30
1 Raáhéeli káyaabweene atákazeele abaana hali iíba Yakobo, yaamubonela ichubi Léeya, muhala wáabo, nikwo kugaambila Yakobo, “Ntweeka eenda neenye nzaále abaana, nali niínfwa!”
2 Yakobo yaámusúbiza asáayile, “Sii! Iinye ndi Múungu? Múungu weénka níwe ayaakwiímile kuzáala abaana!”
3 Raáhéeli yaámusúbiza, “Áaha aliho omuzaanakazi waanze Bíliha, lyaáma náze azaále abaana ha mwáanya gwaanze, neenye mbone abaana kuluga hali weényini.” 4 Habwéecho, Raáhéeli yaámuha Yakobo Bíliha abe mukazíwe. Nawe Yakobo yaalyaama náze. 5 Bíliha yaátwáala eenda, yaamuzáalila omwaana wo obukwaáta. 6 Níkwo Raáhéeli kugaamba anuliilwe, “Múungu yaankólela amazima gaanze, nawe yaahulila okulila kwaanze no kuúmpa omwaana wo obukwaáta.” Habwéecho, yaamweeta izíina Dáani.a 7 Bíliha, ali omuzánakazi wa Raáhéeli, yaátwáala eenda eéndi, yaazaalila Yakobo omwaana wa kábili. 8 Níkwo kaandi Raáhéeli kugaamba anuliilwe, “Mbele niinsiingaangána na muhala wéetu, mbweenu neenye naásíinga.” Habwéecho, yaamweeta izíina Naftáali.b
9 Omwáanya kagwaahiíngwiile, Léeya káyaabweene yaálekelela kuzáala, yaaha Yakobo omuzánakazíwe ali Zílipa, abe mukazíwe. 10 Zílipa yaátwáala eenda, yaazaalila Yakobo omwaana wo obukwaáta. 11 Léeya yaágaamba, “Nahilwa bwooli!” Habwéecho, yaamweeta omwaana óogwo izíina Gáadi.c 12 Kaandi Zílipa yaátwáala eenda, yaázalila Yakobo omwaana wa kábili. 13 Léeya yaágaamba “Óobu, naánulilwa!” Omukuteékuza, “Abakázi nibanyéta iinye, ‘Owo Bunulílwa.’ ” Habwéecho, Léeya yaamweeta izíina Ashéeri.d
14 Obuchilo bwo kugesa engano, Reubeeni akazeenda omumusili. Óokwo yaabonáyo ebituutu bye mibazi ye enyéengo yaamuleetela nyina Léeya. Níkwo Raáhéeli kugaambila Léeya, “Niinsába ebituutu bíche bye enyéengo ebyaaleetwa na mutábani waawe.” 15 Náho Léeya yaámuchaáhalila, “Entulo ya mbele okaányaka ibáanye! Óobu, nooyeénda kaandi kutwáala ebituutu bye enyéengo éebyo ebyaaleetwa no omwaana waanze!”
Niho Raáhéeli kumusubiza, “Ilóoko. Koólaámpa ebituutu bye enyéengo byo omwaana waawe, niinkukuundíla kulyaama na Yakobo omwaáwe leélo.”
16 Áaho Yakobo káyaabeele naasuba omúka kuluga omumisili olweébazo, Léeya yaaza kubugana náze, yaámugaambila, “Leélo okwiile kulyaama omwaánze habwo kuba naakulihilila habwe bituútu bye enyéengo byo omwaana waanze.” Habwéecho, Yakobo yaalyaama na Léeya omuchilo éecho. 17 Múungu yaahulila okusaba kwa Léeya, yaátwáala eenda, yaazaalila Yakobo omwaana wa kátaanu wo obukwaáta. 18 Léeya yaágaamba, “Múungu yaampa engabilano yaanze habwo kuba nkamuha ibáanye omuzánakazi waanze.” Habwéecho, yaamweeta omwaana óogwo izíina Isakáari.e 19 Léeya kaandi yaátwáala eenda, yaazaalila Yakobo omwaana wa mukáaga wo obukwaáta. 20 Níkwo Léeya kusiima, “Múungu yaampa engabilano nzima. Kuluga óobu ibáanye naankoondokéla habwo kuba naámuzaalila abaana mukáaga abo obukwaáta.” Habwéecho, yaamweeta izíina Zebulúuni.f 21 Káyaabalíile, yaazáala omwaana wo obuhalákazi, yaamweeta izíina Dina.
22 Mála Múungu akeezuka Raáhéeli. Akamuhulila okusabákwe no kumuchiíngulila obuzéele. 23 Nawe yaátwáala eenda, yaazáala omwaana wo obukwaáta, yaásiima, “Múungu yaanyiháho ensóni.” 24 Níkwo Raáhéeli kumwéeta izíina Yozéfug naasába, “Omukáma Múungu anyoongéle omwaana oóndi wo obukwaáta.”
Okukánya Kwe Ebituungaánwa Bya Yakobo
25 Raáhéeli káyaabeele yaazeele Yozéfu, Yakobo yaagaambila Labáani, “Onkuúndile mbone kusuba omúka. 26 Ompe bakázi baanze na abaana baanze áabo neeboniile áaha kuluga obuchilo óobwo kala, óobwo kánaabaandíze kukukólela emilimo, nzeénde nabo. Habwo kuba, íiwe nyini noomanya nkokwo naakukóliile emilimo kuzima, naabazúgile.”
27 Labáani yaámusúbiza hakumuleembeleza, “Niinkusába oyikále áaha habwo kuba naamanya hakulaguliza nkokwo Omukáma Múungu yaanfuuhile na achaánfuuha habwaáwe.” 28 Yaaguma kumusaba, “Ongaambile empeéla yaawe eyoólikweenda, niinkuliha!”
29 Yakobo yaámusúbiza, “Íiwe noomanya nkokwo naakukóliile kuzima na nkokwo ebituungaánwa byaawe nabyeemanyile bikasemela bwooli. 30 Ntákeezile okaba oyine ebiintu bíche, kwoónka kulugiilila nyízile áaha, ebiintu byaawe byaáguma kukánya bwooli. Omukáma Múungu yaákufúuha hali buli chiintu éecho naakozile. Kwoónka, neenye óobu mbone obuchilo bwo kukola emilimo kuziímanya embága yaanze iinye nyini.”
31 Labáani yaámubuuza, “Mbweenu sii! Nkulíhe chiíha?” Yakobo yaámusúbiza, “Otaákuumpa choóna chóona! Kwoónka koólaankolela iinye echiintu chimo, niingúma kukuliísiza ebituungaánwa byaawe. 32 Nkuúndila leélo ndábe omubituungaánwa byaawe byóona, ntooze buli ntaama eyina obugoondógoondo na amabala, na buli ntaama elikwiílagula, na buli embuzi eyina amabala no obugoondógoondo. Éebyo níbyo bilaaba empeéla yaanze. 33 Kaandi obuchilo obuleezáyo obweésige bwaanze bulyáaba habwéelu. Oyize kuleeba ebituungaánwa éebyo ntweéle nké empeéla yaanze. Obuchilo bwoóna bwóona kólaasaangámo embuzi yoóna yóona etéena amabala nali obugoondógoondo, nali entaama yoóna yóona etakwiílagula, ománye echituungaánwa éecho naáchiiba.”
34 Labáani yaágaamba, “Oótyo! Ni kuzima tukole nkokwo wagaámba.” 35 Kwoónka echilo éecho Labáani yaázeenda, yaasoloola empaya ze embuzi zóona eziina eminyilizi no obugoondógoondo, hamo na amabúguma góona ge embuzi ageene amabalabála no obugoondógoondo. Omuli éebyo bituungaánwa, hakaba heene ebya amabala galikwéela. Kaandi yaasoloola buli ntaama elikwiílagula. Ebituungaánwa byóona yaabisígila abaanábe abo obukwaáta babyeemánye. 36 Mála Labáani na abaanábe baalugáho ne ebituungaánwa éebyo, baázeenda oluzeendo lwe ebilo bísatu kuluga áaho bámusígile Yakobo. Nawe Yakobo yaasigala naalíisa ebituungaánwa bya Labáani éebyo ebyaasígeele.
Yakobo Kwiiyoongeza Ebituungaánwa
37 Obuchilo óobu Yakobo akaba atwaala embazi embisi ze emiti nké emikomaakóme, eminyabwiita ne emikobaakóbe. Akaba azisusuúbula amasúsu zibóne kúba ne eminyilizi zilikwéela zilíkubonekana. 38 Akaba aziimeeleze éezo embazi héehi na hameesélo ge embuzih habwo kuba embuzi zikaba zizila entuungwa zo kweéyemya obuchilo bwo kwiiza kweésela. 39 Habwéecho, embuzi zóona éezo zikaba zeéyemya omuméeso ge éezo embazi, zikaba zizaala abaana abeene eminyilizi, amabala no obugoondógoondo. 40 Yakobo akaba akola kuundi áaha ntaama. Akaba ayelekeza obusho bwe entaamáze habusho bwe ebituungaánwa ebilikwiílagula ne éebyo obugoondógoondo bili ebya Labáani. Omukukola aátyo, Yakobo akaba ayéyoongela amásho ge ebituungaánwa, kaandi akaba atátulaaniza no obusho bwa Labáani. 41 Na kaandi ebituungaánwa bizima kábyaayeenzile kweéyemya, Yakobo akaba atáho éezo embazi omuméeso gaázo, omumeeselo ge ebituungaánwa, zibóne kweéyemya héehi ye éezo mbazi. 42 Kwoónka habwe ebituungaánwa ebisobile, Yakobo akaba atatáho embazi éezo omuméeso gaábyo. Omukukola aátyo, ebituungaánwa byóona ebisobile bikaba biba ebya Labáani, ne bizima byóona ebya Yakobo. 43 Habwéecho, Yakobo akahíta bwooli, akaba ne ebituungaánwa bíinzi hamo ne entwaangabuleende, ensíkilii na bahálila.