Yi elsawutzil tetz ujul
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
13
1 Iteꞌn nin kꞌejaꞌtz yi teleꞌn tzaj Jesús xe caꞌl, choꞌn tzun beneꞌntz tzi aꞌ. Nin cꞌoleꞌ cuꞌntz. 2 Poro tan tuꞌ yi wiꞌnin wunak eꞌ opontz teꞌj, nintzun oc tul jun barc. Ma yi eꞌ wunak choꞌn tzun eꞌ cyajeꞌn cyeraꞌtz tzi aꞌ. 3 Toqueꞌn tzun Jesús tan chichusleꞌn tan wiꞌnin eꞌchk elsawutzil. Je xtxolbileꞌj yi oc tan xtxoleꞌn: “At jun yaj yi ben tan ẍchitleꞌn ij wi cojbil. 4 Te yi na tzan iꞌ tan ẍchitleꞌn, at ij yi choꞌn tponeꞌn qꞌuixpuj tbeꞌ, nin eꞌ opon chꞌuꞌl tan bajseꞌn. 5 Nin at ij yi choꞌn tponeꞌn xoꞌl cꞌub, kale quiꞌcleꞌt mas txꞌotxꞌ. Yi ijaꞌtz, jalcuꞌn jeꞌn muleꞌn na quiꞌc mas piml yi txꞌotxꞌ. 6 Poro yi makꞌteꞌn kꞌej, ja tzꞌeꞌ na quiꞌc mas benak taꞌkl tan paj cꞌub. 7 Ej nin at ij yi choꞌn tponeꞌn xoꞌl txꞌiꞌx. Yi txꞌiꞌx jalcunin chꞌuyeꞌn, nin xcyeꞌ tan biyleꞌn ujul. 8 Poro at junt txꞌakajt yi choꞌn nojeꞌn cuꞌn tcꞌuꞌl balaj txꞌotxꞌ. Chumbalaj nin ban, nin takꞌ balaj cosech. At jujun wiꞌ takꞌ jujun cient bakꞌwutz, nin at jujun wiꞌ yi takꞌ oxcꞌal bakꞌwutz, nin at jujun wiꞌ yi takꞌ junaklaj bakꞌwutz. 9 Ma jaluꞌ, ko ja quibituꞌ inyol, chitxumeꞌ binuꞌ-tz.”Yi tlol Jesús yi mbi tzuntz yi na xcon yi eꞌchk elsawutzil taꞌn
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Cyocomponeꞌn tzun chiẍkansal quib yi eꞌ ẍchusbeꞌtz Jesús teꞌj, nintzun chijaktz tetz: Taꞌ, ¿mbi tzuntz yi ntin eꞌchk elsawutzil na xcon tanuꞌ yi na ocuꞌ tan kachusleꞌn?
11 Stzaꞌwel tzun Jesús: “Yi Ryos yi at tcyaꞌj, iꞌ akꞌol itajtzaꞌkl tan teleꞌn itxum te yi tetz tajbil; poro yi eꞌ mas wunak, quiꞌc rmeril tan teleꞌn chitxum tetz. 12 Na yi axwok itetz, tan tuꞌ yi na el noc itxum tetz yi ẍchusuꞌn Ryos, tzꞌakꞌlok mas itajtzaꞌkl. Sjalok jun cꞌoloj itajtzaꞌkl. Poro yi eꞌ yi qui na el chitxum te yi ẍchusuꞌn Ryos, tzꞌelepon ticyꞌleꞌn cyakil yi muꞌẍ cyajtzaꞌkl yi at. 13 Na quil yi mbi na bajij poro qui na el chitxum tetz. Na quibit inyol, poro qui na pujx cyaꞌn. Chaꞌstzun te na xcon elsawutzil waꞌn. 14 Tan tuꞌ yi yaꞌstzun taneꞌn cyajtzaꞌkl, na el cuꞌn te yi yol Ryos yi alijt cyen tan Isaías, yi elsanl stziꞌ iꞌ:
‘Tzitbiteꞌwok, poro quil tzꞌoc te iwiꞌ;
Tzitileꞌwok poro quil tzꞌel itxum tetz.
15 Chin tzeꞌtzuj nin te italmaꞌ, na qui na itaj tzitbit.
Axteꞌnwok na cxtzan tan jopleꞌn wutz itajtzaꞌkl,
na qui na itaj tzꞌel itxum tetz.
Qui na itaj tzitbit.
Chaꞌstzun te quil pujx itaꞌn nin quiꞌt cxpakxwok tzaj tzinwutz,
tan wakꞌol imbanl tzitetz,’ stzun Ryos banak cyen.
16 “Poro chumbalaj nin axwok itetz, na ja jakxij wutz itajtzaꞌkl, nin ja itbit inchusuꞌn. 17 Jun cuꞌn yol na walnin tzitetz, at elsanl stziꞌ Ryos sajleꞌn tunintz, nin wiꞌnin balaj wunak yi elnak cyalmaꞌ tan quilol kloꞌ yi eꞌchk takleꞌn yi na cxtzanwok itetz tan xmayeꞌn jaluꞌ. Poro quinin quil. Ja el cyalmaꞌ tan tbiteꞌn kloꞌ yi eꞌchk takleꞌn yi na cxtzanwok itetz tan tbiteꞌn sweꞌj jaluꞌ. Baꞌn itetz na ja itil inwutz.
Yi mbi na elepont yi elsawutzil tetz ujul
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 “Bitwok tzaj yi mbi na elepont yi elsawutzil tetz yi ij yi oc yaj tan ẍchitleꞌn nin wuxtxꞌotxꞌ. 19 Yi ij yi choꞌn tponeꞌn txꞌakxuj tbeꞌ, iꞌtz jun elsawutzil scyetz yi eꞌ yi na quibit yi tajbil Ryos, poro qui na pujx cyaꞌn. Tzꞌocpon Baybaꞌn tan telseꞌn len yi eꞌchk chusuꞌn yi at le chiwiꞌ. 20 Ma yi ij yi choꞌn tponeꞌn xoꞌl cꞌub, iꞌtz jun elsawutzil scyetz yi eꞌ yi nternin na chitzatzin yi nquibit yi inchusuꞌn, 21 poro qui na chiquiwix. Na yi na ul yi pilbil cyetz, nka yi na chibuchlij tan paj yi na cyocsaj yi chusuꞌn, na chipakxij, na jalcuꞌn na chicabej chicꞌuꞌl. 22 Ma yi ij yi choꞌn nojeꞌn cuꞌn xoꞌl txꞌiꞌx, iꞌtz jun elsawutzil scyetz yi eꞌ yi baꞌn na quibit yi chusuꞌn, poro ntin na sotz chicꞌuꞌl te yi eꞌchk bis oꞌkl yi at tzoneꞌj wi munt, nka na el nin cyalmaꞌ te eꞌchk mebiꞌl. Yi eꞌchk ajtzaꞌklaꞌtz na xcyeꞌ tan chipoꞌtzeꞌn. Quiꞌc na takꞌ yi chusuꞌn yi na quibit, na qui na chiwutzin. 23 Poro yi ij yi choꞌn cweꞌn tul yi balaj txꞌotxꞌ, iꞌtz jun elsawutzil scyetz yi eꞌ yi na quibit yi chusuꞌn, nin na el chitxum tetz. Na chiwutzin cyeraꞌtz. At eꞌ yi niꞌcuꞌn eꞌ tu yi ij yi takꞌ jun cient bakꞌwutz. Ej nin at eꞌ yi niꞌcuꞌn eꞌ tu yi ij yi takꞌ oxcꞌal bakꞌwutz. Ej nin nchaꞌtz, at eꞌ yi niꞌcuꞌn eꞌ tu yi ij yi takꞌ junaklaj bakꞌwutz,” stzun Jesús scyetz.
Yi elsawutzil tetz yi titzꞌun triw
24 Nintzun oc Jesús tan talcheꞌn junt elsawutzil yi ẍeꞌn quitaneꞌn yi cmon tetz Ryos: “Yi cmon tetz Ryos niꞌcuꞌn taneꞌn chi ban jun yaj yi ben tan ẍchitleꞌn balaj ij wi cojbil. 25 Itzun bantz yi na chiwit len cyakil, ja opon jun contr yi taw ujul tan ẍchitleꞌn tijal titzꞌun triwa xoꞌl yi ujul. Yi cyajeꞌn cyen ẍchitol, nintzun ajtz. 26 Yi ẍchꞌuyeꞌn yi ujul, nin yi wutzineꞌn, kalenaꞌs tzun ẍchajoneꞌntz yi at titzꞌun triw xoꞌl. 27 Yi quilol yi eꞌ mos, ja chiben tan talcheꞌn tetz yi taw ujul: ‘Taꞌ, chumbalaj nin yi ij yi oc taꞌnuꞌ, ¿mbitzuntz yi ja jal titzꞌun triw xoꞌl?’ cheꞌch bantz. 28 Sajeꞌn tzun stzaꞌwel yi taw akꞌun: ‘At jun incontr yi ja ulak tan ẍchitleꞌn wi incojbil.’ ‘Ma jaluꞌ taꞌ, ¿baꞌn peꞌ lkaben tan bukꞌleꞌn le wutz teruꞌ?’ 29 ‘Quiꞌ, na kol jeꞌ yi titzꞌun triw kaꞌn, nchaꞌtz jeꞌul xomok cobox wiꞌ mero triw teꞌj. 30 Baꞌn tcuꞌn cuk tuꞌ-tz jalen jeꞌ cosech. Kalenaꞌtz chincawuntz scyetz yi eꞌ akꞌunwil tan molcheꞌn yi titzꞌun triwaꞌtz. Bocꞌojiꞌn sbneꞌ cyaꞌn, nin scꞌalxok xe cꞌuꞌl tan beneꞌn joꞌliꞌn tkꞌakꞌ. Ma yi triw, scolxok teraꞌtz.’ ”
Yi elsawutzil tetz yi tijal muẍtans
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19 Dn 4.10-12, 20-22; Sal 80.8-11)
31 Je junt elsawutzileꞌj yi xcon tan Jesús: “Niꞌcuꞌn ẍchꞌuyok yi cmon tetz Ryos chi jun tal bakꞌwutz muẍtans yi na oc cyen ttxꞌotxꞌ. 32 Qui tunin kꞌusij yi jun tal bakꞌwutz ijaꞌtz, poro yil chꞌuy, chumam nin sbneꞌ wustkan, chi na ban jun wiꞌ tzeꞌ.b Ej nin chocopon yi eꞌ chꞌuꞌl tan banleꞌn chisoc wiꞌak eꞌchk kꞌab.”
Yi elsawutzil tetz xtxꞌamil pam
(Lc 13.20-21)
33 Ej nin je junt elsawutzileꞌj yi xcon tan Jesús: “Je sbajokeꞌj scyeꞌj yi eꞌ yi ateꞌ tajlal yi cmon Ryos: Choꞌn cuꞌn sbneꞌ chi na tulej jun xnaꞌn yi na yuj cuꞌn muꞌẍ tal txꞌam tcꞌuꞌl ox maꞌlbil kꞌotil pam, poro na ben loꞌon yi txꞌam tcꞌuꞌl cyakil yi kꞌot.”
Ntin eꞌchk elsawutzil xcon tan Jesús
(Mr 4.33-34)
34 Ntin eꞌchk elsawutzil xcon tan Jesús tan chichusleꞌn yi eꞌ wunak. Quiꞌc nin jun tir yi quiꞌk xcon jun elsawutzil taꞌn. 35 Tan tuꞌ yi xcon eꞌchk elsawutzilaꞌtz taꞌn, ja el cuꞌn teꞌj yi cyajnak stzꞌibal jun scyeri yi eꞌ elsanl stziꞌ Ryos tentz:
“Yil noꞌc tan chichusleꞌn,
xconk eꞌchk elsawutzil waꞌn tan xtxꞌolcheꞌn xoꞌl yi eꞌchk xtxolbil
yi quinin el chitxum wunak tetz jetz yi cweꞌnleꞌn wuxtxꞌotxꞌ.”c
Yi toqueꞌn Jesús tan xtxꞌolcheꞌn xoꞌl yi mbi ekaꞌn tan yi elsawutzil tetz titzꞌun triw
36 Itzun bantz yi stzajeꞌn wiꞌ yi yol Jesús, choꞌn tzun toqueꞌntz xe jun caꞌl. Cyocomponeꞌn tzun chiẍkansal quib yi eꞌ ẍchusbeꞌtz teꞌj, nintzun chijaktz: Taꞌ, taleꞌuꞌ sketz yi ¿mbi na elepont yi elsawutzil tetz yi titzꞌun triw yi njal xoꞌl ujul? cheꞌch.
37 Beneꞌn tzun tlol Jesús scyetz: Je bin xtxolbileꞌj: “Yi taw ujul iꞌtz yi in, yi in Bajx Cyꞌajol. 38 Ma yi cojbil iꞌtz cyakil yi eꞌ wunak yi ateꞌ beneꞌn tziꞌn wi munt. Ma yi balaj ij, iꞌtz jun elsawutzil yi eꞌ yi ateꞌ tetz tajal Ryos. Ma yi titzꞌun triw iꞌtz jun elsawutzil scyetz yi eꞌ yi na chixom te yi tajtzaꞌkl Baybaꞌn. 39 Yi contr yi xaꞌk tzaj tan ẍchitleꞌn yi tijal titzꞌun triwaꞌtz, iꞌtz yi Baybaꞌn. Yi cosech na ẍchaj yi wiꞌtzbil tiemp. Ma yi eꞌ jeꞌsanl cosech iꞌtz yi eꞌ ángel. 40 Inti yi elsawutzil tetz yi titzꞌun triw, yil chamlij tan toqueꞌn tkꞌakꞌ, yaꞌstzun yi sbajok yil tzaj wiꞌ yi tiempeꞌj. 41 Yi in wetz yi in Bajx Cyꞌajol, chuꞌl inchakol yi eꞌ wetz inángel tan chichamleꞌn nin tan chilajeꞌn len cyakil yi eꞌ subulnak scyuchꞌ yi eꞌ juchul il yi le wutz cyetz cyajtzaꞌkl ateꞌ tetz tajal Ryos. 42 Yi eꞌaꞌtz, choꞌn nchiben pitij cyeraꞌtz tcꞌuꞌl jun chin wutzileꞌn kꞌakꞌ. Yil chopon, ẍchokꞌok, nin skitxꞌnek xe cyeꞌ tan yi qꞌuixcꞌuj yi ateꞌ cuꞌnt. 43 Poro yi eꞌ yi na chiban taneꞌn yi tajbil Ryos, sjalok wiꞌnin chikꞌej yil tzꞌul tzaj yi balaj tiemp yil cawun Kataj Ryos. Ma jaluꞌ, ko ja itbit in yol, tajweꞌn nqueꞌnwok il tan xtxumleꞌn.
Yi elsawutzil tetz yi jun alc
44 “Yi na el xtxum jun yaj tetz yi txꞌacoꞌn yi at te Ryos, choꞌn tzun na ban chi na ban jun yaj yi nojquen te jun alc yi mukij tul jun luwar. Yi mbaj xmayil, ntaꞌtz nin na muk cyent. Nin tan paj yi wiꞌnin na tzatzin te yi jun alcaꞌtz, na cꞌay nin yi tetz xtxꞌotxꞌ, tuml cyakil yi mebiꞌl tan cambal yi txꞌotxꞌ kale mukijeꞌt yi jun chin alcaꞌtz.
Yi xtxolbil tetz yi balaj uwaj
45 “Ej nin nchaꞌtz yi na el xtxum jun yaj tetz yi ẍeꞌn taneꞌn yi txꞌacoꞌn yi at te Ryos, choꞌn na ban iꞌ chi na ban jun aj pyaj yi yocol uwaj. 46 Yi na jal jun mero uwaj takꞌun, yi wiꞌnin jamel, na cꞌay nin cyakil yi uwaj yi cyꞌaꞌn nin taꞌn, tan lokꞌcheꞌn yi jun balaj uwajaꞌtz.
Yi elsawutzil tetz yi leb
47 “Nchaꞌtz je junt elsawutzileꞌj yi na ẍchaj yi mbi sbajok scyeꞌj yi eꞌ yi ateꞌ tajlal cmon Ryos. Choꞌn cuꞌn sbneꞌ chi na ban yi na ben joꞌliꞌn jun leb wi aꞌ, nin na jetzaj wiꞌnin jilwutz cay taꞌn. 48 Yi na jetzaj yi leb tzi aꞌ, na choꞌc yi eꞌ caywil tan xtxaꞌleꞌn yi balaj, nin na colxij tul moꞌtx. Ma yi eꞌ yi quiꞌc chixac, na cheꞌl joꞌliꞌn. 49 Nchaꞌtz sbajok yil tzaj wiꞌ yi tiempeꞌj. Chocopon yi eꞌ ángel tan chitxaꞌleꞌn len yi eꞌ mal nak ẍchixoꞌl yi eꞌ balaj. 50 Nin yi eꞌ mal nakaꞌtz, choꞌn nchiben joꞌliꞌn tcꞌuꞌl jun chin wutzileꞌn kꞌakꞌ. Ẍchokꞌok, nin skitxꞌcank xecyeꞌ tan paj qꞌuixcꞌuj ateꞌ cuꞌnt.”
51 Toqueꞌn tzun Jesús tan jakleꞌn scyetz yi eꞌ ẍchusbeꞌtz:
—¿Na peꞌ el itxum te yi eꞌchk xtxolbilaꞌseꞌj?
—Na taꞌ, —cheꞌch bantz.
52 Talol tzun Jesús scyetz:
—Yi ko na el xtxum jun aj chusunl te yi mbi ekaꞌn tan eꞌchk caꞌwl Ryos, choꞌn sbneꞌ chi taneꞌn jun yaj yi ajcaw xe najbil, yi wiꞌnin mebiꞌl. Te yi mebiꞌl baꞌn na tcyꞌajeꞌn tzaj eꞌchk takleꞌn acꞌaj nin eꞌchk takleꞌn antiw yi wiꞌnin walor tan takꞌleꞌn scyetz najal.
Yi xaꞌkeꞌnt Jesús Nazaret
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Yi wiꞌt bajeꞌn yolol Jesús yi eꞌchk elsawutzilaꞌtz, nintzun ajtz. 54 Choꞌn tzun tponeꞌntz le tetz tanum, nin octz tan chichusleꞌn yi eꞌ wunak le sinagoga. Wiꞌnin cyeleꞌn yab wunak te ẍchusuꞌn, nintzun cyaltz squibil quib:
—¿Naꞌ nchusun yi yajeꞌj te yi balaj tajtzaꞌkleꞌj? ¿Ẍeꞌn na xcyeꞌ tan banleꞌn eꞌchk milawr? 55 Na cyꞌajl tuꞌ seꞌol iꞌ, nin yi xtxuꞌ iꞌtz yi tal Luꞌch. Ej nin yaꞌstzun yi eꞌ titzꞌun iꞌ, yi Jacow, tu Ẍep, nin Simón tu Judas. 56 Nchaꞌtz yi eꞌ tanub choꞌn najlcheꞌ tzoneꞌj skaxoꞌl. ¿Ẍeꞌn tzun njal tajtzaꞌklx? —cheꞌch.
57 Chaꞌstzun te quinin cyakꞌ kꞌej Jesús. Beneꞌn tzun tlol Jesús scyetz:
—Bintzi yi na aꞌlchij: Cyakil wunak na cyakꞌ kꞌej jun elsanl stziꞌ Ryos, poro yi eꞌ tetz tanum scyuchꞌ yi eꞌ najal, qui na cyakꞌ kꞌej, —stzun Jesús scyetz.
58 Chaꞌstzun te quinin oc Jesús tan banleꞌn wiꞌnin eꞌchk milawr ẍchixoꞌl yi eꞌ tetz tanum, na quinin cyocsaj yi at kꞌej iꞌ.