Yisɩrayɛlɩ tiinə zwabaniə kam
20
Bɩna yarpɛ bɩnɩ dɩm canɩ sɩnu cana kam da fugə dɛ dɩm nɩ, mʋ Yisɩrayɛlɩ tɩʋ nakwa bam badonnǝ tu amʋ te sɩ ba bwe ba lwarɩ Baŋa-Wɛ wʋbʋŋa na yɩ te tɩn. Ba ma ba ba jǝni a yigə nɩ. 2 Baŋa-Wɛ kwǝrǝ ma yi amʋ ka wɩ:3 «Nabiinu, ŋɔɔnɩ dɩ Yisɩrayɛlɩ tɩʋ nakwa bam sɩ n ta dɩ ba nɩ: ‹Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: Abam tu sɩ á lwarɩ amʋ wʋbʋŋa na yɩ te tɩn mʋ na? Nɩ amʋ na jɩgɩ ŋwɩa te tɩn, kʋ yɩ cɩga mʋ nɩ a bá pa abam cwǝŋǝ sɩ á lwarɩ a wʋbʋŋa. Yuutu Baŋa-Wɛ mʋ tagɩ kʋntʋ.›
4 Nabiinu, nmʋ nan bá bʋrɩ taanɩ n vanɩ-ba na? Tʋlɩ ba kwə bam wo-zɔɔna kikiə yam taanɩ sɩ ba taa ye ya ni nɩ. 5 Ta dɩ ba nɩ: ‹Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: Maŋa kalʋ a dɛɛn na kuri Yisɩrayɛlɩ tiinə bam sɩ ba taa yɩ a nyɩm tɩn, a tu a vɩɩrɩ a tɩtɩ dɩ Zakɔbɩ dwi tiinə bam Ezipi tɩʋ nɩ. A ma daarɩ a du yi-sɩɩna durə dɩ ba a wɩ: «Amʋ mʋ yɩ abam Yuutu Baŋa-Wɛ wʋm.» 6 Amʋ ta ma du durə maŋa kam kʋntʋ nɩ a ta dɩ ba nɩ: a wʋ́ ja-ba a nuŋi Ezipi tɩʋ nɩ a vu tɩga kalʋ a ya na kuri a pa-ba tɩn. Tɩga kam kʋntʋ nan yɩ tɩ-ŋʋŋa kalʋ na lana ka dwe je maama, yɩ ka ywəmmə dɩ varɩm dɩ kɔnɔ tɩn.a 7 A ma ta dɩ ba a wɩ: «Abam maama nan dʋlɩ-na wo-zɔɔna nyɩnyʋrʋ tɩlʋ á na zuli tɩn á yagɩ, sɩ á daa yɩ taá digimi á tɩtɩ dɩ Ezipi tiinə jwə-yɔɔrʋ tɩm kaanɩm. Amʋ mʋ yɩ abam Tu Baŋa-Wɛ dɩm.»
8 Ba nan lɔgɩ amʋ kwaga nɩ mʋ, pa ba vɩn sɩ ba cəgi a taanɩ dɩm. Ba wʋlʋwʋlʋ wʋ dʋlɩ wo-zɔɔna yalʋ ba na zuli tɩn dɩ Ezipi tiinə jwǝnǝ yam ba yagɩ. Kʋntʋ ŋwaanɩ amʋ wʋbʋŋa ma ja sɩ a lo a ban-lʋm dɩm ba baŋa nɩ, sɩ a pa ba yaarɩ Ezipi tɩʋ kʋm wʋnɩ. 9 Amʋ dɛɛn nan ba lagɩ sɩ dwi-gɛ tiinə bam taa jɩgɩ amʋ yɩrɩ ba yáala. A yɩrɩ dɩm ŋwaanɩ a tagɩ nɩ a wʋ́ ja Yisɩrayɛlɩ tiinə bam a nuŋi Ezipi tɩʋ kʋm nɩ, pa a vɩɩrɩ a tɩtɩ a pa-ba yɩ dwi tiinə balʋ ba na zʋʋrɩ ba wʋnɩ tɩn dɩ zɩgɩ ba niə.
10 Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ a sɩɩnɩ a ja-ba a nuŋi Ezipi nɩ, yɩ a ja-ba a zʋ kagʋa kam wʋ. 11 A ma kwe a zaasɩm dɩm dɩ a niə yam a pa-ba. Bɛŋwaanɩ, nɔɔnʋ wʋlʋ na tʋŋɩ o tɔgɩ-ya, kʋ tu wʋ́ na ŋwɩa ya baŋa nɩ. 12 A ta ma tiŋi a siun da yam a pa-ba, sɩ ya taa yɩ maana na tigi amʋ dɩ bantʋ tɩtarɩ nɩ nɩ amʋ Baŋa-Wɛ mʋ kuri-ba sɩ ba taa yɩ amʋ nyɩm.b 13 Dɩ kʋ maama dɩ, Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam nuŋi amʋ kwaga nɩ mʋ kagʋa kam yuu nɩ. Ba maa wʋ sɛ sɩ ba kɩ ba tɔgɩ a zaasɩm dɩm, yɩ ba daarɩ ba vɩn a niə yam. Kʋ nan yɩ wʋlʋ maama na tɔgɩ yantʋ mʋ kʋ tu wʋ́ na ŋwɩa ya baŋa nɩ. Ba ta ma yɔɔrɩ ba yáalɩ a siun da yam. Kʋ ma pa a ja wʋbʋŋa sɩ a lo a ban-lʋm dɩm ba baŋa nɩ sɩ a yɔɔrɩ a cɔgɩ-ba kagʋa kam wʋnɩ. 14 Amʋ nan ba lagɩ sɩ dwi-gɛ tiinə bam taa jɩgɩ amʋ yɩrɩ ba yáala, dɩ bantʋ na nii yɩ a ja Yisɩrayɛlɩ tiinə bam a nuŋi daanɩ tɩn. 15 Kʋ kwaga nɩ tɩn, a dɛɛn dugi durə a pa-ba kagʋa kam nɩ mʋ nɩ: a daa bá ja-ba a zʋ tɩga kalʋ a ya na kuri sɩ a pa-ba tɩn. Tɩga kantʋ nan mʋ yɩ tɩ-ŋʋŋa kalʋ na lana ka dwe je maama, yɩ ka ywəmmə dɩ varɩm dɩ kɔnɔ tɩn. 16 Amʋ dɛɛn vanɩ-ba kʋntʋ, ba na vɩn a niə yam dɩ a zaasɩm dɩm, yɩ ba ta yáalɩ a siun da yam tɩn ŋwaanɩ mʋ. Ba fra nan tiini ya wʋ ba jwǝnǝ kaanɩm wʋnɩ mʋ. 17 Dɩ kʋ dɩ a duri ba ŋwaŋa mʋ, pa a wʋ yɔɔrɩ a cɔgɩ-ba kagʋa kam wʋnɩ.
18 A dɛɛn ma kaanɩ ba biə bam kagʋa yuu nɩ a wɩ: «Abam dɩ daa yɩ tɔgɩ-na á kwə bam cwe sɩm dɩ ba cullu tɩm. Nan yɩ digimi á tɩtɩ dɩ ba jwǝnǝ yam kaanɩm. 19 Amʋ mʋ yɩ abam Tu Baŋa-Wɛ dɩm. Taá sɛ-na amʋ zaasɩm dɩm, sɩ á daarɩ á taá kɩ á tɔgɩ a niə yam. 20 Taá jɩgɩ-na a siun da yam sɩ ya taa yɩ ya yɩra, sɩ yantʋ taa yɩ maana amʋ dɩ abam tɩtarɩ nɩ. Kʋntʋ mʋ abam wʋ́ lwarɩ nɩ amʋ yɩ abam Tu Baŋa-Wɛ dɩm.»
21 Ba dwi dɩm dɩ nan lɔgɩ amʋ kwaga nɩ mʋ. Ba wʋ sɛ ba tɔgɩ a zaasɩm dɩm. Ba yigə dɩ maa tǝri a niə yam wʋnɩ. Wʋlʋ maama nan na tɔgɩ yantʋ, kʋ tu wʋ́ na ŋwɩa ya baŋa nɩ. Ba ta yɔɔrɩ ba yáalɩ a siun da yam mʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ amʋ wʋbʋŋa ma ja sɩ a lo a ban-lʋm dɩm ba baŋa nɩ, sɩ a pa ba yaarɩ kagʋa kam yuu nɩ. 22 Dɩ kʋ dɩ, a yɔɔrɩ a ja a banɩ dɩm mʋ, sɩ dwi-gɛ tiinə bam yɩ taa jɩgɩ amʋ yɩrɩ ba yáala, dɩ bantʋ na nii yɩ a ja Yisɩrayɛlɩ tiinə bam a nuŋi Ezipi nɩ tɩn. 23 A nan ta dugi durə mʋ a pa-ba kagʋa kam nɩ nɩ a lagɩ a jagɩ-ba pa ba vu yigə yigə sɩ a yagɩ-ba lʋgʋ baŋa tɩɩnɩ dɩm je maama wʋnɩ. 24 Kʋ nan yɩ ba na wʋ sɛ ba tɔgɩ amʋ niə yam, yɩ ba vɩn a zaasɩm dɩm tɩn ŋwaanɩ mʋ a kɩ-ba kʋntʋ. Ba ta ma yáalɩ amʋ siun da yam, yɩ ba daarɩ ba pa ba fra zʋ ba kwə jwǝnǝ yam nɩ. 25 Amʋ ta ma pa ba sɛ zaasɩm yalʋ na ba lana tɩn, dɩ cullu tɩlʋ nɔɔna na bá na ŋwɩa tɩ baŋa nɩ tɩn. 26 A ma pa ba digimi ba tɩtɩ dɩ pɛɛra yalʋ ba na kwe ba pa-nɩ tɩn. Ba brɩ ba yǝni ba kwe ba bu-kwɩn sɩm maama mʋ ba kɩ kaanɩm. A kɩ kʋntʋ maama ba yɩra nɩ sɩ fʋʋnɩ mʋ zʋ-ba, yɩ ba daarɩ ba lwarɩ nɩ amʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ.›
27 Nabiinu, kʋntʋ ŋwaanɩ nan ta dɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam nɩ: ‹Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: Abam kwə bam dɩ dɛɛn maŋɩ ba twɩ-nɩ mʋ dɩ ba na nuŋi amʋ kwaga nɩ te tɩn. 28 Amʋ na yɔɔrɩ a ja-ba a yi tɩga kalʋ a na dugi durə nɩ a wʋ́ kwe a pa-ba tɩn, mʋ ba na nɛ pweeru tɩlʋ maama na zǝŋi wɛɛnɩ tɩn, dɩ tweeru tɩlʋ maama na paɩ woro tɩn, ba yǝni ba kɩ kaanɩm da. Ba pɛɛra yam kʋntʋ zaŋɩ a banɩ mʋ. Ba maa zwɛ wǝǝnu tɩlʋ lwǝm na ywǝmmǝ tɩn ba daarɩ ba lo wo-nyɔɔrʋ pɛɛra je sɩm kʋntʋ nɩ. 29 Amʋ dɛɛn bwe-ba a wɩ: «Jǝgǝ kɔɔ mʋ á yǝni á diini wɛ wɛ sɩ á kɩ kaanɩm da tɩn?» › Kʋntʋ ŋwaanɩ ba bǝi je sɩm yɩrɩ nɩ ‹Wɛ wɛ Jǝgǝ› dɩ zɩm maama.
30 Nan ta dɩ Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam nɩ: ‹Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: Abam dɩ bʋŋɩ sɩ á digimi á tɩtɩ nɩ á kwə bam dɛɛn na kɩ te tɩn mʋ, sɩ á dɩ pa á fra taa wʋ wo-zɔɔna kaanɩm nɩ na? 31 Abam na kwe á pɛɛra yam á pa jwǝnǝ, yɩ á kwe mim á zwɛ á biə sɩ kʋ taa yɩ kaanɩm tɩn, á jɩgɩ á tɩtɩ mʋ á digimi dɩ á jwǝnǝ yam dɩ zɩm maama. Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam, á nan bʋŋɩ nɩ amʋ wʋ́ pa cwǝŋǝ sɩ á taá tui á beeri a wʋbʋŋa mʋ na? Nɩ amʋ Yuutu Baŋa-Wɛ na jɩgɩ ŋwɩa te tɩn, kʋ yɩ cɩga mʋ nɩ amʋ bá sɛ sɩ á bwe á lwarɩ a wʋbʋŋa yam.
32 Abam maa ta á wɩ: «Dɩbam nan lagɩ sɩ dɩ́ taa nyɩ dɩ dwi-gɛ tiinə bam na zʋʋrɩ lʋgʋ baŋa tɩɩnɩ dɩdonnǝ dɩm nɩ yɩ ba zuli wa yalʋ ba na mɛ dɛ dɩ kandwa ba kɩ tɩn mʋ.» Abam bʋbʋŋɩ dɩm nan bá fɔgɩ dɩ jǝni. 33 Nɩ amʋ Yuutu Baŋa-Wɛ na jɩgɩ ŋwɩa te tɩn, kʋ yɩ cɩga mʋ nɩ: amʋ wʋ́ taa yɩ abam pɛ, pa a kwe a jɩ-dɩa, dɩ a dam maama, dɩ a ban-lʋm dɩm a taa nii abam baŋa nɩ. 34 A maa wʋ́ ja abam a nuŋi tɩɩnɩ dɩlʋ maama a ya na jagɩ abam a yagɩ dɩ wʋnɩ tɩn dɩ jɩ-dɩa, dɩ dam, dɩdaanɩ a ban-lʋm dɩm. 35 Amʋ laan wʋ́ ja abam mʋ a vu a zɩgɩ kagʋa kam wʋnɩ mɛ dwi-gɛ tiinə na gilimi tɩn. Daanɩ mʋ a wʋ́ jeeri abam yibiyə dɩ yibiyə, yɩ a di á taanɩ sɩ á tʋ. 36 Amʋ dɛɛn na di á kwə bam taanɩ te Ezipi tɩʋ kagʋa kam nɩ tɩn, kʋntʋ doŋ mʋ a ta wʋ́ di abam dɩ taanɩ. Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ kʋntʋ. 37 A ta wʋ́ kʋrɩsɩ abam pa á kɩ nɩ dɩ́ ni-gonim dɩm na brɩ sɩ á kɩ te tɩn. 38 A maa wʋ́ lɩ zwabani-nyɩna balʋ na wʋ á wʋnɩ tɩn, dɩ balʋ maama na vɩ-nɩ tɩn. A nan wʋ́ ja-ba a nuŋi sa-tɩɩnɩ dɩlʋ ba na zʋʋrɩ dɩ wʋnɩ tɩn. Ba nan bá na cwǝŋǝ sɩ ba tɔgɩ ba zʋ Yisɩrayɛlɩ tɩga kam wʋnɩ. Kʋntʋ baŋa nɩ abam dɩ wʋ́ lwarɩ wɩ amʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ.
39 Kʋ nan na yɩ abam, Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam, Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: Á maama ve-na á zuli á jwǝnǝ yam, nɩ á na jɩgɩ wʋbʋŋa yalʋ tɩn. Á na lagɩ á vɩn amʋ ni dɩm, daa taá kɩ-na kʋntʋ doŋ taan. Nan lwarɩ-na nɩ: a bá sɛ sɩ á taá jɩgɩ amʋ yɩrɩ dɩm na yɩ lanyɩranɩ fasɩ tɩn á yáala, dɩ pɛɛra yalʋ á na kwe á paɩ á jwǝnǝ yam tɩn. 40 Bɛŋwaanɩ, maŋa wʋ́ ba yɩ Yisɩrayɛlɩ dwi dɩm maama taa zuli-nɩ ba tɩga kam nɩ. Ba maa wʋ́ zuli-nɩ Yisɩrayɛlɩ pu-kamunu kʋlʋ a na pɔɔrɩ a pa a tɩtɩ tɩn yuu nɩ, yɩ amʋ dɩ wʋ́ sɛ sɩ ba taa yɩ a nɔɔna. Dáanɩ mʋ amʋ wʋ́ beeri á pɛɛra yam, dɩdaanɩ wo-laarʋ tɩlʋ á na wʋ́ pɔɔrɩ sɩ á kwe-ya á ma á kɩ kaanɩm á pa-nɩ tɩn. Yuutu Baŋa-Wɛ mʋ tagɩ kʋntʋ. 41 Amʋ na jaanɩ abam a nuŋi sa-tɩɩnɩ dɩlʋ nɩ a na jagɩ abam pa á zʋ dwi-gɛ tiinə bam wʋnɩ tɩn, a laan wʋ́ sɛ a joŋi abam nɩnɛɛnɩ á yɩ wǝǝnu tɩlʋ lwǝm na ywǝmmǝ tɩn mʋ ba zwɛ ba pa-nɩ. A ta na wʋ abam tɩtarɩ nɩ, a wʋ́ brɩ jaja nɩ a yɩ wʋ-poŋo tu mʋ, sɩ dwi-gɛ tiinə bam taa zɩgɩ ba niə. 42 Amʋ laan maa na jaanɩ abam a ja a joori Yisɩrayɛlɩ tɩga kalʋ a dɛɛn na dugi durə nɩ a wʋ́ kwe-ka a pa á kwə bam tɩn, á wʋ́ sɩɩnɩ á lwarɩ nɩ amʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ wʋm. 43 Maŋa kam kʋntʋ nɩ, abam wʋ́ guli wo-zɔɔna kikiə yalʋ á ya na kɩ pa á digimi á tɩtɩ tɩn. Kʋntʋ wʋ́ pa á yáalɩ á tɩtɩ dɩ wo-lwaanʋ tɩlʋ a ya na kɩ tɩn. 44 Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam, abam wʋ́ lwarɩ nɩ amʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ wʋm, nɩ a na tɔgɩ a yɩrɩ dɩm ŋwaanɩ a duri abam ŋwaŋa, yɩ a wʋ waarɩ abam sɩ kʋ maŋɩ dɩ á tɩtʋŋ-lwaannʋ tɩm dɩ á wo-zɔɔna kikiə yam na yɩ te tɩn. Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ kʋlʋ tɩn mʋ kʋntʋ.› »
Jagwiə seeni taanɩ
45 Baŋa-Wɛ kwǝrǝ daa ta ma yi amʋ ka wɩ:
46 «Nabiinu, pipiri n yibiyə n jeeri jagwiə seeni je sɩm. Tɔɔlɩ kwǝrǝ n cɔgɩ jagwiə seeni tiinə bam, sɩ n daarɩ n tɔɔlɩ Wɛ taanɩ dɩm n cɔgɩ jagwiə seeni gaa kam. 47 Nan ta dɩ jagwiə seeni gaa kam nɩ: ‹Cəgi Baŋa-Wɛ kwǝrǝ kam! Yuutu Baŋa-Wɛ na tagɩ te tɩn mʋ tɩntʋ: A yɔɔrɩ a ti a yigə mʋ sɩ a zwɛ nmʋ dɩ mim. Dɩ nan lagɩ dɩ di n tweeru tɩm maama mʋ kulə! Tu-lɛɛrʋ dɩ dɩlʋ na kʋgɩ tɩn maama wʋ́ zwɛ mʋ. Min-lɔŋɔ kʋm kʋntʋ nan bá di kʋ dwe kɔtaa. Dɩ maa wʋ́ zwɛ kʋlʋ maama na tigi dɩ yigə nɩ kʋ zɩgɩ jagwiə seeni sɩ kʋ taa diini jazɩm baŋa seeni tɩn mʋ. 48 Nɔɔna maama wʋ́ lwarɩ nɩ amʋ Baŋa-Wɛ mʋ tarɩgɩ mim dɩm kʋntʋ, yɩ dɩ nan bá di dɩ dwe kɔtaa.› »
49 Amʋ dɩ laan ma ta a wɩ: «A loori-m! Yuutu Baŋa-Wɛ, kʋʋ́ ja lɛɛrʋ mʋ kʋ ba amʋ yuu nɩ! Ba nan maŋɩ ba jɩgɩ amʋ taanɩ mʋ ba ta wɩ: ‹O taana yam yǝni ya yɩ dɩndɩ mʋ.› »