Zʋzɛfʋ dɩ o zɩmbaara bam taanɩ
37
Zakɔbɩ dɛɛn ta zʋʋrɩ Kaanan tɩʋ kʋm nɩ mʋ, je sɩlʋ o ko dɩ dɛɛn na maŋɩ o zʋʋrɩ da tɩn. 2 Zakɔbɩ dwi dɩm pulim taanɩ mʋ tɩntʋ.
Zʋzɛfʋ dɛɛn ta na yɩ nɔn-dʋŋʋ yɩ o jɩgɩ bɩna fugə-yarpɛ tɩn, o zǝni o cʋrrʋ tɩm sɩ ba taa nii ba ko vara bam baŋa nɩ. O cʋrrʋ tɩm kʋntʋ maa yɩ Zakɔbɩ kaana, Bila dɩ Zilpa, biə mʋ. Ba na joori sɔŋɔ tɩn, Zʋzɛfʋ dɛɛn ma ba o ba o cʋrrʋ tɩm bɩbara o brɩ ba ko.
3 Zakɔbɩ dɛɛn nan soe Zʋzɛfʋ mʋ o dwe o biə babam bam, bɛŋwaanɩ, o lʋgɩ wʋntʋ o kʋkwɩɩrʋ maŋa nɩ mʋ. O dɛɛn ma sɔ gwar-bwərə na tiini ka jɩgɩ nɩnwaŋa tɩn o pa‑o. 4 Zʋzɛfʋ zɩmbaara bam na nɛ nɩ ba ko soe wʋntʋ mʋ o dwe ba maama tɩn, ba ma tiini ba cul‑o yɩ ba yáal‑o.
5 Dɛ dɩdwɩ Zʋzɛfʋ ma dwɛ dɩndwɩa yɩ o daarɩ o ta o brɩ o zɩmbaara bam. Kʋ ma fɔgɩ kʋ pa ba cul‑o zanzan ba wǝli da. 6 O dɛɛn maa wɩ: «Cəgi-na a dɩndwɩa dɩntʋ: 7 Amʋ dwɛ nɩ dɩbam maama wʋ kara nɩ mʋ dɩ́ vɔ mɩna. Amʋ tɩtɩ mɩn-poə yam laan ma zaŋɩ ya zɩgɩ wɛɛnɩ cɛpɩ. Abam maama mɩn-poə yam laan ma gilimi amʋ nyɩm dɩm yɩ ya cɔɔlɩ ya tiiri tɩga nɩ ya zuli-dɩ.»a 8 O zɩmbaara bam ma ta dɩd-o ba wɩ: «Kʋntʋ nmʋ bʋŋɩ sɩ n ba n di paarɩ mʋ dɩbam baŋa nɩ na? Nmʋ lagɩ sɩ n ba n ta n dwe dɩbam mʋ na?» O dɩndwɩa yam dɩ o bɩbarɩ taana yam ŋwaanɩ mʋ ba dɛɛn tiini ba cul‑o zanzan.
9 Zʋzɛfʋ dɛɛn ta ma dwɛ dɩndwɩa dɩdoŋ, yɩ o ta dɩ o zɩmbaara bam o wɩ: «Cəgi-na! Amʋ daa dwɛ dɩndwɩa dɩdoŋ mʋ sɩ: wɩa kam dɩ cana kam dɩdaanɩ calɩcwɩ fugə-dɩdʋa mʋ tiiri a yigə nɩ sɩ jɔɔnɩ amʋ.» 10 O dɛɛn na tagɩ-dɩ o brɩ o ko dɩ o wǝli da tɩn, mʋ o ko bag‑o yɩ o wɩ: «Dɩndwɩa dwi dɔ mʋ kʋntʋ nmʋ dwɛ? Kʋ na yɩ nmʋ nu, dɩ amʋ tɩtɩ, dɩ n zɩmbaara bam maama, dɩ́ wʋ́ sɩɩnɩ dɩ́ ba dɩ́ tiiri nmʋ yigə nɩ dɩ́ zuli nmʋ na?» 11 O zɩmbaara bam maama wʋrʋ maa gʋɩ dɩdaan-o. Kʋ daarɩ o ko wʋm kwe taanɩ dɩm o kɩ o wʋbʋŋa nɩ.
Zʋzɛfʋ zɩmbaara bam ja‑o ba yəgi
12 Zʋzɛfʋ zɩmbaara bam dɛɛn ma kalɩ ba ko vara bam ba vu ba yi jǝgǝ wʋdoŋ na twɛ dɩ Sishɛm tɩn sɩ ba di gaa. 13 Zakɔbɩ ma ta dɩ o bu Zʋzɛfʋ o wɩ: «Nmʋ zɩmbaara bam na jɩgɩ vara bam ba wʋ mɛ tɩn bwələ dɩ Sishɛm. Kʋntʋ tɩn, a lagɩ a tʋŋɩ-m ba tee nɩ mʋ.» Zʋzɛfʋ ma sɛ o ko taanɩ dɩm. 14 O ko dɛɛn ma ta dɩd-o o wɩ: «Ve n nii n zɩmbaara bam jɩgɩ yazurə na, n daarɩ n nii vara bam dɩ na yɩ te tɩn, sɩ n joori n ba n ta n brɩ-nɩ.» O ma tʋŋ-o pa o zɩgɩ Ebrɔn bolo kʋm nɩ o vu Sishɛm.
Zʋzɛfʋ na yi Sishɛm seeni tɩn, 15 baarʋ wʋdoŋ ma jeer-o gaa nɩ o na kaagɩ o beeri je maama tɩn, yɩ baarʋ wʋm bwe‑o o wɩ: «Bɛɛ mʋ nmʋ kaagɩ n beerǝ?» 16 O ma ləri o wɩ: «A beeri a cʋrrʋ mʋ. Nmʋ ye ba na wʋ mɛ ba tɔgɩ ba vara bam tɩn na?» 17 Nɔɔnʋ wʋm ma ləri o wɩ: «Ba daa tǝri yo seeni. Amʋ ni ba na ŋɔɔnɩ ba brɩ daanɩ ba wɩ: ‹Pa-na sɩ dɩ́ vu Dotan.› » Zʋzɛfʋ na ni kʋntʋ tɩn, o ma da o zɩmbaara bam nɛ o vu o na-ba Dotan laŋa kam nɩ.
18 Ba dɛɛn na tʋlɩ ba na‑o, o maa bɩɩnɩ tɩn, ba ma kɩ ni daanɩ sɩ ba gʋ-o. 19 Ba ma ta daanɩ ba wɩ: «Dɩndwɛ-dwɛɛnʋ wʋm mʋ tɩntʋ o maa bɩɩna. 20 Pa-na sɩ dɩ́ gʋ-o dɩ́ daarɩ dɩ́ dʋl-o dɩ́ dɩ vʋl-kwarʋ tɩntʋ dɩdʋa wʋnɩ. Dɩbam laan maa wʋ́ daarɩ dɩ́ vu dɩ́ ta nɩ ga-varɩm mʋ jaan‑o dɩ di. Dɩ́ laan wʋ́ nii o na lagɩ o kɩ te dɩ o dɩndwɩa yam tɩn.»
21 Ruban na ni kʋntʋ tɩn, o ma kwaanɩ sɩ o joŋi Zʋzɛfʋ ba jɩŋa nɩ o yagɩ. O maa wɩ: «Yɩ pa-na sɩ dɩ́ ti o ŋwɩa.» 22 O ta maa wɩ: «Yɩ pa-na o jana lu tɩga nɩ. Yɩ kwe-na á jɩa á dwe‑o. Za á dʋl-o-na á dɩ vʋl-kɔgɔ kʋntʋ nɩ, kagʋa kam nɩ yo.» Ruban tagɩ kʋntʋ yɩ o bʋŋɩ sɩ o joŋ-o ba jɩŋa nɩ o daarɩ o joori o ja-o o vu o pa o ko mʋ.
23 Zʋzɛfʋ na yi o zɩmbaara bam te tɩn, ba ma ja-o ba lɩ o gwar-laa kʋm, gɔrɔ kʋlʋ o ko na pɛ‑o yɩ kʋ jɩgɩ nɩnwaŋa tɩn mʋ kʋntʋ. 24 Ba laan ma ja‑o ba dʋlɩ ba dɩ vʋlɩ dɩm na kʋgɩ tɩn wʋnɩ. 25 Ba ma vu ba jǝni sɩ ba di wʋdiu.
Ba na wʋra ba di tɩn mʋ ba dɛɛn kwǝni ba yum wɛɛnɩ ba na Ismayɛlɩ tiinə badonnǝ na nuŋi Galadɩ ba veǝ. Ba yogondə yam maa zɩŋɩ taloŋ-ywəŋə dwi dwi dɩ tralɩ nugə, ba jɩgɩ ba maa ve Ezipi sɩ ba kɩ pipiu. 26 Zuda ma ta dɩ o cʋrrʋ tɩm o wɩ: «Bɛɛ nyɔɔrɩ mʋ dɩbam wʋ́ na nɩnɛɛnɩ dɩ́ na gʋ dɩ́ nyaanɩ wʋm, yɩ dɩ́ daarɩ dɩ́ kwǝli o jana bam? 27 Pa-na sɩ dɩ́ ja‑o dɩ́ yəgi dɩ́ pa Ismayɛlɩ tiinə bam sɩ dɩbam tɩtɩ yɩ ma dɩ́ jɩa dɩ́ cɔg-o. Kʋ na maŋɩ kʋ yɩ te maama, o ta yɩ dɩ́ cʋrʋ mʋ. Dɩbam maama yɩ nɔɔnʋ dɩdʋa jana mʋ.» O cʋrrʋ tɩm ma sɛ o taanɩ dɩm. 28 Ismayɛlɩ pipimpiinə bam na yi da tɩn, mʋ Zʋzɛfʋ zɩmbaara bam vaŋ-o ba lɩ vʋlɩ dɩm wʋnɩ. Ba dɛɛn ma ja‑o ba yəgi ba pa Ismayɛlɩ tiinə bam, yɩ ba joŋi səbu səbu-dala fiinle. Bantʋ dɩ dɛɛn ma ja-o ba kɛ ba vu Ezipi.
29 Ruban dɛɛn na joori o ba vʋlɩ dɩm nɩ yɩ o na nɩ Zʋzɛfʋ tǝrǝ tɩn, o ma kaarɩ o tɩtɩ gwaarʋ dɩ wʋ-cɔgɔ. 30 O ma daarɩ o joori o cʋrrʋ tɩm te o ta o wɩ: «Bu wʋm daa tǝrǝ! Amʋ lagɩ a vu yǝni mʋ tɩntʋ?» 31 Ba ma ja bʋŋʋ ba gʋ, ba daarɩ ba kwe Zʋzɛfʋ gɔrɔ kʋm ba dɩ varɩm wʋm jana bam wʋnɩ. 32 Ba dɛɛn ma ja gwar-laa kʋm ba vu ba ko te yɩ ba wɩ: «Dɩ́ nɛ tɩntʋ mʋ. Fɔgɩ n nii kʋ na zɩgɩ kʋ yɩ nmʋ bu Zʋzɛfʋ gɔrɔ kʋm naa kʋ daɩ o nyɩm.» 33 Ba ko Zakɔbɩ ma lwarɩ-kʋ yɩ o wɩ: «Kʋ yɩ amʋ bu Zʋzɛfʋ gɔrɔ mʋ! Ga-varɩm mʋ jaan‑o dɩ gʋ dɩ tʋrɩ tʋrɩ!»
34 Wʋ-cɔkʋ ŋwaanɩ Zakɔbɩ ma vaŋɩ o tɩtɩ gwaarʋ o kaarɩ, yɩ o daarɩ o lɛ gwar-zɩnzwara. O laan ma keeri o bu wʋm da zanzan wʋnɩ. 35 O bu-baara dɩ o bukwa bam maama dɛɛn ma ba sɩ ba koor‑o sɩ o yagɩ kərə. O ma vɩn ba gana yam yɩ o wɩ: «Awo! Amʋ wʋ́ keeri mʋ taan, sɩ a vu a yi curu yɩ a na a bu wʋm dáanɩ.» Zʋzɛfʋ ko wʋm dɛɛn keeri kʋntʋ mʋ o ŋwaanɩ.
36 Kʋntʋ maama na jɩgɩ kʋ kɩ tɩn, dɩdaanɩ Ismayɛlɩ pipimpiinə bam jaanɩ Zʋzɛfʋ mʋ ba vu ba yi Ezipi. Ba ma ja‑o ba yəgi ba pa Potifarɩ. Wʋntʋ dɛɛn yɩ Ezipi Pa-farʋ dɩdɛɛra bam nɔɔnʋ dɩdʋa yɩ o yɩ pamaŋna bam yuutu.