Unimpu nì u-cal ń taa yàkatī tɔbin
(Kpèè Maat 19.1-12, Luuki 16.18)
10
1 Yeesu fātìi yíkì niin ki póotì Juudee watil ki dūtì Jɔɔdan buŋgbandi. Ní anikiti tí kóoǹní ki múkuǹ u-pu, ní u tí kíĺ ki bíi dàkà-bi Unimbɔti bɔti, kii u nín kpààa pée ŋáań puee. 2 Niinee, Fariisab sútìń ki pìl̄-u ki nyàab̀ kí bàkan̄-u tibɔti. Bi bālifì-u yii: «An pú nsan yii uninja ń jà u-nimpuuaaa?» 3 Ní u kíí-bi yii: «Mara ulɔu ní Mooyiisi nìn tīī-ni ní?» 4 Ní bi fātìi kíí-u yii: «Mooyiisi bí yii uninja ń ŋmà kugbɔŋu kun dàkà kun pu ní u jìn̄ u-nimpuuee kí ŋúbiǹ-u ní kí nín jà-ua5 Niinee ní Yeesu fātìi kíí-bi yii: «An sá ni-pɔɔgbifiŋŋu pu ní u síiǹ-ni an marau. 6 Ama ŋyunti ŋun Unimbɔti kíĺ ki náań tiwan kɔkɔee, u nìn náań uninja nì unimpu níb. 7 Míǹ puee ní an sá uninja ń yīkì u-baa nì u-na cee ní u nì u-nimpuu ń nīn bí, 8 ní bi-liitil ń kpántí unibaantic. Mimmee, baa ti sá binib bili, bi ŋá unibaanti dee. 9 Míǹ puee, unil ń taa yàkatī tin Unimbɔti dūu kpáfèe.»
10 Yeesu nì u-boonnooliibi bàn̄ kudiinee, bi fātìi bālifì-u an bɔti pu. 11 Ní u kíí-bi yii: «Un kamaa yaa jìn̄ u-nimpuu ki fātìi cáá upɔɔnee, udaan ŋá tilaakpaal Unimbɔti nimbiin ki yīntì nì u-nimpupeepeekaau. 12 Míǹ mun mbaantiim, unimpu yaa yíkì u-cal cee ki cūtìi mɔ́ǹ uninjapɔɔnee, u mun ŋá tilaakpaal Unimbɔti nimbiin ki yīntì nì u-calkpiki.»
Yeesu fōō mbiyaawaamu
(Kpèè Maat 19.13-15, Luuki 18.15-17)
13 Bi nìn cāabìń mbiyaamu Yeesu cee ú dū u-ŋalii kí páań mu-pu kí mèè kí tīī-mu, ní u-boonnooliibi bíi wòoǹ bin cāabìń-muee. 14 Yeesu ká mimmee, ní an kaa mɔ́ɔkiǹ-u, ní u bí-bi yii: «Yàntīmaan mbiyaamu ń dāan̄ m-cee kí taa pìim̄maan-mu nsan, kun puee Unimbɔti Beel sá ki tīī bin náań nì muee níd. 15 Ibaamɔn ní m sòoǹ nì ni, un kamaa yaa kaa fōō Unimbɔti Beel bɔti kibiyaawaai yamee, kaa dāa kóò di-ni.» 16 Niinee ní u fōō mbiyaamuee ní ki dū u-ŋalii ki páaǹ mu-pu ní ki mēē Unimbɔti ú bìin̄ mu-boon.
Ugaaja ubɔ bɔti
(Kpèè Maat 19.16-30, Luuki 18.18-30)
17 Yeesu yíkì ki tākaǹ nsan pu ki làá nīn cée, uninja ubɔ sáǹní ki dɔ́miń ki gbāaǹ u-nimbiin, ki bālifì-u yii: «Ukpimɔnti! M làá ŋá mana ní kí ká dimaŋfal din kaa cáá dikúntilee?» 18 Ní Yeesu fātìi kíí-u yii: «Ba pu ní a yíì-mi yii umɔnti? Unil báà ubɔ kaa bí ki sá umɔnti, see Unimbɔti baba. 19 Sii a-ba nyí Unimbɔti marab, an lī yii: <Á taa kpɔ̀ unil, á taa ŋá tilaakpaal, á taa yɔ̀, á taa lēē nnyimɔn seerau, á taa ŋmàtiǹ ubɔ, á nīn tɔ́ a-baa nì a-nae.>» 20 Ní uninjee fātìi kíí-u yii: «Ukpil, doooo m-naacimpɔntin ní m pée ŋúb́ an marab.» 21 Niinee, Yeesu kpēē-u dímmm, ní uninjee bɔti fáatì-u, ní u lī-u yii: «Kuwambaantiiu di kíǹ-si á ŋá. Nín̄ cá kí nyāfì tin kɔkɔ a cááyee, kí dū animbil kí yàkatī bifalaadambi, ní kí tin ká tigaajati Unimbɔti cee. A yaa ŋá míǹ ki dóòyee, á dāan̄ kí nīn nóó-mi.» 22 Kijapaayee gbìl̄ an nyɔɔbuŋŋee, u-nimbiin cúu bíil̀, ní u búntì nì kunimbaau, kun puee u nìn cáá tigaajawan tikpil.
23 Niinee, Yeesu fātìi kpēē ki māntìi tú bin yú ki gɔ́ń-uee, ní ki bí u-boonnooliibi yii: «An dāa pɔ̄ɔ̄ ki tīī bigaajab bí kɔ́ Unimbɔti Beelineeee!» 24 U-boonnooliibi bākatì nì an nyɔɔbuŋŋi gbanti. Ní Yeesu fātìi lī-bi yii: «M-biyaamu, an pɔ̄ɔ̄ ki tīī [bin kɔ dū bi-mákal ki ŋá tigaajatinee] ń kɔ́ Unimbɔti Beelineeee! 25 An pɔ̀fì ki tīī ugutaamu ń jītí ujoo buŋŋun nì ugaaja ń kɔ́ Unimbɔti Beelin.» 26 Niinee, u-boonnooliibi gíti bākatì tikpil, ki lì tɔb cee yii: «Kin, ŋma di nín ŋūǹ kí ŋmátí dee?» 27 Ní Yeesu kpēē-bi ní ki bí yii: «Binib kaa ŋūǹ kí fīī bi-ba, asee Unimbɔti baba di ŋūǹ kí fīī-bi. Di sá yii Unimbɔti di ŋūǹ tikɔkɔ.» 28 Ní Peetroo bí-u yii: «Kin, timbi nín yíkì ki fá tin kɔkɔ ti cááyee ki táá-see?» 29 Ní Yeesu fātìi kíí-u yii: «M sòoǹ nì ni ibaamɔn ní, un kamaa yaa yíkì ki cāntì u-diiku nì u-nabiyaamu nì u-na nì u-baa nì u-biyaamu nì u-kpaatanti man pu ní ki sòoǹ m-bɔmɔntiiti ki tìì binibee, 30 udaan làá fōō tipaal ŋyunti ŋun ti bí nee míǹ dilaataal pu. U làá fōō adiin nì nnabiyaamu nì nab, nì mbiyaamu nì tikpaatan, ní kí jī falaa mun. Ama ŋyunti ŋun bí ki dòońee poonee, udaan dāa fòol̄ dimaŋfal din kaa cáá dikúntilee. 31 Bisanlintiliibi tikpil dāa kpántí biboompaanliibi, ní biboompaanliibi mun tikpil ń kpántí bisanlintiliibi.»
Yeesu sòon̄ ntataatiim u-kúm nì u-fìkititam bɔti
(Kpèè Maat 20.17-19, Luuki 18.31-34)
32 Yeesu nì u-boonnooliibi nìn tàkā nsan ki jɔ́ḿ Jeerusaleem, ní u līī bi-nyɔkɔpu. U-boonnooliibi pɔbiliŋ nìn bíil̀ ní tifaandi kɔ́ bin kɔkɔ nìn nóó-uee. Ní Yeesu gíti tí yíiń u-kpambaliŋ saalaa nì alee ki síiǹ u-cee, ní ki kíĺ ki bíi tùkù-bi tin di làá bàń u-puee, yii: 33 «Ti jɔ́ḿ Jeerusaleem ní nee, ti yaa bàn̄ niinee, bi làá cúú man Kinibiki kí tīī bisaraaŋakpilib nì bimaradakaliibi ní bíǹ ń cáá-mi ibɔsoon kí lì yii m máaǹ bí kpɔ̀-mi, ní bí dū-mi kí ŋúbiǹ bin kaa nyí Unimbɔtee. 34 Bíǹ làá bèel̀-mi kí tíiĺ timɔtan kí sìtī m-pu, kí gbá-mi anaalab. Míǹ boonee ní bí kpɔ̀-mi. Bi yaa kūū-mee, ní ḿ fìkitī winta dal.»
Yakubu nì Yoowaneesi nín mēē Yeesu tiŋyee
(Kpèè Maat 20.20-28)
35 Ŋyunti gbanti ní Seebeedee jipɔmbi Yakubu nì Yoowaneesi sútìń ki pìl̄ Yeesu ní ki bí-u yii: «Ukpil, ti là kí mèè-si tiba, á ŋá kí tīī-ti!» 36 Ní u fātìi kíí-bi yii: «Ni là ḿ ŋá ba ní kí tīī-ni?» 37 Ní bi kíí-u yii: «Ti là yii, ŋyunti ŋun a yaa láa kpántì ubɔtee, ti-kansikin ubɔ ń dāá nīn kā a-ŋaŋgiil pú, un kíǹee a-ŋaŋgan pú.» 38 Ní Yeesu kíí-bi yii: «Naa nyí tin ni mèéyee. Ni ŋūǹ kí nyɔ̀ falaa un m làá nyɔ̀ naaa? Ni ŋūǹ kí fàl̀ falaa kii un man làá fàl̀ naaa?» 39 Ní bi kíí-u yii: «Iiin, ti ŋūǹ.» Ní Yeesu bí-bi yii: «Ibaamɔn, ni làá nyɔ̀ falaa un m làá nyɔ̀ee, ní kí fàl̀-u kii m nín làá fàl̀-u pu neef. 40 Ama an yaa kíǹ m-ŋaŋgiil nì m-ŋaŋgan kakaaŋuee, an kaa sá man di pūǹ an paaŋyi. Ipaan gbanti sá ki tīī bin pu Unimbɔti bɔ́ntì-i ki síiǹee ní.»
41 Akpambal saalaa ŋin kíǹee gbìl̄ mimmee, ní ki fōō diŋuul Yakubu nì Yoowaneesi pu. 42 Ní Yeesu yíiń bi-kɔkɔ u-cee, ní ki bí-bi yii: «Ni nyí yii duulinya yidambi bin kpèé ntimuee tɔ́kɔ́ bin kíǹee pu, ní ki cáá bi-pɔŋyi ki fàantí-bi. 43 An kaa máaǹ kí nīn bí míǹ nimbi kansikin, ama un yaa là kí nīn sá ukpaan ni-kansikinee, udaan ń gíiǹ u-ba ni-tɔntɔnliu. 44 Míǹ mun ní un kamaa yaa là kí nīn sá ukpaan ni-kansikinee, udaan ń gíiǹ u-ba ni-kɔkɔ yumbuu. 45 Kun puee man Kinibiki kaa dɔ́miń bí ŋá tiba kí tīī-mi, m dɔ́miń kí tɔ̄ atuun kí tīī binib, ní kí dū m-maŋfal kí pà kí fōō binib tikpil kí lííg
Yeesu cáaǹ ujɔfu Baatiimee
(Kpèè Maat 20.29-34, Luuki 18.35-43)
46 Yeesu nì u-boonnooliibi nì kunipaau nìn bàn̄ Jeeriikoo. Bi yíkì Jeeriikoo kí nīn càatēe, ujɔfu ubɔ kā disaŋkaŋkpil ki mèé bisanjitiliibi animbil. Bi nìn yíì ujɔfu gbanti Baatiimee ní ki yíì u-baa Tiimee. 47 Ŋyunti ŋun u béè yii an sá Yeesu Naasaareeti yɔu di jītée, ní u kíĺ ki bíi tátí mpɔn yii: «Yeesu Daafiidi naantiiu, sɔ̄ m-saai!» 48 Binib tikpil nìn bí ki wòoǹ-u yii ú ŋmīĺ, ní u mɔ̀tīi tátí mpɔn yii: «Daafiidi naantiiu, sɔ̄ m-saai!» 49 Yeesu sāā ki síl̀, ní ki bí yii: «Yíiḿmaan-u!» Ní bi yíiń ujɔfuee ní ki bí-u yii: «Pɔ́ɔǹ a-ba kí yīkì, u yíì-si!» 50 Niinee ní ujɔfuee lēē u-satau ki lúkú, ki nyīī ki yíkì kùrub ki síl̀ ní ki nín cá Yeesu cee. 51 Ní Yeesu bālifì-u yii: «Ba ní a là ḿ ŋá kí tīī-si ní?» Ní ujɔfuee fātìi kíí-u yii: «Ukpil, m là kí wāl̀ ní!» 52 Ní Yeesu bí-u yii: «Nín̄ cá, a-fookiiu di fīī-si!» Kpalaa niinee, u-nimbiliŋ cúu ŋúbitì, ní u kíǹ ki táá Yeesu.