No Keesuwal Amaana wattiraa ley Suudu Dewal Mawndu
(2 Kabaaruuji 5:2-6:11)
8
1 Kaananke Suleymaana hawrondini mawɓe Israa'iila e hooreeɓe lenyi e nayeeɓe wonɓe ley Israa'iila fuu yeeso muuɗum ley Urusaliima faa ɓe kooƴa Keesuwal Amaana Joomiraaɗo gonngal Siyona, wuro wi'eteengo Galluure Daawda. 2 Worɓe Israa'iila fuu kawriti to Kaananke Suleymaana wakkati iidi gaɗeteeɗo lewru jeɗɗaɓurdu wi'eteendu Etaniimaa. 3 Mawɓe fuu ngari de almaami'en ɓanti Keesuwal Amaana ngaal. 4 Almaami'en e Lewinkooɓe ƴeenyini ngal ley Hukum Joomiraaɗo; kangal e kujje ceniiɗe gonnooɗe ley maggal fuu. 5 Yimɓe Israa'iila fuu kawri yeeso kaananke Suleymaana, iɓe ngondi e makko yeeso keesuwal ngaal. Iɓe kirsa kirsamaaji baali e na'i ɗuuɗɗi sanne faa ɗi mbaawaaka limideede. 6 Ndeen almaami'en njoƴƴini ngal nokkuure maggal nder Nokkuure Ɓurnde fuu Senaade ley Suudu Dewal Joomiraaɗo hakkunde bippeele keruba'en toon. 7 Keruba'en ɓeen na peerti bippeele muɓɓen dow Keesuwal Amaana ngaal faa iɗe kuuri ngal, kangal e cabbi tiigiiɗi ngal fuu. 8 Cabbi ɗiin na njuuti, faa kewti suudu go'aɓurdu, ammaa ɗi nji'irataake yaasin. Na ɗum heddorii noon faa warde hannden. 9 Alluuje kaaƴe ɗiɗi ɗe Muusaa njippodinoo waamnde wi'eteende Sinayi ɗeen tan ngoni ley keesuwal ngaal. Muusaa watti ɗe ley maggal wakkati Joomiraaɗo haɓɓidinnoo e Israa'iilankooɓe amaana nde ɓe mburtinoo leydi Misira. 10 Nde almaami'en njaltunoo nokkuure seniinde ndeen fu, ruulde heewi nder Suudu Dewal Joomiraaɗo Mawndu nduun fuu. 11 Almaami'en mbaawaay daraade ngolla golle muɓɓen sabo teddeengal Joomiraaɗo heewii suudu nduun.12 Ndeen Suleymaana wi'i:
— Yaa Joomiraaɗo,
mbiiɗaa a jooɗoto nder nimre tekkunde!
13 Miin, mi nyiɓanii ma suudu teddundu,
nokkuure laatotoonde joonnde maaɗa faa abada!
14 Tawi jamaare Israa'iila fuu na darii yeeso makko. Suleymaana hucciti e maɓɓe barkini ɓe, wi'i:
15 — Yettoore woodanii Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila; sabo wo kam haaldi e baaba am Daawda de tabintiniri haala kaan e baawɗe muuɗum nde wi'unoo: 16 «Illa mburtinmi yimɓe am Israa'iilankooɓe leydi Misira, mi suɓaaki wuro hakkunde gure Israa'iila to Innde am nyiɓantee suudu. Ammaa mi suɓake Daawda faa laamoo yimɓe am Israa'iilankooɓe.» 17 Baaba am Daawda na wondunoo e anniya ley ɓernde muuɗum, nyiɓande Innde Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila suudu. 18 De Joomiraaɗo wi'i mo: «Ko anniyiɗaa nyiɓande Innde am suudu ɗuum na wooɗi, a gayni e ko podiɗaa ley ɓernde maaɗa ɗum. 19 Ammaa, wanaa aan nyiɓata suudu nduun, wo ɓiya ƴuwrowo e maaɗa kam nyiɓata ndu.» 20 Joomiraaɗo tabintini fodoore nde waɗi ndeen. Sabo miin, mi loomtii baaba am Daawda mi jooɗake dow jooɗorgal laamu Israa'iila hono no Joomiraaɗo fodorinoo, mi nyiɓani Innde Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila suudu. 21 Mi moƴƴinanii Keesuwal Amaana Joomiraaɗo nokkuure ley mayru. Amaana oon, Joomiraaɗo waɗidiino ɗum e baabiraaɓe meeɗen nde wurtinnoo ɓe leydi Misira.
Du'aare Kaananke Suleymaana
(2 Kabaaruuji 6:12-40)
22 Ndeen Suleymaana darii yeeso hirsirde teddinirde Joomiraaɗo, e gite jamaare Israa'iila fuu. O ɓanti juuɗe makko, 23 o wi'i:
— Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila, hono maaɗa walaa, walaa dow kammu, walaa dow leydi. Aɗa reena amaana, aɗa holla maccuɓe maaɗa jokkirɓe ma e ɓerɗe muɓɓen fuu ɓeen njinngu koolniingu. 24 A hiɓɓinii ko kaaldunoɗaa e baaba am Daawda. Goonga, ko mbiinoɗaa e konngol maaɗa ɗuum, a tabintinirii ɗum e baawɗe maaɗa hannden. 25 Ndelle Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila, ndeena ko podaninoɗaa baaba am Daawda ley ko mbiiɗaa: «Ƴuwdi maaɗa jooɗoto yeeso am dow jooɗorgal laamu Israa'iila faa abada. De sanaa ɓiɓɓe maa kakkilana laabi muɓɓen, ɓe ɗowtanoo kam hono no ɗowtoraniɗaa kam noon.» 26 Joonin le, Laamɗo Israa'iila, waɗu konngol ngol kaaldunoɗa e maccuɗo maaɗa baaba am Daawda ngool tabita.
27 Ammaa, yalla Laamɗo na waawi jooɗaade e leydi naa? Fay kammu gonɗo dow e manngu muuɗum fu waawaa heƴude ma, sakko suudu ndu nyiɓumi ndu! 28 Ammaa Joomiraaɗo Laamɗo am kettindanoɗaa kam miin maccuɗo maaɗa, taykoɗaa ko ŋaarotoomi e ko mbullitotoomi hannden. 29 Gite maaɗa ndaara suudu ndu jemma e nyalooma fuu, dow nokkuure nde mbiiɗaa Innde maaɗa tabitan ndeen, faa kettindoɗaa du'aare nde miin maccuɗo maaɗa ngaɗammi ley mayre. 30 Kettindoɗaa du ŋaarnde maccuɗo maaɗa e yimɓe maaɗa Israa'iilankooɓe wakkati kucciti nokkuure nde na ndu'o fuu. Ayyo, nananaaɓe illa joonnde maaɗa, dow kammu, de njaafoɗaa ɓe.
31 Si neɗɗo toonyake banndum de tilsinana hunaade, si joomum warii ɗo, hunake yeeso hirsirde wonde ley suudu nde fuu, 32 kettindoɗaa, caroɗaa hakkunde maccuɓe maaɗa, njukkoɗaa jom feloore oon, njowaa feloore ndeen dow hoore muuɗum, ngoonɗinaa ponnditiiɗo oon du, ngaɗanaa ɗum fodde laaɓal muuɗum.
33 Nde Israa'iilankooɓe ngaɗoy hakke yeeso maaɗa faa wayɓe muɓɓen njaaltake ɗum'en saabe hakke oon; si ɓe njeccake to maaɗa, ɓe teddinii Innde maaɗa, ɓe ŋaarake ma, ɓe ngaɗii du'aare to maaɗa ley suudu ndu fu, 34 kettindoɗaa ɓe faa dow kammu, njaafoɗaa hakkeeji yimɓe maaɗa, njeccinaa ɓe leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe maɓɓe.
35 Nde yimɓe ma ngaɗoy hakke yeeso maaɗa faa kammu ommbaa de ƴoonde seli toɓude fu, si ɓe ngaɗi du'aare iɓe kuccitii nokkuure nde, ɓe ceedake Innde maaɗa, ɓe tuubi e hakkeeji maɓɓe sabo a leeƴinii ɓe fu, 36 kettindoɗaa faa dow kammu, njaafoɗaa hakkeeji maccuɓe maaɗa yimɓe Israa'iila. Kollaa ɓe laawol lobbol faa ɓe njokka ngol, katin du tomna ƴoonde dow leydi ndi ndonnuɗaa yimɓe maaɗa ndiin.
37 Si rafo waɗii e leydi, maa nyawu ndaaɓoowu, maa nyawuuji laatiiɗi fuu maa balaa'uuji feere feere, maa nyawuuji gawri, maa baɓɓatti, maa si wayɓe maɓɓe kippake galluuje maɓɓe cemmbinɗinaaɗe faa kona ɓe, 38 si ɓe ngaɗii du'aare ɓe ŋaarake ma dow ko laatii fuu, nde wo neɗɗo gooto maa wo yimɓe ma Israa'iilankooɓe fuu, tawi mono fuu faamii tiiɗalla gonɗo e ɓernde muuɗum de ƴepti juuɗe muuɗum faro suudu ndu, 39 kettindoɗaa faa kammu to joonnde maaɗa, njaafoɗaa, ngaɗaa faa mono fuu heɓa ko foti e laawol muuɗum, sabo aan tan anndi ko woni ley ɓerɗe ɓiɓɓe Aadama. 40 Ngaɗaa ɗum faa ɓe kule haddi nguurndam maɓɓe fuu ley leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe amin ndi.
41 Hono noon du, si janano mo njeyaaka e yimɓe maaɗa Israa'iilankooɓe, ƴuurii leydi mboɗɗundi saabe nanii Innde maaɗa — 42 sabo ɓe nanan kabaaru Innde maaɗa mawnde e semmbe maaɗa e junngo maaɗa ngo barke foortiingo — si joomum warii waɗii du'aare na hucciti suudu ndu, 43 kettindanoɗaa mo faa dow kammu to joonnde maaɗa, ngaɗanaa mo ko o ŋaari ma fuu. Faa lenyi adunaaru fuu paama Innde maaɗa, ɓe kule hono no yimɓe maaɗa Israa'iilankooɓe, ɓe paama du, suudu ndu nyiɓumi ndu, wo teddinirdu Innde maaɗa.
44 Si a neli yimɓe maaɗa njaha kaɓdowa e wayɓe muɓɓen tatteeji laatiiɗi fuu, si ɓe ngaɗii du'aare to maaɗa to galluure nde cuɓiɗaa e to suudu ndu nyiɓumi saabe Innde maaɗa, 45 kettindanoɗaa du'aare maɓɓe e ŋaarnde maɓɓe faa dow kammu, njinnganaaɓe.
46 Nde ɓe ngaɗi hakke yeeso maaɗa — sabo walaa mo waɗataa hakke — de ɓernanɗaa ɓe, ngattuɗaa ɓe nder juuɗe wayɓe maɓɓe faa ngaɗowa ɓe maccuɓe leydi muɓɓen, to woɗɗi e to ɓadii fuu, 47 si nii ɓe tuubii to ɓe njaaraa toon, ɓe ŋaarake ma ley leydi ndi ɓe njaaraa ndiin, ɓe mbi'ii: «Min ngaɗii hakke, min mbosake laawol, min ngaɗii ko boni», 48 si nii ɓe tuubii e hakkillooji maɓɓe e ɓerɗe maɓɓe fuu ley leydi wayɓe maɓɓe to ɓe njaaraa toon, de ɓe ngaɗi du'aare to maaɗa, iɓe kucciti faro leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe maɓɓe, e galluure nde cuɓiɗaa e suudu ndu nyiɓumi saabe Innde maaɗa, 49 kettindoɗaa du'aare maɓɓe e ŋaarnde maɓɓe faa dow kammu de njinnganaaɓe. 50 Njaafoɗaa yimɓe maaɗa waɗuɓe hakke yeeso maaɗa, e pelooje ɗe ɓe ngaɗi yeeso maaɗa fuu. Ngaɗaa nannguɓe ɓe ɓeen njurmoo ɓe. 51 Sabo wo ɓe yimɓe maaɗa e ndongu maaɗa. A wurtinii ɓe leydi Misira, leydi kuɓɓoori hono duɗal taayinowal njamndi. 52 Taykoɗaa ŋaarnde maccuɗo maaɗa e nde yimɓe maaɗa Israa'iilankooɓe, kettindanoɗaa ɓe wakkati mo ɓe noddete fuu. 53 Sabo aan Laamɗo Joomiraaɗo, a ittii ɓe hakkunde lenyi adunaaru fuu faa ɓe laatoo ndongu maaɗa, hono no mbiiruɗaa e hunnduko maccuɗo maaɗa Muusaa wakkati mburtinnoɗaa maamiraaɓe amin leydi Misira noon.
54 Nde Suleymaana timminnoo du'aare ndeen fu, ummii darii sabo wakkati du'otonoo ndeen, na dikkininoo yeeso hirsirde teddinirteende Joomiraaɗo, juuɗe muuɗum na ɓantii. 55 O darii, imo hucciti e kawrital Israa'iilankooɓe, o barkiniri ɓe fuu e daande toownde, imo wi'a:
56 — Jettooje ngoodani Joomiraaɗo kokkuɗo en enen yimɓe muuɗum powtiri, hono no fodoraninoo en noon. Walaa fuu fodoore nde tabitaay e podooje lobbe ɗe o hokkirnoo en e hunnduko maccuɗo makko Muusaa. 57 Joomiraaɗo Laamɗo men wonda e meeɗen hono no wondirnoo e maamiraaɓe meeɗen noon. Taa o acca en, taa o yoppa en. 58 O oonyira ɓerɗe meeɗen to makko faa njokken laabi makko fuu, faa ɗowtanoɗen jamirooje makko e sariyaaji makko e ko o yamiri baabiraaɓe meeɗen fuu. 59 Acca ŋaarnde am nde ngaɗumi yeeso maaɗa ndeen wonda e maaɗa aan Laamɗo Joomiraaɗo jemma e nyalooma, njinngana maccuɗo maaɗa e yimɓe maaɗa Israa'iilankooɓe nyalaaɗe fuu. 60 Faa lenyi adunaaru fuu paama Joomiraaɗo woni Laamɗo, goɗɗo fuu walaa. 61 Ndelle accee ɓerɗe mooɗon ngonda e Joomiraaɗo, Laamɗo meeɗen tawee ɗe peccaaki, faa njokkon sariyaaji muuɗum, tiigoɗon jamirooje muuɗum, hono no worri hannden.
No Suudu Dewal Joomiraaɗo seniniraa
(2 Kabaaruuji 7:4-10)
62 Ndeen kaananke e Israa'iilankooɓe fuu kirsani Joomiraaɗo kirsamaaji. 63 Suleymaana hirsani Joomiraaɗo ga'i 22 000 e baali 120 000 faa ɗum laatoo kirsamaaji jeɗeteeɗi. Nii kaananke e jamaa Israa'iila fuu ceniniri Suudu Dewal Joomiraaɗo Mawndu nduun. 64 Nyannde ndeen du, kaananke seninani Joomiraaɗo kollangal sakkirde wonnde narrude suudu nduun. O hokki kirsamaaji buleteeɗi e sadakaaji ɓiɓɓe huɗo (hono gawri) e ɓelle kirsamaaji jeɗeteeɗi. Si goonga, hirsirde njamndi mboɗeeri ndeen na famɗani ɗum. Nde waawaay hooƴidinde kirsamaaji e sadakaaji ɗi ɓe ngaɗi ɗiin.
65 Wakkati oon Suleymaana waɗi juulɗe, kanko e Israa'iilankooɓe fuu, wo ɓe jamaare mawnde, iɓe kuuɓi gilla naatirde Lebo-Hamat faa yottii pogowol Misira. Ɓe ngaɗi juulɗe ɗeen yeeso Laamɗo Joomiraaɗo faa waɗi balɗe jeɗɗi. Ɓe ɓeydi katin balɗe jeɗɗi. 66 Nyalaande sappo e joyaɓerde ndeen, kaananke hokki ɓe laawol ɓe koota gure maɓɓe. Ɓe mbarkini mo, ɓe kootidi gure maɓɓe e seyo, ɓerɗe maɓɓe na mbeli saabe mbooɗirka ka Joomiraaɗo holli maccuɗo muuɗum Daawda e yimɓe muuɗum Israa'iilankooɓe.