Zehu gʋ Akabɩ dwi dɩm
10
Akabɩ biə fusɩrpɛ dɛɛn mʋ zʋʋrɩ Samari nɩ. Zehu ma pʋpʋnɩ twannʋ o tʋŋɩ o pa tɩʋ kʋm dɩdɛɛra dɩ nakwa balʋ maama na wʋ Samari nɩ tɩn, kʋ wǝli dɩ balʋ na nii Akabɩ biə bam baŋa nɩ tɩn. O ma pʋpʋnɩ o wɩ: 2 «A warɩ abam. Abam tɩʋ kʋm tiini kʋ dana. Á maa jɩgɩ jara-kǝm tərikooru dɩdaanɩ sise zanzan. Abam tu Akabɩ biə bam zʋʋrɩ abam tee nɩ mʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ, tɔnɔ kʋntʋ na yi abam, 3 sɩ á kuri Akabɩ biə bam wʋnɩ nɔɔnʋ wʋlʋ na yɔɔrɩ o yɩ lanyɩranɩ tɩn sɩ á tiŋ‑o pɛ. Á na kɩ kʋntʋ, sɩ á daarɩ á ti á yigə sɩ á kɩ jara Akabɩ dwi dɩm ŋwaanɩ.»4 Samari tɩʋ dɩdɛɛra bam na karɩmɩ tɔnɔ kʋm tɩn, fʋʋnɩ ma tiini dɩ zʋ-ba yɩ ba wɩ: «Nii-na! Pwa bale bam tɩtɩ maŋɩ ba ga Zehu ŋwa. Dɩbam nan yɩ bran mʋ sɩ dɩ́ cɩ o yigə?»
5 Dɩdɛɛrʋ wʋlʋ na nii pɛ sɔŋɔ kʋm baŋa nɩ tɩn, dɩ wʋlʋ na nii tɩʋ kʋm maama tɩn, dɩ tɩʋ kʋm nakwa bam, kʋ wǝli dɩ balʋ na nii Akabɩ biə bam baŋa nɩ tɩn ma tʋŋɩ kwǝrǝ ba pa Zehu yɩ ba wɩ: «Dɩbam maama yɩ nmʋ tɩntʋŋna mʋ. Kʋlʋ maama nmʋ na wʋ́ ta tɩn, dɩ́ wʋ́ kɩ. Dɩ́ ba jɩgɩ cwǝŋǝ sɩ dɩ́ tiŋi pɛ. Kɩ kʋlʋ maama nmʋ na bʋŋɩ nɩ kʋ lana tɩn.»
6 Zehu daa ma pʋpʋnɩ tɔnɔ o ta nɩ: «Abam nan na sɩɩnɩ á sɛ á pa amʋ, nan sɛ-na amʋ ni sɩ á goni Akabɩ biə bam yuma á ja á ba Zizreyɛlɩ á pa-nɩ jwa kantʋ maŋa nɩ.» Kʋ dɛɛn yɩ Samari tɩʋ dɩdɛɛra badonnǝ mʋ nii Akabɩ biə fusɩrpɛ bam baŋa nɩ. 7 Samari tɩʋ dɩdɛɛra bam na karɩmɩ tɔnɔ kʋm tɩn, ba ma sɩɩnɩ ba goni pɛ wʋm biə fusɩrpɛ bam maama yum ba kwe ba kɩ tɩtwarʋ wʋnɩ ba tʋŋɩ ba pa Zehu Zizreyɛlɩ nɩ. 8 Ba na jaanɩ ba yi tɩn, tɩntʋŋnʋ wʋdoŋ ma vu o ta dɩ Zehu o wɩ: «Ba jaanɩ pɛ wʋm biə bam yum tɩm ba yi.» Zehu ma pa ni o wɩ: «Kʋ na yɩ kʋntʋ, nan cɛ-na-tɩ, á tiŋi bwərə yale mancoŋo kʋm ni nɩ sɩ tɩga pʋʋrɩ.»
9 Tɩga na pʋʋrɩ tɩtɩɩtɩ tɩn, Zehu ma nuŋi o vu o zɩgɩ da o ta dɩ nɔɔna bam maama o wɩ: «Abam wʋ kɩ kʋlʋkʋlʋ á cɔgɩ, sɩ kʋ yɩ amʋ mʋ kɩ jara dɩ a yuutu Zʋram yɩ a daarɩ a gʋ-o. Wɔɔ nan mʋ gʋ nɔɔna bantʋ maama? 10 Lwarɩ-na nɩ: kwǝrǝ kalʋ Baŋa-Wɛ na taga Akabɩ dwi dɩm ŋwaanɩ tɩn bá ji kafɛ dɩ fɩnfɩɩn dɩ. DƖ na tɔgɩ Eli baŋa DƖ ta kʋlʋ tɩn maama sɩɩnɩ kʋ kɩ.» 11 Zehu laan ma vu o gʋ Akabɩ dwi tiinə bam maama na daarɩ Zizreyɛlɩ nɩ tɩn. O ta ma gʋ Akabɩ dɩdɛɛra bam, dɩ o yuudonnə bam, dɩ o kaanɩm tiinə bam maama. Akabɩ nɔɔnʋ dɩdʋa tɩtɩ brɩ o wʋ daarɩ.
12 Zehu ma zaŋɩ sɩ o vu Samari. O na maa kɛa tɩn mʋ o ve o yi Bɛt-Ekɛdɩ mɛ nayɩra na gilimi tɩn. 13 O na yi da tɩn mʋ o jeeri Zuda tɩʋ pɛ Ahazɩa cʋrrʋ tɩdonnǝ. O ma bwe-ba o wɩ: «Abam yɩ bran mʋ?» Ba ma ləri ba wɩ: «Dɩbam yɩ Ahazɩa cʋrrʋ mʋ. Dɩ nan maa ve sɩ dɩ́ jɔɔnɩ pɛ wʋm digə tiinə dɩ o nu wʋm biə mʋ.»
14 Zehu na ni kʋntʋ tɩn, o ma pa o tɩntʋŋna bam ni o wɩ: «Ja-na-ba ŋʋnnɩ.» Ba ma sɩɩnɩ ba ja nɔɔna bam maama ba daarɩ ba gʋ-ba Bɛt-Ekɛdɩ vʋlɩ dɩm tikəri nɩ. Ba dɛɛn yɩ nɔɔna fiinna-bale (42) mʋ yɩ ba wʋlʋwʋlʋ wʋ daarɩ.
15 Zehu ma zaŋɩ jǝgǝ kam kʋntʋ nɩ o maa kɛa. O na maa ve tɩn mʋ Rekabi bu Yonadabɩ jeer-o cwǝŋǝ nɩ. Zehu ma jɔɔn‑o yɩ o daarɩ o bwe‑o o wɩ: «Dɩ́ jɩgɩ wʋbʋŋ-dɩdwɩ na? Nmʋ yigə nan wʋ amʋ wʋnɩ na?» Yonadabɩ ma ləri o wɩ: «Ɛɛn, kʋ yɩ kʋntʋ mʋ.» Zehu ma ta o wɩ: «Kʋ na sɩɩnɩ kʋ yɩ kʋntʋ, ja n jɩŋa n ba.» O ma vaŋɩ Yonadabɩ o din o jǝni o təriko kʋm wʋnɩ. 16 O maa wɩ: «Tɔgɩ dɩ amʋ sɩ n lwarɩ nɩ amʋ yiǝ tiini ya sɩɩnɩ Baŋa-Wɛ ŋwaanɩ.» Ba maama bale ma tɔgɩ daanɩ ba kɛ Samari.
17 Ba na yi Samari tɩn, Zehu ma gʋ Akabɩ dwi tiinə balʋ ta na daarɩ yɩ ba zʋʋrɩ da tɩn maama. Kʋntʋ tɩn o dɛɛn cɔgɩ Akabɩ dwi dɩm o ti, nɩ Baŋa-Wɛ ya na pɛ Eli kwǝrǝ nɩ: kʋʋ́ kɩ te tɩn.
Zehu gʋ Baalɩ kaanɩm tiinə
18 Zehu dɛɛn ma bəŋi Samari tiinə bam o kɩ daanɩ yɩ o ta dɩ ba o wɩ: «Pɛ Akabɩ dɛɛn zuli Baalɩ jwəm dɩm o kwɛɛrɩ mʋ. Amʋ nan wʋ́ sɩɩnɩ a yiǝ a zuli-dɩ a dwǝni wʋntʋ. 19 Bəŋi-na Baalɩ sampwəri sɩm, dɩ kaanɩm tiinə bam, kʋ wǝli dɩ balʋ na zuli-dɩ tɩn maama, sɩ ba jeeri amʋ yigə nɩ. A lagɩ a kɩ kaanɩm kamunu mʋ a pa Baalɩ. Wʋlʋ na vɩn sɩ o tɔgɩ o jeeri, kʋ tu wʋ́ ga o ŋwɩa mʋ.» Zehu dɛɛn tagɩ kʋntʋ doŋ sɩ o ma o kɩ swan mʋ o ja balʋ maama na sɛ Baalɩ tɩn o gʋ.
20 Zehu ma ta o wɩ: «Pɔɔrɩ-na dɛ sɩ nɔɔna sɩɩnɩ ba yiǝ ba zuli Baalɩ jwəm dɩm dɩ wʋnɩ.» Ba ma tɔɔlɩ ba brɩ tɩʋ kʋm nɔɔna bam maama. 21 Zehu ma pa kwǝrǝ yi Yisɩrayɛlɩ tɩʋ kʋm ni maama, pa balʋ maama na sɛ Baalɩ tɩn ba ba jeeri daanɩ. Dɩdʋa tɩtɩ wʋ daarɩ. Ba maama ma vu ba zʋ Baalɩ jwəm digə kam pa ka ni maama su dɩ kɔgɔ. 22 Zehu ma ta dɩ wʋlʋ na nii gwar-ŋʋnnʋ tɩm baŋa nɩ tɩn o wɩ: «Pa wʋlʋ maama na tu sɩ o zuli Baalɩ jwəm dɩm tɩn na gɔrɔ o zʋ.» O ma sɩɩnɩ o kwe gwaarʋ tɩm o pa-ba yɩ ba zʋ.
23 Zehu laan ma tɔgɩ dɩ Rekabi bu Yonadabɩ yɩ ba zʋ Baalɩ jwəm digə kam. Zehu ma ta dɩ balʋ na zuli Baalɩ tɩn o wɩ: «Kwaanɩ-na á nii sɩ nɔɔn-nɔɔnʋ yɩ maŋɩ yo seeni kʋ na daɩ abam yɩranɩ. Yɩ pa Baŋa-Wɛ tɔgɩna bam wʋlʋwʋlʋ na cwǝŋǝ sɩ o taa tɔgɩ o wʋra.» 24 Ba laan ma puli sɩ ba kɩ kaanɩm dɩm ba pa Baalɩ. Ba na wʋ digə kam nɩ tɩn dɩ Zehu ya maŋɩ o yagɩ nɔɔna funɔnɔ pooni dɩm nɩ yɩ o kaanɩ-ba o wɩ: «Abam wʋlʋ na pɛ nɔɔna bantʋ dɩdʋa duri o lu, kʋ tu wʋ́ ga o ŋwɩa mʋ.»
25 Zehu na yɔɔrɩ o kɩ zwɛɛm kaanɩm dɩm o ti tɩn, o ma ta dɩ pamaŋna bam dɩ dɩdɛɛra bam o wɩ: «Zʋ-na digə kam á gʋ ba maama. Yɩ pa-na sɩ ba dɩdʋa tɩtɩ duri o lu.» Ba ma sɩɩnɩ ba kwe ba sʋ-lwaanʋ ba ma ba gʋ Baalɩ nɔɔna bam maama. Ba ma tuuri ba yɩra yam ba yagɩ pooni yigə nɩ. Ba ma daarɩ ba zʋ di-laa kʋm 26 ba vu ba kwe Baalɩ jwəm kandwɛ dɩm tɩtɩ ba ja ba nuŋi ba zwɛ dɩ mim. 27 Kʋntʋ tɩn, ba dɛɛn cɔgɩ Baalɩ jwəm dɩm dɩ dɩ digə kam maama mʋ. Dɩ zɩm maama nɔɔna laan kwe jǝgǝ kam ba ma ba ji nɛ zɩgɩm jǝgǝ mʋ.
28 Mʋ kʋ na kɩ te pa Zehu cɔgɩ Baalɩ jwəm dɩm kaanɩm Yisɩrayɛlɩ je maama nɩ tɩn. 29 Dɩ kʋ dɩ, Zehu ta paalɩ o kɩ lwarɩm dwi dɩlʋ Nebatɩ bu Zeroboam dɛɛn na kɩ pa Yisɩrayɛlɩ tiinə dɩ da ba kɩ tɩn mʋ. O dɛɛn pɛ ba jɩgɩ səbu-sɩŋa na-pwalɩ sɩm na zɩgɩ Betɛlɩ dɩ Dan nɩ tɩn mʋ ba kaana.
30 Baŋa-Wɛ dɛɛn tagɩ dɩ Zehu mʋ DƖ wɩ: «Nmʋ kwaanɩ dɩ n na kɩ kʋlʋ na jɩgɩ cɩga amʋ yigə nɩ tɩn. N yɔɔrɩ n cɔgɩ Akabɩ dwi dɩm maama, nɩnɛɛnɩ a wʋbʋŋa na jaanɩ sɩ a pa kʋ kɩ te tɩn. Kʋntʋ ŋwaanɩ, amʋ wʋ́ pa nmʋ dwi dɩlʋ na wʋ́ saŋɩ n kwaga tɩn di Yisɩrayɛlɩ tɩʋ paarɩ dɩm sɩ kʋ taa ve dwiə yana wɛɛnɩ.» 31 Zehu dɛɛn nan wʋ nii o tɩtɩ sɩ o taa tɔgɩ Baŋa-Wɛ dɩm na yɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə Wɛ tɩn niə yam dɩ o wʋʋ maama. O wʋ yagɩ lwarɩm dwi dɩlʋ Zeroboam dɛɛn na kɩ pa Yisɩrayɛlɩ tiinə dɩ da ba kɩ tɩn.
Zehu tʋʋnɩ
32 Kantʋ maŋa nɩ mʋ Baŋa-Wɛ sɩŋɩ DƖ wʋra dɩ fɔɩ Yisɩrayɛlɩ tɩʋ kʋm DƖ yaga. DƖ maa pa Siiri pɛ Azayɛlɩ wanɩ Israyɛlɩ tɩʋ kʋm, tɛ na tʋlɩ ba sisəm dɩm ni dɩm nɩ tɩn maama, 33 ka zɩgɩ Zʋrdɛn bugə kam ni nɩ sɩ ka vu ka yi wa-puli seeni. Kʋ maa yɩ Galadɩ dɩ Basan tɩga kalʋ maama na zɩgɩ Aroyɛrɩ na wʋ Aranon bugə kam ni nɩ tɩn kʋ taa veǝ. Gadɩ dwi tiinə laŋa kam, dɩ Ruban dwi tiinə laŋa kam, kʋ wǝli dɩ Manasɩ dwi tiinə laŋa kam mʋ kʋntʋ.
34 Zehu dɛɛn na di paarɩ yɩ o kɩ wǝǝnu tɩlʋ maama tɩn, dɩ o tɩtʋŋa yam, kʋ wəli dɩ barɔ kʋlʋ maama o dɛɛn na jɩgɩ tɩn, ba pʋpʋnɩ-tɩ ba tiŋi Yisɩrayɛlɩ Tɩʋ Pwa Cɩbarɩ tɔnɔ kʋm wʋnɩ. 35 Zehu ma tɩ yɩ o vu o kwə te. Ba ma kwe‑o ba kɩ Samari tɩʋ nɩ. O tʋʋnɩ dɩm kwaga nɩ o bu Yoahazɩ ma ləri o ji pɛ. 36 Zehu dɛɛn jǝni Samari nɩ o di Yisɩrayɛlɩ tɩʋ paarɩ bɩna fiinle-nana (28) mʋ.