Sɑlomɔɔn sinɑ kpɑɑrun bɑnɑ
7
1 Sɑlomɔɔ u win tiin sinɑ kpɑɑru bɑnɑwɑ wɔ̃ɔ wɔkurɑ itɑ u sere tu kpɑ. 2 Dii te bɑ sokumɔ Libɑnin dɑ̃ɑ sɔ̃ɔ terɑ u gbiɑ u bɑnɑ. Ten dɛ̃ɛbu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu wunɔbu (100), ten yɑsum mɑɑ gɔm soonu weerɑɑkuru, ten gunum mɑɑ gɔm soonu tɛnɑ. Dɑ̃ɑ geɑ ye bɑ mɔ̀ sɛdurun bĩinɑ bɑ girɑ sĩɑ nnɛ. Yen biru, yerɑ bɑ mɑɑ kɑ dɑ̃ɑ dumi kuɑ bɑ sɔndi dɑ̃ɑ bĩi nin wɔllɔ. 3 Mɑ bɑ dɑɑsi kuɑ kɑ sɛdurun dɑ̃ɑ, bɑ sɔndi dɑ̃ɑ dumi yin wɔllɔ. Yin geerɑ sɑ̃ɑwɑ weeru kɑ nɔɔbu. Mɑ bɑ ye bɔnu kuɑ sĩɑ itɑ. Sĩɑ yen bɑɑyere yɑ mɔwɑ dɑ̃ɑ wɔkurɑ nɔɔbu. 4 Bɑ dii ten goo bɑkɑnɔ fɛnɛntibɑ doke sĩɑ itɑ itɑ, bɑ nɔɔ kisinɛ. 5 Fɛnɛnti be, kɑ ben kɑdirin goonu nnɛ yɑ yɑsum nɛwɑ kpuro. Mɑ yi nɔɔ kisinɛ.
6 Mɑ u mɑɑ dii ten wuswɑɑɔ kɔbɛ kuɑ kɑ gberebɑ. Yen dɛ̃ɛbu bu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu weerɑɑkuru, yen yɑsum mɑɑ gɔm soonu tɛnɑ. Mɑ u mɑɑ gɑɑ kuɑ yen wuswɑɑɔ kɑ gberebɑ.
7 Mɑ u mɑɑ siri gbɑburu bɑnɑ u sɛdurun dɑ̃ɑ bɛsi tɛriɑ ten temɔ kɑ ten dɑɑsiɔ.
8 Yen biru bɑ mɑɑ win tiin diru bɑnɑ nge mɛ bɑ dii te bɑ mɔ̀ Libɑnin dɑ̃ɑ sɔ̃ɔ bɑnɑ. Bɑ tu bɑnɑwɑ dii ten biruɔ.
Mɑ u mɑɑ Egibitin sunɔn bii wi u sue kurɔ bɑniɑ mɛ.
9 Bɑ diɑ ye kpuro bɑnɑwɑ kɑ kpee burɑnu ni bɑ bɔɔrɑ kɑ sii nge mɛ n weenɛ nu n dɛ̃ɛbu nɛ. Nin goonu kpurowɑ bɑ dɑ̃kɑ bɑ sere kɑ nu bɑnɑ ye kuɑ. Kpee niyɑ bɑ kɑ diɑ ye kpuro bɑnɑ sɑɑ yen kpɛɛkpɛɛkun di sere kɑ wɔllɔ. Niyɑ bɑ mɑɑ kɑ sinɑ kpɑɑ ten ɑgbɑrɑ bɑnɑ. 10 Kpee bɑkɑnɑ bɑ kɑ kpɛɛkpɛɛku ge kuɑ. Nin gɑnu nu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu wɔkuru, gɑnu mɑɑ gɔm soonu nɔɔbɑ itɑ. 11 Kpɛɛkpɛɛku gen wɔllɔwɑ bɑ kpee burɑ ni sɔndi kɑ sɛdurun dɑ̃ɑ bĩinu. 12 Kpee nin itɑ itɑwɑ bɑ sɔnnɑ bɑ kɑ ɑgbɑrɑ ye kuɑ. Yen biru mɑ bɑ sɛdurun dɑ̃ɑ bĩi ni yɔ̃rɑsiɑ yen wɔllɔ bɑ kɑ ye sikerenɑ nge mɛ bɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerun ɑgbɑrɑ kuɑ kɑ nge mɛ bɑ win sinɑ kpɑɑrun kɔbɛ kuɑ.
Hirɑmun sɔmburu
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 2:12-13)
13-14 Durɔ goo wɑ̃ɑ Tiriɔ wi bɑ mɔ̀ Hirɑmu. Hirɑmu wi, u sɑ̃ɑwɑ gɔmini goon bii Nɛfitɑlin bweseru sɔɔ. Adɑmɑ win tundo u sɑ̃ɑ Tirigii. Mɑ u sɑ̃ɑ seko. Hirɑmu wi, u bwisi kɑ lɑɑkɑri mɔ gem gem. U mɑɑ sii gɑndun sɔmburu yɛ̃. Yen sɔ̃nɑ sinɑ boko Sɑlomɔɔ u nùn sokusiɑ u kɑ nùn sii gɑndun sɔm bwese bwesekɑ kuɑ. Ye u tunumɑ mɑ u nùn sɔmɑ ye kpuro kuɑ.
Gbere sii gɑndugii
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 3:15-17)
15 U gbere yiru kuɑ kɑ sii gɑndu. Yen bɑɑyeren dɛ̃ɛbu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu yɛndu yiru sɑri. Yen bɔɔrum mɑɑ gɔm soonu wɔkurɑ yiru. 16 Mɑ u yen bɑɑyere furɔ kuɑ kɑ sii gɑndu. Furɔ gen bɑɑgeren gunum mu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu nɔɔbu. 17 U furɔ gen bɑɑgeren wɔllɔ sii yɑ̃ki tɑrɑ nɔɔbɑ yiru yiru. Mɑ u yi kuɑ nge yɔni. 18-20 Mɑ u dɑ̃ɑ mɑrum weenɑsim kuɑ sĩɑ yiru, u kɑ yɔni yin bɑɑyere sikerenɑ. Yen geerɑ sɑ̃ɑwɑ goobu (200). Mɑ bɑ nɔɔ bɔkɑ kuɑ yɔni yin wɔllɔ, bɑ kɑ sikerenɑ. Bɑ mɑɑ furɔsu gɑsu sɔndi nɔɔ bɔkɑ yen wɔllɔ, sìn gunum mɑɑ sɑ̃ɑ gɔm soonu nnɛ. Mɑ bɑ su biibiin weenɑsii dokeɑ. 21 Mɑ u dɑ u gbere yi doke Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerun duu yerun wuswɑɑɔ. Ye u yi nɔm geuɔ, yerɑ u yĩsiru kɑ̃ Yɑkini, yen tubusiɑnɑ Gusunɔ u rɑ tɑ̃sisie. Ye yɑ mɑɑ wɑ̃ɑ nɔm dwɑru giɑ, yerɑ u mɑɑ yĩsiru kɑ̃, Boɑsi, yen tubusiɑnɑ Gusunɔ u dɑm mɔ.
22 Nge mɛyɑ bɑ kɑ gbere yiru yen sɔmɑ wiru go.
Boo sii gɑnduguu mi
bɑ ko n dɑ sɑ̃ɑrun nim doke
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 4:2-5)
23 Hirɑmu u boo kuɑ, kɑ sii gɑndu. Gɑ sɑ̃ɑwɑ bwɛɛrɛkɛ. Gen yɑsum mu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu wɔkuru. Gen gunum mɑɑ sɑ̃ɑ gɔm soonu nɔɔbu. Mɑ gen kɛkɛrɑ sɑ̃ɑ gɔm soonu tɛnɑ. 24 Mɑ gen nɔɔn temɔ dɑ̃ɑ mɑrum gɑm weenɑsim mu wɑ̃ɑ sĩɑ yiru, sĩɑ bɑɑyeren gɔm soo teeru sɔɔ wɔku wɔkubu. Bɑ ye kpuro wisiwɑ kɑ sii gɑndu. 25 Mɑ bɑ boo sii gɑnduguu ge sɔndi kɛtɛn bwɑ̃ɑrokunu wɔkurɑ yirun wɔllɔ. Yen itɑ yɑ sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm geu giɑ mɛɛrɑ. Mɑ itɑ yɑ mɛɛrɑ sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru giɑ, itɑ yeni yɑ mɛɛrɑ sɔ̃ɔ yɑri yeru giɑ. Mɑ itɑ ye yɑ mɑɑ tie yɑ mɛɛrɑ sɔ̃ɔ duu yeru giɑ. Mɑ yi kpuro yi koru kisinɛ boo gen temɔ. 26 Bɑ gen nɔɔ kuɑwɑ nge nɔrɑn nɔɔ gɑ kɑ biibii ye yɑ nɔɔ kusie weenɛ. Nɔɔ gen sinum mu kɑ nɔm tɑrɑru yɑsum nɛ. Boo ge, gɑ koo kpĩ gu ditiri nɔrɔbun subɑ wɛnɛn (80.000) nim mwɑ.
Boo gen yɔ̃rɑtii
27 Mɑ u boo ge yɔ̃rɑtii wɔkuru kuɑ kɑ sii gɑndu. Yin bɑɑyeren goonu nnɛ yɑ yɑsum nɛwɑ. Mu sɑ̃ɑwɑ gɔm soonu nnɛ nnɛ. Mɑ yin dɛ̃ɛbu mɑɑ sɑ̃ɑ gɔm soonu itɑ itɑ. 28 Wee nge mɛ Hirɑmu u yɔ̃rɑtii yi koosinɑ. U ginɑ yen bɑɑyere kɑdiri kuɑ kɑ sii gɑndun dɛki nnɛ, ye bɑ swɛɛnɑ kɑ sii gɑndun bɛsi. Yen biru u sii gɑndu kuɑ fɛfɛrɛfɛ u wɑsi wɑsi. 29 Sii fɛfɛrɛfɛ ye sɔɔrɑ u gbee sinɑnsu kɑ kɛtɛbɑ kɑ wɔllun kɔ̃sobun weenɑsibu kuɑ. Mɑ u kɑdiri yen temɔ kɑ yen wɔllɔ burɑru gɑru kuɑ tɑ sɑ̃ɑre. 30 Yɔ̃rɑtiɑ yen bɑɑyere, uruu nnɛwɑ yɑ mɔ. Bɑ ye kuɑwɑ kɑ sii gɑndu. Mɑ bɑ yen bɑɑyere ɑkisi bɔrɑ kuɑ kɑ sii gɑndu bɑ sɔre kɑdiri yen nɑɑsu nnɛ sɔɔ. Mɑ burɑ ni nu sɑ̃ɑre mi, nu nɑɑ si wukiri. Kɑdiri ye, kɑ yen nɑɑ si, yɑ sɑ̃ɑwɑ sii bɔri tiɑ. 31 Bɑ yɔ̃rɑtiɑ yen bɑɑyeren wɔllɔ nɔɔ gɑgu seeyɑ bwɛrɛrɛ. Gen dukum mu sɑ̃ɑwɑ gɔm soo teeru, mɑ gen yɑsum mu sɑ̃ɑ gɔm soo teeru kɑ bɔnu. Miyɑ bɑ koo boo ge sɔndi. Sii fɛfɛrɛfɛ si bɑ wɑsi yɔ̃rɑtii yin kɑdiri sɔɔ mi, goonu nnɛwɑ su mɔ. Nin dɛ̃ɛbu kɑ yɑsum n nɛwɑ. Sin wɔllɔwɑ bɑ burɑru koosi. 32 Boo gen uruu nnɛ ye, yɑ wɑ̃ɑwɑ kɑdiri yen temɔ. Mɑ uruu ben ɑkisi bɔri yi gbinnɛ kɑdiri yen nɑɑsu nnɛ sɔɔ. Uruu yen bɑɑyeren gunum mu sɑ̃ɑwɑ gɔm soo teeru kɑ bɔnu. 33 Bɑ yen nɑɑ si kuɑwɑ nge tɑbu kɛkɛgisu. Sin ɑkisi bɔrɑ kɑ yen mɔyo, kɑ yen uruu kɑ ɛrɛyɔ̃bɑ, bɑ ye kpuro kuɑwɑ kɑ sii gɑndu te bɑ yɑniɑ. 34 Yɔ̃rɑtii yin gooru bɑɑtere tɑ gɑbɑtiɑ mɔwɑ. Yɔ̃rɑtiɑ bɑɑyere kɑ yen gɑbɑtiɑ ye, yɑ sɑ̃ɑwɑ sii bɔri tiɑ. 35 Nɔɔ ge bɑ seeyɑ mi, bɑ gen wɔllɔ burɑru kuɑ gɔm soorun bɔnu. Yɔ̃rɑtiɑ bɑɑyere kɑ yen sii fɛfɛrɛfɛ kɑ yen gɑbɑtiɑ, yɑ sɑ̃ɑwɑ sii bɔri tiɑ. 36 Gɑbɑtii yi kɑ yin sii fɛfɛrɛfɛ si sɔɔ, bɑ wɔllun kɔ̃sobu kɑ gbee sinɑnsu kɑ kpɑkpɑ wurusun weenɑsisu kuɑ mi ɑyerɑ tie. Yen biruwɑ bɑ mɑɑ burɑru gɑru kuɑ bɑ kɑ sikerenɑ. 37 Nge mɛyɑ bɑ kɑ yɔ̃rɑtii wɔku te kuɑ kɑ sii bwese teeru te bɑ yɑniɑ. Yi kpuro yi weenɛwɑ mɑ yi kpɑ̃ɑru nɛ.
38 Mɑ u mɑɑ boosu gɑsu kuɑ wɔkuru kɑ sii gɑndu. Gen bɑɑgere gɑ koo litiri nɔrɔbu kɑ nɑtɑn (1.600) nim mwɑ. Mɑ gen bɑɑgeren gunum mu sɑ̃ɑ gɔm soonu nnɛ. Siyɑ u koo sɔndi yɔ̃rɑtii yin wɔllɔ. 39 U yɔ̃rɑtiɑ yen nɔɔbu doke dii ten sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru giɑ, mɑ u mɑɑ nɔɔbu yeni doke ten sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm geu giɑ. Mɑ u boo bɔkɔ ge yi dii ten gɔmburɔ sɔ̃ɔ yɑri yerɔ, Nɛgɛbun berɑ giɑ.
Sɑ̃ɑ yerun dendi yɑ̃nu
(I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri II, 4:7-5:1)
40 Mɑ Hirɑmu u torom gurɑtii kuɑ, kɑ kɑɑtonu kɑ gbɛ̃ɛ ni bɑ ko n dɑ kɑ yɛm yɛ̃ke. Nge mɛyɑ u kɑ dendi yɑ̃ɑ ni kpuro kuɑ u wiru go, ni Sɑlomɔɔ u nùn yiire u ko Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yee ten sɔ̃. 41 Ye u kuɑ mi, yerɑ
gbere sii gɑndugii yiru kɑ yin furɔsu yiru,
kɑ mɑɑ yin furɔsu gɑsu, si bɑ kuɑ bwɛɛrɛkɛ,
kɑ yin sii yɑ̃ki, yi bɑ tɑrɑ nge yɔni,
42 kɑ sere dɑ̃ɑ mɑrum weenɑsim nɛɛru (400),
ye bɑ kuɑ nge burɑru bɑ kɑ yɔni yi sikerenɑ,
43 kɑ yɔ̃rɑtii wɔkuru kɑ boosu wɔkuru,
44 kɑ mɑɑ boo bɔkɔ,
kɑ kɛtɛn bwɑ̃ɑrokunu wɔkurɑ yiru yèn wɔllɔ bɑ boo ge sɔndi,
45 kɑ torom gurɑtii kɑ kɑɑtonu,
kɑ gbɛ̃ɑ ye bɑ rɑ kɑ yɑ̃ku yɛm yɛ̃ke.Sɑ̃ɑ yee ten dendi yɑ̃ɑ ni Sɑlomɔɔ u Hirɑmu yiire u ko, u nu kuɑwɑ kɑ sii gɑndu, mɑ u nu wɔriɑsiɑ. 46 Sinɑ boko Sɑlomɔɔ u derɑ bɑ dendi yɑ̃ɑ ni kpuro sekɑwɑ Yuudɛnin wɔwɑɔ, Sukɔtu kɑ Sɑɑtɑnin bɑɑ sɔɔ. 47 Yen biru, u derɑ bɑ dendi yɑ̃ɑ ni kpuro gurɑ bɑ kɑ dɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ. Dendi yɑ̃ɑ ni, nu dɑbi sere bɑ ǹ mɑm kɑsu bu nin bunum geeru giɑ.
48 Dendi yɑ̃ɑ ni Sɑlomɔɔ u derɑ bɑ kuɑ kɑ wurɑ, niyɑ
kpɑkoro tèn wɔllɔ bɑ rɑ turɑre dɔ̃ɔ doke
kɑ tɑbulu mi bɑ rɑ pɛ̃ɛ yi ye bɑ kɑ Gusunɔ nɑɑwɑ,
49 kɑ dɑbu wɔkuru ni bɑ yi dii te tɑ dɛɛre gem gem kɔnnɔn deedeerɔ, nɔɔbu nɔm geu giɑ, nɔɔbu yeni mɑɑ nɔm dwɑru giɑ,
kɑ nin fitilɑnu, kɑ nin bɑkusu kɑ sere nin biibiin weenɑsii,
50 kɑ gbɛ̃ɑ, kɑ wobɑ kɑ nɔri, kɑ gbɛ̃ɛ yorukunu, kɑ dɔ̃ɔ gurɑtii,
kɑ dii te tɑ dɛɛre gem gem gɑmbobɑn sɔretii. Kɑ sere mɑɑ gɑmbo ni nu tien sɔretii.
51 Ye bɑ sɑ̃ɑ yee ten sɔmburu kpuro kpɑ, yerɑ sinɑ boko Sɑlomɔɔ u sii geesu kɑ wurɑ kɑ yɑ̃nu gɑnu yɑrɑmɑ ni win tundo Dɑfidi u rɑɑ gɔsɑ u yi Yinni Gusunɔn sɔ̃. Mɑ u ye kpuro yi sɑ̃ɑ yee ten ɑrumɑni beru yerɔ.