Diteetil
gbɔŋku
Tibɔkilkaal
Dikàandi gbɔŋku nín kúntí puee di sá yii, Isirayeel yab bàn̄ kitiŋ kin Unimbɔti pōoǹ kí tīī-bee kpaanyɔkɔ. Diteetil gbɔŋku kun dī Dikàandi gbɔŋkuee poonee, ti làá péé kí ká Mooyiisi nín sòon̄ nì Isirayeel yab puee ŋfunyɔm mita pu (1.1–4.43, 4.44–28.68, 28.69–30.20). Mooyiisi téetì-bi Unimbɔti nín dū u-neeŋkpaandi ki túń atuun ŋin ki tīī-bee. U nì bi ŋá mpèé ní u kpōotì-bi abin imuŋku ili kuteeun. U wúń bi-pu bi-nannanliibi kaa ŋá-bi tiba ní ki dū u-marab nì u-pooŋyi ki tīī-bi. Ama an kaa nìn sá yii tibɔti àá marab bin bi pée nyí ki síiǹ an kā tigbɔn bipeekaabinee ní Mooyiisi nìn bíi bùsī ki tùkù-bi. Mooyiisi nìn sòoǹ nì tininjati ní ki tùkù samaa yii bí téetí ti-Dindaan nín bí deedee puee, kí lēē yii bi nì ti-Dindaan un di lafun sá Unimbɔtee ń ŋá ubaanti. U lī yii: «Pīlifìmaan Isirayeel yab, ti-Dindaan ti-Nimbɔtiu sá ubaanti ní. Á nīn néeń ti-Dindaan a-Nimbɔtiu nì a-pɔbil kɔkɔ nì a-fam kɔkɔ nì a-pɔŋŋu kɔkɔ» (6.4-5, tibɔti gbanti gíti kā Maat 22.37). Tibɔti gbanti di kpántì tin pu Isirayeel yab fookiiu tɔ́kɔ́ee nì ŋwimmeem min bi mèé baabadalee.
Ayil anaa ŋin lúŋkèe poonee, ti kāntí inyɔŋki laŋŋu ŋun bi gíti yíì yii "Mooyiisi laŋŋuee" (ayil 32), nì Mooyiisi nín mēē ki bīiǹ Isirayeel naakɔti saalaa nì tilee pu puee (ayil 33), nì dijandi din sòoǹ bi nín lēē Joosuwa u fōō Mooyiisi yil kí kpòotī Isirayeel yab kí kɔ́ǹ kitiŋ kin Unimbɔti pōoǹ kí tīī-bee puee (ayil 31), nì Mooyiisi kúm bɔti (ayil 34).
Tibɔti tin pu Diteetil gbɔŋku nee tɔ́kɔ́ee di sá "Marab gbɔŋku" kun bi nìn ká kunimbɔtidii kun bí Jeerusaleemee poon ŋyunti ŋun ubɔti Joosiyaasi nìn jíń dibeel Juuda tiŋki puee. An di nìn tútúǹ ubɔtee ní u fātìi fīkitì dinimbɔtinool (2 Bib 22). Ti gíti kāntí kugbɔŋu gbanti nyɔɔbuŋŋi Dipooŋkpikil gbɔnti tikpil poon kii Bibɔtiibi nì Yeereemii gbɔnti poon, ki kpáaǹ Dipoompɔndi Gbɔŋku poon (kpèè Maat 4.4,7,10, Maar 12.32).
A yaa bíi kàaǹ Diteetil gbɔŋku nee díǹ kii bin bi nìn péé péé ki ŋmàn̄-ku ki tīīyee, á béé yii kun tìì mmɔn ŋun unil kamaa nyàab̀ee di sá á nīn yú nì Unimbɔti deedee kí nīn tɔ́ úǹ un sá ufiil ki dāā-ti ki líikée laakin kamaa nì tin kamaa poon ní a yaa bée.