Bambari Malompe anu nauki ni
Lukasi
Tunggaiana sura ei
1
1 Teopilu anu kubila, maisi tau mopari-pari mouki tunturakana anu mewalimo i olota. 2 Anu rauki i rara nu surara iamo anu rapadongkaka kita nu tau anu mangita mata apa anu mewali lako ni mpolinguruna, ai tauNa aretu mewali sira topangkeni Ngkora Magali. 3 Mewali, awetu kuparesa lompemo sinangka anu mewali lako ni pepuuana, nauli nu raraku aginamo mbui kuuki sambua sura bona mopakanotoka iko tunturakana mangula pombeunsuna. 4 Tunggaiaku, bona nuinsani mpii kamonsona apa anu roomo rapatuduka iko.
Karapoanakana i Yohane Toperiu rapadongka amimo si Sakaria
5 Tempona i Herodea meparenta i tana Yudea, ria sadua tadulako menomba sangana i Sakaria. I Sakaria etu, sadua lako i kolompo Abia. Sanga nu towawinena i Elisabet, pemulea mbui nu tadulako menomba anu mepuu lako si Haruni. 6 Tau samboko etu, manoto babeiara i petotoki ni Pue Ala, lawi lako i rarara mpuu mampeulai ope-ope atura ai sawaa ni Pue Ala. 7 Agaiana, baria sira moana, lawi i Elisabet malalo ai matinuwumo sira.
8-9 Dongkamo tempora tadulako menomba pemulea nu kolompo Abia mampopolumako bago ni Pue Ala. Mangula adara, raundira bona manoto kaimana anu tepelisi mesua i rara nu Tombi ni Pue Ala motunu dupa. Anu nakono undi iamo i Sakaria. Mewali i Sakariamo anu mobago i Tombi ni Pue Ala. 10 Mewali, tongo nu tau wori mekakae i raoa, mesuamo i Sakaria i rara nu Tombi ni Pue Ala lau motunu dupa.
11 Ni tempo etu, sadua malaeka ni Pue Ala mopatongawamo wotona si Sakaria. Malaeka etu meongko mbai i kuana meja potunua dupa. 12 Awetu naita ni Sakaria malaeka etu, tingkara ia ai maeka. 13 Agaiana, nauli nu malaeka etu si ia, “Inee iko maeka, Sakaria, lawi pekakaemu nasonoimo ni Pue Ala. I Elisabet towawinemu ina moana sadua anakoi tomoane. Anakoi etu sangangaa nusanga i Yohane.
14 Anakoi etu ina mopakatono mpii iko,
ai i karapoanakana, ina mopakatono mbui nu tau wori.
15 Lawi katuwuna ina mabose i lio ni Pue Ala.
Baria ia ina manginu apa anu melangui.
Ai mepuu lako i karapoanakana, ina nakuasai ia nu Inosa Magali.
16 Nakenimpepatuduna, ina maisi toSaraeli mepotuu mpesola sira si Pue Ala, anu rapenombai nu ulububura.
17 Anakoi etu ina dongka ilodo, mampeilodongi i Pue.
Karosona ai kuasana ewa i nabi Elia ni banimpia.
Nakeningkamakuasana ai pepatuduna, ina mopasintuwu ia anakoi ai tuamara.
Mpane tau anu baria sira meula si Pue ina nanini mpesola i dala anu manoto.
Ope-ope anu nababei etu, ina mopatimama rara nu tau wori bona mewali sira tau ni Pue.”
18 Nauli ni Sakaria i malaeka etu, “Adiwa ka kuinsanina kamonsona anu nuuli etu? Lawi matuamo aku. Apa mani towawineku, matua mpiimo mbui.”
19 Nasonoi nu malaeka, “Aku ei i Gabriel. Meongko aku i lio ni Pue Ala mampegia sawaaNa. Iamo anu motudu aku mai mopadongka si komi bambari anu malompe ei. 20 Apa anu kuulika iko ei, batena ina mewali ane dongkamo tempona. Agaiana nakeningkabariana nupotuu pololitaku, mepuu ei-ei, bariamo iko pensani mololita duduuna tepabukei apa anu kuuli ei.”
21 Tongo ni Sakaria i rara nu Tombi ni Pue Ala, tau wori mangingimo sira mampegia. Rapowulira mangkiada mpane masae gaga ia i rara nu Tombi ni Pue Ala. 22 Awetu mensuwu i Sakaria, bariamo ia pensani mololita, mekawe-kawedamo ia. Etumo mpane tongawamo i tau wori, ria anu napopeitaka ia ni Pue Ala i rara nu Tombi ni Pue Ala.
23 Sopomo tempona mobago i Tombi ni Pue Ala, mesolamo i Sakaria lau i tombina. 24 Baria mani masae lako ni se etu, mampaiwoto mpuumo i Elisabet towawinena. Lima mbula kasaena, i Elisabet mengkatusu ngkida i rara nu tombi. Ni tempo etu, nauli, 25 “Anu mewali ei, iamo nababeika aku ni Pue! Ei-ei Nawati mbuimo aku bona moana aku, bariamo aku maea.”
Karapoanakana i Yesu rapadongka si Maria
26 Awetu sondomo aono mbula i Elisabet mampaiwoto, i Pue Ala motudumo malaeka Gabriel lau i kota Nasare i tana Galilea 27 bona mampomberumpaka sadua anantowawine anu rasanga i Maria. Anantowawine etu, mombepepambolii mani ai sadua tomoane anu rasanga i Yusupu, pemulea ni Datu Daudi.
28 Awetu malaeka etu momberumpa ai i Maria, mololita ia, nauli, “Tabea, ikomo anu napelisi ni Pue Ala mansumba pewati! I Pue Ala anu mamporangai iko!” 29 Tingkara i Maria mangepe lolita nu malaeka etu, mpane napepekiri apa lempona pololitana etu. 30 Nauli mbui nu malaeka si ia, “Inee iko maeka, Maria, lawi iko anu napelisi ni Pue Ala mansumba pewati. 31 Ina mampaiwoto iko, ai ina moana iko sadua tomoane anu sangangaa nusanga i Yesu. 32 Ina mabose katuwuNa, ai ina rauli Ia Ana ni Pue Ala anu melumbu kamakuasaNa lako i ope-ope anu rapenombai. Ai i Pue Ala ina moongko Ia mewali datu, ai ina napopomeso ni Pue Ala i pomesoa ni Datu Daudi, ulububuNa. 33 Anamu etu ina moparenta toSaraeli duduuna kasae-saeana, ai peparentaNa baria ina mokasopoa.”
34 Nauli ni Maria i malaeka etu, “Adiwa mpane pensani mewali apa anu nuuli etu? Lawi baria mani kowo aku mosamboko.”
35 Nasonoi nu malaeka, “Inosa Magali ina mendolu si iko, ai kuasa ni Pue Ala ina mobobongi iko. Etumo mpane anakoi anu ina nupoanaka etu, ina rauli anakoi anu Magali, ana ni Pue Ala. 36 Petingai, pokamu i Elisabet anu matua mpiimo ai anu rauli lalo, ei-ei mampaiwotomo aono mbula! 37 Lawi i Pue Ala, baria ria anu baria Nabuku Nababei.”
38 Nauli ni Maria, “Ane awetu, mengkoru aku i sawaa ni Pue Ala, bona tunggaiaNa si aku ina mewali mangula apa anu nuulimo si aku.” Roo awetu, lambumo malaeka etu mopalengi i Maria.
I Maria mosondaki i Elisabet
39 Lako ni se etu, kasaliu mangokamo i Maria lau i tana Yudea i sambua kota anu ria i mungku-mungkuna. 40 Kadongkana i tombi ni Sakaria, mesuamo ia mpane motabe i Elisabet. 41 Awetu naepe ni Elisabet petabe ni Maria, mokalemo anakoi anu i rara nu taina, mpane i Elisabet nakuasai nu Inosa Magali, 42 mpane nauli masisimbuku, “Ikomo anu nawati ni Pue Ala lako i ope-ope towawine, ai anakoi anu nukantimika etu nawati mbui ni Pue Ala. 43 Ikomo tina ni Pue anu kupenombai! Imada aku ei, mpane mai aku nusondaki? 44 Awetu niepeku petabemu ni mpongone, kasaliu mokale anakoi anu kukantimika lawi maruminsi kamatonona. 45 Nakenimpepotuumu i lolita ni Pue, matono mpuu iko, lawi apa anu Naulika iko, batena mewali!”
Dulua petoia ni Maria si Pue Ala
46 Nauli ni Maria,
“Lako i raraku mpuu kutoiamo i Pue.
47 Matono mpuu raraku
lawi i Pue Ala mosoremamo aku lako i suku dosaku.
48 Nakaendo aku, anu baria mobundu ei.
Mepuu ei-ei, ope-ope tau ina manguli ka akunamo anu mansumba pewati lako si Pue Ala.
49 Lawi i Pue Ala anu makuasa, mobabeimo babeia anu mabose si aku.
Magali mpuu sangaNa!
50 Napopeitakamo asiNa i ope-ope tau anu mengkoru si Ia, duduuna i pemuleara.
51 Nakeningkarosona kuasaNa,
Mobabei Ia apa anu malompe mpii.
Tau anu mampemabose,
Nasawu-sawu sira bona tunggaiara baria mewali.
52 Datu-datu Napopendolu sira lako i karapodatura,
Agaiana tau anu mengkaiwoi, Napaiwongko sira.
53 Tau anu maoro, Napakabosu sira i pangka-pangkana pangkoni anu malompe.
Agaiana tau anu pebuku, Naliwu sira ai baria ria anu rakenira.
54-55 I Pue Ala mopabukei dandiNa
anu Nadandi ni banimpia i ulububuta si Burahima ai i pemuleana.
Etumo mpane kita toSaraeli Natulungi kita,
mpane Napopeitaka kita asiNa duduuna kasae-saeana.”
56 I Maria meari simbela-mbela ai i Elisabet, kira-kira tolu mbula kasaena, lako mesolada ia lau i tombina i Nasare.
Karapoanakana i Yohane Toperiu
57 Dongkamo tempona i Elisabet moana, moana ia sadua tomoane. 58 Sintonggina ai pokana sira raeperamo adiwa i Pue motudoka asiNa anu mabose mpii si i Elisabet, etumo mpane matono simbela-mbela sira ai i Elisabet.
59 Awetu sondomo walu eo tinuwu nu ana ni Sakaria etu, maimo sira tau mobabei ada petindi mangula adara toYahudi. Raundera mosanga anakoi etu i Sakaria, mangula sanga nu tuamana. 60 Agaiana nauli nu tinana, “Inee! Sangangaa rasangada ia i Yohane.”
61 Mesono sira, raulira, “Agaiana baria mani ria pokami anu rasanga ewa etu!” 62 Etumo mpane mokawe sira i Sakaria bona rapekune si ia sanga apa anu ina napoposanga anana.
63 I Sakaria mamperade sambua watu poukia mpane nauki, “Sangana i Yohane.” Ope-ope tau aretu rapowulira. 64 Ni tempo etu, ungangkidamo ia pensani mololita, mpane motoiamo ia i Pue Ala. 65 Mewali maeka sira ope-ope sintonggira, mpane bambari etu tolele i sumamungku tana Yudea. 66 Bambari anu tolele etu, rapairara nu ope-ope tau anu mangepe. Etumo mpane raulira, “Ina mewali apa wei anakoi dou luwu?” Lawi i Pue Ala mamporangai ia.
Dulua petoia ni Sakaria
67 I Sakaria, tuama nu anakoi etu, nakuasai nu Inosa Magali, mpane mampololita lolita anu lako si Pue Ala, nauli,
68 “Tatoiamo i Pue Ala,
anu napenombai nu toSaraeli.
Lawi maimo Ia motulungi tauNa
ai Iamo anu mopawia sira lako i iwalira.
69 Nakirakamo kita sadua tau anu maroso,
Iamo pemulea ni Datu Daudi, batuaNa.
70 Lako ni banimpiamo dandi ni Pue Ala,
rapadongkamo nu nabi-nabiNa anu magali.
I Pue Ala modandi,
71 kaina Napawiata lako i iwalita
ai lako i tau anu mokasisi kita.
72 I Pue Ala motudoka asiNa i ulububuta,
dandiNa anu magali etu batena Napabukei.
73-75 Eimo dandiNa anu Nauli i kanoto-notona si Burahima ulububuta,
lawi Nadandi mpane mosumpa si Burahima,
bona kita anu mewali pemuleana ina Napawia kita lako i iwalita,
bona baria ria kaekata menomba mopakatono raraNa.”
76 Roo awetu, i Sakaria mangulika anana:
“Iko, anaku, ina rauli iko nabi ni Pue Ala,
anu melumbu kuasaNa lako i ope-ope anu rapenombai.
Lawi ikomo anu ina lau moilodo lako si Pue,
mopatimama rara nu tau wori modoko Ia.
77 Bona mopadongka i tau ni Pue Ala adiwa dalana bona dosara naampuni ni Pue Ala
bona mansumba sira katuwu malompe anu baria mokasopoa,
78 nakeningkamaasi ni Pue Ala Pueta.
Mai Ia lako i suruga mosondaki kita
ewa pensibe eo madondo,
79 bona mosimbaki ope-ope tau
anu tuwu i rara nu kamadedi ai kaeka.
Nanini kita i dala
bona mansumba kita katuwu anu malompe.”
80 Ana ni Sakaria etu, kalalaua mabose ai kalalaua melumbu katopana. Mabosemo ia, laumo ia meari i pada lori duduuna dongka tempona mampepuu mopadongka Ngkora ni Pue Ala i toSaraeli.