Yisɩrayɛlɩ tɩʋ pɛ Oze taanɩ
17
Zuda tɩʋ pɛ Ahazɩ paarɩ dim bɩna fugə-yale bɩnɩ dɩm wʋnɩ mʋ Ela bu Oze dɛɛn di Yisɩrayɛlɩ tɩʋ paarɩ. O jǝni Samari nɩ mʋ o di paarɩ dɩm bɩna nʋgʋ. 2 Oze dɛɛn tʋŋɩ lwarɩm o cɔgɩ Baŋa-Wɛ yigə. O tɩtʋŋ-lwaannʋ tɩm nan daa wʋ yi Yisɩrayɛlɩ pwa balʋ na dɛ yigə ba di paarɩ dɩm tɩn.3 Asiiri tɩʋ pɛ Salmanasarɩ dɛɛn ma vu o dɩ jara dɩ Yisɩrayɛlɩ tɩʋ pɛ Oze. Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ Oze dɛɛn wʋ o dam kuri nɩ yɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam yǝni ba ŋwɩ lampoo ba pa‑o bɩnɩ maama wʋnɩ. 4 Asiiri pɛ wʋm dɛɛn nan maanɩ nɩ Oze lɔgɩ o kwaga nɩ mʋ dɩ o na tʋŋɩ nɔɔna Ezipi tɩʋ pɛ Soo tee nɩ sɩ ba kɩ ni-mɔrɔ daanɩ tɩn. Oze ma daarɩ o vɩn sɩ o daa taa ŋwɩ lampoo o pa Asiiri pɛ wʋm, nɩ o ya na kɩ te bɩnɩ maama wʋnɩ tɩn. Kʋntʋ ŋwaanɩ Pɛ Salmanasarɩ ma ja-o o vu o pɩ pɩɩna digə nɩ.a 5 O laan ma vu o li Yisɩrayɛlɩ laŋa kam maama dɩ najara. O ma vu o kaagɩ Samari tɩʋ kʋm o pu sɩ kʋ yi bɩna yatɔ.
6 Oze paarɩ dim bɩna nʋgʋ bɩnɩ dɩm wʋnɩ mʋ Salmanasarɩ wanɩ o di Samari tɩʋ kʋm. O ma ja Yisɩrayɛlɩ tiinə bam o vu o yagɩ Asiiri nɩ. O jaanɩ ba badonnǝ o vu o yagɩ Hala nɩ, dɩ Gozan je sɩlʋ na wʋ Haborɩ bugə kam ni nɩ tɩn. O ta ma ja ba badaara o vu o yagɩ tɩɩnɩ dɩlʋ Mɛdɩ tiinə na zʋʋrɩ da tɩn.b
Kʋ na kɩ te yɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam na cɔgɩm tɩn
7 Tɩntʋ maama dɛɛn kɩa Yisɩrayɛlɩ tiinə bam na kɩ lwarɩm ba cɔgɩ ba Tu Baŋa-Wɛ dɩm yigə tɩn ŋwaanɩ mʋ. Kʋ nan yɩ Baŋa-Wɛ mʋ jaanɩ-ba DƖ nuŋi Ezipi tɩʋ nɩ mɛ ba ya na wʋ kʋ Pa-farʋ dam kuri nɩ tɩn. Ba ma yǝni ba zuli wa-yɔɔrʋ mʋ, 8 ba daarɩ ba lwǝni cullu tɩlʋ dwi-gɛ tiinə na yǝni ba kɩ yɩ Wɛ zəli-ba tɩga kam nɩ DƖ daarɩ DƖ pa Yisɩrayɛlɩ tiinə bam jǝni tɩn. Ba daa ta ma tɔgɩ kǝm-balwaarʋ tɩlʋ Yisɩrayɛlɩ pwa bam dɛɛn na jɩgɩ ba kɩ tɩn. 9 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn səgi mʋ ba tʋŋɩ lwarɩm ba cɔgɩ ba Tu Baŋa-Wɛ yigə. Ba lɔgɩ wara-je mʋ sɩ ba taa maa kɩ kaanɩm ba tɩɩnɩ maama wʋnɩ, kʋ na maŋɩ kʋ yɩ tɩʋ balaŋa dɩ tɩʋ kamunu maama wʋnɩ dɩ. 10 Ba dɛɛn ta cwi kandwa dɩ Asera nyɩnyʋgʋ dɛ ba zɩgɩ pweeru maama yuu nɩ dɩ tweeru maama kuri nɩ sɩ ba taa zuli-tɩ. 11 Ba ta ma kɩ zwɛɛm pɛɛra ba zuli jwǝnǝ yam, nɩnɛɛnɩ dwi-gɛ tiinə ya na kɩ te yɩ Wɛ zəli-ba tɩga kam nɩ DƖ daarɩ DƖ pa Yisɩrayɛlɩ tiinə bam jǝni tɩn. Kʋntʋ tɩn, ba dɛɛn kɩ wo-zɔɔna yalʋ na zaŋɩ Baŋa-Wɛ banɩ tɩn mʋ. 12 Baŋa-Wɛ nan ya pɛ-ba ni DƖ wɩ: ba yɩ taa zuli jwǝnǝ. Dɩ kʋ dɩ, ba ta kɩ kʋntʋ mʋ. 13 Kuni zanzan mʋ Baŋa-Wɛ dɛɛn tɔgɩ DƖ nijoŋnə dɩ o yiyən-yeenə baŋa nɩ o kaanɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɩ Zuda tiinə bam o wɩ: «Nan yagɩ-na á kǝm-balwaarʋ tɩm, sɩ á daarɩ á sɛ amʋ ni-kaana yam dɩ a kwiə yam. Yantʋ maama yɩ niə yalʋ amʋ dɛɛn na pɛ á nabaara bam sɩ ba taa tɔgɩ tɩn mʋ. A ma daarɩ a tɔgɩ a tɩntʋŋna bam baŋa nɩ a brɩ abam dɩ.»c
14 Dɩ kʋ dɩ, Yisɩrayɛlɩ tiinə bam wʋ sɛ Baŋa-Wɛ ni dɩm. Ba bɩcara digili mʋ, nɩ ba nabaara bam dɛɛn na kɩ te yɩ ba vɩn ba Tu Baŋa-Wɛ tɩn. 15 Ba dɛɛn vɩn sɩ ba taa tɔgɩ DƖ niə yam, dɩ ni-gonim dɩlʋ DƖ na kɩ dɩ ba nabaara bam tɩn. Ba ma daarɩ ba vɩn DƖ ni-kaana yam dɩ. Ba ma zuli jwə-yɔɔrʋ pa ba dɩ ji nɔn-kayɛ. Ba ma lwǝni dwi-gɛ tiinə balʋ na gilimi-ba tɩn kikiə. Baŋa-Wɛ ya maŋɩ DƖ kaanɩ-ba sɩ ba yɩ lwǝni bantʋ kikiə.
16 Ba yigə dɛɛn tǝrǝ dɩ ba Tu Baŋa-Wɛ niə yam. Ba ma kwe luu ba ma ba mɔ na-pwalɩ sɩle kamwarʋ, ba daarɩ ba kɩ Asera nyɩnyʋgʋ daa sɩ ba zuli-tɩ. Ba ta ma kuni doonǝ ba zuli calɩcwɩ sɩm dɩ Baalɩ jwəm dɩm. 17 Ba dɛɛn kwe ba tɩtɩ biə, bəkəri dɩ bukwa, ba zwɛ ba ma kɩ kaanɩm. Ba ta maa yǝni ba ve vʋra dɩ yi-nara te sɩ ba nii ba yigə ba pa-ba. Ba ma yɔɔrɩ ba yagɩ ba tɩtɩ sɩ ba taa kɩ lwarɩm ba cɔgɩ Baŋa-Wɛ yigə pa ba zaŋɩ DƖ banɩ.
18 Baŋa-Wɛ banɩ na tiini dɩ zaŋɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam baŋa nɩ kʋntʋ tɩn, DƖ ma zəli-ba DƖ yigə nɩ. Zuda dwi tiinə bam yɩranɩ mʋ daarɩ. 19 Zuda tiinə bam dɩ dɛɛn wʋ sɛ ba Tu Baŋa-Wɛ niə yam. Ba ma kwe Yisɩrayɛlɩ tiinə bam tɩtʋŋ-naga yɩ ba kɩ lwarɩm. 20 Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ Baŋa-Wɛ dɛɛn mɛ DƖ kwaga DƖ ya Yisɩrayɛlɩ dwi dɩm maama, yɩ DƖ daarɩ DƖ pa cam ba ba baŋa nɩ dɩ ba dʋna na jɩgɩ-ba ba bɛɛsɩ te tɩn. Kʋ kɩ kʋntʋ mʋ taan yɩ Baŋa-Wɛ laan zəli-ba DƖ yigə nɩ.
21 Baŋa-Wɛ dɛɛn na pɔɔrɩ Yisɩrayɛlɩ dwi dɩm DƖ ja nuŋi Pɛ Davidi dwi dɩm jɩŋa nɩ tɩn mʋ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam kwe Nebatɩ bu Zeroboam ba tiŋ‑o paarɩ. Zeroboam ma sʋgɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam pa ba ywəri Baŋa-Wɛ cwǝŋǝ kam nɩ, yɩ ba fɔgɩ ba zʋ lwarɩm zanzan wʋnɩ. 22 Kʋ kwaga nɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə yɔɔrɩ ba tɔgɩ lwarɩm dwi dɩlʋ maama Zeroboam na kɩ tɩn mʋ. Ba brɩ ba wʋ sɛ sɩ ba yagɩ-ya. 23 Ba kɩ kʋntʋ mʋ taan yɩ Baŋa-Wɛ laan zəli-ba DƖ yigə nɩ. DƖ dɛɛn maŋɩ DƖ tɔgɩ DƖ nijoŋnǝ bam baŋa nɩ DƖ kaanɩ-ba wɩ: DƖ wʋ́ kɩ kʋntʋ mʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə dʋna bam jaanɩ-ba ba nuŋi ba tɩtɩ tɩga kam nɩ ba vu Asiiri. Dáanɩ mʋ ba ta wʋra dɩ zɩm maama.
Asiiri tiinə na nɛ jǝŋǝ je Samari nɩ
24 Asiiri tɩʋ pɛ dɛɛn ma ja nɔɔna badonnǝ ya na zʋʋrɩ Babilɔnɩ nɩ, dɩ Kuta nɩ, dɩ Awa nɩ, dɩ Hamatɩ nɩ, dɩdaanɩ Sefavayim nɩ tɩn o ba o yagɩ Samari nɩ sɩ bantʋ ləri Yisɩrayɛlɩ tiinə bam yuu nɩ ba taa zʋʋrɩ da. Nɔɔna bam kʋntʋ ma lɛɛrɩ ba te Samari laŋa kam yɩ ba zʋʋrɩ ka tɩɩnɩ dɩm wʋnɩ. 25 Ba na puli sɩ ba taa zʋʋrɩ da tɩn, ba wʋ kwarɩ Baŋa-Wɛ. Baŋa-Wɛ ma pa nywəənu zʋ ba wʋnɩ pa tɩ gʋ ba badonnǝ. 26 Nɔɔna ma ta ba brɩ Asiiri tɩʋ pɛ ba wɩ: «Nɔɔna bam nmʋ na jaanɩ n ba n jǝni Samari tɩɩnɩ dɩm wʋnɩ tɩn yǝri tɩga kam kʋntʋ Wɛ dɩm cullu tɩm. Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ wɛ dɩm kʋntʋ pɛ nywəənu zʋ ba wʋnɩ yɩ tɩ gʋ ba badonnǝ.»
27 Asiiri pɛ wʋm ma pa ni dɩntʋ o wɩ: «Lɩ-na nɔɔnʋ dɩdʋa Samari kaanɩm tiinə balʋ dɩ́ na jaanɩ dɩ́ ba yo tɩn wʋnɩ á daarɩ á pa o joori o vu o taa zʋʋrɩ o tɩtɩ tɩga kam nɩ. Kʋ tu laan wʋ́ wanɩ o brɩ nɔɔna bam sɩ ba lwarɩ tɩga kam wɛ dɩm cullu tɩm na yɩ te tɩn.» 28 Ba ma sɩɩnɩ ba pa Samari kaanɩm tiinə dɩdʋa joori o vu o zʋʋrɩ Betɛlɩ nɩ. O ma brɩ nɔɔna bam ba na wʋ́ taa zuli Baŋa-Wɛ te tɩn.
29 Dɩ kʋ dɩ, nɔɔna balʋ na nuŋi ba tɩɩnɩ dwi dwi ba ba Samari tɩn daa ta mɔɔnɩ ba tɩtɩ wa kamwarʋ mʋ. Ba dɛɛn ma kwe-tɩ ba zɩgɩ wara-je sɩlʋ Samari tiinə bam ya na lɔgɩ ba tɩtɩ jwǝnǝ yam ŋwaanɩ tɩn. Nɔɔna bam dwi dwi kɩ kʋntʋ tɩʋ kʋlʋ maama ba na zʋʋrɩ da tɩn mʋ. 30 Babilɔnɩ tiinə bam na mɔɔnɩ jwəm dɩlʋ tɩn yɩrɩ mʋ Sukot-Benotɩ. Kuta tiinə bam jwəm dɩm yɩrɩ maa yɩ Nɛgalɩ. Hamatɩ tiinə bam dɩ maa kaanɩ Asima. 31 Awa tiinə bam maa kaanɩ Nibazɩ dɩ Tatakɩ jwǝnǝ yam. Sefavayim tiinə bam maa yǝni ba gʋɩ ba biə ba zwɛ dɩ mim, ba ma ba kaanɩ ba jwǝnǝ Adɩramɛlɛkɩ dɩ Anamɛlɛkɩ. 32 Nɔɔna bam kʋntʋ dɛɛn kwarɩ Baŋa-Wɛ mʋ ba wǝli da. Dɩ kʋ dɩ, ba yǝni ba lɩ ba tɩtɩ dwi wʋnɩ nɔɔnʋ dɩ nɔɔnʋ mʋ sɩ ba taa yǝni ba kɩ kaanɩm wara-je sɩm maama nɩ. 33 Kʋntʋ tɩn, ba dɛɛn zuli Baŋa-Wɛ yɩ ba ta ve ba zuli ba tɩtɩ tɩɩnɩ dɩm jwǝnǝ, nɩ ba tɩtɩ dwi tiinə na yǝni ba tɔgɩ cullu tɩlʋ tɩn mʋ.
34 Dɩ zɩm maama, nɔɔna bam ta wʋ yagɩ ba faŋa cullu tɩm. Ba ba yɔɔrɩ ba kwarɩ Baŋa-Wɛ. Ba maa ba sɛ Baŋa-Wɛ kwiə yam, dɩ DƖ cullu tɩm, dɩ DƖ niə yam, nɩ DƖ dɛɛn na kwe DƖ pa Zakɔbɩ dwi tiinə bam sɩ ba taa tɔgɩ tɩn. Zakɔbɩ yɩrɩ dɩm kʋntʋ mʋ Baŋa-Wɛ dɛɛn ləni pa dɩ ji Yisɩrayɛlɩ. 35 Baŋa-Wɛ dɛɛn goni ni dɩ Yisɩrayɛlɩ dwi tiinə bam, yɩ DƖ kaanɩ-ba DƖ wɩ: «Abam daa á yɩ zuli-na wa yadonnə á wǝli amʋ wʋnɩ. Á ba maŋɩ sɩ á tiiri jwǝnǝ yigə nɩ, naa á zuli-ya, naa á kaanɩ-ya.d 36 Abam nan maŋɩ sɩ á taá kwarɩ Baŋa-Wɛ mʋ, DƖ na tɔgɩ DƖ dam-fɔrɔ baŋa nɩ DƖ tʋŋɩ wo-kamunnu DƖ ma DƖ ja abam DƖ nuŋi Ezipi wʋnɩ tɩn ŋwaanɩ. Dɩntʋ yɩranɩ mʋ abam wʋ́ tiiri DƖ yigə nɩ á zuli‑DƖ, á daarɩ á kɩ kaanɩm á pa‑DƖ. 37 Á taá ye sɩ á sɛ DƖ kwiə yam, dɩ DƖ cullu tɩm, dɩ DƖ ni-kaana yam, nɩ DƖ na pʋpʋnɩ niə yalʋ DƖ tiŋi DƖ pa abam tɩn. Á yɩ zaŋɩ-na á zuli wa-yɔɔrʋ. 38 Á nan yɩ swe a na goni ni dɩlʋ dɩ abam tɩn. Yɩ kwarɩ-na wa yadonnə á wǝli amʋ wʋnɩ. 39 Á nan maŋɩ sɩ á kwarɩ á Tu Baŋa-Wɛ dɩm yɩranɩ mʋ. Kʋ yɩ Dɩntʋ mʋ wʋ́ vrɩ abam á dʋna maama jɩa nɩ DƖ yagɩ.»