Bibɔtiibi Gbɔmpeepeekaaku 22

Akaab là kí fàtīí fōō Ramooti tiŋki

(Kpèè 2 Kroo 18.1-3)

1 Abin ali ŋin páaǹee, ŋgbansɔŋfi nìn dōoǹ Siirii tiŋki nì Isirayeel yab kansikin. 2 Ama dibintataatiil poonee ní Juuda bɔtiu Joosafaati dɔ́miń kí màntì Isirayeel bɔtiu Akaab pu. 3 Akaab nìn tùkū u-kàliŋkpilib yii: «Kéè ni nyí yii timbi di yì Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkinee yaa! Kin ba pu ní ti gíti gùgufī kaa làá cùú fōō-kì Siirii bɔtiu ŋaan?» 4 Ní u bālifì Joosafaati yii: «A làá céeǹ-mi ḿ cùú já kí fōō Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkineeee?» Ní Joosafaati kíí Isirayeel bɔtiu yii: «Man nì si sá unibaanti ní. A-nibul sá m-nibul ní a-taamui sá man taamui.»

Nnyimɔn bɔnaatiliibi sòon̄ dijajil pu

5 Ama ní Joosafaati gíti kútì ki lī yii: «Tí bàlifì ti-Dindaan kí wàatī.» 6 Niinee ní Isirayeel bɔtiu kóoǹ u-bɔnaatiliibi ki kpáfì. Bi nìn sá binib alaataa anaa nyɔkɔm ní ubɔti bālifì-bi yii: «Ḿ cùú já kí fōō Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkineeyaaa, ḿ taa cù?» Ní bíǹ kíí-u yii: «Nín̄ cá! Ti-Dindaan dū-kì ki ŋá a-ŋaan.» 7 Ama ní Joosafaati gíti bālifì yii: «Mimmee báà ti-Dindaan bɔnaatiliu ubɔ gíti kpá doo tí ŋmā kí cù u-cee kí bàlifì kí béé ti-Dindaan nín sòon̄ pueeee?» 8 Ní Isirayeel bɔtiu kíí Joosafaati yii: «Ubɔ gíti bí un pu ti ŋūǹ kí bàlifì kí béé ti-Dindaan nín sòon̄ puee, ama maa là u-bɔti, di sá yii tin kaa ŋān̄ee ŋma ní u nàatī-mi, waa nàatī-mi tin ŋān̄ee dalba dalba. Úǹ di sá Yiimila jipɔɔn Miika.» Ní Joosafaati bí yii: «Taa sòoǹ míǹ!» 9 Niinee ní Isirayeel bɔtiu yíiń u-kàlinjau ubɔ ní ki bí-u yii: «Cùú cáań Yiimila jipɔɔn Miika doo malaa!»

10 Isirayeel bɔtiu nì Juuda bɔtiu Joosafaati nìn kā báà ŋma u-beejal pu Samaarii tiŋki punyɔkɔki caŋin ki pēē bi-beebɔkutiŋ. Bibɔnaatiliibi kɔkɔ nìn bí ki nàatī tibɔti bi-nimbiin. 11 Keenaana jipɔɔn Siideekiyawuu nìn dū tikúti ki mɔ́ɔ́ ŋyin. U nìn bí yii: «Ti-Dindaan nín sòon̄ puee sèé: <Nì ŋyin nee ní a làá dūú já nì Siirii yab kí céetí-bi múb.>» 12 Bibɔnaatiliibi bin kɔkɔ nìn kíǹee nìn pée sòoǹ tibɔbaantiil ní ki lì yii: «A ŋūǹ kí cùú já kí fōō Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkinee. A làá já kí pɔ̄ɔkiǹ-kì, ti-Dindaan làá dū-kì kí ŋá a-ŋaan.»

Miika nāatì yii Akaab kaa làá já kí jī

(Kpèè 2 Kroo 18.12-27)

13 Un bi tú ú cùú yíiń Miikayee bàn̄ee ní ki bí-u yii: «Kpèè, Unimbɔti bɔnaatiliibi kɔkɔ ŋá kinyɔɔbaantii ki sòoǹ ki nàatī ubɔti tiŋanee ŋma ní. Si mun yaa bàn̄ee, á sòoǹ kí nàatī ubɔti tin ŋān̄ee ŋma kii bin béeyee.» 14 Ama ní Miika kíí-u yii: «Nì ti-Dindaan un bí dimaŋfalin nee puee, tin ti-Dindaan yaa tīī-mi ḿ nàatēe, tíǹ ní m làá sòoǹ.»

15 U bāań ubɔti ceeyee ní ubɔti bālifì-u yii: «Miika, tí cùú já kí fōō Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkineeyaaa, tí taa cù?» Ní Miika kíí-u yii: «Nín̄ cá! A làá já kí fōō-kì! Ti-Dindaan dū-kì ki ŋá a-ŋaan.» 16 Ama ní ubɔti gíti bí-u yii: «Ŋfunyɔm miŋa ní m máaǹ kí yàntī á pùtī kí tùkù-mi ibaamɔn ti-Dindaan yindi pu ní a nín tùkù-mi ní?» 17 Niinee ní Miika bí yii:

«M ká Isirayeel nibul

yàl̄ ki gbí ajoon pu

kii ipii in kaa cáá upikpaalee^a.

Ní ti-Dindaan bí yii:

<Baa ti cáá ukpil.

Báà ŋma ń nīn gítí u-dumpu nì ŋgbansɔŋfi.>»

18 Ní Isirayeel bɔtiu bí Joosafaati yii: «M bàà tùkū-si yii bee! Waa pée nàatī tin ŋān̄ee kí tīī-mi see tikpitil!» 19 Ama ní Miika gíti bí-u yii: «Too! Pīlifì tin ti-Dindaan sòon̄ee. M ká ti-Dindaan kā u-beejal pu ní yilpu janjaliibi yú ki kɔ́ĺ-u, biba yú u-ŋaŋgiil pú ní bin kíǹee yú u-ŋaŋgan pú. 20 Ní ti-Dindaan bí yii: <Ŋma ní m làá nín ká ú cùú ŋmàtiǹ Akaab kí yàntī ú cùú já nì Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkinee bí kpɔ̀-u ní? Niinee ní ubɔ ń bí yii tina, ní un kíǹee ń bí yii tina. 21 An ŋá mimmee ní ŋfam miba dɔ́miń ki síl̀ ti-Dindaan nimbiin ní ki bí yii: <Man di làá cù kí ŋmàtiǹ-u.> Ní ti-Dindaan bālifì-u yii: <A làá ŋá mana ní?> 22 Ní u kíí yii: <M làá cù kí kɔ́ bibɔnaatiliibi kɔkɔn ní kí yàntī bí sòoǹ tinyimɔmbɔti kí tùkù ubɔti.> Ní ti-Dindaan bí-u yii: <A làá cùú ŋmàtiǹ-u ní m nyí yii a làá ŋmā. Nín̄ cá kí ŋá míǹ.> 23 Ti-Dindaan yaa lafun dū nnyimɔn fam ki ŋá a-bɔnaatiliibi kɔkɔ nyɔmmunee, á béé yii u là dinimbinaamandi ń jēetí a-pu ní.»

24 Niinee ní Keenaana jipɔɔn Siideekiyawuu sútì ki pìl̄ Miika ní ki fáá-u ntampa ki lī yii: «La pú ní ti-Dindaan fam nyáń m-ni ki cūtìi bíi sòoǹ nì si ní?» 25 Ní Miika kíí yii: «Tiŋman, ŋwiin ŋun ní a yaa láa sáń ki póotí adiin ki bāal̀ee, a làá dāá gbìl̄ taapu.» 26 Niinee ní Isirayeel bɔtiu tīī mara yii: «Ní cúúmaan Miika kí cùnnì-u kí tīī Amɔn tiŋki kɔmandaŋwu nì ubɔti jipɔɔn Yoowasi, 27 ní kí tùkù-bi yii: <Man ubɔti di bí yii, ní dū kijapaai nee kí tɔ̄ sarka, kí tīī-u tijin ŋwaam pu nì nnyim kí nīn cí ŋyunti ŋun m làá fàtīí gítiń nì ŋgbansɔŋfee.>» 28 Ní Miika bí-u yii: «A yaa fātìi gítìń nì laafiyee, mimmee ti-Dindaan kaa dī m-pu ki sòon̄ dee.» Ní u gíti kútì yii: «Nimbi samaa kɔkɔ, pīlifìmaan!»

Ubɔti Akaab kpíìń kujaaun

(Kpèè 2 Kroo 18.28-34)

29 Isirayeel bɔtiu nì Juuda bɔtiu Joosafaati nín cá kí já nì Ramooti tiŋki kin bí Galaadi tiŋkpaaŋkinee. 30 Ní Isirayeel bɔtiu bí Joosafaati yii: «M làá kpántí m-wampeeŋkaati bí taa béé-mi ní kí cùú já kujaau, ama siiyee, dū a-beebɔkutil kí pèen̄.» Ní Isirayeel bɔtiu lafun kpántì u-wampeeŋkaati bí taa béé-u ní ki cūtìi bíi jáà. 31 Siirii bɔtiu mun nìn tīī u-janjaliibi mmuŋku nì saalaa nì bili bin sá bin kpèé janjatɔrɔkub kpilibee mara yii: «Ní taa já nì bijanjaliibi ŋwaamuɔɔɔ, kí taa já nì bijanjakpilib, ama ní pée já nì Isirayeel bɔtiu baba.» 32 An pu ní bin kpèé janjatɔrɔkub kpilibee nín ká Joosafaatee, bi bí yii: «Báà an ŋá pu, Isirayeel bɔtiu dee», ní bi fātì bi-ba ki túĺ-u ki bíi jáà nì u, ní Joosafaati kíĺ ki bíi kūuntí. 33 Niinee ní bijanjakpilibee nín béè yii an kaa sá Isirayeel bɔtiu ní bi yāntì-u kaa tí bíi jì-u.

34 Ama Siirii yab janjaliu ubɔ pée tɔ́ mpiin yìkíl̄ yikil ní an cūtìi yá Isirayeel bɔtiu laakin u-gbampɔɔl janliitiliŋ tūū tɔbee. Ní ubɔti bí un ŋàal̀ u-tɔrɔkuuee yii: «Fàtīí gítí a-boon tí nyā dikɔmbool pu, di sá yii m fōō tiweendi.»

35 Ama ŋwiin gbantee, kujaau nín nìn pɔ́ɔkì puee, bi nìn yāntì ubɔti yú u-tɔrɔkuu poon ubɔ ŋúb́-u ki túĺ Siirii yab, ní kujoouee, u kpíì. Fatiku un nìn nyáń-uee nìn dōoǹ tɔrɔku poon ki pùub̄. 36 Ŋwìiń jéetèe ní bi téeń dijanjanaapaal pu yii: «Báà ŋma ń gítí u-dumpu u-tiŋkin, 37 di sá yii ubɔti kpíì!»

Bi nìn cáań-u Samaarii ki síb́-u niin. 38 Bi bíi fíntí Akaab tɔrɔkuu Samaarii nyimbɔbilinee ní iboo dɔ́miń ki líntì u-fatikuu ní nnimpulaakpaamu mun fùl̄ dinyimbɔbilee poon, kii ti-Dindaan nín nìn pée sòon̄ puee.

39 Akaab tuuŋŋi ŋin kíǹee, tin kɔkɔ u ŋée nì u nín dū kunti nyiŋŋi ki máń kudii puee nì ntimu mun u máńee kɔkɔ ŋmàn̄ ki kā Isirayeel bɔtiibi tuuŋŋi gbɔŋkun. 40 Akaab kpíì ki cūtìi ŋàl̄ u-baabi. U-jipɔɔn Akasiyasi di fōō u-yil ki kpántì ubɔti.

Juuda bɔtiu Joosafaati bɔti

(Kpèè 2 Kroo 20.31 - 21.1)

41 Akaab nín jíń dibeel Isirayeel tiŋki pu abin anaa poonee ní Asaa jipɔɔn Joosafaati kpántì Juuda tiŋki bɔtiu. 42 U nìn cáá abin aŋmoo kpá imuŋku ili ní ki kpántì ubɔti, ní ki kāl̀ Jeerusaleem abin mmuŋku nì aŋmoo ki jíń dibeel. Bi nìn yíì u-na Asuuba, Siilii bisal. 43 U nìn nóó u-baa Asaa tabɔbiliŋ ní deedee, ní ki nìn ŋá tin fáatiǹ ti-Dindaanee. 44 Ama waa nìn gbáń ki kpītì isaraafan in nìn bí ŋgbantamu puee. Binib nìn gbíntìi cáà niin ki ŋáań saraabi ki tùutī talaalub. 45 Joosafaati nì Isirayeel bɔtiu nìn ŋá mpèé ní ŋgbansɔŋfi nìn bí bi-kansikin. 46 Joosafaati tuuŋŋi nì u-pɔ́ɔǹtam nì u nín jáń tijáti puee kɔkɔ ŋmàn̄ ki kā Juuda yab bɔtiibi tuuŋŋi gbɔŋkun.

47 U nìn kúntì bininjab bin nìn ŋáań tilaakpaal tuuŋŋi kunimbɔtidiin ki nìn kíǹ ki bí u-baa Asaa yuntiŋuee kɔkɔ. 48 Ŋyunti gbantee, ubɔti kaa nìn dáá bí Eedoom tiŋkin, ama kɔmandan ní ubɔti nìn lēē u kpèé kitiŋ. 49 Joosafaati nìn yāntì bi kpáá meelakpaambi Eesiiyɔn-Geebeer tiŋkin bí bàà nín̄ cáà Oofiiri tiŋkin^b ki nyàabìń sindaariya. Ama meelabee kaa cūtì ndan, di sá yii bi nìn bíil̀ Eesiiyɔn-Geebeer tiŋkin. 50 Niinee ní Akaab jipɔɔn Akasiyasi bí Joosafaati yii: «Yàntī m-tɔntɔnliibi ń nīn bí a-yab cee meelanaa!» Ama Joosafaati kaa nìn kíí míǹ. 51 Joosafaati kpíì ki cūtìi ŋàl̄ u-baabi ní bi síb́-u Daafiidi Tiŋkin, ní u-jipɔɔn Jooram fōō u-yil ki kpántì ubɔti.

Akasiyasi, Isirayeel bɔtiu

52 Juuda bɔtiu Joosafaati nín kāl̀ dibeel abin saalku nì ali poonee, ní Akaab jipɔɔn Akasiyasi kāl̀ Samaarii tiŋkin ki jíń Isirayeel tiŋki pu dibeel. 53 U nìn ŋá tin kaa fáatiǹ ti-Dindaanee. U nìn nóó u-baa nì u-na nì Neebaati jipɔɔn Jeerooboowaam bin nìn yāntì Isirayeel yab kɔ́ ikpitinee tabɔbiliŋ ní. 54 U nìn gbāaǹ diwaal Baal nimbiin ki jáam̀-dì. U nìn gbítì ti-Dindaan Isirayeel Nimbɔtiu ŋuul, kii u-baa nín nìn pée ŋá puee ní deedee.