Bibɔtiibi Gbɔnliliitiiku i

Bibɔtiibi

gbɔnliliitiiku

Tibɔkilkaal

Bibɔtiibi gbɔnliliitiiku nìkī ki sòon̄ tin ŋmàn̄ ki kā bibɔtiibi gbɔmpeepeekaaku poonee ní. Ku sòoǹ nì ti Juuda nì Isirayeel beeŋi bɔtiibi biluŋkikaabi pu ní.

Dijampeekaal, an dàkà yii ayil 1–17 poonee, ti kāntí Isirayeel beel bɔtiibi nín kaa yúl̀ nì Unimbɔti deedee pu ki yāntì kitiŋ kɔ́ agìń poon puee ní. Bi nín pɔ́ɔkì bi-pɔbiliŋ kaa pílifiǹ Unimbɔti nyɔkɔee puee, Unimbɔti nìn yāntì Asuur bɔtiu Salmanasaar dɔ́miń ki jáń ki fōō Isirayeel beel tiŋyil Samaarii abin 722 poon ki wāatì ní Yeesu Kriisitoo nín dɔ́miń. Asuur bɔtiu jáń ki fōō Samaarii tiŋki mimmee ní ki cúú ki-nib dijandi kuyuŋu ki cáa cūnnì úǹ u-ba tiŋkin. Ayil gbanti tikpil sòoǹ Unimbɔti bɔnaatiliu Eeliisee pu. Eelii di nìn bífì-u Unimbɔti bɔti ní boonee u dāa fōō u-yil (ayil 2–13).

Dijanliliitiil an dàkà yii ayil 18–25 poonee, ti làá ká bi nín kúntì Isirayeel beelee, Juuda beel di nìn kíǹ di-baba ki cáa sāā abin 130 nyɔkɔm puee. Míǹ boonee ní Babiloon bɔtiu Neebukadineesaar dɔ́miń ki jáń ki fōō Jeerusaleem abin 587 ki wāatì ní Yeesu nín dɔ́miń. U nìn gbáń ki wīī ti-Dindaan Diiku ní ki cúú Juuda yab bigaakaabi ki cūnnì Babiloon tiŋkin kuyuŋu (ayil 25).