Yisɩrayɛlɩ tiinə fɔgɩ ba kɩ ni-mɔrɔ dɩ Baŋa-Wɛ
24
Zozwe laan ma bəŋi Yisɩrayɛlɩ tiinə bam maama sɩ ba jeeri Sishɛm nɩ, bantʋ dɩ ba nakwa bam, dɩ ba yigǝ tiinǝ dɩdaanɩ dɩdɛɛra balʋ na nii ba baŋa nɩ tɩn. Ba maama ma ja ba tɩtɩ ba yi Wɛ yigə.
2 Zozwe ma ta dɩ nɔɔna bam maama o wɩ: «Yisɩrayɛlɩ Tu Baŋa-Wɛ dɩm kwǝrǝ mʋ tɩntʋ:
Pulim kam nɩ abam kwə nabaara bam ya ta wʋ Efratɩ bugə kam bubɛ dɩdoŋ dɩm nɩ mʋ. Ba dwi dɩm maama dɛɛn maa zuli jwǝnǝ. Abraham dɩ Nahɔrɩ ko Tǝrǝ dɩ dɛɛn tɔgɩ ba zuli-ya mʋ.a 3 Amʋ dɛɛn ma kuri abam nabaarʋ Abraham. Amʋ ma pa o nuŋi da tɩga kalʋ na kɛ ka bɛ Efratɩ bugə kam tɩn, yɩ a tiini a pa‑o dwi na daga. Dayigǝ tɩn a dɛɛn kwe Yizakɩ mʋ a pa‑o. 4 Kʋ na yi sɩ Yizakɩ lʋ biə tɩn, a ma kwe Zakɔbɩ dɩ Esayu a pa‑o. Amʋ ma pa Esayu te Seyiri pweeru laŋa kam, yɩ a kuri sɩ Zakɔbɩ dɩ o biə bam tu ba vu Ezipi tɩʋ ba zʋʋrɩ da.
5 Dáanɩ mʋ amʋ tʋŋɩ Moyisi dɩdaanɩ Arɔn sɩ ba tɔgɩ á yigə. A ma pa kʋ zʋ Ezipi tiinə bam yɩra yɩ a ja abam a nuŋi ba tɩʋ kʋm nɩ. 6 Amʋ na jaanɩ á nabaara bam a nuŋi Ezipi nɩ tɩn, ba ma yi Nanɩ-sʋŋʋ kʋm ni. Ezipi tiinə bam dɛɛn ya kwe siseŋ-nɔɔna dɩ sɩ tərikooru mʋ ba ma zəli á nabaara bam ba vu ba yi Nanɩ-sʋŋʋ kʋm ni nɩ. 7 Ba dɛɛn ma keeri ba loori-nɩ sɩ a wǝli-ba. Amʋ Baŋa-Wɛ ma tiŋi lim bantʋ dɩ Ezipi tiinə bam tɩtarɩ nɩ yɩ a ta pa nɩnɩʋ kʋm di Ezipi tiinə bam. Ba yibiyə nɩ mʋ a kɩ kʋntʋ Ezipi tiinə bam baŋa nɩ.
Kʋ kwaga nɩ, á nabaara bam laan ma zʋ kagʋa nɩ ba daanɩ ka wʋnɩ. 8 Amʋ ma ja abam tɩʋ nɔɔna bam a yi Amɔɔrɩ tiinə bam tɩga kam. Bantʋ dɛɛn zʋʋrɩ Zʋrdɛn bugə kam wa-puli seeni mʋ. Nɔɔna bam kʋntʋ na nuŋi sɩ ba kɩ najara dɩ abam tɩn, a ma pa á di-ba. Abam ma yɔɔrɩ á cɔgɩ-ba, yɩ á joŋi ba tɩga á laan te. 9 Moabɩ tɩʋ pɛ Balakɩ na yɩ Zipʋre bu tɩn dɛɛn ma bʋŋɩ sɩ o kɩ najara dɩ abam. O dɛɛn ma beeri Bewɔrɩ bu Balam je, sɩ o ba o sɔɔlɩ lwarɩm o yagɩ abam yuu nɩ.b 10 Amʋ ma joŋi abam a yagɩ Balakɩ jɩŋa nɩ dɩ a na vɩn sɩ a cəgi Balam taanɩ dɩm tɩn. A ma pa o joori o sɔɔlɩ yu-yoŋo zanzan o pa abam.c
11 Abam dɛɛn na bɛ Zʋrdɛn bugə kam á vu á yi Zeriko tɩn, ba tɩʋ kʋm tiinə nuŋi mʋ sɩ ba kɩ najara dɩ abam. Amɔɔrɩ tiinə bam, dɩ Perezi tiinə, dɩ Kaanan tiinə, dɩ Hɛtɩ tiinə, dɩ Girgasɩ tiinə, dɩ Hevi tiinə, dɩdaanɩ Yebusi tiinə dɩ ta jeeri abam mʋ dɩ najara yɩ amʋ pa abam di ba maama. 12 Abam dɛɛn na nuŋi tɩga kam nɩ á ma á ve tɩn, amʋ ma vugimi á dʋna wʋbʋŋa yɩ ba duri ba daarɩ abam. Kʋ daɩ á sʋ-lwaanʋ dɩ á tɛ mʋ á kwe á ma á zəli-ba. Kʋ nyɩ dɩ amʋ ya na kɩ Amɔɔrɩ tiinə pwa bale bam te tɩn mʋ. 13 Abam wʋ yaarɩ tɩga kantʋ ŋwaanɩ, amʋ mʋ kwe-ka a pa abam. Abam laan zʋʋrɩ tɩɩnɩ dɩlʋ á na wʋ lɔgɩ tɩn wʋnɩ mʋ, á nan wʋ dɩ karɩ yɩ á jɩgɩ-sɩ á di. Abam ta jɩgɩ tweeru biə á di yɩ á wʋ jəri-dɩ.»d
14 Zozwe laan ma ta dɩ ba o wɩ: «Kʋ nan maŋɩ sɩ abam taá zuli Baŋa-Wɛ dɩ á cɩga maama mʋ. Dʋlɩ-na jwǝnǝ yalʋ á kwə bam dɛɛn na jɩgɩ ba zuli Efratɩ bugə bubɛ dɩdoŋ dɩm nɩ tɩn, dɩ yalʋ ba dɛɛn na jɩgɩ ba zuli Ezipi nɩ tɩn á yagɩ, sɩ á zuli Baŋa-Wɛ yɩranɩ. 15 Abam wʋʋ nan na wʋ dɛ sɩ á taá zuli Baŋa-Wɛ, sɩ á kuri wɛ dɩlʋ á na wʋ́ zuli tɩn. Abam wʋ́ zuli wa yalʋ á kwə bam dɛɛn na jɩgɩ ba zuli Efratɩ bugə bubɛ dɩdoŋ dɩm nɩ tɩn mʋ, naa á laan na zʋʋrɩ Amɔɔrɩ tiinə tɩga nɩ tɩn, á wʋ́ zuli ba jwǝnǝ yam mʋ? Kʋ nan ta wʋ á tee nɩ. Sɩ kʋ na yɩ amʋ dɩ a digə tiinə maama, dɩbam wʋ́ taa zuli Baŋa-Wɛ mʋ.»
16 Nɔɔna bam maama ma lǝr-o ba wɩ: «Dɩbam bá yagɩ Baŋa-Wɛ dɩm sɩ dɩ́ daarɩ dɩ́ zuli wa yadonnə. 17 Baŋa-Wɛ mʋ yɩ dɩbam Wɛ. Dɩbam dɩdaanɩ dɩ́ kwə ya yɩ gambɛ mʋ Ezipi wʋnɩ, yɩ dɩ́ yi na DƖ na tʋŋɩ wo-kɩnkagɩla sɩ DƖ ma DƖ vrɩ dɩbam DƖ ja DƖ nuŋi Ezipi nɩ te tɩn. Dwi-gɛ tiinə dɛɛn sɩɩnɩ ba gilimi dɩbam je maama nɩ. Dɩ kʋ dɩ, dɩ́ na ve mɛ maama, Baŋa-Wɛ yǝni DƖ kwǝli dɩbam mʋ. 18 Dɩbam dɛɛn na nuŋi tɩga kam nɩ dɩ́ maa bɩɩnɩ tɩn, mʋ Baŋa-Wɛ zəli Amɔɔrɩ tiinə bam dɩdaanɩ tɩɩnɩ zanzan, sɩ dɩbam na pwələ dɩ́ zʋ tɩga kantʋ wʋnɩ. Baŋa-Wɛ yɩranɩ mʋ yɩ dɩbam Wɛ, yɩ dɩbam dɩ wʋ́ taa zuli Dɩntʋ mʋ.»
19 Zozwe daa ma ta dɩ nɔɔna bam o wɩ: «Baŋa-Wɛ yɩ wʋ-poŋo tu mʋ. Abam bá wanɩ‑DƖ á zuli. DƖ yi nan pagɩ abam baŋa nɩ mʋ. Abam maa na lɔgɩ DƖ kwaga nɩ naa á na kɩ lwarɩm, DƖ bá kwe DƖ cɛ abam. 20 Abam na yagɩ-DƖ sɩ á daarɩ á zuli wa-yɔɔrʋ, Dɩntʋ dɩ wʋ́ pipiri DƖ yagɩ abam mʋ. DƖ maa na bʋŋɩ sɩ DƖ kɩ abam lanyɩranɩ tɩn, DƖ laan wʋ́ waarɩ abam mʋ, yɩ DƖ daarɩ DƖ cɔgɩ abam.»
21 Dɩ kʋntʋ maama dɩ, nɔɔna bam ta ləri Zozwe ba wɩ: «Dɩbam wʋbʋŋa tiini ya ja sɩ dɩ́ taa zuli Baŋa-Wɛ mʋ.»
22 Zozwe laan ma ta dɩ ba o wɩ: «Abam tɩtɩ mʋ pɛ maana nɩ á kuri sɩ á taá zuli Baŋa-Wɛ mʋ.» Ba maama ma ləri nɩ: «Ɛɛn! Dɩbam tɩtɩ mʋ pɛ maana.»
23 Zozwe ma ta o wɩ: «Kʋ nan na yɩ kʋntʋ, cɔgɩ-na wa-gɛ sɩm ta na wʋ á tɩtarɩ nɩ tɩn, sɩ á daarɩ á kwe á bɩcarɩ maama á pa Yisɩrayɛlɩ Tu Baŋa-Wɛ dɩm.» 24 Nɔɔna bam dɩ ma ta ba wɩ: «Dɩbam wʋ́ zuli dɩ́ Baŋa-Wɛ dɩm mʋ, sɩ dɩ́ daarɩ dɩ́ sɛ Dɩntʋ yɩranɩ ni.»
25 Dɛ dɩm kʋntʋ nɩ mʋ Zozwe zɩgɩ Sishɛm nɩ o wǝli Yisɩrayɛlɩ tiinə bam sɩ ba kɩ ni-mɔrɔ dɩ Baŋa-Wɛ. O ta ma pa-ba niə sɩ ba taa tɔga. 26 O dɛɛn ta pʋpʋnɩ wǝǝnu tɩm kʋntʋ maama o kɩ Wɛ niə tɔnɔ kʋm wʋnɩ mʋ. O ma daarɩ o kwe kandwɛ-kamunu o cwi tiu kʋm kuri nɩ sɩ kʋ maŋɩ dɩdaanɩ Baŋa-Wɛ digə kam. 27 Zozwe ma ta nɔɔna bam o wɩ: «Kandwɛ dɩntʋ ni Baŋa-Wɛ na tagɩ te maama dɩ dɩbam tɩn. Kʋ brɩ nɩ dɩ yɩ maana mʋ dɩ́ maama tee nɩ, sɩ abam yɩ lɔ Baŋa-Wɛ ni dɩm kwaga nɩ.»
Ba kɩ Zozwe tɩ-ywəŋə kam nɩ
28 Zozwe dɛɛn ma pa nɔɔna bam maama jagɩ sɩ ba vu ba jǝni mɛ ba na pɔɔrɩ tɩga kam ba pa-ba tɩn nɩ. 29 Wǝǝnu tɩntʋ maama kɩ kʋ ti mʋ, yɩ Nun bu Zozwe na yɩ Baŋa-Wɛ tɩntʋŋnʋ tɩn laan tɩ. O tɩgɩ yɩ o jɩgɩ bɩna bi dɩ fugə mʋ. 30 Zozwe nan ya jɩgɩ o tɩtɩ tɩga Timinatɩ-Sɩra nɩ. Ka wʋ Gaasa Piu kʋm jazɩm baŋa seeni mʋ, Efrayim pweeru laŋa kam nɩ. Ba ma ja‑o ba kɩ ka wʋnɩ.
31 Zozwe ŋwɩa maŋa kam maama nɩ, Yisɩrayɛlɩ tiinə bam yɔɔrɩ ba sɛ Baŋa-Wɛ ni mʋ cɩga cɩga. Ba nakwa badaara dɩ dɛɛn nɛ kʋlʋ maama Baŋa-Wɛ na kɩ DƖ pa Yisɩrayɛlɩ tiinə bam tɩn. Bantʋ ta na ŋwɩ tɩn, ba kɔ-fɔrɔ kʋm ta zuli Baŋa-Wɛ mʋ, yɩ ba wʋ ywəri DƖ ni dɩm kwaga nɩ. 32 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn ya zɩŋɩ Zʋzɛfʋ kwi sɩm mʋ ba ja ba nuŋi Ezipi nɩ ba yi dáanɩ. Ba ma kɩ-sɩ Sishɛm nɩ, tɩga kalʋ Zakɔbɩ dɛɛn na yəgi Hamɔɔrɩ biə bam tee nɩ tɩn. Hamɔɔrɩ nan ya yɩ Sishɛm ko mʋ. Zakɔbɩ dɛɛn ma ŋwɩ səbu-dala bi ba tɩga kam ŋwaanɩ.e Zʋzɛfʋ dwi dɩm laan ma joŋi tɩga kam kʋntʋ ba te.
33 Arɔn bu Eleyazaarɩ dɩ dɛɛn ma tɩ. Ba ma kɩ-o Gibea nɩ, tɩʋ kʋlʋ ba na pɔɔrɩ ba pa o bu Fineasɩ Efrayim pweeru laŋa kam nɩ tɩn.