Bifənə 7

Tefen tambo gwɨ yihi bənɨ bə sakɨ kɨtuŋ nəfiə

Fo wu bəchɛ bintɔfiɛ lə bi bə Tefen lə, “Biɔŋ bi bɔ na chanyɛ biŋ na yɛyi?” 2 Tefen chi lə, “Bətaa bə bəŋgwɨŋ, bə wôkɔ bə wɔ. Nyɔ wu bubəŋ nə̀ donchɛ gwɨ taa waha Ablaham nəfiə yu bambi Mɛsɔpɔtɛmia, fə Ablaham tə dza ba gəŋ kɨ ji Halan. 3 Yu nə̀ tə bə Ablaham lə,

‘Shə̂ ku wɔhɔ, wə fɔ nə kɨtuŋ kɛnɨ ntɨŋ,

wə gəŋ kɨtuŋ kɨ njiwa ndonchə wə ntɨŋ.’

4 Bəma, yu dza nə Kaldia wusu ntɨŋ ba gəŋ kɨ ji Halan. Lə tɨɨ kkpə, Nyɔ fə yu dza ba ba sɛŋ dɨ wu bə na ji wuŋ fɛŋ. 5 Yu kɨ ji sɛŋ Nyɔ jikə nyaha yu tɨmo ntaŋ wu ndəŋgə, bəmanɨ, yu ka lə yu jiwa yu nya kɨtuŋ kɨŋ ɨ kɨ kɨ ji kɨhɨ ma ŋkɨkɨ wuhu lɨ. Nyɔ nə̀ kakɨ manɨ Ablaham ji tɨmo wɛŋ sɨŋ. 6 Nyɔ chi tədiə bə yu lə,

‘Ŋkɨkɨ wɔhɔ ná kɨ ji bəbanə kɨtuŋ kɨdɔ ntɨŋ,

bɔ ná kɨ ji sɔ bɔ nɨntɨ buŋfia,

bə́ ná nuku bɔ biya gɨ na (400).

7 Njiwa nli ŋgə kɨtuŋ ka ntɨŋ,

ɨ ŋkɨkɨ wɔhɔ fɔ nə nɔ ba kuntə mɨ sɛŋ.’

8 Nyɔ chi diə nchínə bɔ bə Ablaham, n'yinshi yi nchínə yisu ji lə, Ablaham ná kɨ sɔmbiɛ dzɔ́ yi beŋ buhu lə. Ablaham bɛyɛ Adze, lə kɨ ji díɔ yaŋ bɨŋ, yu sɔmbu yu dzɔ. Lə Adze bɛyɛ Jakɔ, yu sɔmbu yu dzɔ tɨ. Jakɔ sɔmbiɛ tɨ dzɔ́ yi beŋ buhu bə yɔɔ ntse bəfɛ lə bə na ji bəchɛ bətaa baha dɨ wu kɨtsɔŋ kaha nə̀ fɔɔ.

9 Bəchɛ bətaa baha bəsu gbɔ kɨ chindi kɨndɔ bə Jɔsɛ wəmɛni wubɔ, bɔ taŋŋə yu, yu gəŋ kɨ ji mfia kɨtuŋ kɨ Ijip ntɨŋ. Bəmanɨ, Nyɔ nə̀ ji bə yu, 10 yu chitəə yu nə bəŋgə buhu bəchi ntɨŋ. Nyɔ nya tɨ yu bufɨ ba fə Fɛlɔ ŋkuŋ wu Ijip kɨ laŋkɨ yu, Fɛlɔ ga yu, yu kɨ ji nji wuhu, yu ji tɨ miɨ wu na jiŋgə ku wuhu.

11 Lə dzɔŋ kwe Ijip chi ma Kanan, bənɨ wɔ ŋgə kɨtso. Bəchɛ bətaa baha jikə keŋkɛ fiɔŋ fi diənə. 12 Lə Jakɔ wɔ lə bidiəŋ bia Ijip, yu faŋ beŋ buhu bə na ji bəchɛ bətaa baha, bɔ gəŋ sɔ tsa yi fiəfiə bɨŋ. 13 Lə bɔ chi gəŋə sɔ tsá fiɛ bɨŋ, Jɔsɛ fə bəwəmɛni kkə yu. Yu donchɛ bɔ bə Fɛlɔ. 14 Jɔsɛ faŋ shɔŋ tɨɨ Jakɔ lɨ, lə yu bâ bə kɨtsɔŋ kɨhɨ kɨchi Ijip. Kɨtsɔŋ kɨ Jakɔ lə nə̀ ji tsa ya wɨ nɨ bənɨ gbɨ fumba ntse bətɨŋ (75). 15 Lə Jakɔ wɔ manɨ, yu dze kɨtsɔŋ kɨhɨ kɨchi ba shi sɔ Ijip. Bɔ bə bəchɛ bətaa baha kkpəyɛ sɔ bəchi. 16 Bə́ tɔ biŋgundu bibɔlə ba tsu bə bi sɛŋ ba di bi Shɛkɛm dzəŋ yi Ablaham nə̀ taŋə nə beŋ bə Hamɔ lə lɨ.

17 Lə tsa kwətsə yi Nyɔ nə̀ wokɔ lə yu fə fiɔŋ fi yu nə̀ kaa Ablaham, ɨji bənɨ baha' yɛŋ Ijip. 18 Bənɨ bə sɔ memɛ ŋkuŋ wudɔ yu jikə kkə Jɔsɛ. 19 Ŋkuŋ wa kɨ lədi bə bənɨ baha yu chisə bɔ koso, yu chɛnti lə bəchɛ bətaa baha kɨ tɔfiɛ beŋ bəbiɨ binchi beŋ ba kkpəyɛ. 20 Nə̀ tsa ya wɨ yi bə́ nə̀ bɛyɛ Mose, yu nə̀ ji wɛŋ wu ndzeŋe kɨtso Nyɔ lɨ. Bə́ tɨŋ ŋkɨ bə yu tsɔŋ fiə tɛ 21 ba tə gəŋ ga yu biŋ. Wɛŋ wu Ŋkuŋ Fɛlɔ wu kansɨ gəŋ bɨkə yu ba lə yu nɨ wene. 22 Bə́ tə tɨfiə Mose bufɨ bu bənɨ bə Ijip lə buchi, yu kɨ ji miɨ wu na kkɨ nchanyɛ, yu fɨtɨ biɔŋ buni.

23 Lə Mose fɔ biya mbaania, yu jiji ba gɔmbiɛ lə yu jiwa yu gəŋ ŋəŋ nɨ bənɨ buhu Bəisla na ji. 24 Lə yu kɨ gɨntɨ, yu ŋəŋ miɨ wu Ijip funsu miɨ Bəisla wudɔ. Yu be mɨ lə yu chi, yu kkpɨsɨ miɨ wu Ijip wa bukkpɨsə. 25 Yu nə̀ gɔmbiɛ lə bəwəmɛni jiba bɔ kkə lə ə faŋ Nyɔ yu lə yu ba foso bɔ nə ŋgə ntɨŋ. Bəmanɨ, bɔ jikə kkə. 26 Lə butsu wɔ, Mose kɨ gɨntɨ, yu butə bənɨ bə Isla bəfɛ, bɔ dio. Yu be mɨ lə yu jɛ budiɔ bwa, yu bi bə bɔ lə, ‘Bəŋgwɨŋ, bə na ji miɨ bə wəmɛni, ə fə la lə bə kɨ dio bə gwɨ́ yɛnɨ?’ 27 Miɨ wu nə̀ funsu wa wəmɛni tsuba me Mose bumenɛ ba bi bə yu lə, ‘Ə ga yəŋ wə lə wə kɨ sakɨ bɨ, wə kɨmbɨ bənsa baha? 28 Wə fɛŋ na noŋko lə wə kkpɨsɨ mɨ nɨ wə nə kkpɨsə cha miɨ wu Ijip wa fəkwəŋ?’ 29 Lə Mose wɔ manɨ, yu le ba kpɔsɔ nə kɨtuŋ kɨ Ijip ntɨŋ ba gəŋ kɨ ji kɨtuŋ kɨ Midian ntɨŋ, yu jiŋ sɔ ba bɛyɛ beŋ bə nɨnsə bəfɛ.

30 Lə biya mbaania chɛ, nchinda wu Nyɔ lafu Mose nəfiə boso ntɨŋ, wu doko kɨtɨ wɨ kpa, fə dzo yi Sinai ku. 31 Mose ŋəŋ, fi ya yu, yu kɨnɨ gwɨgwɨ lə yu jiŋgə buni. Nɨ yu kɨnə, yu wɔ Baba Nyɔ chanyɛ bə yu lə,

32 ‘Na mɨ Nyɔ wu bəchɛ bəchaa bɛnɨ,

Nyɔ wu Ablaham, Adze bə Jakɔ.’

Lə Mose wɔ manɨ, yu kɨ jakɨ bə nyiŋ, yu jikə mɔŋkɔ lə yu chi bobiɛ. 33 Baba Nyɔ chi chanyɛ bə yu lə,

‘Sê bikpa biɔhɔ ndzɨ dɨ wu wə na lɨmi wuŋ na dɨ wu ntsaaŋ.

34 Mɨ ndɨsɨgwɨ ba ŋəŋ ŋgə wu bənɨ bɛmɨ na woko kɨtuŋ kɨ Ijip ntɨŋ,

mɨ ŋ'wɔ tɨ nɨ bɔ na bənshɛ,

mɨ ntə nshi ba ba lə mba mfoso bɔ nə ŋgə wa ntɨŋ.

Wôkɔ wɔ, njiwa mfaŋ wə Ijip fɛŋ.’

35 Mose no na wu bə́ nə̀ saa wa nɨŋŋ'ɨ, ba bi bə yu lə, ‘Ə ga yəŋ wə lə wə kɨ sakɨ bɨ, wə kɨmbɨ bənsa baha?’ Na yu wu Nyɔ nə̀ faŋə lə yu gəŋ kɨ ji miɨ wu saa bɔ, ba foso bɔ nə ŋgə ntɨŋ. Nyɔ nə̀ faŋ ji nchinda wuhu yu ba kɨtɨ kɨ nə̀ doko ka wɨ ba tə shɔŋ ya bə yu. 36 Mose gəŋ Ijip ba fə biɔŋ bi kɨgəsə kɨ wɨŋə lə bə biɔŋ bintaŋ bintaŋ ba foso bɔ nə nɔ. Yu fə bidɔ fə Ŋgɔŋ Məmbəŋ Mən'yə ku, yu chi fəə bidɔ kpa dɨ wu bɔ nə̀ gəndə biya mbaania. 37 Na Mose no wu nə̀ tədiə bə bənɨ bə Isla lə,

‘Nyɔ jiwa yu foso miɨ wuhu wu shɔŋ wudɔ nə bəwəma ntɨŋ,

ba faŋ bəŋ'ɨ diəŋ nɨ yu nə̀ faŋə mɨ.’

38 Nə̀ tɨ Mose no wu nchinda wu Nyɔ nə̀ chanyɛ bə yu dzo yi Sinai bɨŋ, tsa yi kɨntsu kɨ bənɨ bə Isla lə nə̀ ji kpa bə bəchɛ bətaa baha, Nyɔ nya diɛ yi na nya buwəŋ lə yu nya bə bɨ. 39 Bəmanɨ, bəchɛ bətaa baha tsuba nɨŋŋ ŋ'wɔ bə Mose, bɔ fichə yasɨ yu wɨ, ba kɨ se lə bɔ tsu jiŋ Ijip. 40 Bɔ tə tə bə Ɛlɔŋ lə, ‘Fə̂ bɨ bənyɔ bə jiba bɔ sa bɨ fiə ndzɨ kə kə tsɔhɔ kkə fiɔŋ fi tɨchə Mose wu fosɔ wa bɨ nə kɨtuŋ kɨ Ijip ntɨŋ.’ 41 Bɔ fə finyɔ fi boto wɛŋ wu naŋ ba yembiɛ nyɛ́ŋ, fə bintɔfiɛ su fi lɨ ba fə kɨgbeyɛ kɨ kuntə fiɔŋ fi bɔ fəə bə kaŋ yibɔlə. 42 Lə bɔ fə manɨ, Nyɔ fichə yasɨ bɔ wɨ, bɔ kɨ tsɨsə ji bə wɨmbɨ bə fiə ma bə mbíansɨ. Na nɨ fi na ji bubɔndɔ kɨŋwatɨ kɨ bənɨ bə shɔŋ yi Nyɔ lə ntɨŋ Nyɔ chanyɛ lə,

‘Bənɨ bə Isla, bə nə̀ yembiɛ nyɛ́ŋ kpa biya ntɨŋ mbaania,

bə fɨtɨ bintɔfiɛ su ɨji mɨ lɨ?

43 Bə nə̀ gəndəə bə toto ji kɨtsawu kɨ nyɔ wu bə́ tsɨsə lə Mɔlɔk lə,

bə toto tɨ mbiansɨ yi bə́' fəə lə na nyɔ wu yɨ wuhu na ji lə Lefan,

ɨji munyɔ mu bə nə̀ fəə kɨ kuntə mu.

Ndzɨ mɛ, njiwa mfoso bəŋ ɨ bə fɔ ba gəŋ chɛ Babilɔn buchɛnɛ.’

44 Bəchɛ bətaa baha nə̀ gəndəə kpa bɔ keŋkɛ kɨtsawu kɨ nə̀ donchɛ lə Nyɔ wa bə bɔ, bə́ nə̀ fə kɨtsawu ka bə́ biəlɨ diəŋ nɨ kɨ Nyɔ nə̀ donchɛ ka bə Mose nə̀ ji. 45 Beŋ bə bəchɛ bətaa baha lə ləkə, ba tɔ ba bə kɨ sɛŋ tsa yi bɔ bə Jɔshwa nə̀ gəŋə ba dze sha yi Nyɔ nə̀ kɔŋɔ ya bənɨ nə yi ntɨŋ. Kɨtsawo ka nə̀ jiŋ sɛŋ ba fɔ tsa yi Ŋkuŋ Dɛbi nə̀ sakɨ kɨtuŋ kɨŋ. 46 Yu ŋəŋ lə Nyɔ na laŋkɨ yu kɨtso, yu tə nende lə Nyɔ bɨ̂ŋ, yu wɛ̂yɛ tsɔŋ ba nya bə yu wu Nyɔ wu Jakɔ. 47 Fi tsu kɨ ji lə nə̀ Sɔlɔmon wu nə̀ wɛyɛ tsɔŋ yi Nyɔ ya. 48 Bəmanɨ, Baba Nyɔ wu na ji Fo wu Biɔŋ Bichi lə mɛhɛ tsɔ́ŋ yi bənɨ' wɛyɛ ntɨŋ. Na tɨ diəŋ nɨ miɨ wu shɔŋ yi Nyɔ wudɔ nə̀ bɔndɔ Nyɔ tɨdi lə,

49 ‘Bɔ́ na kabala wɛŋŋ,

sha nyi ji kɨtɨ kɛmɨ kɨ go lə.

Tsɔŋ yi naji ɨ miɨ wɛyɛ lə na yɛŋ naji ɨ yi kɨ ji nəŋ?

Makə dɨ wasu wu naji njiŋ mɨ lə?

50 Na mɨ kə wu fəə biɔŋ biŋ bichi?’”

51 Tefen jiji ba tə lə, “Bə na tɛti fo kɨtso, shəŋ yɛnɨ ji buntaŋ, bitiu biɛnɨ ji tɨ binchindiə. Bəŋ bə bəchɛ bəchaa bɛnɨ na ji diəŋ. Bə na nɨnntɨ ŋ'wɔ bə Kɨn'yɨntɨ kɨ Ntsaaŋ tsá chi. 52 Miɨ wu shɔŋ yi Nyɔ wudɔ wasu wu bəchɛ bəchaa bɛnɨ nə̀ kə sesɛ gbo yu nəjiŋ? Bɔ nə̀ kkpɨshɛ bənɨ bə shɔŋ yi Nyɔ lə bə nə̀ chanyɛ lə Miɨ wu Nɨŋ wu Nyɔ wu Diəŋ jiwa yu ba. Lə yu ba, bə taŋŋə yu ba kkpɨsɨ lɨ. 53 Na tɨ bəŋ bə Nyɔ nə̀ faŋə bənchinda buhu bɔ nya bəŋ bilaŋ bihi, bə nɨŋŋ bi mbiə.”

Bə́ tumiɛ Tefen bə tá

54 Lə bənɨ bə nə̀ sakɨ kɨtuŋ wɔ fiɔŋ fi Tefen chanyɛ, shəŋ bə bɔ, bɔ kɨ diɨ gəsɨ. 55 Bəmanɨ nɨ Kɨn'yɨntɨ kɨ Ntsaaŋ nə̀ yisə Tefen wɨ, yu kɨ jiŋgə fihi ji bɔ́, yu jiji ba ŋəŋ kɨŋgbooŋ kɨ Nyɔ lə wɨ, yu ŋəŋ tɨ Jisɔs lɨmi kɨbandə kɨ Nyɔ lə kɨ nədiɨ wɨ. 56 Tefen tə lə, “Bə wôkɔ bə wɔ, mɨ ŋŋəŋ bɔlu gulɔ, Wɛŋ wu Miɨ lɨmi kɨbandə kɨ Nyɔ lə kɨ nədiɨ wɨ.” 57 Lə bɔ wɔ fiŋ fiɔŋ, bɔ baŋ bitiu bibɔlə bə kaŋ, kɨ wɛnti bə diɛ bɔ́, bɔ bəchi koŋ ba gəŋ Tefen wɨ, 58 bɔ kpa fɔ bə yu nə kɨtuŋ ka ntɨŋ ba gəŋ tumiɛ yu bə tá. Bənɨ bə nə̀ ləmiə nsa ya nəjiŋ sediɛ bindzu bibɔlə ba nya bə wɛŋbutsɔ wu nɨnsə wudɔ bə́ tsɨsə yu lə Sɔl, ba tə kɨ tumiɛ. 59 Nɨ bɔ nə̀ tumiɛ Tefen bə tá manɨ, yu tsɨsɨ lə, “Baba Jisɔs, lə̂kə kɨn'yɨntɨ kɛŋ.” 60 Yu tuŋ nu koso ba wunə kɨtso lə, “Baba, wə kə̂ jiŋgə fiɔŋ fibiə fi bənɨ bɛŋ na fɨtɨ fiŋ.” Nɨ yu tədiə manɨ, yu kkpə.