30
Arsɛlẁ jáa fǝ̃ǝ̃ wà wu síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-da tãnkuur, wú juo ba wù ce wù nãndavũnvũɔ̃ nǝ̃ yandi. Wú waa nǝ̃ Yakubaw wà: «Nǝ̃-ń ba ǹ sáa da tãnkuur nǝ̃-m, mǝ̃̀ kúú!»
2 Yakuba hiɛgá fǝ̃ǝ̃ ǹ-dũ nǝ̃-yǝ, wú waa wà: «Gɩ ba nã́ã́ mã́ã-i Dũnnũw, mã̀ã ce ń ba ǹ sǝ̃n da honããgu-i?»
3 Arsɛlẃ siɛ-yǝ wà: «Tuu mǝ̃̀ mããcier Bilaw ń ba ǹ mǝ̃rǝ̃ǝ̃ nǝ̃-yǝ. Wu-ń tuu kusuugu ǹ-huu, mǝ̃̀ ji hũɔ̃ tãnkuurw ǹ-val-yǝ wú ba mǝ̃̀ yow.»
4 Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-hã Yakubaw nǝ̃ wù mããcier Bilaw, wú ce-yǝ nǝ̃ ciɛ.
5 Wú juo tuu kusuugu ǹ-huu pũmpɩrblɩ ǹ-hã Yakubaw.
6 Arsɛlẃ waa wà: «Dũnnũẁ jáa jar mǝ̃̀ cɔ̃mmã sũɔ̃lɩmmã nã, nã̀ã blǝ mǝ̃̀ cirǝ̃mmã ǹ-ce mǝ̃́ da bíɛ́.» Nã̀ã suu wù yiiri wà Dana.
7 Bilaẃ ver ǹ-tuu kusuugu ǹ-huu pũmpɩrbiiba hǝ̃ǝ̃lnãw ǹ-hã Yakubaw.
8 Arsɛlẃ waa wà: «Yi síɛ́ ǹ-tuu nǝ̃ mǝ̃̀ nãndavũnvũɔ̃w byargǝ̃ngããrɩ nã, mǝ̃̀ jáa gbǝ̃ǝ̃ wù nã.» Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-suu tãnkuur'n yiiri wà Nɛfɩtalib.
9 Leyaẁ jáa da wà wu hyárá wù honããgu, wú tuu wù mããcier Silpaw ǹ-hã Yakubaẃ ce-yǝ nǝ̃ ciɛ.
10 Silpaẃ huu bíɛ́ ǹ-hã Yakubaw.
11 Leyaẃ waa wà: «Mǝ̃̀ jáa da yudwaluugu!» Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-suu tãnkuurw wà Gadɩc.
12 Silpaẃ huu wù byanããba hǝ̃ǝ̃lnãw ǹ-hã Yakubaw.
13 Leyaẃ waa wà: «Mǝ̃̀ jáa da mããfammã! Kuɔkuɔ-lǝ, canããbà ji waa wà mǝ̃̀ hiɛga sã́rrã́.» Nã̀ã suu-yǝ wà Asɛrd.
14 Yuudagǝ, Wurbɛnẃ hlǝ ble tɩgim'n bǝ̃ǝ̃gu ǹ-kã fugagɩ nã ǹ-kãã da tubiɲin'n biigaa mãã gà pɛ cijalw nã wú tuu kusuugu. Wú jo nǝ̃-ga ǹ-ji hã wù ɲũ Leyaw. Arsɛlẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃ Leyaw wà: «Ce kukuɔya nǝ̃ ń hã-m nǝ̃ tubiɲin'n bii gáàgà gadaga gàá mãã ǹ biɛẁ júó nǝ̃-ga.»
15 Leyaẃ siɛ-yǝ wà: «Ǹ hṹɔ̃lã́ mǝ̃̀ blaw, gɩ̀-lǝ gɩ̀ sáa saa-n fuwɔ ń ver wà ń hũɔ̃ mǝ̃̀ bíɛ́ júó nǝ̃ tubikuu'n biiga hlo!» Arsɛlẃ ver ǹ-waa wà: «Nǝ̃-ń hã-m nǝ̃ ǹ bíɛ́'n tubikuu'n bii gáàgà gadaga Yakubaẁ ji kãã cɔ nǝ̃ yíi-i jimããgu gà suɔnãw.»
16 Yakubaẁ gáa ver fugagɩ nã dɩndǝ̃mbǝ̃ǝ̃gu ǹ-ba wù jo, Leyaẃ hlǝ ǹ-jǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃-yǝ, ǹ-kãã waa nǝ̃-yǝ wà: «Ǹ ji cɔ nǝ̃ mã́ã-i jimããgu. Yi hwárrá nǝ̃ Arsɛlw mǝ̃́ hã-yǝ nǝ̃ mǝ̃̀ bíɛ́ tubikuu'n biiga, nǝ̃ wú hã-m nǝ̃ wù nũɔ̃gu wà n ji cɔ nǝ̃ mã́ã-i yisuɔ gúɔ̀ nã.» Yakubaẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-mǝ̃rǝ̃ǝ̃ nǝ̃-yǝ gɩ̀ yisuɔgu.
17 Dũnnũẃ blǝ Leya cirǝ̃mmã, wú tuu kusuugu ǹ-huu wù byanããba ndiinãw ǹ-hã Yakubaw.
18 Wú waa wà: «Mǝ̃̀ hlã mǝ̃̀ blaw nǝ̃ mǝ̃̀ mããcierw, gùú cíé Dũnnũẃ pã-m.» Nã̀ã suu-yǝ wà Isɩkare.
19 Wú ver ǹ-tuu kusuugu hlo ǹ-huu wù byanãã nãndiennãw ǹ-hã Yakubaw,
20 nã̀ã waa wà: «Dũnnũẁ hlã-m nǝ̃ nũɔ̃sǝn kuu. Kuɔkuɔ-lǝ, mǝ̃̀ díɛ́ pũmpɩrbii nãndien nǝ̃ mǝ̃̀ blaw, gùú ji ce wú ba wù bũũ-m.» Wú suu-yǝ wà Sabulɔ̃f.
21 Gɩ̀ furũũgɩ nã, Leyaẃ juo huu bisĩɛ̃ ǹ-suu wù yiirii wà Dinã.
22 Dũnnũẁ sáa sĩĩnǝ̃ǝ̃ Arsɛl cɔ̃mmã nã, wú juo blǝ wù cirǝ̃mmã ǹ-ce wú ba wù gbǝ̃ǝ̃ wù da honããgu.
23 Wú tuu kusuugu ǹ-huu bíɛ́ nã̀ã waa wà: «Dũnnũẁ híilá ciir mǝ̃̀ yigagɩ nã.»
24 Wú suu-yǝ wà Yisefu ǹ-waa wà: «Fɩraa-Dũnnũẃ hã-n nǝ̃ bíɛ́diɛ hlo ǹ-pya nãg.»
Yakubaba nǝ̃ Labã cɔ̃mmã
25 Yisefu huum'n furũũgɩ nã, Yakubaẃ waa nǝ̃ Labã wà: «Hã-m nǝ̃ hlũũgu mǝ̃́ ver ǹ-kũũ mǝ̃̀ yiɛgu.
26 Ya mǝ̃̀ tãnkuuraaba nǝ̃ mǝ̃̀ canããbaa mãã mǝ̃̀ cíé mããcemmã ǹ-hã-n bà cɔ̃mmã nã, bá kã yì kũũ. Mǝ̃̀ cíé gùú mããcem'n dũlli ǹ-hã-n, yíi nǝ̃ ǹ hla ǹ fǝ̃́ǝ̃lã́-dǝ.»
27 Labãẃ siɛ-yǝ wà: «Mǝ̃̀ cirǝ̃ǝ̃ cirǝ̃ǝ̃ ǹ nã-i, nǝ-ń ba ǹ ji hũɔ̃ ne mǝ̃̀ yiɛgu, ba dìɛ mǝ̃̀ tuɔra, mǝ̃̀ síilá ǹ-fǝ̃ǝ̃ wà Fɩraa-Dũnnũẃ píɛlá wù nãkrɔfɩnfaagu mǝ̃̀ drɔ yíi cɔ̃mmã nã-i.
28 Ǹ mãã ǹ caa mǝ̃́ pã-n nǝ̃ gùu, waa-gǝ ǹ-ja-m, mǝ̃́ pã-gǝ ǹ-hã-n.»
29 Yakubaẃ siɛ-yǝ wà: «Ǹ fǝ̃́ǝ̃lã́ wà mǝ̃ cíé mããcemmã nǝ̃ mǝ̃̀ hiɛga min-i ǹ-hã-n, nǝ̃ ǹ kwasǝnɲin yo, ɲã fla mã́ã nãkruɔ nã-i.
30 Mǝ̃n wáalá mǝ̃̀ ga jo, ǹ kwasǝnɲinɲã̀ sáá ɲã̀ã ɲũrũɔ̃. Mǝ̃n gáa jo, ɲã́ ɲũrũɔ̃, nǝ̃ Fɩraa-Dũnnũẃ piɛ wù nãkrɔfɩnfaagu ǹ drɔ. Nǝ̃ kuɔkuɔ-lǝ, gɩ̀ sáa saa mã́ã yo mǝ̃́ kãã ce mããcemmã ǹ-hã mǝ̃̀ suɔntaaba-ì?»
31 Labãẃ yugu-yǝ wà: «Mǝ̃̀ saa mǝ̃́ hã-n nǝ̃ bii?» Wú siɛ-yǝ wà: «Ǹ sǝ̃n saa ń hã-m nǝ̃ kuu. Nǝ̃ nǝ̃-ń hũɔ̃ ǹ-ce mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ ji waa dìí mãã nǝ̃-n, mǝ̃̀ ji ba dìɛ ǹ-ba mǝ̃̀ ne ǹ kwasǝnɲinɲã nã, nã̀ã ba mǝ̃̀ cal-ɲã dĩɛ̃lãm nã tammã nã.
32 Jimããgu, mǝ̃̀ ji jãn ǹ-tũɔ̃l tũmbaa mãã bà mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, nǝ̃ bàá mãã bà sáa yalliɛ nã dugɔ, nǝ̃ wurambaa mãã bà mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, nǝ̃ bàá mãã bà sáa yalliɛ nã dugɔ ǹ-tuu bá ba mǝ̃̀ mããcem'n solli.
33 Gùú ji ce nǝ̃-n jãn wà ń ne mǝ̃̀ mããcem'n yuɔri, ń fǝ̃ǝ̃ wà mǝ̃ sṹɔ̃lã́. Nǝ̃-ń da wurambaa mãã bà sáa yalliɛ nã, nǝ̃ tũmbaa mãã bà sáa yalliɛ nã, fǝ̃ǝ̃ wà baaŋmãba-i.»
34 Labãẃ siɛ-yǝ wà: «Mǝ̃̀ nṹɔ̃́. Ǹ wáalá kuu wo kuu nnĩĩ, mǝ̃̀ hṹɔ̃lã́-gǝ.»
35 Gùú yuugɩ dɩngu dàa, Labãẃ tũɔ̃l ǹ-hiil siibonããba nǝ̃ wuruɔ nǝ̃nũɔ̃nããbaa mãã bàa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, nǝ̃ bàá mãã bà sáa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã ǹ-kra bà nã bà dǝ, nã̀ã hiil tũmbaa mãã bà yalliɛ nã nǝ̃ ɲããbɩblinɲã yindagǝ nã ɲããpɩplanɲã ǹ-pya nã. Wú dii bà-lǝ bà cɔ̃mmã wù byanãã'n nãkrɔnɲã nã,
36 nã̀ã ce bá wáà bãnɲã siɛl waali ǹ-ta ǹ-hal Yakubaw nã. Nǝ̃ Yakuba-lǝ, wú ba dàa wù ne Labã kwasǝnɲin'n dɩgaliɛw nã.
37 Yakubaẃ juo caa damĩɛ̃birĩɛ̃ga siɛlga gà dǝ tunɲã nã, nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-tɔ ǹ-pyar gà kãnĩɛ̃ga fiyãã fiyãã, ǹ-hiil hlũsǝri gà drɔ ǹ-yalliɛ gà nã perper,
38 nã̀ã tuu-ga ǹ-kãã dii-ga ɲã̀ hũnɲũɔ̃ɲinɲã nã kwasǝnɲin'n yinɲã nã. Ɲã̀ yáá ɲã-ń kã hũnɲũɔ̃gu, ɲã-ń ce ɲã́ ba ɲã̀ yugo ɲã̀ ɲĩɛ̃.
39 Ɲã̀ jáa yugo ɲã̀ ɲĩɛ̃ damĩɛ̃birĩɛ̃ gáà yigagɩ nã, kwasǝnɲinɲã juo ba ɲã̀ huu biibaa mãã bàa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã, nǝ̃ bàá mãã bà sáa mǝ̃gaa ǹ-yalliɛ nã.
40 Nǝ̃ tũmbaa mãã Yakubaẃ yáá wùu hiil-ba bà dǝ, wú yiil bà yigasǝrɩ̀ ba dɩ̀ ne Labã tũmba mãã bàa yalliɛ, yindagǝ nã bàa ba nǝ̃ kwaasǝri dugɔ diibɩbluuri. Wù cíé nnĩĩ-i ǹ-da wù dǝ kwasǝnɲin'n kuruɔgu, wù sáa ya ɲã́ gaala nã nǝ̃ Labã ɲinɲã.
41 Kwasǝnɲinɲãã mãã ɲã̀ bɩ́nǝ̃́ǝ̃, ɲã̀ yáá ɲã-ń ba ɲã̀ yugo bǝ̃ǝ̃ wo bǝ̃ǝ̃, Yakubaw-ń ce wú tuu damĩɛ̃birĩɛ̃ gáà ǹ-dii hũnɲũɔ̃ɲinɲã nã, ɲã́ da ǹ-yugo damĩɛ̃birĩɛ̃ gáà yigagɩ nã.
42 Nǝ̃ gɩ̀ yáá gɩ-ń ba kwasǝnɲinɲãã mãã ɲã̀ã kuɔlaa, wù sáá wù dii damĩɛ̃ gáà. Gɩ̀-lǝ gɩ̀ tammã, wùú ɲinɲãã yáá bɩnǝ̃ǝ̃, nǝ̃ Labã kwasǝnɲinɲã́ ba ɲããkuɔlanɲã.
Yakuba kwarɩm'n cɔ̃mmã
43 Yakubaẃ juo ba wù gbaala wù maar, ǹ-ba nǝ̃ tũmba nǝ̃ wuramba piyɛ̃, nã̀ã ba nǝ̃ mããcieraaba mãã bibyanãã nǝ̃ canãã, nǝ̃ ɲũgɔ̃minããba nǝ̃ kǝkũmnããba.