O Yeesu tonkaa mí nì-kenínia pírú ɲun
9
O Yeesu von mí nì-kenínia pírú ɲun á nɔn ho dàńló lè le ɲii ɓa yi,
à ɓa wé kĩ̀kã́náa ɓa cĩ́náwa yi á mún wɛɛ́ráa mu vã́mú lè mí sìíwà.
2 O tonkaa ɓa le ɓa vaa bue le *Dónbeenì bɛ́ɛnì bìo à mún wɛɛ́ ɓa vánvárowà.
3 Bìo kà lé bìo ó o henía nɔn ɓa yi:
«Mi yí ɓua hàrí dɛ̀ɛ à láráa ho wɔ̃hṹ.
O ɓúi yí ɓua bũ̀in-za,
tàá puure,
tàá bè-dínii.
Mi yàá pá yí ɓua wárí.
O ɓúi yí ɓua báká ɓúi à séení hìa ó o zã́.
4 Mi wé vaá làara nùpue na wán,
à wón zĩi lé dìo mi kɛɛní yi fúaa mi léró ho lóhó mu yi.
5 Mi wé vaá zon lóhó na yi,
ká bìa wi ho yi pã́ mi bìo,
ká mi wee lé ho yi,
à mi púaa mi zení khṹnkhũnì kúia bĩ́n.a
Á bṹn ǹ zéení làa bán le ɓa wó khon.»
6 Á ɓa ɓɛ̀n wà dén ɲii so wán á vaá wee hɛ́ɛ bue le Dónbeenì bín-tente,
á mún wee wɛɛ́ ɓa vánvárowà hã lórá lè mí dà-kéní kéní yi.
O Heroode hácírí yáara a Yeesu bìo yi
7 Bṹn bìowa so na wee wé kà ɓúenɓúen ó o *Heroode na ɓa bàrá ho kɔ̃hṹ ɲúhṹ wán ɲá á mu lùnkaa o yilera,
lé bìo ɓa ɓúi wee bío le lé o Zãn Batiisi vèera.
8 Ɓa ɓúi ɓɛ̀n le lé o *Elii bĩnía ɓuara.
Ɓa ɓúi yàá ɓɛ̀n wee bío le mu lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na yáanía nì-kéní lé yìa vèera.
9 Ká a Heroode wón wee bío mí yi:
«O Zãn á ĩnɛ́n ĩ bɛɛre nɔn le ɲii á ɓa kúio ɲúhṹ.
Ó o nìi mu na ɓɛ̀n wee wé bṹn bè-beera so na à ĩ ɲá bìo lée wée coon?»
Ò o wã́a wee cà ò o mi a Yeesu wán konloon.
O Yeesu díinía ɓa nùpua na po muaaseé hònú
10 Bìo ó o Yeesu tonkarowà bĩnía ɓueé dɔ̃n á bìo ɓa wó ɓúenɓúen á ɓa lá fɛɛra nɔn wo yi.
Bṹn mɔ́n ó o fó ɓarɛ́n mí dòn á ɓa khɛ̀ra van lè ho lóhó ɓúi na ɓa le Bɛtesayidaa cɔ̃́n.
11 Á bìo ɓa zã̀amáa zũna mu,
á ɓa bò a mɔ́n.
Ó o Yeesu mɔn ɓa ó o yèrèmáa sã́ ɓa yahó,
á wee bío le Dónbeenì bɛ́ɛnì bìo na ɓa yi.
Á bìa wee cà le lòn-heɓúee ó o mún wɛɛ́ra.
12 Bìo ó o nì-kenínia pírú ɲun mɔn à le wii wee tè,
á ɓa vá ɓueé ɓó a yi à ɓa bía làa wo:
«Bío na ɓa zã̀amáa yi le ɓa lɛ́n va hã ló-zàwa lè hã manawà na sùaráa hen à vaa làa,
à mún yí mu bìo dí.
Lé bìo á hen na wa wi yi á lóhó yí sùaráa yi,
dɛ̀ɛ woon mía hen.»
13 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi:
«Minɛ́n miten na mu bè-dínii ɓa yi.»
Á ɓa bía nɔn wo yi:
«Búurú bi-zàwa bìo hònú làa cezàwa bùaa ɲun mí dòn lé bṹn wi wa cɔ̃́n hen,
tàá fo le wa lɛ́n vaá yà ho dĩ́nló à ɓuee na ɓa nì-kúii na kà yi le?»
14 Lé bìo á ɓa báawa na wi bĩ́n mí dòn mu zoǹ á à yí ho muaaseé hònú síi.
Ó o Yeesu bía nɔn mí nì-kenínia yi:
«Mi sanka ɓa nùpua le ɓa kɛɛní lè mí kuio ho ɓúará-ɲun làa pírú pírú wán.»
15 Á ɓa hĩ́nɔn sankaa ɓa á ɓa ɓúenɓúen karáka.
16 Ó o Yeesu wã́a fó ho búurú bìo hònú lè ɓa cezàwa bùaa ɲun mu á ɓuan ò o hóonía mí yahó yòó dá ho wáayi,
ò o dó le Dónbeenì bárákà mu bìo yi.
Bṹn mɔ́n ó o cɛ̀ɛkaa mu nɔn mí nì-kenínia yi le ɓa dá lè ɓa zã̀amáa.
17 Á ɓa ɓúenɓúen dú sù,
á bìo ká á ɓa khuiira á mu sú hã sàkíwá pírú ɲun.
O Piɛre le o Yeesu lé o Krista
18 Wizonle ɓúi,
ó o Yeesu khɛ̀ra vaá wee fìo,
ò o nì-kenínia wi bĩ́n,
ó o tùara ɓa yi:
«Ɓa nùpua wee bío webio ĩ dã́ní yi?»
19 Á ɓa bía:
«Ɓa ɓúi le fo lé o Zãn Batiisi,
ɓa ɓúi le fo lé o Elii.
Ɓa ɓúi bán ɓɛ̀n le fo lé le Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na yáanía nì-kéní ɓúi na vèera.»
20 Ó o Yeesu bĩnía tùara ɓa yi:
«Ká minɛ́n cɔ̃́n á mi le ĩ lée wée?»
Ó o Piɛre bía:
«Fo lé o *Krista na le Dónbeenì tonkaa.»
21 Ó o bía bìo kà henía nɔn ɓa yi:
«Mi yí vĩ́ vĩ́ bío mu le nùpue ɲí dɛ́.»
22 Ò o pá bĩnía bía nɔn ɓa yi:
«O *Nùpue Za ko ò o lò be.
Ɓa nì-kĩ́a,
lè le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása,
lè ho *làndá bìo zéenílowa á à pĩ́ a.
Ɓa à na a ɓa à ɓúe,
ká hã wizooní tĩn zoǹ ó ò vèe.»
O Yeesu wee bè yi kaka
23 Bṹn mɔ́n ó o yèrèmáa wee bío làa bìa wi bĩ́n ɓúenɓúen:
«Yìa wi ò o bè miì,
à ɓànso khí mí kùrú sĩi bìo wéro yi,
ká a wé lá mí *kùrùwá pĩ̀b lè hã wizooní ɓúenɓúen,
à bèráa miì.
24 O nùpue na wi ò o kã̀ní mí mukãnì,
wón á à vĩ́iní le.
Ká yìa màhã́ tà le mí ì vĩ́iní le ĩnɛ́n bìo yi,
wón á à kã̀ní le.
25 O nùpue lá yú ho dĩ́míɲá bìo ɓúenɓúen ò o khon le mukãnì binbirì yi,
tàá o bìo yáara ɓúenɓúen,
se lé ho cũ̀nú yɛ́n á ɓànso yú?
26 Yìa wee nìyi ĩnɛ́n lè ĩ bíoní bìo yi,
ó o Nùpue Za ɓɛ̀n mún khíi nìyi ɓànso bìo yi ká a khíi bĩnía ɓuara lè mí cùkú beenì,
là a Maá Dónbeenì lè mí wáayi tonkarowà cùkú beenì yi.
27 Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia:
Bìa wi hen tĩ́ahṹ,
á ɓa ɓúi wi yi á máa hí ká ɓa yí mɔn le *Dónbeenì bɛ́ɛnì.»
O Yeesu miníkaa le ɓúee wán
28 Bìo á bṹn ɓúenɓúen bía khĩína,
wizooní bìo hètĩn bṹn mɔ́n ó o fó a Piɛre là a Zãn,
là a Zaaki á yòoraráa le ɓúee wán á wà yòó fìo.
29 Pã̀ahṹ na ó o wee fìo yi,
ó o yahó dĩ̀ndĩ̀n miníkaa,
á sĩ̀-zĩ́nia mún yèrèmáa wee ɲuiíka kũ̀iákũ̀iá.
30-31 Yìo ɓueé tĩ à nùpua nùwã ɲun ɓúi dĩ̀n là a Yeesu ho wáayi cùkú beenì yi á wee tà hã láakáwá làa wo.
*Ɓa lé o Mɔyiize là a *Elii.c
Hã láakáwá na ɓa wee tà lé o Yeesu bìo na ó o ò va ho Zeruzalɛɛmu á vaá hí á à tiíráa ho tonló na ó o ɓuara bìo yi ɲii.
32 Bṹn ɓúenɓúen wee wé ká a Piɛre lè mí ninzàwa dũma kákáká.
Bìo ɓa sĩ̀na á ɓa mɔn o Yeesu cùkú beenì lè ɓa nùpua nùwã ɲun na páanía dĩ̀n làa wo.
33 Pã̀ahṹ na á ɓa nùpua mu le mí ì lɛ́n,
ó o Piɛre wã́a yí zũ bìo o ò bío,
ó o bía nɔn o Yeesu yi:
«Ɲúhṹso,
mu wó se á wa wi hen.
Wà à tá hã bùkú-zàwa bìo tĩn:
Ũnɛ́n dà-kéní,
o Mɔyiize dà-kéní,
o Elii dà-kéní.»
34 Pã̀ahṹ na ó o wee bío yi,
á le dùndúure ɓúi yòó ló lii pon ɓa yi.
Bìo ó o nì-kenínia mɔn bṹn,
á ɓa zã́na.
35 Á mu tãmu ɓúi sã wee ɲí le dùndúure mu yi:
«Yìa kà lé ĩ za na á ĩ mɔn léra.
Mi wé ɲí a cɔ̃́n.»
36 Bṹn tãmu so bío vaa véeníi,
á ɓa le mí ì loń ò o Yeesu dĩ̀n mí dòn.
À lá bṹn ɲii wán á ɓarɛ́n ó o ɓúi yí bía bìo ɓa mɔn yí nɔn nùpue yi hùúu.
O Yeesu wɛɛ́ra a háyónza na ó o cĩ́ná wi yi
37 Mu ɓàn tá na lée tɔ̃n ká ɓa ló le ɓúee wán wee lii,
á ɓa zã̀amáa lée sã́ a Yeesu yahó.
38 Ɓa nì-kúii mu tĩ́ahṹ á nìi ɓúi dĩ̀n dĩ̀n ò o wãamaa yi:
«Nì-kàránlo!
Ĩ wee yanka fo,
loń ĩ za bìo yahó yi;
lé orɛ́n mí dòn lé yìa á ĩ ton kã́ɲaa yi.
39 Cĩ́ná ɓúi wi o yi,
á wee dĩ̀n dĩ̀n fé wo dé,
ò o wé wãama ká a táará,
à ɲinsã-khùankhúa wé lé.
Mu wee wé hĩ́ní o wán túntún.
Hen ká mu hĩ́nɔn o yi à mu bío le mí ì khĩí ká a día sùrɛ̀n lòn nì-hío.
40 Á ũ nì-kenínia á ĩ yàá fèra yú á yankaa le ɓa ɲa a lén wo yi,
ká ɓa màhã́ yí dàńna mu.»
41 Ó o Yeesu bía:
«Mi zuia nùpua ɓɛ̀ntĩ́n yí máa dé mi sĩa le Dónbeenì yi bìo bon,
á mi mún yí máa ɲí hàrí dɛ̀ɛ.
Mi wee leéka le ĩ kɛɛní làa mia á wé è kàrán mia fúuu le?»
Bṹn mɔ́n ó o mún bía là a nìi:
«Ɓua ũ za mu à ũ ɓuen le ĩ loń.»
42 Bìo ó o háyónza vá wà ɓueé sùará a yi,
ó o cĩ́ná mu tĩ́n fó a dó ho tá yi ó o lii wee dá kɛ̀kɛ̀kɛ̀.
Ó o Yeesu kĩ̀kã́a o cĩ́ná mu yi le o lé,
ò o wɛɛ́ra a yàrónza nɔn ɓàn maá yi.
43 Á bìa wi bĩ́n ɓúenɓúen can dĩ̀n le Dónbeenì na dá mu bìo ɓúenɓúen pànká na ɓa mɔn bìo yi.
O Yeesu wee bío mí húmú lè mí vèeró bìo
Bìo ɓa lè mí nì-kéní kéní dĩ̀n wee loń mu bè-beera na ó o Yeesu wó kà,
ó o yèrèmáa wee bío lè mí nì-kenínia:
44 «Hã bíoní na á ĩ ì bío ò na mia á mi ɲí à ɓua mi yiwa:
O *Nùpue Za á ɓa à dé ɓa nùpua níi yi.»
45 Le bíonì mu ó o nì-kenínia yí ɲá ɲúhṹ sese,
le kúará á tun ɓa yi,
lé bṹn nɔn á ɓa yí zũ le ɓàn ya-tente,
á ɓa mún hézã́na mu bĩní tùaró làa wo.
Lée wée po bìa ká?
46 O Yeesu nì-kenínia wee wã̀aní mín yi á à zũńnáa yìa po ɓa ɓúenɓúen.
47 Bìo ó o Yeesu zũna ɓa yilera,
ó o vaá fó a háyónza ɓúi ɓueé bàrá mí nìsã́ní
48 ò o wee bío làa ba:
«Nùpue lée nùpue na ɓuan o háyónza na kà sese ĩnɛ́n bìo yi,
se lé ĩnɛ́n á ɓànso mún ɓuan sese.
Á yìa ɓuan mi se,
se wón mún ɓuan yìa tonkaa Mi sese.
Lé bìo á yìa bìo ɲúhṹ mía mi ɓúenɓúen tĩ́ahṹ wón lé yìa po minɛ́n na ká.»
Yìa yí máa fi làa mia se wón sã̀ mi ɲii
49 Ó o Zãn lá le bíonì ò o bía:
«Ɲúhṹso,
wa mɔn o nìi ɓúi ò o wee ɲa ɓa cĩ́náwa lè ũ yèni,
á wa lá wi wa hè o,
lé bìo ó o mía wa kuure yi.»
50 Ó o Yeesu bía bìo kà nɔn ɓa yi:
«Mi yí hè o,
lé bìo á yìa yí máa fi làa mia se wón làa mia lée dà-kéní.»
Ho Samarii lóhó ɓúi nùpua yí tà a Yeesu bìo
51 Bìo ó o Yeesu léró ho dĩ́míɲá yi pã̀ahṹ wà ɓueé sùará,
ó o hã̀ mí sĩi ò o le mí wã́a à lɛ́n á à va ho Zeruzalɛɛmu.
52 Ó o fèra tonkaa ɓa nùpua á ɓa dú a yahó.
Á ɓa wà vaá zon ho *Samarii lóhó ɓúi yi le mí zoó wíoka le lùe á à ká làa wo.
53 Á ho lóhó mu nùpua pã́ le o máa làa mí wán,
lé bìo ó o vɛɛnì yahó sã́ ho Zeruzalɛɛmu.
54 Bìo ó o Zaaki là a Zãn mɔn mu kà,
á ɓa bía nɔn o Yeesu yi:
«Ɲúhṹso,
fo le wa bío le ho dɔ̃hṹ lé ho wáayi à lii cĩ̀í ɓa ɓúe ɲúhṹ le?»d
55 Ó o Yeesu yèrèmáa khíi zá làa ba.e
56 Bṹn mɔ́n á ɓa wà van ló-veere.
Yìa le mí ì bè o Yeesu bìo
57 Pã̀ahṹ na á ɓa wi ho wɔ̃hṹ wán,
ó o nìi ɓúi vaá ló ɓueé wee bío là a Yeesu:
«Ĩ ì bè foǹ á à varáa hã lùa ɓúenɓúen na á ũ wee va yi.»
58 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi:
«Ɓa cawanwà yú hã kãna wee zo,
á ɓa ɲínzàwa mún yú hã lɛnna.
Ká a *Nùpue Za wón màhã́ yí yú ho lahó na ó o dà à vũń yi.»
59 Ó o Yeesu bĩnía bía làa ɓúi:
«Ɓuee bè miì.»
Á wón bía làa wo:
«Ĩ ì bè foǹ.
Ká ũ màhã́ día le ĩ vaa nùu wàn maá vé.»
60 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi:
«Día le ɓa nì-hía à nùu mí nì-hía,
ká ũnɛ́n vaa bue le Dónbeenì bɛ́ɛnì bìo.»