42
Kapehēꞌ saga Danakan si Yusup ni Lahat Misil
1 Na, makataꞌu paꞌin si Yakub mmaꞌ si Yusup aniyaꞌ balanjaꞌ tabꞌlli ma lahat Misil, ahꞌlling iya ma saga anakna lꞌlla. Yukna, “Angay kam hal aningkōꞌ? 2 Takaleku aniyaꞌ balanjaꞌ tabꞌlli mahēꞌ ma Misil. Pehēꞌ kam, bꞌllihinbi boꞌ kitam mbal patay otas.”
3 Manjari pehēꞌ na saga siyaka si Yusup sangpūꞌ puhuꞌ amꞌlli balanjaꞌ ni Misil. 4 Ya halam pinabeyaꞌ eꞌ si Yakub anakna kasiyalihan si Benjamin, ya langgung si Yusup. Nihalliꞌan iya eꞌ mmaꞌna boꞌ mbal tꞌkkahan laꞌat ma lꞌngnganan. 5 Manjari paꞌabay na saga anak si Yakub ma aꞌa kaseheꞌan pehēꞌ ni lahat Misil amꞌlli balanjaꞌ, sabab kaluhaꞌan lahat Kanaꞌan inān talapay gotom isab.
6 Na, pagka si Yusup ya gubnul ma lahat Misil, taga-kapatut iya magpabꞌlli balanjaꞌ ma sai na. Sakali itu, atꞌkka paꞌin saga danakan si Yusup pinaꞌan, magtūy sigām pasujud ma dahuanna. 7 Magtūy sigām takilā eꞌ si Yusup, sagōꞌ magbauꞌ-bauꞌ sadja iya in sigām mbal kataꞌuwanna. Akasla isab llingna ma sigām, yukna, “Oy, minningga kam?”
Ya sambung sigām, “Min lahat Kanaꞌan, tuwan. Bay kami piꞌitu amꞌlli balanjaꞌ.”
8 Minsan takilā eꞌ si Yusup saga danakanna, in iya halam takilā eꞌ sigām. 9 Jari taentom eꞌ si Yusup bay tauppina ma masa palabay pasal saga danakanna inān, angkan yukna, “Ā, mata-mata koꞌ kaꞌam ilu bay piꞌitu angꞌndaꞌ-ngꞌndaꞌ lahat kami bang tongod ai ya aluhay sinōd.”
10-11 Ya sambung saga danakanna, “Arōy tuwan, kami itu nggaꞌi ka mata-mata. Halam aniyaꞌ maksud kami alaꞌat. Sosohoꞌannu du isab kami bay piꞌitu amꞌlli balanjaꞌ. Magdanakan kami, aꞌa asaltun lullun.”
12 “Ē!” yuk si Yusup. “Mbal aku amꞌnnal. Ya gawibi piꞌitu angꞌndaꞌ-ngꞌndaꞌ bang tongod ai ya aluhay sinōd ma lahat kami.”
13 Ya sambung sigām ma si Yusup, “Tuwan Gubnul, in kami sosohoꞌannu itu bay sangpūꞌ maka duwa magdanakan. Mmaꞌ kami inaꞌan ma lahat Kanaꞌan, maka inaꞌan ma iya danakan kami kasiyalihan. Aniyaꞌ isab danakan kami amatay na.”
14 “Ā,” yuk si Yusup, “Bꞌnnal ya yukku insiniꞌ, in kaꞌam ilu mata-mata. Alaꞌat maksudbi. 15 Sulayanta kam bang bꞌnnal llingbi. Ya danakanbi kasiyalihan eꞌ subay pinapiꞌitu. Bang hatiꞌ mbal, na sapahanta kam min ōn Piraꞌun, in kaꞌam mbal toꞌongan makalaꞌan minnitu. 16 Dangan min kaꞌam subay pehēꞌ angāꞌ siyalibi heꞌ. Kaseheꞌanbi subay tinahan maitu ma deyom kalabusu sampay tataꞌu bang bꞌnnal llingbi atawa mbal. Bang mbal, mattan du in kaꞌam mata-mata. Ōn Piraꞌun ya pagsapahanku.” 17 Manjari pinakalabusu na sigām eꞌ si Yusup tꞌllungꞌllaw tꞌggolna.
18 Na, taꞌabut paꞌin llaw katꞌlluna, ahꞌlling na si Yusup ni saga danakanna, yukna, “Aku itu magmatāw ma Tuhan. Mbal kam papatayku bang paꞌin kam ameyaꞌ ma pamatꞌnnaꞌku itu. 19 Bang kam bꞌnnal asaltun, ahāp maksudbi, subay aniyaꞌ mattanna. Dakayuꞌ aꞌa min kaꞌam taꞌbba maitu ma deyom kalabusu, boꞌ kaseheꞌanbi ilu tinugutan amoleꞌ amowa balanjaꞌ ma saga anak-hꞌndabi ya agon-agon patay otas. 20 Pagubus, bowahunbi siyalibi piꞌitu ni aku. Bang buwattēꞌ hinangbi kamattanan aku in llingbi ma aku bꞌnnal toꞌongan. Jari mbal na kam papatayku.” Na, kasulutan sigām magdanakan ma lling si Yusup.
21 Magsuli-suli sigām pakaniya-pakaniya, yuk-i, “Na, tantu kitam katongoran ma bay tahinangtam ma siyalitam eꞌ. Bay taꞌndaꞌtam kasigpitanna waktu kapangamuꞌna aseꞌ ma kitam. Sagōꞌ halam asiptam. Ya heꞌ sababanna angkan kitam tꞌkkahan sigpit buwattinaꞌan.”
22 Ahꞌlling isab si Rubin, yukna, “Bay na sa yukku ma kaꞌam daꞌa binasahunbi ondeꞌ eꞌ, sagōꞌ halam aku bay beyaꞌbi. Na, itiyaꞌ kitam binalosan pasal kamatayna.” 23 Tahati asal eꞌ si Yusup ai-ai pamissala sigām, saguwāꞌ halam kinataꞌuwan eꞌ sigām sabab kahabaꞌ sigām anuli-nuli ma si Yusup aniyaꞌ magsasalin bahasa sigām ni bahasa Misil.
24 Pagkale si Yusup ma pamissala sigām, tatangis iya ati pataikut min sigām. Pahondong paꞌin tangisna boꞌ makasuwala pabīng, pabaihuꞌ iya ni dauranakanna. Pineneꞌ eꞌna si Simiyun, boꞌ sohoꞌna niengkotan ma matahan sigām.
25 Na, araiꞌ paꞌin amoleꞌ saga danakan si Yusup kaseheꞌan, magpanohoꞌan si Yusup ma saga tendogna, sinōꞌ pinꞌnnoꞌan balanjaꞌ saga karut sigām pakaniya-pakaniya. Sinōꞌ isab niꞌisi ni karut sigām sīn bay pamayad sigām dangan maka dangan. Pinalutuꞌan lagiꞌ sigām boꞌ aniyaꞌ takakan-kakan sigām ma labayan. 26 Kaniya-kaniya sigām anganduwaꞌ ni kuraꞌ sigām saga balanjaꞌ bay tabꞌlli sigām. Pagduwaꞌ itu, palanjal na sigām amoleꞌ.
27 Sangom paꞌin, pahondong sigām ma pahantiꞌan. Sakali itu, aniyaꞌ dangan min sigām angukab karutna bahasa angāꞌ gandum pamakan kuraꞌna. Pagukabna, na, aniyaꞌ sīn ma bowaꞌ karut eꞌ. 28 Agsai lingananna saga danakanna, yukna, “Oy, itiyaꞌ sīnku bay pinabīng ni karutku.”
Na taluwaꞌ sigām sukkal aheya, jari magpamidpid sigām ati magtilaw-tilawan danseheꞌan, yuk-i, “Ai sa ya pamatꞌkka kitam itu eꞌ Tuhan?”
29 Manjari itu, atꞌkka paꞌin sigām ni lahat Kanaꞌan maka ni si Yakub ya mmaꞌ sigām, sinuli-sulihan iya pasal kamemon bay kalabayan sigām. 30 Yuk sigām, “Mmaꞌ, binissalahan kami eꞌ Gubnul ya pagnakuraꞌan lahat Misil, akasla sidda. Tinunaꞌan kami eꞌna angamata-mata konoꞌ ma lahatna. 31 Ya sambung kami, ‘Tuwan, nggaꞌi ka kami saga mata-mata. Aꞌa abontol kami, ahāp sadja maksud kami. 32 Sangpūꞌ maka duwa kami magdanakan, daꞌmmaꞌ kamemon. Dakayuꞌ danakan kami waꞌi na amatay. Maka danakan kami kasiyalihan inaꞌan tabba ma mmaꞌ kami ma lahat Kanaꞌan.’ Ya heꞌ bay pahꞌlling kami ma Gubnul eꞌ.
33 “Ya sambungna ma kami, ‘Ndaꞌku na bang kam bꞌnnal aꞌa abontol. Tahanku maitu aꞌa dangan min deyomanbi. Jari in kaꞌam kaseheꞌan makajari amoleꞌ boꞌ amowa balanjaꞌ ma anak-hꞌndabi ya mbal makasandal otas. 34 Malaingkan,’ yuk gubnul-i, ‘ya siyalibi subay bowabi piꞌitu ni aku. Minnēꞌ kamattanan aku in kaꞌam nggaꞌi ka mata-mata bay piꞌitu amiha lugal aluhay sinōd. Jari ndeꞌanku ni kaꞌam danakanbi bay tahanku ati aluhaya na kam magusaha ma lahat itu.’ Na, buwattēꞌ lling gubnul inān ma kami.”
35 Sakali itu, hinabu sigām angukab karut sigām pakaniya-pakaniya boꞌ anumpahan isina, allā! Ya putusan sīn bay pamayad sigām balanjaꞌ, inaꞌan ma deyom karut. Pagꞌndaꞌ sigām magtūy sigām sinōd tāw. Ya du si Yakub ya mmaꞌ sigām, sinōd tāw isab. 36 Yukna ma sigām, “Arōy, kalungayan aku anak ma sababanbi. Halam na si Yusup, halam na si Simiyun, ati kabayaꞌanbi subay amowa si Benjamin? Aku ya marasahi magkarukkaꞌan.”
37 Manjari yuk si Rubin ma mmaꞌna, “Mmaꞌ, pangandolun si Benjamin ma aku. Bang saupama mbal tabowaku pabalik ni kaꞌa, makajari papataynu anakku lꞌlla karuwangan ilu.”
38 Saguwāꞌ mbal tapogos si Yakub. Yukna, “Mbal makabeyaꞌ ma kaꞌam anakku kabungsuhan itu. Waꞌi na amatay langgungna, hal iya takapin allum. Bang aniyaꞌ makamula ma iya ma lꞌngnganan, paheya gom paꞌin karukkaꞌanku ati tabowa aku amoleꞌ ni ahirat, sabab atoꞌa na aku.”