7
Ña annahaanaw âmakaaw ata bumaaŋenaabu bata Emitay, narink Estevoŋ aanool: “Kama maama buke kulobem di mo, malhegen?” 2 Be Estevoŋ nalaañenool aanool: “Kutiyaay di simpoom, jitallhen! Emitay yâmakaay yoo êcalhom ampawolaal ahaan Abrawoŋ naamom na akimmi di bantaabu bata Mesopotaamiya, ban nkit nakay ki akin di êsukay yata Araŋ. 3 Noo na êcallhoom, di yeenool: ‘Ûcaalh ûde di êsukay yatayi ta bukani kemmi, ma ukay be êsuk yaayu ya mbi îyisi.’4 “Ña Abrawoŋ na âcaalh di êsuka'uyu yata kaldewwi, ma akay ki akin di êsukay yata Araŋ. Be na ampawool agam nakete, nkit Emitay di eŋallool be ute ta jemmi maame ma jikimmi. 5 Nownu Emitay ewulut no Abrawoŋ jibey jata etaam, be di yeenool mbi ewulool etaama'uye pooyo, ma mbi êbajoorumay yatawool kuŋaa'yo. Be na Emitay eloom umu Abrawoŋ, oo babajorut aŋil. 6 Di yeenool joon: ‘Êbajoorumay yatayi mbi ega emaasooraay di êsuk yaayu, ma kuga bo emiikeelay ma kulesii'bo be na mbi kûriiŋen simitasu sîteemeer sibakiir (400). 7 Be înje mbi iles bukana'uku ka mbi kugawiil emiikeelay, ban mbi kûcaalhumuu'bo ma kûkayil bi kûbinkenom ute di etaama'uye.’ 8 Ña Emitay di ega ban, di ewul Abrawoŋ huhaanaahu hata yîinaay ma huga êmanjumay yata yaŋaayay yata yo di Abrawoŋ. Moo makiimom Abrawoŋ na añoolool aamom Isaki abajim âriiŋen kukaku hutok di kûhaaji, na agawool huhaanaahu hata yîinaay. Ban Isaki naga mo poop Jako. Jako naga mo poop kuñoolool kunŋen di egabaay kaamom simpawolaal sihaan.
9 “Be simpawolaal sihaan di kûsiibuwikoor atiyiil Jose, ma kuŋarool kunoom, ma aga amiikeelaw di êsukay yata Ejiptu. Be ma Emitay êmiyooroom, 10 ewalhutool ma âlaam. Na Jose agam nâriiŋe di kaŋenaku kata Pharawo aamom âyyaw ata Ejiptu, Emitay di ewulool hûpiiraahu, di poop mâmiilankenamu; ña âyyaw umu nagawool ma aga annahaanaw amakoom di etaamay peh yata Ejiptu, di poop Kâyyaku katawool.
11 “Di ga ban bacaarabu di bûriiŋul di êsukay yata Ejiptu, di poop yata Kanaaŋ, ma simpawolaal sihaan kûlaam ma kubajut no wah kuri. 12 Moo magam ii, Jako najam kaan miñamu mata huriyahu momu Ejiptu, ña naboñ simpawolaal sihaan be bo. 13 Be na kugam kulaañe be bo hugabutahu, ña Jose na aga kutiyool ma kumanjool. Ban Pharawo naga ban nâmir mata bukanaku kata Jose. 14 Ban Jose naboñ ma ampawool aamom Jako di bukanool peh, kûkayil be Ejiptu. Bukanool buku kugawe bukan kârimmi kûyaku kûhaaji, di kunŋen di hutok. 15 Ña Jako nakay be Ejiptu baamom ba kulakom di simpawolaal sihaan ii be na kukeebom. 16 Ban sihuluŋaayasu satayiil di siŋari be Sikeŋ ki sihoki bo di êluŋay ya Abrawoŋ aŋaam bancaamabu batawool ma anonyo di kaŋenaku kata kuñool Amoor.
17 “Be na hukahu huhuutum kâriiŋ ha Emitay enuurum kaan mbi ewul Abrawoŋ miñamu ma eloboom, ña bukanolaal kalakonom Ejiptu di kuhaŋ mabajoor. 18 Be na âyyaw aahu âmirutum mata Jose agam naleehuwe di kâyyaku kata Ejiptu, 19 ña ya ales simpawolaal sihaan, ma kugawiil di sembe ma kûgaykoor kuñooliil kakitem di kubaji ma mbi kuket. 20 No na aŋilaw ajakum noon aaneyim Moyses abajim. Be na abajim, kubajawool di kûñoorool yanŋiil kulheeŋaku kûhaaji ma ya kucookoorool. 21 Be na kugam kubete poop aŋilaw umu, añool Pharawo aaraaw nâraŋenool ma âkuumenool ma agawool añoolool. 22 Momakiimom ma Moyses âlekoorummi elekoor peh yata Ejiptu, naga anaw a baloberabu batawool bubaam sembe, di poop bagawerabu batawool.
23 “Be na Moyses agam nâriiŋene ujaañaw bukanaku egaba, nakay ma nki âjukul bukanool kaamom kata Israyel; 24 na ârimbom, najuk âynaaw ata Ejiptu oo ma âgawikoorem di âynaaw aahu ata di bukanool. Ña nâamiyoor di ata Israyel ma ayab bugalen, ña nabuj umu ata Ejiptu. 25 Moyses di gawool noon bukanool kata Israyel mbi kunamuleneen kaan oo agam anaw a Emitay mbi ehikulumiil, be kunamulent. 26 Hata kajom, Moyses najuk bukanaku egaba kata Israyel ma kûnaguloorem, ña nahikuliil ban naaniil: ‘Kûynaake, kama înje miwuul batiyaayabu, mata wa di jînaguloor?’ 27 Be aahu a ya ânaguum apaalool, nahar Moyses ban naanool: ‘Ay agawim ma uga annahaanaw âtooli a mbi âgawoli batalenabu? 28 Mante pîya nûkine ma ubujom non ma ubuum huken âynaaw ata Ejiptu?’ 29 Ña na Moyses ajammi ma âynaaw umu aloom umu, ña natey akin di êsukay yata Midiyaŋ, baamom bi abajumulom kuŋilaku egaba.
30 “Na agabom ujaañaw bukanaku egaba, oo di ekinkay ñata di hurimbiliŋahu hata Sinaay, ña amalaakaw nâcallhool di hûñoobahu ha ya hâlum. 31 Na Moyses ajuum miña'umu nâjanaŋen, ña na akay âhug to ma aali ahaŋ majuk jak, be najam hurimahu hata Ata Emit aanoom: 32 ‘Înje, înje igam Emitay yata simpawuul sihaan, yaamom Emitay yata Abrawoŋ, di Isaki, di poop Jako.’ Ña Moyses ya aboboken ma âkoli kajike'bo. 33 Ña Ata Emit naanool: ‘Ûcaalhen sikatabasu satayi, mata tiŋa'utu ta ommi umu totu ma tîñoyim. 34 Înje nijuke non ma bukanaku kûmbaam kemmi ma kuleseyim di buko Ejiptu, nijame poop hulhooŋooruwaahu hatayiil. Moo ma iwalowumulom ma îkayil bi ihikuliil. Be mbi iboñi ma ulaañ be Ejiptu.’
35 “Oo Moyses aamom a bukanaku kata Israyel kulatum ma kurinkool keenool: ‘Ay agayi annahaanaw a mbi âgawoli batalenabu?’ Oomu kaŋ a Emitay egam ma aga annahaanaw, di poop ahikulaaw atayiil, ma ega amalaakaw umu âcallhoom di hûñoobahu ma aanenool. 36 Ômacaalhellom bukanaku kata Israyel di etaamay yata Ejiptu, ma ya aga miñamu mata sembaasu sata Emitay, di poop sîmanjumasu boo di êsuka'uyu, di Hulhuwahu Hâyemaahu, di poop ekinkay, ii be na kûriiŋemmi ujaañaw bukanaku egaba. 37 Oo Moyses anoraw, oo ma ammi bukanaku kata Israyel: ‘Emitay mbi êlhaalenul an aahu di miwuul a mbi aga añaaŋenaaw ata elobay yata yo noon înje.’ 38 Oo Moyses koo kulakonom tanor di simpawolaal sihaan di ekinkay, ma ya âlobul hurimahu hata amalaakaw hatiya di hurimbiliŋahu hata Sinaay, ban nañaaŋeniil. Hurima'uhu hoo hagam elobay eroŋay yata Emitay yaamom ya awulolaam.
39 “Be oo ma simpawolaal sihaan silatut kajam hurimahu hatawool ma kêenul mbi kulaañ be Ejiptu; 40 ban di keen Aroŋ: ‘Ûcookooroli simit saasu sa mbi sîyaboli kayooŋ, mata ûli ûmirut miñamu magam Moyses âcaalhellolim di êsukay yata Ejiptu.’ 41 Ña di kuhaañ bâkiinabu banokoorum non jibe, ban di kuŋaal uncaamaw ma kuga kâlundaayaku ma kuga heenaayahu hata bo, baamom ba kuhaañum di uŋenaw watayiil. 42 Moo makiimom ma Emitay êraajulowmiim ma ewalhii'bo ma kuga jaley, di hulheeŋahu, di poop bootabu simitasu satayiil, ma coohen non maŋiicim di uytaw wata buñaaŋenaabu bata kûboñaku kata Emitay ma kêenul:
‘Israyel! Uncaamaw wa ya jiŋaalum di ekinkay jîwaasenum ii di jîriŋen simit bukanaku egaba,
ntuwa mata înje jîgawummom.
43 Kama ntuwa bûngungabu bata bâkiinabu baaneyim Molooki,
di poop yootay yata baabu baaneyim Rephaŋ,
ya jipeenom, waamom ûkiinaw watawuul wa jiwaasenem?
Momakiimom ma mbi îcaalhenumuul
ma nki jilako di sîsukasu sahulhum Babilooniya.’
44 “Na simpawolaal sihaan kulakom di ekinkay, Bûngungabu bâyisum kaan Emitay yoyu to di buko, bulakolakonotom. Bûngunga'ubu di bucookoori ma beeno non ma Emitay êyisum Moyses. 45 Bûngunga'ubu simpawolaal sihaan, di uŋenaw wata simpayiil kûŋarumbom, ban na Josuwe akayum di buko ki kuyab etaamay yata bukanaku Emitay êcaalhemmi, di kukay di bo be bo. Ban di bulako to be nata David. 46 David naga ban nabaj hûpiiraahu di Emitay, nalhaw yo ma mbi acookoor Eluupay yata Emitay yata Jako. 47 Be di ga ban, Salomoŋ nacookoor yo.
48 “Be Emitay Yahammi Wahaw Peh, ekinoriit di eluup ya ajamaat acookoore, non ma añaaŋenaaw ata elobay yata yo aloom âanul yeene:
49 ‘Hatiya di emitay dôo di gam êromboorumay yûmbaam;
etaamay di ega kapenkaku da ijuumenem ûkandumaw wûmbaam.
Moo, eluup bu, mbi jicookoorom?
Eluup bu, jeelim jicookoor dâ înje mbi ikin?
50 Kama ntuwa înje îwwemmi miñamu poomo?’
51 “Miwuul bukanaku kâguiitim kûlob noon! Kama miwuul ûyegetaw watawuul uga bu? Jiga non kûlhok jigawe, makiim jînamulenoriit elobay yata Emitay, ma ya jilat Buynum Bunapaabu non ma Simpawuul ya sigam? 52 Kama añaaŋena ata elobay yata Emitay omu to pîya, a simpawuul sîlaamentum? Inja buko kubuum buñaaŋenaabu bûtiyaarabu bata elobay yata yo, kaloom mata agorooraaw anapaaw ata Emitay a miwuul jilatum ma jibujool. 53 Di jîyabul kûboñaku kata Emitay di kaŋenaku kata amalaakaw, ban jisohut ko poop.”
Eketay yata Estevoŋ
54 Na yahaana'uyu yata Hulhanahu Hâmakaahu hata jûdewwi kujammi ma Estevoŋ aloom umu, ña di kûbirikikoor d'oo, poopii di kurum kubil. 55 Be Estevoŋ, oo to kaŋ huc Buynum Bunapaabu, nalhag hatiya di emitay, najuk majaaŋaamu mata Emitay. Najuk poop Jesus oo ma ajummi di kaŋen kûrir kata yo. 56 Ña naaniil: “Jijaa! Înje majukem ûdu hatiya di emitay ma bâbulom, be Añool Ajamaat omu ma ajummi di kaŋen kûrir kata Emitay.”
57 Ña di kulhook ûjaŋayaw watayiil ma kûŋaaŋulo lhînŋa, ban di kutey buko peh di manor be baabu d'oo, 58 kûriiŋ di kusohool ma kûcaalh d'oo tîyaŋ di êsukay, ban di kumabool kuwaaliisaku. Be bukana'uku di kuŋar wañaw watayiil kuga ñata ta ajaajuwaw aaneyim Sâwlu ammi ma ajikerii'wo. 59 Be na kugam kokamabem d'oo kuwaaliisaku, Estevoŋ ya âwool Jesus ma âanul: “Ata Emit Jesus, uñankiit ma uyab yâarooray yûmbaam!” 60 Ban nâtiigen ma âŋaaŋulo lhînŋa ma âanul: “Ata Emit uñankiitiil mata kûbajumiña'uke ka kugam!” Ña na aloom umu ban, naket.