋa ka,
pat ndəra gà Yahuda aka mbər mede iɗəm a dəba ya.
Aɗaba aka ndze a kiye ata kamala taŋa ya ka,
wura a de a aka vatwa asa tsa.
Ta ŋgeye a aba slə̀làh yam tar aà gìgìze ya,
agəra himbiɗ ana a ge a hinne,
yam a tsele akaba a ya.
Ta veve a i fata kiye diŋ,
tsəka,
ti dzeye a yam.
Ama Pul a fə̀r,
gà mburma aaha ta waya mada aka miɗ ka,
a be a tar à ɗaf.
10 A gwaɗa a tar:
«I samata ka,
medzeye i mede kwa aaha ki tèkwe a nda slə̀làh yam a.
Araha,
slə̀làh yam nda gà dukw ana iɗəm a tserdze ka,
ti nisiŋa.
Dite kwets kwa ŋa tekeɗe,
ki beyekwe a tsa asa,
biy tsa ki dzeyekwiŋa.»
11 I təv ana ta meh a ba ya ka,
mala məpaka slə̀làh yam nda mala slə̀làh yam ŋa ka,
ta gwa:
«Tàkwa dər akaba aka miɗ.»
Aləka batsah sliwdze ata a tsaraka mifefile Pul ata kataya ka,
a dza aà zləm ɓav tsa.
A gəs ka,
biy gà mburma aaha ta gwa,
tàkwa dər akaba ya.
12 Ama təv ata ka,
lele tsa na aà mandza aɗəm i huɗ kiye ata himbiɗ a ge a hinne asa ya.
Aɗaba taŋa gà asiŋ gà mburma ŋgiɗ fit dze ka,
ta waya mede aka miɗ pəra.
A sàs a tar na mege ti sle a ka,
ti ti dze a ba a Finika a riŋ i fata ika ahəɗ Kereta zləmana.
Tar ŋa ti ndze a i fata tə̀ma.
Aɗaba təv ata ka,
kətsah à himbiɗ a,
ŋgulum,
a ndzeha a fata lele tsa.
Himbiɗ a ge hinne ika gər yam
13 Ama tə samata ka,
himbiɗ aka dza ba aà mege fèr fèr fèr.
A teh a taraha a i dəba ya,
à zlèk a tar aà mede,
ta gwa i tar ka,
ki ndzekwiŋa,
tàkwa.
Tə daha,
ti ndiwiɗera ara ana i huɗ yam,
tə dàn ahər slə̀làh yam a.
Dite ta mah ba,
tə da nda ba kwite ahəɗ Kereta ata.
14 Zàmma tsəka,
batsah himbiɗ a hitse aà mege ika ahəɗ ata.
Zləm himbiɗ ata ka,
himbiɗ ana a dara i kadwa ya.
15 A zla slə̀làh yam tar ata diriŋ aka tseke ŋgiɗ.
A de a dər a təv ŋa.
Ama ta waya mehìtsè à slə̀làh yam ata mə̀r iɗəm a,
dite ta mbìɗehe a gər ŋa ser a himbiɗ ka,
ta mba ahər tsa.
Pəlŋgay pəlŋgay himbiɗ mesìweye aà mə̀r pəra.
16 Aləka a da à mə̀r a tə̀vəməŋa a riŋ tə zalar Kawuda,
ar i magər yam.
Mì ndze aà ba kwite ahəɗ ata ka,
a tats ika mə̀r himbiɗ ata ya,
a ge ŋgùlum.
Ama slə̀làh yam ata ka,
kəla ŋa ihər aà mendzwil ŋa,
madànà ŋa,
himbiɗ à gìrìv a dər hinne.
Tə dàn ahər ka,
bəla batsah ŋana aka nəs ika vatwa ka,
ti de a nda kəla ŋa ata.
I fata kuɗa ka,
mì ŋgəl aɗəm à kəla ŋa ata a batsah ŋana nda gireŋ.
17 I təv ana mì ŋgəl dər aɗəm aba ya ka,
ti ndìwìɗ liɓir aà guva slə̀làh yam ata,
dite ma ger ŋgulum,
aɗaba ana himbiɗ a nis a dər a.
Ta ge magəɗa hinne,
aɗaba hewiyeŋ a riŋ bise aà guva Libiya.
Slə̀làh yam ata a ndif ahər a sik ka,
ti dzeye a a yam.
Agəra taŋa na tə dzar dizl duwa a yam,
dite ma ŋge ahər a.
18 Ama himbiɗ ata ka,
a riŋ a ge a hiywe,
aka mət aaka ɓav tsa.
Yam a tsele akabiŋa,
a ɓezle a dər.
Ndidwe ŋana ka,
tə dzara iɗəm à gà dukw tar a əŋgal,
aɗaba ana a be,
slə̀làh yam à pèts a dər akaba a huɗ yam a.
19 Dite ndidwe ŋgiɗ asa ka,
gà ɓəzla slə̀làh yam tə dzara iɗəm à gà dukw megemir tar ana iɗəm a,
a yam a mbaŋa.
20 Ama aka ge mehinne diŋ,
wura aka ŋgat a pat,
kige tsa a gà mawusawus tsidze.
Say himbiɗ ɗekɗek na a ge a hinne ya.
Aka mət aaka tsidze.
Aɗaba taŋa mə̀r ata tserdze ya,
maa mah aba gər a fit,
mì gwa ka,
mìi dzeyiŋa.
21 Wura aka zəm duwa tsa mehinne diŋ.
Dukw mezime a mbàha tsa.
Ama Pul a hitse aà mbulum aka miɗ tar kuɗa,
a gwaɗa a tar:
«Na mege kàa gəsum mifefile gà ndeɗiŋa ka,
ana ka,
ki tèkwere a ika ahəɗ Kereta ya tsidze.
Na ka ndzakwa i fata ka,
mesewere are aaha a le aà kwa tsa,
gà dukw ata tekeɗe,
ti nis a tsa asa mbaŋa.
22 Ama kinehe ka,
arəv ma da à kurum a ɓav tsa,
wura ilik a dzeye a tsa.
Say slə̀làh yam aaha kwa iɗəm a ilik na a dzeye a ya.
23 Aɗaba i huɗ həvəɗ aaha mbakum a ka,
gawla Mbulum ana iye mburma ŋgar,
iye riŋ i ger a meslire ŋgar a,
aka dara a təv ga ya.
24 A dara,
a gweɗiŋ:
“Magəɗa ma gik tsa Pul,
a sàs a Mbulum ka,
say ki ndze a aka miɗ batsah Əbay gà Ruma ata ndzer,
dite a ta mbil a à gà asiŋ ga mburma ana i slə̀làh yam aaha tserdze ya,
aɗaba kər mbaŋa.”
25 Agəra taŋa,
arəv ma da à kurum a ɓav tsa,
gà wele,
aɗaba i sər ka,
Mbulum a riŋ ndzer.
A ta ge a ka,
kamala ana i tsaraka ya kaɗəŋ,
pàrsa iɗəm tsa.
26 Ki beyekwe a ka,
aka ahəɗ ŋa a riŋ malàwàrà ŋa nda yam tits.»
27 Ama taŋa ka,
himbiɗ a riŋ a de a à mə̀r ika gər yam ata,
tə zalar Adiriya hiywe pəra.
Aka ge ka,
mehinne kurwa gəra faɗ.
Aləka a pat duwa,
magər və̀ɗ a ge ka,
gà ɓəzla slə̀làh yam ata ta fə̀r ikaba ya zìyye,
ta ŋgat a duwa,
kamala ahəɗ a.
Tə dzala ka,
ta gwa,
maa à mendze aka ahəɗ.
28 Ama ti yà aɗəm ara duwa,
madzə̀và ŋa ihər liɓir.
Ti live,
tə samata ka,
gwètitik dzik səla.
Tə da i fata ya zaakwa aka miɗ asa ka,
ti yà aɗəm asa,
tə samata ka,
gwètitik kurwa gəra ə̀zləm pəra.
29 Ta ge magəɗa hinne.
Ta gwa,
slə̀làh yam a ti ndif a sik aà kur i huɗ yam ka,
ki dzeyekwiŋa.
Aɗaba taŋa na tə ndzək liɓir,
tə dànaya ahər gà bàba gà ara faɗ aà mendzwil ŋa.
Tə dza dər akaba a huɗ yam,
dite slə̀làh yam ata ma ŋge ahər a fata,
ma da asa tsa.
I gər tar ka,
ta gwa,
mbulum mà dəv bise.
30 Ama ndaavəɗ ata,
gà ɓəzla meslire mala slə̀làh yam ata ti yaha vatwa aà madàra iɗəm a,
ta gwa,
mìi beyiŋa.
Ta gwaɗa a gà asiŋ gà misle ŋgiɗ ana iɗəm a:
«Mìi dèneye a gà bàba gà ara ŋgiɗ aà gər ŋa mbaŋa.»
Tsaatsa ta ge a dabari ka,
aà mazla kəla slə̀làh yam ata,
ta waya ti de a dər aka ahəɗ ata zləmana.
Aɗaba a sle aà mendze aɗəm mburma fit tsa.
Tə daha,
tə zla kəla ŋa ata madzə̀và ŋa aà batsah ŋa aaha ya,
ti tikere a a yam a.
31 Ama Pul ka,
aka sər a taraha aka dukw ana tə dzala ya,
a gwaɗa a batsah gà sliwdze ata nda gà asiŋ ŋgar a:
«Na gà ɓəzla məpaka slə̀làh yam aaha tàa da à kwa ya ka,
ki dzeywimiŋa,
tsəna,
weke na à dzik a kwa asa ya?»
32 Gà sliwdze ata tə tsaraka bazlam Pul ata kataya tsara ka,
tə daha,
tə sàs iba liɓir aaha madànà ŋa aà kəla slə̀làh yam ata ya,
dite himbiɗ ma da dər aka magər yam diriŋ à tar a,
ti ndze ahər asa tsa.
33 Aləka aka mbulum ana wekikikiki à div a ya ka,
Pul a gwaɗa a gà mburma ana i fata ya tserdze:
«Zəmum dukw mezime zaakwa.
Araha,
kà ndzakwa mehinne kurwa gəra faɗ aà vatwa,
kàa mə̀ndzərum duwa tsidze,
agəra ana a mba a kurumaha tsiye.
34 Agəra taŋa na i gwaɗa a kurum ka,
zəmum dukw mezime zaakwa ya,
dite mə vəl a kurum ndzəɗa,
tsəka,
ki metwimiŋa.
Ama arəv ma da à kurum a tsa,
wura ilik i magər kurum a,
a dzeye a tsidze.»
35 Pul a tsik aba bazlam ata ya ka,
a zla ɗaf ata,
a hitse dər aka miɗ tar ata tserdze ya,
a ge dərraha kəkaaha a Mbulum.
I dəba ŋa ya,
a sàs iba ya,
a dza ba aà mazəma ŋa.
36 Gà mburma ata tserdze ya,
ta mà aba à arəv,
tə daha,
tə dza ba aà mazəma ɗaf ata mbaŋa.
37 Mər i slə̀làh yam ata fit dze ka,
dərməka sula nda dzik təsəla gəra ndilik.
38 Tə zəm ɗaf ata a sle tar lele ka,
tə dzàyara iɗəm à gà dukw mezime tar ana ti ndze a dər a,
a yam a,
dite ka,
slə̀làh yam ata mi be ndeyndey asa tsa.
Slə̀làh yam a ndif sik aà hewiyeŋ
39 Mbulum a dəv ka,
gà ɓəzla slə̀làh yam ata ta ŋgataha a ahəɗ duwa ika magər yam.
Tə sər ahəɗ ŋa tsa.
Ta fə̀raha ka,
tulwah a riŋ iɗəm gunukw zaakwa,
biye i fata hinne tsa.
Ta gwa,
a hitsekwa aba à slə̀làh yam a fata ya,
na mege a ge a ba ya.
40 Tə daha,
tə tarətsa gà liɓir ana tə dànaya aà ara aaha i huɗ yam ndeɗiŋa ya.
Ta məsak aɗəm à ara ŋa a fata.
Tə daha,
ta pə̀laya liɓir aà zəva ŋa ana ta peke a dər slə̀làh yam a.
I dəba ŋa ya,
tə dàn petek aà mbulum aka miɗ ŋa,
dite himbiɗ ma tahar lele.
Ta waya mede ser aka tulwah ata.
Aləka i təv ana ti de a ya ka,
himbiɗ a de aɗəm a à tar nda ndzəɗa.
41 I təv ana tàa à mendze aɗəm a ka,
nus tàa le aà hewiyeŋ.
Slə̀làh yam ata a mba aà mede asa tsa.
Gər ŋa aka pəts aɗəm.
Mendzwil ŋa a ɓezle a hinne,
agəra himbiɗ ana a tsele akaba a à yam a.
Zàmma tsəka,
ɓul ɓùl ɓul ɓul mendzwil ŋa ata aka haɓa ikaba ya.
42 Ama gà sliwdze ata tə dzala,
ta gwa:
Ŋgulum batsakwa iɗəm gà ɓəzla daŋgay aaha ya,
tsəka,
ti ta beye a à kwa nda zlə̀zlàŋ a.
43 Ama batsah tar ŋa a pala tar ahəm,
aɗaba a sasar na ta kiɗ a Pul a tsa.
A gwaɗa a tar:
«Ku weke ma yaha vatwa aà matsəla iɗəm a.»
Dite a daha,
a gwaɗa a gà mburma ana tə sər mezlìzlìŋe ya:
«Ndabayum a yam,
ka tsalum aka gìgìze.»
44 Dite a gwaɗa a gà asiŋ ŋa mbaŋa:
«Ku weke,
ma gasaba aà gà dizl aaha pampam,
a haɓara ika slə̀làh yam aaha ya,
ma tsəl dər iɗəm a.»
Ta ge dər kamala ana a tsik a tar a ka,
ta beye aka gìgìze tserdze,
duwa aka ge a tar kwizikw tsidze.