Bibɔtiibi
gbɔmpeepeekaaku
Daafiidi jipɔɔn Adooniyawuu mākaǹ kí fōō dibeel
1
1 Ubɔti Daafiidi nìn púĺ tikpil. Bi nìn bìintí-u satab, ama an kaa nìn tùm̀ u-pu. 2 Niinee ní u-tɔntɔnliibi bí-u yii: «Ti làá nyàab̀ kisapɔmbiki kin kaa nyí uninjee kí tīī ti-baa ubɔti. Kisapɔmbikee làá nīn bí ubɔti cee ki tūǹ ditundi ki tìì-u, ki kpèé-u, ní kí nīn dɔ̀ ki kɔ́l̀-u án nīn tùm̀ u-pu.» 3 Bi nìn nyàab̄ Isirayeel tiŋki kɔkɔn kisapɔmbiki kin ŋān̄ee, ní ki tin ká kisuneembiki Abisaaki ní ki cáań-kì ubɔti cee. 4 Kisapɔmbikee nìn ŋān̄ kunyaaŋŋu an kaa cáá bí lì. Kì nìn bí ubɔti cee ki tūǹ ditundi ki tìì-u ki kpèé-u. Ama ubɔti kaa nìn béè-ua.5 Ŋyunti gbantee, Daafiidi jipɔɔn Adooniyasi un Agiiti nìn màl̄-uee nìn bí ki sòoǹ mbɔtiyaamin yii: «Man di làá fōō dibeel.» U nìn nyàab̄ tɔrɔku ubɔ nì itaamub, ní bininjab imuŋku ili nì saalaa līī u-nyɔkɔpu. 6 U nín bée, dalba dalba u-baa kaa wòon̄-u ki lī yii: «Ba pu ní a ŋáań míǹ?» Kí kūtì muee, u nìn ŋān̄ unaacimpɔɔn ní úǹ di nìn sá un pá Abisaloom boon u-na maaliŋu poonee. 7 Adooniyasi nìn sòon̄ nì ujanjakpil Joowaab, Seeruya jipɔɔn nì usaraaŋakpil Abiyataar, ní bíǹ kíí ki kútì u-pu. 8 Ama usaraaŋakpil Sadooki nì Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuu nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan nì Simeeyii nì Reeyii nì Daafiidi baatandambi kaa nìn kíí ki kútì Adooniyasi pu.
Naatan nì Batiseeba páaǹ Saloomɔn boon
9 Dalbee ní Adooniyasi kūū ipii nì inajaa nì anabil ŋin cáá ŋkpamee ki ŋá saraa <Ditaŋkpal din ŋàtī> ki bí ki pìl̄ Eeni-Roogeelee caŋin. U nìn yíiń ubɔti jipɔmbi u-naalib kɔkɔ nì Juuda nikpaambi bin bí ubɔti tundinee kɔkɔ. 10 Ama waa nìn yíiń Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan nì Beenayawuu nì ubɔti baatandambi nì u-naal Saloomɔn.
11 Niinee ní Naatan cūtìi ká Saloomɔn na Baatiseeba ki bí-u yii: «Sii kaa gbìl̄ yii Agiiti jipɔɔn Adooniyasi kpántì ubɔti ní ti-baa Daafiidi kaa kpáàa nyáaac? 12 Kɔŋkɔnnee, isaŋki in m cáá kí tīī-see sɔ̀, fīī a-ba kí kpáaǹ a-jipɔɔn Saloomɔn mun. 13 Cù kí ká ubɔti Daafiidi kí tùkù-u yii: <Ti-baa ubɔti, sii di kaa pūtì ki pōoǹ man a-tɔntɔnliu yii a-kpátam boonee, m-jipɔɔn Saloomɔn di làá kpántí ubɔti kí kàl̄ a-beejal puɔɔɔ? Kin an gíti dī mana ní Adooniyasi dāa kpántì ubɔti ní?> 14 Ŋyunti ŋun ní a dáá bí ubɔti cee ki bíi sòoǹ nì uee ní man m-ba ḿ kɔ́nní kí nyīī tin a bíi sòoǹee pu ŋŋal.»
15 Niinee, Baatiseeba nín kóò ubɔti cee u-diikun. Ubɔti nìn púĺ tikpil ní kisuneembiki Abiisaagi bí u-cee ki kpèé-u. 16 Baatiseeba nìn tātìi gbāaǹ ubɔti nimbiin ní úǹ bālifì-u yii: «Ba ní a là ní?» 17 Ní Baatiseeba kíí-u yii: «Ti-baa ubɔti, a nìn pūtì ti-Dindaan a-Nimbɔtiu ki pōoǹ man a-tɔntɔnliu ki lī yii: <M-kpátam boonee, a-jipɔɔn Saloomɔn di làá kpántí ubɔti kí kàl̄ m-beejal pu.> 18 Ama kpèè, Adooniyasi kpántì ubɔti ní sii ti-baa ubɔti kaa kpáàa nyí! 19 U kūū inajaa nì anabil ŋin cáá ŋkpamee nì ipii tikpil ki ŋá saraa, ní ki yíiń a-jipɔmbi kɔkɔ ki kpáaǹ usaraaŋakpil Abiyataar nì ujanjakpil Joowaab, ama waa yíiń a-jipɔɔn Saloomɔn. 20 Kɔŋkɔnnee, ti-baa ubɔti, Isirayeel yab kɔkɔ nimbiliŋ kíǹ ki cɔ́ a-pu ki cí un ní a làá lēē ú kpántí ubɔti a-kpátam boonee ní nee. 21 Ti-baa ubɔti, a yaa kaa ŋá míǹ ní ki kpíì ki cūtìi ŋàl̄ a-baabee, bi làá dāá ŋá man nì m-jipɔɔn Saloomɔn kii ti sá binikpitibee ní.»
22 Ŋyunti ŋun Baatiseeba dáá gbíntìi bíi sòoǹ nì ubɔtee ní Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan dūu kɔ́nní. 23 Ní bi tùkū ubɔti yii Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan bāań, ní Naatan nín cá ubɔti cee ki tātìi gbāaǹ u-nimbiin u-yigbeel tūū kitiŋ. 24 Míǹ boonee ní u lī yii: «Ti-baa ubɔti, mimmee sii di lēē yii a-kpátam boonee Adooniyasi ń kpántí ubɔti kí kàl̄ a-beejal puɔɔɔ? 25 Di sá yii u sīntì díǹ Eeni-Roogeel, ki kūū inajaa nì anabil ŋin cáá ŋkpamee nì ipii tikpil ki ŋá saraabi. U yíiń a-jipɔmbi kɔkɔ, ki yíiń bijanjakpilib nì usaraaŋakpil Abiyataar. Bi nì u kpáfì ki bíi jīǹ ki nyù ní bi lì yii: <Ubɔti Adooniyasi ń ká mmaŋfafɔkɔn!> 26 Ama waa yíiń man a-tɔntɔnliuaaa, kaa yíiń usaraaŋakpil Sadookaaa, kaa yíiń Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuuyaaa, kaa yíiń a-jipɔɔn Saloomɔn mun. 27 Mimmee ti-baa ubɔti, sii di lafun lēē míǹ ní kaa kpáàa tùkū timbi a-tɔntɔnliibi tí béé un di làá kpántí ubɔti a-kpátam booneeee?»
Daafiidi lēē Saloomɔn ú fōō u-yil
28 Niinee ní ubɔti Daafiidi bí yii: «Yíiḿmaan-mi Baatiseeba!» U bāańee ní ki yúl̀ ubɔti nimbiin. 29 Niinee ní ubɔti pūtì ki pōoǹ-u yii: «M pūtì ti-Dindaan un bí dimaŋfalin, ki nyántì-mi m-nimbinaamandi kɔkɔ poonee yii, 30 kii m nín nìn pūtì ti-Dindaan Isirayeel Nimbɔtiu ki pōoǹ-si yii: <M-kpátam boonee, a-jipɔɔn Saloomɔn di làá kpántí ubɔti kí kàl̄ m-beejal puee,> díǹ nee gba m làá ŋá míǹ.» 31 Niinee Baatiseeba tātìi gbāaǹ ubɔti nimbiin u-yigbeel tūū kitiŋ ní u lī yii: «Ti-baa ubɔti Daafiidi ń nīn bí dimaŋfalin kí nīn cá jaanjaan!»
32 Míǹ boonee ní ubɔti Daafiidi bí yii: «Yíiḿmaan-mi usaraaŋakpil Sadooki nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan nì Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuu!» Ní bi yíiń-bi ní bíǹ bāań ki síl̀ ubɔti nimbiin. 33 Ní ubɔti bí-bi yii: «Kóom̀maan m-tɔntɔnliibi kɔkɔ kí kpāfì, ní kí dū m-jipɔɔn Saloomɔn kí kàan̄ mama m-ba mambooŋwu pu, kí cáá-u kí sìntī Giiyɔn nyimbuliŋun. 34 Ni yaa bàn̄ niinee, usaraaŋakpil Sadooki nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan ń bàtī ŋkpam kí sìtī u-yil pu kí kàan̄-u ubɔti Isirayeel tiŋki pu. Míǹ boonee ní búń dikantándi ní kí kúuǹ mpɔn kí lì yii: <Ubɔti Saloomɔn ń nīn cáá mmaŋfafɔkɔnd!> 35 Míǹ boonee, ní fàtīí táá-u kí gítiń kitiŋin, ní ú dāá kàl̄ m-beejal pu. Úǹ di làá fōō m-yil kí kpántí ubɔti, di sá yii úǹ ní m kāaǹ ú kpántí Isirayeel nì Juuda ubɔti.» 36 Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuu kíí ubɔti yii: «Án ŋá míǹ! Ti-Dindaan, ti-baa ubɔti Nimbɔtiu di sòon̄ míǹ. 37 Kii ti-Dindaan nín nìn bí sii ti-baa ubɔti cee puee, ú nīn bí Saloomɔn mun cee, ní kí tīī Saloomɔn beel tinyool tin jítiǹ sii ti-baa ubɔti Daafiidi yalee.»
Saloomɔn kpántì ubɔti
(Kpèè 1 Kroo 29.21-25)
38 Usaraaŋakpil Sadooki nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan nì Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuu nì Keereeti nì Peeleeti yab nín cá Saloomɔn cee, ki yōoǹ-u ki kāaǹ ubɔti Daafiidi mambooŋwu pu, ní ki cáá-u ki cūnnì Giiyɔn nyimbuliŋune. 39 Usaraaŋakpil Sadooki nìn yōoǹ ti-Dindaan circir kɔŋkooŋŋun ŋyin, ŋkpam kā ŋu-poon, ní ki bātì ŋkpamee ki sītì Saloomɔn yil pu ki kāaǹ-u tibɔtiil. Niinee ní bi búń dikantándi ní bin kɔkɔ bí niinee kúuǹ mpɔn ki lī yii: «Ubɔti Saloomɔn ń nīn cáá mmaŋfafɔkɔn!» 40 Ní samaa kɔkɔ táá-u ki gítìń kitiŋin. Binib nín nìn bí ki búǹ ŋwulimu ki fàal̀ puee, an nìn bí kii bi-kuŋkuuntii nìn yāntì kitiŋ bíi cìŋkēe ní.
Saloomɔn dū Adooniyasi yìntitam ki pú-u
41 Adooniyasi nì bin kɔkɔ u nìn yíińee nìn jíń tijin ki dóò ní ki gbìl̄ ikuŋkuunti pu. Joowaab úǹ nìn gbìl̄ dikantándi pu gba ní ki bí yii: «Ba pu ní kitiŋin an tùm̀ dàii míǹ?»
42 U bíi sòoǹ míǹ u-nyɔkɔ kaa láá ŋmíl̀ ní usaraaŋakpil Abiyataar jipɔɔn Yoonatan dūu bāań. Ní Adooniyasi bí-u yii: «Kɔ́nní, a sá tinyooldaan ní, báà an ŋá pu, a cáań-ti tibɔmɔntiil ní.» 43 Ní Yoonatan kíí Adooniyasi yii: «An kaa sá míǹ báà fiii! Ti-baa ubɔti Daafiidi dū Saloomɔn ki kāaǹ ubɔti. 44 Ubɔti yāntì usaraaŋakpil Sadooki nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan nì Yeewooyadaa jipɔɔn Beenayawuu nì Keereeti yab nì Peeleeti yab dū-u ki kāaǹ úǹ ubɔti mambooŋwu pu. 45 Usaraaŋakpil Sadooki nì Unimbɔti bɔnaatiliu Naatan bātì ŋkpam ki sītì u-yil pu ki kāaǹ-u ubɔti Giiyɔn nyimbuliŋu caŋin. Míǹ boonee ní samaa kɔkɔ nín gítí kitiŋin nì dipɔɔpindi ní kitiŋin nib kɔkɔ kɔ́ ifaalin. An pu ní ni gbìl̄ kuwoou puee. 46 Saloomɔn jɔ́m̀ ki kāl̀ dibeejal pu gba. 47 Áli gba ubɔti kàliŋkpaambi dɔ́miń ki pàkā ti-baa ubɔti Daafiidi ki lī yii: <Unimbɔti ń yàntī Saloomɔn yindi ń nīn nyìm̀ ki jítiǹ a-yal ní kí tīī u-beel tinyool tin jítiǹ a-yatee.> Niinee ní ubɔti gbāaǹ u-lambaŋki pu, 48 ní ki lī yii: <Tí nyɔ̄ŋkì ti-Dindaan Isirayeel Nimbɔtiu u nín tīī-mi díǹ ubɔ ú kàl̄ m-beejal puee, nì u nín yāntì m-nimbil wál̀ tin bíi jītí neeyee.>»
49 Bin kɔkɔ Adooniyasi nìn yíińee nín gbìl̄ mimmee ní bi-pɔbiliŋ bíil̀, ní báà ŋma yíkìi túĺ u-laŋki. 50 Adooniyasi u-ba mun nìn fāŋkì Saloomɔn ní ki sáǹ ki cūtìi cúú nsaraafan yiŋyif. 51 Ní bi dɔ́miń ki tùkū Saloomɔn yii: «Kpèè, Adooniyasi fāŋkì sii ubɔti Saloomɔn ní ki sáǹ ki cūtìi cúú nsaraafan yiŋyi ki bí yii: <Ubɔti Saloomɔn yaa kaa pūtì ki pōoǹ-mi yii waa làá kpɔ̀-mee, m kpá kí yīkì doo.>» 52 Ní Saloomɔn kíí yii: «U yaa làá nīn sá ubulcinnil, maa làá ŋá-u tiba, ama u yaa cáá tibɔkpitil u-ni, u làá kpú.»
53 Ubɔti Saloomɔn tú binib bi kpákatìń-u nsaraafan pu. U bāańee ní ki gbāaǹ ubɔti Saloomɔn nimbiin. Niinee ní Saloomɔn bí-u yii: «Nín̄ kùǹ a-dumpu!»