2 Mazə 17

Uze məni mazə dzəkən ka Izərayel

Ma tə kwa məŋ lə baka piya Akaz mazə ka Zhuda mbə mazə na, mbaʼ məndi pəərəti Uze zəghu Ela ka mazə tsa ka Izərayel. Mbə məlmə Samari niy nza na lə nziy tsa ci. Piya məsliɗə niy mənti na mbə mazə. 2 Kuma gəmgəm na niy məni na kwa kuma Kwa sləkəpə. Nanzə kiy, niy mənita na ci va kuma gəmgəm na nja na mezhizhi ka Izərayelə mənəhu mazə pərɓa ghəshi kaa ngəciw.

3 Sa dza Salmanasar mazə ka Ashiri geʼi lə tsahuti vəghuy, mbaʼ səvəriy lə ka sawji ci ta mbəzə lə kar mazə Uze lə ni ci ka Sawji. Mbaʼ məndi mbashi kar Uze. Dza Uze ka tsəhanci ghən njasa səəkə piya kaa mazə ka Ashiri. 4 Kwa kuma juw na, mbaʼ Uze pəhəti kumaa dzəkən, mbaʼ ghunashi mbəzli ta ɗuw kəəti va Su mazə ka Ezhiptə, mbaʼ zlay tsəhə ghən kaa mazə ka Ashiri. Mbaʼ mazə tsa va fəti ghən ta kuma pəhəti Uze mazə ka Izərayel vaa dzəkən. Dza na mbaʼ dzaa kəsəti Uze, mbaʼ kalaghwa kwa fərshəna. 5 Liy hum ki na, mbaʼ dzaa pəslakən kən mbəzli tə hiɗi ka Izərayel gwanashi. Piya mahəkanə mənti mbə dzəghə zləghu məlmə Samari. 6 Ma tə kwa məsleɗa piya Uze mbə mazə na, mbaʼ mazə ka Ashiri zləghuhu məlmə Samari. Dza na mbaʼ kasanti ka Izərayel dzəti hiɗi ka Ashiri. Mbaʼ ɓanavəshi pi ta nziy ghəshi mbə məlmə Hala, mbaʼ dziy miy həl Habur tə hiɗi Guzaŋ, mbaʼ mbə məlməhi ka Medi.

Sa wa na fambə Kwa sləkəpə ka Izərayel mbə dəvə ka mbəzə shia?

7 Tə wa mənishi shi va tsəgha lə ka Izərayeliy, tə sa nza na mbaʼ ghəshi mənti kuma jikir na kaa Kwa sləkəpə, Hiyala shi. Ghənzə mbəlantishi na mbə dəvə Farawaŋ mazə ka Ezhiptə, mbaʼ ɓəkəvərishi mbə hiɗi ci. Sa dza ghəshiy, ka tsəfəku kwa kuma nihuti hiyalahi. 8 Dza ghəshi diɓa, tap ghəshi dzashiy dzəmbə nuw kuma jiji mbəzliy niy tahanti Kwa sləkəpə va tə hiɗi shi mbaʼ ɓanavəshi kaa ngəshi ghəshi ka Izərayel. Zhini ka nuw nihuti kuemeriy niy pəhəti mezher ka Izərayel kala kamaa kuma gəzanakəshi Kwa sləkəpə. 9 Sa dza ghəshi diɓa na, ka məməni shiy təɓanta ma kaa Kwa sləkəpə Hiyala shi dzar tə mbə tə mbə. Gumaʼ gumaʼ ghəshi gumati pihi ta ta hiyalahi dzar ti shi, dzar mbə məlməhi shi gwanashi. Ya tə pi tsa ɗal tsa ka mbəzliy ndəghu məlməə nziy ti, ya mbə məlmə ngaghwa məndi kwa kələmiy, a ghəshi niy ngəngiy pihi va. 10 Dza ghəshi diɓay, gəraŋ gəraŋ gəraŋ ghəshi gagariy hərezli lə shighu ka məjəʼa hiyala har məndi vaa Akera dzar mə ghən hum pihi biti biti ni gwanashi, mbaʼ dzar ta fəhi ghuvə ghuvə ni. 11 Ka ghəshiy dza na, ka ndi shiy zən nja ʼurdi dzar tə pihi gwanashi ni va gugumati ghəshi ta ta hiyalahi ti shi, njasa niy məni mbəzli tahanti Kwa sləkəpə va tə hiɗi va ta nziy ghəshi ti shi, ghəshi ka Izərayel. Dalalashi niy məmənəhu ghəshi shi gəmgəm ni, mbaʼ nəfə tsa kwa sləkəpə niy satiy və shi. 12 Ya tsəgha niy makətishi Kwa sləkəpə va tsəfəku kwa kuma hiyalahiy kamaa Hiyala kataŋ nay, mbə tsəfəku niy nza ghəshi kwa kuma hiyalahi va.

13 Sa niy məni ka Izərayel lə ka Zhuda gəla shi tsəgha ni vay, war mbə naɓəshi niy nza Kwa sləkəpə lə miy tsa ka gəzə kuma nzə gwanashi, mbaʼ lə miy tsa nihuti mbəzli ka naa gəzanshi kuma nja kwa shiw gwanashi. Ma kə niy ni kaa ngəshiy: «Zlatam məni kuma məni ghuy na jikir na a ghuy nuw kuma pəhətəŋuye lə kuma gəzaŋuye məni nzə, geʼgeʼ lə kumaa niy pəhanatishee ka jijihiŋuy, mbaʼee gəzaŋuy nuw nzə lə miy tsa ka slənee, mbəzliy gəzə kumee kaa mbəzli,» kə niy ni kaa ngəshi. 14 Ma ghəshi na shi ki na, kala zləɓa ma kuma gəzanshi mbəzli va va ghəshi. War ə ghəshiy zhini ghən njasa niy zhini jijihishi va, kala ɗi ma ɓə nəfə tsa shi kaa Kwa sləkəpə Hiyala shi. 15 Mbərəkə ghəshi zlata nuw kuma pəhanatishi na kaa jijihishi, mbaʼ ghəshi sawanti sla kiri tsaa niy slati na lə jihihishi va, mbaʼ ghəshi dzəghwashi kən kumaa niy gəzanakəshi na. Dza ghəshi ka dzashi ta nuw hiyalahi gəmgəm ni. Va tsəgha zhəghəshi ghəshi gəmgəmshi kuraku. Sa dza ghəshi diɓa na, ka məni kuma ka hulfəhi mbəzliy niy nza dzar vəgha shiy məni. A Kwa sləkəpə niy makətishi va məni kuma va ngar ki. 16 Dza ghəshi tərəɗ ghəshi zhəghanavə hum kaa kumaa niy gəzanshi Hiyala shi Kwa sləkəpə nuw nzə, mbaʼ ghəshi vasəvə pa shiy nja məcerihi bakə ta nza ghəshi ka hiyalahi shi, laʼ ghəshi liy tsəm ka məjəʼa hiyalaa mali har məndi vaa Akera, dza ghəshi diɓa ka tsəfəku kwa kuma shiy dziy tə ghumə gwanashi, ka nuw hiyala har məndi vaa Baal. 17 Dza ghəshi diɓa ka bəku ghehi shi lə ndərazhiy zhər shi, ka ndindishi kaa hiyalahi va, ka nganga zləra, ka dza ta nighə shiy, gwaʼ gwaʼa ghəshi ɓanavə ghən tsa shi kaa məni kuma gəmgəm na kwa kuma Kwa sləkəpə. Mbaʼ ghəshi ɓanakati nəfə tsa nzə tsəgha ki. 18 Sa satiy nəfə tsa Kwa sləkəpə dalalay dzəkən ka Izərayel va shi va ki na, mbaʼ katantishi kwa kuma nzə. Kwataka mbəzli mbə takə tsa Zhuda na shiy niy zlashi na gwaʼa tsəgha.

19 Dzəghwa ka Zhuda ya ghəshiy, kala nuw ma kuma gəzanakəshi Kwa sləkəpə Hiyala shi ghəshi, mbaʼ ghəshi dzashiy dzəmbə nuw kumaa niy məni mbəzli tə hiɗi ka Izərayel va. 20 Dza kwa sləkəpə ki, mbaʼ ndəghanti jijihiy Zhakubə tsa har məndi vaa Izərayel gwanashi. Ɗi na gəziy, mbəzli tə hiɗi ka Zhuda lə ni tə hiɗi ka Izərayel gwanashi. Dza na mbaʼ zhəghətishi ka ka daw bərci, mbaʼ zlashi ta nza ghəshi tə dəvə hulfə mbəzli ka zləghu, kərkəva tsa kuma shi ki na, mbaʼ ndəghantishi kərakə li.

21 Ghala vəghu tsaa niy slikuvəri Kwa sləkəpə va hiɗiy niy sləkə Davitə, mbaʼ ɓanti ka Izərayel mbə dəvə mbəzli kwa miy dəgha ciy, Zherubuwam zəghu Nebat niy pəərəti ka Izərayel ka mazə tsaa sləkəshi. Dza Zherubuwam mbaʼ ngəɗiti ka Izərayel ta zhəghanavə hum ghəshi kaa Kwa sləkəpə, mbaʼ fambəshi mbə məni kuma jikir na təruŋ. 22 Sa dza ka Izərayel ghalaɓa ki na, ka nuw lə məni kuma jikir na va niy məni Zherubuwam gwanata, kala ɗi ma zlata ghəshi. 23 Dza Kwa sləkəpə ki, mbaʼ ɓantishi kwa kuma nzə njasa niy gəzəkə na va lə miy tsa ka sləni nzə, ka gəzə kuma Hiyala gwanashi. Va tsəgha tahanti məndi ka Izərayel kərakə lə hiɗi shi, ta nza ghəshi tə hiɗi ka Ashiri paʼa va ndatsə.

Məndi mbarati nihuti hulfəhi mbəzli dzəti hiɗi ka Samari

24 Dzəghwa mazə ka Ashiri mbaʼ ɓəkə mbəzli mbə məlmə Babilunə, lə mbə məlmə Kutə, mbaʼ mbə məlmə Awa, mbaʼ mbə məlmə Hamat, mbaʼ mbə məlmə Safarəwayim, mbaʼ fəfiyshi dzar mbə məlməhi tə hiɗi Samari kwa pi tsa ka Izərayel ɓanti na va tə hiɗi va. Dza mbəzli va ki, mbaʼ ghəshi mbərəhu hiɗi Samari ka shishi, mbaʼ ghəshi nzənziyshi dzar mbə məlməhi tə hiɗi va. 25 Ma ghəshiy gha nziy tə hiɗi va na, kala fə ma shəndəkə ghəshiy dzəti Kwa sləkəpə. Dza Kwa sləkəpə mbaʼ ghunashi zhəlhi ti shi, war ə zhəlhi vaa bekushi. 26 Dzəghwa, mbaʼ məndi dzaa gəzanci kaa mazə ka Ashiri: «Hulfəhi mbəzli ɓəkə gha va ta nziy ghəshi mbə məlməhi tə hiɗi ka Samariy, sənay ghəshi njasa ka məndiy nuw hiyala tə hiɗi vaw. A hiyala va ghunambə zhəlhi mbə shi, war ə zhəlhi vaa bəkushi, sa nza na kala sənay ma ghəshi njasa ka məndiy nuw hiyala va,» kə məndi kaa ngəci. 27 Ma kə mazə ka Shiri kaa mbəzli ki na: «Mbalam zhinikəm ndə kutiŋ mbə ka ta Hiyala ɓanti ghuy va tə hiɗi va, a ghəci zhikə ta nziy ti shi, nza ghəci ɓananshi njasa ka məndiy nuw hiyala tə hiɗi va kaa ngəshi,» kə. 28 Dzəghwa ndə kutiŋ mbə ka ta Hiyalaa niy ɓanti məndi va tə hiɗi Samari ki, mbaʼ zhikəə nziyiy mbə məlmə Betel. Dza na ka ɓananshi njasa ka məndiy nuw Kwa sləkəpə.

29 Ya tsəgha nzə kiy, ya nama hulfə mbə shi na, aa niy mənivə na nzə hiyala, mbaʼ dzaa fiy dzar mbə cekeriy niy ngangati ka Samari va tə pihiy niy gugumati ghəshi va ta ta hiyalahi ti shi. Tsəgha tsəgha niy məməni hulfəhi va dzar mbə məlməhi niy nza ghəshi lə nziy tsa shi. 30 Mbəzliy səəkə mbə məlmə Babiluniy, pa hiyala har məndi vaa Sukut-Benut niy mənti ghəshi. Mbəzliy səəkə mbə məlmə Kutə na, mbaʼ ghəshi mənti pa hiyala har məndi vaa Nergal. Ma mbəzliy səəkə mbə məlmə Hamat na, mbaʼ ni va mənti pa hiyala har məndiy vaa Ashima. 31 Mbəzliy səəkə mbə məlmə Awa na, mbaʼ ghəshi mənti pahi kar hiyalahi har məndi vaa Nibaz ghəshi lə Tartak. Mbəzliy səəkə mbə məlmə Safarəwayimiy, war ghulashi niy nza ghəshi mbə bəku ndərazhi shi ka ndindishi shi kaa hiyalahi shi va har məndiy Adramelek mbaʼ Anamalek. 32 Sa nza na mbə nuw Kwa sləkəpə ghəshi diɓa ki na, dza ghəshi mbaʼ ghəshi titivə ka ta Hiyala dzar mbə jipə shi ta ghəranshi sləni dzar tə pihi gugumati məndi va ta ta hiyalahi. 33 Kala nuw kwa sləkəpə, kala zhiniy ghəranshi sləni kaa hiyalahi shi va niy nza ghəshi, ka nuw lə kuma jiji tə hiɗi shi va səəkə ghəshi.

34 Ya paʼ ndatsiy war ghulashi na ndərazhi shi mbə nuw kuma jiji kwataŋa va, ka nuw Kwa sləkəpə ghəshiw. Ya tsəgha nzə kiy, ka məni kuma ghəshi njasa gəzəkə na shi va kuma jijuw, ka nuw kwal tsa nzə ghəshiw. Zhini diɓay, ka nuw kumaa niy pəhəti Kwa sləkəpə va kaa jijihiy Zhakubə tsa fanati na va slən Izərayel ghəshiw, ka məni kumaa niy gəzanakə na məni nzə ghəshiw. 35 A kwa sləkəpə niy slati kiri lə jijihiy Zhakubə. Ma kə niy ni kaa ngəshiy: «Əntaa ghuy nuw nihuti hiyalahi ma, əntaa ghuy tsəfəku kwa kuma shi ma, əntaa ghuy ghəranshi sləni ma, əntaa ghuy slaslanshi shiy ma. 36 Yən kutira yən Kwa sləkəpə pə ghuy dzaa nuw. Yən ɓəkəvəriŋuy na mbə hiɗi ka Ezhiptə lə bərcee va təruŋ ni, sa kafate dəve. Kwa kumee kutira pə ghuy dzaa tsəfəku, kaa ngəra kutira pə ghuy dzaa slasla shiy. 37 Njasa səəkə vəciy, fə tə ghuy ghən ta kuma pəhətee va, ka məni kuma njasa gəzaŋuy ya məni nzə, ka ndəghu ghən tsa ghuy va məni shi makətəŋuy ya, ka nuw kuma ɓanavəŋuy ya, njasa tsaslitəŋuy ya gwanata. Əntaa ghuy nuw nihuti hiyalahi ma. 38 Əntaa ghuy za ghən ta sla kiri tsa slatee tsa lə ghuy, ka dzaŋuy ta nu nihuti hiyalahi ma. 39 Yən Hiyala ghuy Kwa sləkəpə pə ghuy dzaa nuw. Yən na saa dzaa mbəlantəŋuy mbə dəvə ka mbəzə ghuy gwanashi,» kə Kwa sləkəpə niy ni kaa jijihiy Zhakubə.

40 Ma mbəzli va na shi ki na, kala zləɓa ma fa kuma Kwa sləkəpə va ghəshi, war ə ghəshiy nuw lə məni kuma jiji shi va kwataŋa. 41 Ava tsəgha niy məni hulfəhi mbəzli ɓəkə məndi vaa dzəti hiɗi ka Samari: Kala nuw Kwa sləkəpə, kala zhiniy ghəra sləni kaa hiyalahi shi niy nza ghəshi. Njasa niy məni jijihishi vay, tsəgha niy məni ghəshi, tsəgha ndərazhi shi zhiniy məni, tsəgha ndərazhi ndərazhi shi, ka sar paʼ va vəghu tsa ndatsə.