31
Yakubaẃ juo nɔ̃ wà Labã byanããba wáalá wà wu túulá bàá tǝ ɲin-i ǹ-gbaala,
2 nã̀ã ga juo ne ǹ-da wà ba yáá gùú tammãã haasǝgu nǝ̃ Labãw, bá sǝ gɩ̀ tammã hlo.
3 Gɩ̀-i, Fɩraa-Dũnnũẃ waa nǝ̃-yǝ wà: «Ver ń maar ǹ tǝba yiɛgu, n ga ba ǹ suɔntaabaa tuɔra. Mǝ̃̀ ji ba ǹ saa.»
4 Yakubaẁ yáá jierɩ nã-i nǝ̃ wù tũmba nǝ̃ wù wuramba, nã̀ã tĩɛ̃ ǹ-be Arsɛlw nǝ̃ Leya bá kã wù nãã,
5 ǹ-kãã waa nǝ̃-ba wà: «Mǝ̃̀ níé ǹ-da wà mǝ̃̀ cɔ̃mmã̀ yáá mã̀ dwal ɲì tǝw nã dĩɛ̃lãmmã nã gùú tammã, mã̀ sǝ̃n dwal wù nã hlo gɩ̀ tammã. Nǝ̃ mǝ̃̀ tǝẁ yáá wù bũũ gùú Dũnnũw, wù yáá nǝ̃-m.
6 Ɲimãã nǝ̃ ɲì hla, ɲi fǝ̃́ǝ̃lã́ wà mǝ̃ cíé mããcemmã ǹ-hã ɲì tǝw nǝ̃ mǝ̃̀ hiɛga min-i.
7 Nǝ̃ dɩ̀-lǝ dɩ̀ min drɔ, wù yáá wù pã-m nǝ̃ gùu, wú dugurǝǝ mǝ̃̀ nã ǹ-hwar-gǝ ǹ-ji da bǝ̃ǝ̃cin. Nǝ̃ Dũnnũẁ sáa hũɔ̃ ǹ-ya wú ba wù ji bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃ mǝ̃̀ nã.
8 Ɲì tǝẁ yáá wu-ń waa, wà kwasǝnɲinɲãã mãã ɲã-ń ba ɲã̀ sáa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã ɲã̀ã́ ji ba mǝ̃n ɲinɲã, ǹ-da kwasǝnɲinɲã min ɲã̀ã ba ɲã̀ huu biibaa mãã bà sáa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã. Nǝ̃ wù yáá wu-ń waa, wà kwasǝnɲinɲãã mãã ɲã̀ã mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã ɲã̀ã́ ji ba mǝ̃n ɲinɲã, ǹ-da kwasǝnɲinɲã min ɲã̀ã ba ɲã̀ huu biibaa mãã bàa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã-i.
9 Dũnnũw hṹɔ̃lã́ ɲì tǝ kwasǝnɲinɲã ǹ-hã-m.
10 Gùú bǝ̃ǝ̃guu mãã kwasǝnɲinɲã̀ yáá ɲã̀ yugo ɲã̀ ɲĩɛ̃, mǝ̃̀ yáá mã̀ã cɔ dãnsãndɩ nã ǹ-da wà bliɛbaa mãã bà yáá bà yugo tũmũũ nǝ̃nũɔ̃nããba, nǝ̃ wuruɔ nǝ̃nũɔ̃nããba, bà sáá bàa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, nǝ̃ badaabá mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã.
11 Dũnnũ mɛlɛgɛẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-be-m dãnsãn díɛ́ nã wà: “Yakuba!” Mǝ̃́ siɛ-yǝ wà: “Mǝ̃̀ síɛlá.”
12 Wú waa nǝ̃-m wà mǝ̃́ ciir mǝ̃̀ yigagu ǹ-ne, bliɛba min mãã bà yugo Labã tũmũũ nǝ̃nũɔ̃nããba nǝ̃ wù wuruɔ nǝ̃nũɔ̃nããba, bá nǝ̃ bàa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, yindagǝ nã bà sáa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã. Wà wu díɛ́ Labã cíé-m nǝ̃ dìí mãã, gùú cíé dɩ́ ba nnĩĩ.
13 Nã̀ã waa nǝ̃-m wà: “Mã́ã-i Dũnnũw mãã wù pɩ́gará wù hla ǹ-ja-n Betɛl lǝri, gùú sùɔ́guu mãã ǹ fṹũlã́ tɩntãndi nã̀ã tũn nɔ̃mmã dɩ̀ nã. Ǹ hlã-m nǝ̃ ǹ nũɔ̃gu dɩdarǝ nã gùú sùɔ́gɩ-i. Yindiɛ, suro ń tuu hlũũgu, ń hlǝ lǝ díɛ́ nã, ń maar ń kũũ.” »
14 Arsɛlba nǝ̃ Leyaw, bá siɛ-yǝ wà: «Hãmĩĩ sǝ nǝ̃ yuɔr yì tǝ suɔ'n sɔtuucɔ̃mmã nã hlo.
15 Wù súurá-yáà nã̀ã ver ǹ-wuu gùú jinɲãã nǝ̃n yáá ɲã̀ saa ɲã́ hã-yáà. Wù sáa tuu yí ba noraa sǝ gɩ̀ tammã-ì?
16 Gɩ̀-lǝ gɩ̀ nã, Dũnnũẁ hṹɔ̃lã́ kuu wo kuu wù saa, gɩ̀ ji ba hãmĩĩ kuu-i nǝ̃ yì tãnkuuraaba. Yíi ce Dũnnũw mãã wà n ce dìi.»
17 Yakubaẃ suro ǹ-tɩgɩnǝ̃ǝ̃ wù wariɛga nã, nã̀ã tuu wù tãnkuuraaba nǝ̃ wù canããba ǹ-piɛ-ba wù ɲũgɔ̃minããba drɔ.
18 Wù yáá wùu da gùú kwasǝnɲinɲã nǝ̃ gùú nãkrɔɲinɲã min mãã Aram Nɩgǝraagɩ nã, wú tuu-ɲã wù jo wù ji kũũ nǝ̃-ɲã wù tǝ suɔgɩ nã Kanãã yiɛgu.
19 Gɩ̀-lǝ gɩ̀ bǝ̃ǝ̃gu, Arsɛl tǝ Labãẁ yáá wùu ta wù ga hula ǹ-mǝ̃gaa wù tũmãm'n kwaasǝri, Arsɛlẃ jãn ǹ-ŋmã wù tǝ kiiba.
20 Bà jáa wa bá ta, Yakubaẁ sáa hũɔ̃ ǹ-waa cɔ̃m nǝ̃ Aram yiɛntabiɛw Labãw, wú vuu-yǝ nã̀ã ta.
21 Nã̀ã suro ǹ-tuu wù nãkrɔɲinɲã min ǹ-ta kwarɩmmã. Wú kãã huɔl Efratɩ lwaagu ǹ-ba wù maar Galaadɩ tãnũn'n yiɛgu.
Labãẁ ɲǝ̃ǝ̃ ǹ-duu Yakubaw nã
22 Gɩ̀ bãnɲã siɛlnã yuugu, bá waa nǝ̃ Labã wà Yakubaw kwárrá.
23 Wú suro ǹ-tuu wù bluuba, bá ɲǝ̃ǝ̃ ǹ-duu wù nã bãn nɩrhǝ̃ǝ̃l kusuugɩ nã ǹ-kãã hi-yǝ Galaadɩ tãnũnɲã nã.
24 Taagà jáa cu, Dũnnũẃ waa cɔ̃mmã nǝ̃ Aram yiɛntabiɛw Labãw dãnsãndɩ nã wà: «Báa ce ń waa diibɩblar nǝ̃ Yakubaw.»
25 Labãẁ gáa kãã hi Yakubaw wùu nǝ̃ǝ̃ wù kuɔli Galaadɩ tãnũnɲã sǝ̃ǝ̃nã, wùú yo nǝ̃ wù bluuba, bá nǝ̃ǝ̃ bà dǝlli.
26 Labãẃ waa nǝ̃ Yakubaw wà: «Ǹ cíé bii nnĩĩ? Ǹ vúuráa mǝ̃̀ nã ǹ-tuu mǝ̃̀ bisiiba ǹ-ta nǝ̃-ba nã́ã́ n blǝ́rá-ba byarcesuɔ nã-i ǹ-ga ce bá ba kasoduuntaaba.
27 Bii cíé ń ŋmã ǹ-kwar nǝ̃-m? Ǹ cíé nnĩĩ-i ǹ-vuuraa mǝ̃̀ nã. Mǝ̃ nã́ã̀ ba mã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ tallɩ nã, mǝ̃ nã́ã̀ ya ń ta dudwalɩmmã nã nã̀ã ce hlãnɲã, nǝ̃ ɲããmǝ̃ǝ̃linɲã ǹ-tĩɛ̃-n.
28 Nǝ̃ ǹ cíé-dǝ nnĩĩ, mǝ̃̀ sáa da ǹ-pɩpɩrĩɛ̃ mǝ̃̀ bisiiba nã nǝ̃ bà tãnkuuraaba nã. Gɩ̀ sùɔ́gɩ nã, ǹ sáa ce cɔ̃nfǝ̃ǝ̃gǝ sǝ.
29 Mǝ̃̀ yáá mǝ̃̀ ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce-ɲã́ã̀ nǝ̃ diibɩblaari, nǝ̃ ǹ tǝ Dũnnũẁ wáalá nǝ̃-m dãnsãndɩ nã yisuɔgu wà mǝ̃ báa waa diibɩblar nǝ̃-n.
30 Yindiɛ, ǹ tǝ suɔ'n kũũm'n nũũgɩ̀ mãã gɩ̀ bla gɩ̀ ko-n, nǝ̃ ń suro wà ń ta ta-i, nǝ̃ bii cíé ń ŋmã mǝ̃̀ kiiba?»
31 Yakubaẃ siɛ Labãw wà: «Mǝ̃̀ yáá mǝ̃̀ sɔ̃ ǹ nãã wà n ji hũɔ̃ mǝ̃̀ canããba, gùú cíé.
32 Nǝ̃ yindiɛ, hãmĩĩ sǝ̃ǝ̃nã, nǝ̃-ń da ǹ kiiba gùú tii saa, ko gɩ̀ tiiw. Ne mǝ̃̀ wariɛga yì bluu'n yinɲã nã, nǝ̃-ń da kuu wo kuu mãã ǹ kuugu, tuu-gǝ ń maar.» Yakubaẁ sáá wùu fǝ̃ǝ̃ wà Arsɛlw ŋmã́ã́ ǹ-tuu wù tǝ Labã kiiba.
33 Labãẃ jãn ǹ-ne Yakuba kuɔli, nǝ̃ Leya kuɔli, nã̀ã jãn ǹ-ne bà mããcieraaba hǝ̃ǝ̃lbaa mãã Silpaba nǝ̃ Bilaw bà kuɔli, wù sáa da kuu. Wú fǝ̃ǝ̃ ǹ-hlǝ Leya kúɔ́lɩ nã, ǹ-kãã jãn Arsɛl dǝllɩ nã,
34 nã̀ã da wù-lǝ wùú yáá wùu tuu wù tǝ kiiba. Wù yáá wùu tuu-ba ǹ-dii ɲũgɔ̃minãã'n ũɔ̃gu taara, nã̀ã jiraa ǹ-yiirǝǝ bà nã. Labãẃ ne kúɔ́l'n kusuugɩ min, wù sáa da kuu.
35 Arsɛlẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Tɩtii, báa gãnãã nǝ̃-m. Nǝ̃-ń da mǝ̃̀ sáa suro ǹ-hiraa ǹ yigagɩ nã nã̀ã jiraa nnĩĩ, mǝ̃̀ blǝ́rá nã-i.» Labãẃ ne, ǹ-ne, ǹ-ne wù sáa ji da wù kiiba.
36 Yakuba hiɛgá dũ nǝ̃-yǝ wú waa nǝ̃-yǝ wà: «Mǝ̃̀ bǝ̃́ǝ̃lǝ̃́ǝ̃ bii nã-i, dàa mǝ̃̀ cíé bii ǹ-jãn ǹ nã nǝ̃ ń suro ǹ-ba ǹ ɲǝ̃ǝ̃ ǹ duu mǝ̃̀ nã nnĩĩ tammã?
37 Ǹ níé mǝ̃̀ wariɛga, ǹ jáa da bii gùú mãã gùú ba ǹ suɔ'n kuugu? Ǹ díɛ́ gùu, pɩgaa-gǝ ń ja mǝ̃̀ bluuba nǝ̃ ń ja ǹ bɩgaa yo nǝ̃-gǝ, bá da ǹ-tũɔ̃l-dǝ ǹ-hã-yáà.
38 Mǝ̃̀ cíé bii guuri ǹ saa, ǹ sáa hi ǹ-nɔ̃ wà ǹ tũmũũ yindagǝ nã ǹ wuruɔ'n kúsúugɩ bǝ̃́ǝ̃lǝ̃́ǝ̃. Ǹ pya nã, mǝ̃̀ sáa hi ǹ-ko tugɔla ǹ kwasǝnɲinɲã sǝ̃ǝ̃nã ǹ-wuu.
39 Mǝ̃̀ sáa hi ǹ-jo nǝ̃ ǹ kwasǝnkuudagǝ ǹ-ji hã-n wà jerbɩganãã kúó-gǝ, gɩ̀-lǝ gɩ̀ durummã min mã̀ yáá mã́ã drɔ-i. Bà yáá ba-ń ŋmã ǹ kwasǝnɲinɲã bǝ̃ǝ̃nãgu yindagǝ nã yisuɔgu, nǝ̃-ń ce ń ce mǝ̃́ hã-n nǝ̃ ɲã̀ suɔnãw.
40 Bǝ̃ǝ̃nãgu, bǝ̃ǝ̃gɩ̀ yáá gɩ̀ hyã-m, nǝ̃ yisuɔgu yɔgà ba gà ywar-m, ǹ-ce mǝ̃́ ba mǝ̃̀ sáá mǝ̃̀ gbǝ̃ǝ̃ mǝ̃̀ duɔsǝ.
41 Mǝ̃̀ hṹɔ̃lã́ ǹ-ce bii guuri ǹ suɔgu. Mǝ̃̀ cíé mããcemmã ǹ-hã-n bii nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ gà nnǝ̃ǝ̃ kusuugɩ nã ǹ-da ǹ-taa ǹ bisiibà hǝ̃ǝ̃lba, nã̀ã ce bii nãndienw ǹ caa kwasǝnɲinɲã. Nǝ̃ ǹ yáá ǹ pã-m nǝ̃ gùu, ǹ dúgurǝ́ǝ mǝ̃̀ nã ǹ-hwar-gǝ ǹ-ji da bǝ̃ǝ̃cin.
42 Mǝ̃̀ tǝ vũnvũɔ̃ Ibramã Dũnnũw, wùú mãã wù yáá wù ce mǝ̃̀ tǝ Isiyagaẃ ba wù ɲãnãã, wùú nã́ã̀ ba wù sáa pɛ mǝ̃̀ nã, ǹ yáá ǹ ji ya mǝ̃́ ver nǝ̃ mǝ̃̀ nãkwasǝ-i. Nǝ̃ Dũnnũẁ díɛ́ mǝ̃̀ mããjaamã, nǝ̃ gùú mããcegbǝ̃ǝ̃mãã mãã mǝ̃̀ cíé-mã ǹ-hã-n. Gùú yisuɔguu nǝ̃n tíɛ́ nnĩĩ, wù píirǝ́-n.»
43 Labãẃ waa nǝ̃ Yakubaw wà: «Bisii báà, mã́ã bɩgaa-i, bà tãnkuuraaba, mã́ã bɩgaa-i, nǝ̃ kwasǝnɲin ɲã́ã̀, mã́ã ɲin-i, kuu wo kuu mãã ǹ da-gǝ nnĩĩ, mã́ã kuu-i. Nǝ̃ ǹ-tuu jimããgu, mǝ̃̀ síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce kuu hlo ǹ-hã mǝ̃̀ bisiiba, yindagǝ nã ǹ-ce ǹ-hã bà tãnkuuraabaa mãã bà húulá-ba.
44 Dɩ̀ mãã gɩ̀-lǝ gɩ̀ tammã, jo mã́ã̀ nǝ̃ yíì yí ɲũɔ̃ twammã, cɔ̃mmã̀ saa mã́ ba yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã.»
45 Yakubaẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-tuu tɩntãndarǝ ǹ-kra dɩ̀ nã sũɔ̃lɩmmã nã.
46 Gɩ̀ furũũgɩ nã, wú waa nǝ̃ wù bluuba wà bá tɩgii tɩntrãdaga. Bá biɛriɛ gà nã ǹ-juo tɩgii-ga ǹ-ce-ga nǝ̃ piiri, nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-wuu wuuri piir díɛ́ drɔ.
47 Labãẃ suu sùɔ́ gúɔ̀ wà Yegar Sahaduta, nǝ̃ Yakuba-lǝ wú suu-gǝ wà Galɛd.
48 Labãẃ waa wà: «Tɩntrã'n piir díɛ̀ ji ba yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã cɔ̃m mã́ã̀ nã. Gùú cɔ̃mmã nã-i, bá ba bà be sùɔ́ gúɔ̀ wà Galɛd. Galɛd yuugɩ-i wà, wùú mãã sǝ̃ǝ̃gɩ nã, wù piiri.
49 Nã̀ã ver ǹ-ba bà be-gǝ hlo wà Misɩpa. Misɩpa yuugɩ-i wà, gùú sùɔ́guu mãã bà ji ba bà cii yì nã. Labãẁ súulǝ́-gǝ gɩ̀ tammã ǹ-waa wà ba-ń ji haliɛ bà ɲĩɛ̃ nã ǹ-ba bà sǝ̃n da bà ɲĩɛ̃, Fɩraa-Dũnnũ yinɲã́ ba bà nã.
50 Nǝ̃-ń ga ba ǹ ce mǝ̃̀ bisiibá ba bà ywar, nã̀ã ver ǹ-tuu canããdaba, fǝ̃ǝ̃ wà curo síì ba yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã, nǝ̃ Dũnnũw nǝ̃ wù hla, wùú ji ba yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã.»
51 Labã nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃ Yakubaw wà: «Ne tɩntãnpiir díɛ̀, mǝ̃̀ káráa dɩ̀ nã yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã, nǝ̃ ne tɩntãn díɛ́ mãã dìi sũɔ̃l.
52 Piir díɛ̀, nǝ̃ tɩntãn díɛ̀ ji ba yì sǝ̃ǝ̃gɩ nã. Mǝ̃n sǝ̃n saa mǝ̃́ maa sùɔ́ gúɔ̀ ǹ-kã ǹ yiɛgu nǝ̃ kãnɩmbɩblammã, nǝ̃ yíi yo ǹ sǝ̃n saa ń maa-gǝ ǹ-jo mǝ̃̀ yiɛgu nǝ̃ kãnɩmbɩblammã.
53 Ibramã Dũnnũw, nǝ̃ Nahɔr Dũnnũw, bá tũɔ̃l-dǝ ǹ-hã-yáà.» Yakuba tǝ Isiyagaẁ yáá wù ɲãnãã gùú Dũnnũw mãã wù yigagɩ nã, Yakubaẃ waasǝ wù-lǝ wù yiirɩ nã.
54 Gɩ̀ furũũgɩ nã, Yakubaẃ jãn siimã tãnũũgɩ nã, nã̀ã jar wù bluuba wuurɩ nã. Bá wuu wuuri, nã̀ã cɔ dàa tãnũũgɩ nã.