5
ડોગર્યોપોઅ રેખ ઈસુ ઉપદેસ આપેહ
1 લોકહોંઅ ટોલુ દેખ્યુ તાંહાંઅ, ઈસુ ડોગર્યોપોઅ ચોળ્યુ, ઓનો તીંયહાંન ઉપદેસ આપાઅન બોઠુ. તીયાઅ ચેલા તીયાઅ પાહો એકઠાઅયા. 2 તાંહાંઅ તો તીંયહાંન એવ આખીન ઉપદેસ આપુ ખેટ્યુ,
હાચો સુખ
(લુક ૬:૨૦-૨૩)
3 “પોતાઅ આત્મીક જુરુલ જાંઅનારાa નોસીબદાર આહાય. કેવકા, પોરમીહેરોઅ રાજ તીંયહાંઅજ આહાય.
4 પોતાઅ પાપહોંઅ લીદો દુખી વેનારાb નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તે દીલાસુ મેલવીઅ.
5 ગોરીબળો સોબાવોવાલા નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તે તોરતીઅ વારસાય મેલવીઅ.
6 હાચી રીતે જીવાઅન ઘોણી મોરજી રાખનારાc નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તેવ જીવાઅન પોરમીહેર તીંયહાંઅ મોદોદ કોઈઅ.
7 દાયાલુ રીતો વોરતુઅનારા નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તે દાયા મેલવીઅ.
8 સોક્કો મોનોવાલા નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તે પોરમીહેરોન હેઈઅ.
9 “સાંત્યોમ રેઆંન મોદોદ કોઅનારા નોસીબદાર આહાય. કેવકા, તે પોરમીહેરોઅ પોયોર આખાઈ.
10 “હાચો વોરતોનોઅ લીદો જીંયહાંન બીજા લોક દુખે પાળતાહ, તે નોસીબદાર આહાય. કેવકા, પોરમીહેરોઅ રાજ તીંયહાંઅજ આહાય.
11 “માંઅ લીદો માંહેંઅ તુમાંઅ નીંદા કોએ, તુમહાંન દુખે પાળે, ઓનો તુમાંઅ વીરુદ ઝુટ્યો રીતો જાતી-જાતીઅ ખોટો આખે તાંહાંઅ પોરમીહેર તુમહાંપોઅ રાજી આહાય. 12 તેંહડો બોંણે તાંહાંઅ, આનોંદ કોઆ ઓનો ખુસ વેયા! કાંહાંનકા, હોરગોમ તુમહાંન મોડો ઈનામ મીલીઅ. પોરમીહેરોઅ ગોઠ જાહેર કોઅનારહાંન બી ઘોણો વોખોત પેલ્લાઅ તુમાંઅ આગલોઅ ડાયહાં એવુજ દુખે પાળને.
ખારાઅ નો ઉજવોળોઅ દાખલુ
(માર્ક ૯:૫૦; લુક ૧૪:૩૪-૩૫)
13 “તુમું તોરત્યો વેઅનો બાદો લોકહોંઅ માટો ખારાઅ ગાંઉં આહાય. પોન જો ખારો પોતાઅ ગુણ ગુમાવી દેય તા, તીયો ખારામ ફાચા તે ગુણ તુમું કાંહડા કોઈન દાવી સેક્તા? હાતીઅ તો ખારો કાંય બી કામ નેંય આવે. ઓનો તીયાન બારો ફેટ ટાકનુંઅજ પોળીઅ, ઓનો તો માંહાંહાંઅ પાગહોંઅ થુળ સુંદાય જાઈ.
14 તુમું દુન્યાઅ ઉજવોળ આહાય. ડોગોપોઅ વોહાવનો સેરોન માંહેંઅ હાર્યો રીતો હેઈ સેક્તેહ. 15 ચીમની હેલગાવીન તીયોન કોડો બી સીબનાઅ થુળ નાંહ થોવતો. પોન કોઅમે રેનારો બાદહાંન ઉજવોળ આપે એંહડો તીયોન ચીમની થોવનુંઅ ખોમણ્યોમ થોવેહ. 16 તેવુજ કોઈન, ઉજવોળો રુપી તુમાંઅ હારે કામે બીજો લોકહોંન દેખાવા. તાંહાંઅ તીયો કામહોંન દેખીન તે લોક હોરગો વેઅનો તુમાંઅ પોરમીહેર બાહકાઅ ગુણ ગાયીઅ.
પોરમીહેરોઅ નીયોમહોંઅ બાબોતોમ
17 “પોરમીહેરોઅ નીયોમહોંન ઓનો પોરમીહેરોઅ ગોઠ જાહેર કોઅનારહાંઅ લેખાણહોંન રોદ કોઉ માંય દુન્યામ આલુહ એવ તુમું મા ધારતે. માંય તીંયહાંન રોદ કોઉ નાંહ, પોન તીંયહાં વેઅન્યા બાદયા બાબોતી હાચ્યા પોળે તીંહીંઅ ખાતોરુજ માંય આલુહ. 18 માંય તુમહાંન નોક્કીજ આખોંહ: તીંયહાંમ લેખનો બાદો પુરો વેય તાંઉં લોગોઅ નો જુગ-તોરતી રેય તાંઉં લોગોઅ તીંયહાંઅ હાન્નામ હાન્નું ભાગ બી ઓમોલોમ રેઈ. 19 તીંહીંઅ લીદો, જોબી તીયા હુકોમહોં વેઅનો હાનાઅમ હાન્નું હુકોમ બી તોળીઅ ઓનો તેવ તોળતા બીજહાંન હીકવીઅ, તો પોરમીહેરોઅ રાજોમ હાનાઅમ હાન્નું આખાઈ. પોન જોબી તીયો હુકોમહોં પોરમાણો ચાનીઅ નો તેવ ચાનાઅન બીજહાંન હીકવીઅ, તો પોરમીહેરોઅ રાજોમ મોડો આખાઈ. 20 નીયોમ હીકવુઅનારા નો ફોરોસી જેવ તે હુકોમ પાલતાહ તીંહીં કોઅતા તુમું વાદારુ હાર્યો રીતો તે હુકોમ નેંય પાલહા તા તુમું પોરમીહેરોઅ રાજોમ વીહનારાજ નાંહ.
21 ‘ખુન કોઅહા મા’ ઓનો ‘જોબી ખુન કોએહ તીયાન સાજા આપનુંઅ જોજવે’ એવ મોસે આપોઅ આગલોઅ ડાયહાંન આપનું હુકોમ તુમહાં વાચતા ઉનાઅયોહ. 22 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, જો તુમું કોડાપોઅd ઝાંજવાઅહા તા, પોરમીહેર તુમાંઅ નીયાય કોઈઅ. જો તુમું કોડાનe ‘ઓકલી વોગોરાઅ!’fએવ આખહા તા, ઉચી કોરોટ તુમાંઅ નીયાય કોઈઅ. જો તુમું કોડાન ‘ગાંડા’ એવ આખહા તા, તુમહાંન આગીવાલો નોરકોઅg સીકસા મીલીઅ. 23 તીંહીંઅ લીદો, તું તોઅ ઓરપોણ નેયન વેદયોઅહીં જાહો તાંહાંઅ, તુંયોં કોડાઅ વીરુદ ખોટો કોઅયોહ એવ જો તુંન ઈયાદ આવે તા, 24 તો ઓરપોણ વેદયોઅહીં રેઆંન દેયન જો ઓનો તીયો માંહાંઅરી હોમજોણ કાડ, ઓનો હાતીઅ વેદયોઅહીં આવીન તોઅ ઓરપોણ કોઅજો.
25 તોઅપોઅ કોડાઅ દેવુ વેય તીંહીંઅ લીદો તો તુંન કોરોટોમ નેઅ જાતુ વેય તા, વાટોજ તીયાઅરી હોમજી જાજો. નેતા તો તુંન જોજોઅ આથોમ હોપી દેઈ, ઓનો જોજ તુંન જેલીઅ ચોકીદારોઅ આથોમ હોપી દેઈ, ઓનો જેલોઅ ચોકીદાર તુંન જેલીમ પુરી દેઈ. 26 માંય તુંન નોક્કીજ આખોંહ, તું એક બી પોયસુ બાકી રાખ્યા વોગોર તો દેવુ નેંય ચુકવો તાંઉં લોગોઅ તું જેલીમ રેખ સુટનારુજ નાંહ.
સીનાલાઅ બાબોતોમ
27 ‘સીનાલો કોઅહો મા’ એવ મોસે જો આખનો, તો તુમહાં ઉનાઅયોહ. 28 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, જો એક માટી પારકયો થેઈઅરી સોરીદોઅ સોબોંદ રાખાઅન મોરજ્યો તીયોન હેએહ તા, તીયા પોતાઅ મોનોમ તીયોઅરી સીનાલો કોઅયોહજ. 29 જો તોઅ જોમણો ડોંઆઅ લીદો તુંન પાપ કોઆંન મોન વેય તા, તુંયોં તો ડોંઉંજ કાડીન ફેટ ટાક્યુ વેય એવ હોમજીન પાપ મા કોઅતુ.h પોરમીહેર તોઅ આખો સોરીદોન નોરકોમ ટાકી દેય તીંહીં કોઅતા, તોઅ સોરીદોઅ એક ભાગ ખુટી જાય તો, તોઅ માટો વાદારુ હારો આહાય. 30 જો તોઅ જોમણો આથોઅ લીદો તુંન પાપ કોઆંન મોન વેય તા, તુંયોં તો આથુજ વાડીન ફેટ ટાક્યુ વેય એવ હોમજીન પાપ મા કોઅતુ.i તોઅ આખુ સોરીદ નોરકોમ જાય તીંહીં કોઅતા, તોઅ સોરીદોઅ એક ભાગ ખુટી જાય તો, તોઅ માટો વાદારુ હારો આહાય.
ફારગુત્યોઅ બાબોતોમ
(માથી ૧૯:૯; માર્ક ૧૦:૧૧-૧૨; લુક ૧૬:૧૮)
31 “મોસે એવ બી આખનો, ‘જોબી માટી પોતાઅ નાડ્યોન સુટા સેળા આપે, તો તીયોન ફારગુતી લેખી આપે.’ 32 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, સીનાલાઅ કારોણો સીવાય બીજો કોન્નો બી કારોણો જોબી માટી પોતાઅ નાડ્યોન સુટા સેળા આપે ઓનો તે થેઅ બીજો માટ્યોન રેય તા, તો માટી તીયોન સીનાલો કોઆવેહ, ઓનો તીયોન રાખનારો આદમી બી સીનાલો કોએહ.
હોમ ખાઆંન બાબોતોમ
33 “‘માલીખોઅ આગલાઅ તુંયોં ખાદના હોમ તોળહો મા, પોન તે પુરા કોઅ!’, એવ ઘોણો વોખોત પેલ્લાઅ મોસે આપોઅ આગલોઅ ડાયહાંન જો આખનો, તો બી તુમહાં ઉનાઅયોહ. 34 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, હોમુજ ખાહા મા! જુગીન સાક્સી રાખીન હોમ ખાહા મા, કાંહાંનકા, તે પોરમીહેરોઅ રાજ-ગાદયોઅ ગાંઉં આહાય. 35 કા તોરત્યોન સાક્સી રાખીન બી નેંય! કાંહાંનકા, તે પોરમીહેરોઅ પાગ થોવાઅન પાટ્લી આહાય! કા યેરુસાલેમોન સાક્સી રાખીન બી નેંય! કાંહાંનકા, તો પોરમીહેર જો રાજા આહાય તીયાઅ સેર આહાય. 36 ઓનો તુમાંઅ મુનકાહાંન સાક્સી રાખીન બી હોમ ખાહા મા! કાંહાંનકા, તુમાંઅ મુનકાહાં વેઅનો એક કાલો કેંહ બી પાંઅડો કોઆંન કા એક પાંઅડો કેંહ બી કાલો કોઆંન તુમાંપોઅ તાકોત નાંહ. 37 તીંહીંઅ લીદો, તુમું જોબી વોચોન આપા તો જો તુમહાંન બોંણે એંહડો વેય તા, ‘હા’ આખા, નો નેંય બોંણે એંહડો વેય તા ‘ના’ આખા! ઈંહીં કોઅતા વાદારુ તુમું જોબી આખા તો, સેતાન જો ખારાબ આહાય તીયાઅ તોરફ્યોઅ આહાય!
વેર વાલાઅન બાબોતોમ
(લુક ૬:૨૯-૩૦)
38 “‘જો એક માંહુંઅ બીજો માંહાંઅ એક ડોંઉં ફોળી ટાકે તા, તેવ કોઅનારાઅ એક ડોંઉં બી ફોળી ટાકનુંઅ, ઓનો જો એક માંહુંઅ બીજો માંહાંઅ એક દાત તોળી ટાકે તા, તેવ કોઅનારાઅ એક દાત બી તોળી ટાકનુંઅ!’j એવ જો લેખનો આહાય તો બી તુમહાં ઉનાઅયોહ. 39 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, તોઅ ખોટો કોઅનારાઅ ખોટો મા કોઅતુ! જો એક માંહુંઅ તોઅ જોમણો ગાનાળાપોઅ થાપોળ દેય તા, તીયાન તોઅ ડાબો ગાનાળાપોઅ બી થાપોળ દેઆંન દે! 40 ઓનો જો એક માંહુંઅ તોઅ ડોગનો માગાઅન ખાતોર કોરોટોમ દાવુ માંડે તા, તીયાન તોઅ ઉપરુઅ કોટ બી આપી દે. 41 ઓનો જોબી ઓમોલદાર તુંન તીયાઅ પોટલુ એક ગાવ લોગોઅ ઉચકી જાઆંન ફોરોજ પાળે તા, તો બેન ગાવ લોગોઅ ઉચકી જો. 42 ઓનો તોઅપોઅ માગનારાન આપ, ઓનો તોઅપોઅ ઉસનો માગાઅન મોરજી રાખનારાન ઉસનો આપ.
તુમાંઅ દુસમાનહોંપોઅ બી માયા રાખા!
(લુક ૬:૨૭-૨૮, ૩૨-૩૬)
43 “‘તોઅ દોસ્તારોપોઅ માયા રાખ નો તોઅ દુસ્માનોન નોફરોત કોઅ!’ એવ જો લેખનો હાય તો તુમહાં ઉનાઅયોહ. 44 પોન માંય તુમહાંન આખોંહ, તુમાંઅ દુસ્માનહોંપોઅ બી માયા રાખા, ઓનો તુમહાંન દુખે પાળનારહાંઅ ખાતોર પોરમીહેરોન ઓરોજ કોઆ, 45 ઈંહીંઅ ખાતોર કા તુમું હોરગો વેઅનો તુમાંઅ પોરમીહેર બાહકાઅ ગાંઉં વોરતા. તો તા ખારાબ ઓનો હારો લોકહોંપોઅ દીહોઅ ઉજવોળ હારકુજ પાળેહ, ઓનો હાચા નો જે હાચા નાંહ તીંયહાંપોઅ હારકુજ વોરહાત મોકનેહ. 46 તુમાંપોઅ માયા રાખનારહાંપોઅજ તુમું માયા રાખા તા, તુમહાંન કોન્નું બોદલુ મીલીઅ? વેરુ ઉગરાવનારા બી તા તીંયહાંપોઅ માયા રાખનારહાંપોઅ એવુજ માયા રાખતાહ. 47 તુમાંઅ દોસ્તારહોંઅરીજ તુમું દોસ્તી રાખા તા, બીજહાં કોઅતા તુમહાં કાંય વાદારુ કોઅયોહ? પોરમીહેરોન નેંય ઓઅખુઅનારા બી તા પોતાઅ દોસ્તારહોંઅરી એવુજ દોસ્તી રાખતાહ. 48 તીંહીંઅ લીદો, હોરગો વેઅનું તુમાંઅ પોરમીહેર બાહકુ જેવ ખામ્યો વોગોરોઅ આહાય, તેવુજ તુમું બી ખામ્યો વોગોરોઅ રેયા!