Raja Nebukatnesar pung mimpi kadua
4:1-18
4
1 Satu kali bagini, Raja Nebukatnesar tulis surat satu. Antua kiring akang par samua orang dari sagala bangsa, suku, deng bahasa di dunyaa ni. Dalang surat tu antua bilang kata:
Tabea! Beta ni Raja Nebukatnesar. Beta harap dong pung hidop dame deng seng kurang apapa satu yang bae lai. 2 Beta mau carita soal tanda-tanda herang yang Allah yang Paleng Tinggi tu biking par beta.
3 Samua tanda herang yang Antua biking tu akang paleng hebat.
Samua hal yang manusia seng abis pikir yang Antua biking tu, akang paleng luar biasa.
Allah nanti jadi Raja tarus-tarus.
Antua pegang parenta dari anana cucu abis anana cucu.
4 Dolo, beta tinggal dalang beta pung ruma deng tenang. Beta hidop sanang dalang beta pung istana. 5 Mar satu malang bagini, waktu beta ada tidor, beta mimpi. Mimpi tu biking beta takotang stenga mati. Samua yang beta lia waktu beta ada tidor tu biking beta pung hati balisa. 6 Jadi, beta parenta samua orang yang pung pikirang tajang yang ada di Babel par datang bilang mimpi tu pung arti par beta.
7 Waktu orang yang tau lia-lia, tukang tiop-tiop, tukang baruba, deng tukang cari tau tu su datang, beta carita beta pung mimpi par dong. Mar, seng ada satu orang lai yang bisa bilang akang pung arti par beta. 8 Laste bagini, Danyel datang par beta. Danyel ni dapa panggel par Beltsasar macang deng beta pung dewa pung nama. Dewa-dewa yang kudus pung roh ada dalang dia. La beta carita beta pung mimpi par dia. 9 Beta bilang, “Beltsasar e! Se tu samua orang yang pung pikirang tajang pung pamimping. Beta tau kalo dewa-dewa yang kudus tu pung roh ada dalang se sampe rahasia yang tatutu mati jua se bisa tau akang. Tagal itu, dengar beta pung mimpi satu ni la bilang akang pung arti par beta do!
10 Waktu beta ada tidor, beta lia ada pohong satu batumbu di tenga-tenga bumi. Akang paleng tinggi paskali. 11 Akang labe hari labe tamba basar deng kuat. Akang pung ujung tinggi sampe di langit deng samua orang di bumi bisa lia akang. 12 Akang pung daong ijo bagus-bagus deng akang pung bua paleng sarat. Akang pung bua bisa kasi makang samua yang hidop. Binatang-binatang liar batado di bawa akang la burung-burung tinggal di akang pung jaga-jaga. Samua yang hidop dapa kasi makang dari akang.
13 Waktu beta masi tidor, beta lia malekat satu yang salalu jaga-jaga turung dari sorga. 14 Dia tabaos basar-basar kata, ‘Rubu pohong tu la letu akang pung jaga-jaga. Kasi gugur akang pung daong-daong deng ambor akang pung bua-bua. User binatang-binatang di bawa pohong tu deng burung-burung dari akang pung jaga-jaga. 15 Mar, kasi tinggal akang pung tuer tatanang di situ. Ika akang deng rante besi deng rante tambaga la kasi biar akang di padang tu.
Kasi biar ombong basa dia deng kasi biar dia makang rumpu sama-sama deng binatang-binatang. 16 Dalang tuju taong sepe-sepe, kasi biar dia pung pikirang manusia yang waras tu jadi pikirang yang seng waras macang deng binatang.
17 Putusang ni su dapa tabaos dari malekat-malekat yang salalu jaga-jaga. Akang dapa tabaos biar antero dunya tau kalo Allah yang Paleng Tinggi tu pung kuasa par samua karajaang yang ada di dunya. Antua kasi samua karajaang tu par sapa sa yang Antua pili. Labe-labe lai, orang yang seng pung arti apapa jua bisa Antua angka par jadi raja. Itu dari Antua sa!’”
18 Beta bilang lai, “Beltsasar e! Itu tu beta pung mimpi. Sakarang ni, coba bilang mimpi tu pung arti par beta do, tagal seng ada satu orang lai yang pung pikirang tajang dalang beta pung karajaang ni yang bisa bilang mimpi tu pung arti. Cuma se sa yang bisa, tagal dewa-dewa yang kudus pung roh ada dalang se.”
Danyel kasi tau raja pung mimpi pung arti
4:19-33
19 Waktu Danyel yang orang jaga panggel par Beltsasar dengar samua yang raja bilang tu, dia tado slak. Dia takotang stenga mati tagal akang pung arti. Tarus, bapa raja bilang kata, “Beltsasar e! Jang balisa tagal mimpi deng akang pung arti tu.”
Beltsasar bilang, “Bapa raja yang beta hormat! Beta harap kalo mimpi deng akang pung arti tu, akang jadi par bapa pung musu-musu, bukang par bapa. 20 Pohong yang bapa lia tu batamba basar, kuat, deng tinggi sampe di langit. Samua orang di dunya jua bisa lia akang. 21 Akang pung daong ijo bagus-bagus deng akang pung bua paleng sarat sampe bisa kasi makang samua yang hidop di antero dunya. Akang jadi tampa batado par binatang-binatang liar deng tampa tinggal par burung-burung yang biking sarang di akang pung jaga-jaga. 22 Bapa raja yang beta hormat! Pohong tu bapa sandiri. Bapa batamba basar deng kuat. Bapa pung kuasa batamba basar deng hebat sampe di langit deng sampe di ujung-ujung bumi. 23 Bapa jua lia malekat satu yang salalu jaga-jaga turung dari sorga. Malekat tu bilang kata, ‘Rubu pohong ni la kasi ancor akang. Mar, kasi tinggal akang pung tuer tatanang di situ. Ika akang pake rante besi deng rante tambaga la kasi biar akang di padang tu. Dalang tuju taong sepe-sepe, kasi biar ombong basa dia deng kasi biar dia hidop sama-sama deng binatang-binatang.’”
24 Beltsasar bilang lai kata, “Bapa raja yang beta hormat! Allah yang Paleng Tinggi su putus soal bapa pung hidop. Samua tu pung arti bagini: 25 Bapa nanti dapa user la seng tinggal sama-sama deng manusia lai. Bapa nanti tinggal sama-sama deng binatang-binatang liar. Bapa jua nanti makang rumpu macang deng sapi deng tidor di tampa tabuka sampe ombong kasi babasa bapa. Samua tu nanti jadi dalang tuju taong sepe-sepe. Abis itu, baru bapa mangaku kalo Allah yang Paleng Tinggi tu pung kuasa par samua karajaang yang ada di dunya deng bisa kasi akang par sapa sa yang Antua pili. 26 Apa yang malekat tu bilang soal kasi tinggal tuer tu, akang pung arti, nanti bapa dapa karajaang tu kombali abis bapa mangaku kalo Allah yang Paleng Tinggi pegang kuasa di antero dunya. 27 Tagal itu bapa raja e, tolong dengar bae-bae apa yang beta mau bilang ni! Jang biking dosa lai mar biking apapa yang bae deng seng barat sabala. Tolong orang-orang yang dapa tindis dari orang laeng. Mangkali kalo bapa biking bagitu, bapa nanti hidop dame tarus.”
28 Samua yang Danyel bilang tu, akang jadi par Raja Nebukatnesar pung diri.
29 Sapulu dua bulang abis Danyel bilang mimpi tu pung arti, waktu bapa raja ada bajalang-bajalang di taman di istana Babel pung tingkat, 30 antua bilang, “Coba lia! Kota Babel ni pung gaga sa. Beta yang kasi badiri akang deng beta pung kuasa par jadi karajaang pung ibu kota deng beta pung tampa tinggal. Itu jadi bukti kalo beta ni orang yang paleng hebat deng pung kuasa basar. Beta biking akang biar orang puji-puji deng taru hormat par beta.”
31 Waktu antua balong abis bicara lai, antua dengar suara dari langit. Suara tu bilang bagini, “Hoe Raja Nebukatnesar e! Pasang talingang la dengar pasang ni! Ale pung hak par jadi raja su dapa cabu. 32 Ale nanti dapa user la seng tinggal sama-sama deng manusia lai, mar tinggal sama-sama deng binatang-binatang liar. Ale jua nanti makang rumpu macang deng sapi. Samua tu nanti jadi par ale dalang tuju taong sepe-sepe, baru ale mangaku kalo Allah yang Paleng Tinggi tu pung kuasa par samua karajaang yang ada di dunya deng bisa kasi akang par sapa sa yang Antua pili.”
33 Oras tu jua, samua yang bapa raja dengar tu, akang jadi. Antua dapa user la seng tinggal sama-sama deng manusia lai. Antua makang rumpu macang deng sapi. Ombong kasi babasa antua pung badang, sampe antua pung rambu deng kuku-kuku panjang paskali.
Raja Nebukatnesar puji-puji Tuhan
4:34-37
34 Dalang surat tu, Raja Nebukatnesar jua tulis kata:
Pas lewat tuju taong tu, beta tangada muka ka langit la oras tu jua beta pung pikirang bale kombali. Tarus beta bilang:
Beta puji-puji Allah yang Paleng Tinggi.
Beta taru hormat deng puji-puji Antua yang hidop tarus-tarus.
Antua pegang parenta dari anana cucu abis anana cucu.
35 Bangsa-bangsa di antero dunya seng ada pung arti apapa.
Allah biking apapa iko Antua pung suka par malekat-malekat di sorga deng samua orang yang ada di bumi.
Seng ada satu orang lai yang bisa larang Antua
ka bilang kata, “Tuhan e, Tuhan biking spok apa tu?”
36 Waktu beta pung pikirang bale kombali, orang-orang hormat beta deng puji-puji beta kombali. Beta dapa beta pung kuasa yang hebat tu kombali. Orang-orang yang biasa bantu beta par putus parkara-parkara panting deng orang-orang yang pung pangkat tinggi tarima beta kombali. Mala beta dapa hormat labe lai dari yang kamuka-kamuka.
37 Jadi sakarang ni, beta puji-puji deng taru hormat par Allah, Raja di sorga. Antua biking samua yang batul deng seng barat sabala. Antua bisa biking orang yang sombong jadi orang yang seng pung arti apapa.