Ezequías rey pada Judade
(2 Crónicas 29.1-2)
18
1 Israeldepema Elá warra Oseas año õpee rey bùde, Acaz warra Ezequías rey beeji Judade. 2 Rey pak'ãri, veinticinco año iru baji. Rey paji veintinueve año wãyaaru misa. Mãga nùde Jerusalende bapachi. Chi nawe Zacarías k'au t'âpatap'edaa Abí paji. 3 Tachi Ak'õre k'îrapite Ezequiapa ne–inaa pia oopachi chi chonaa Davidpa oopariidak'a. 4 Ezequías rey bùde ãripik'ooji jõmaweda ee nok'ode p'anadap'edaa ijãadak'aa beerã ùt'aa t'âpata te mãik'aapa mãu awara bùda mãùrã ak'õre waibùa apatap'edaa–it'ee. Ichiaba ãripik'ooji ãchi ak'õre waibùa Aserá apatap'edaa k'îrak'a bù. Ma awara ãripiji taama Moisepa ooda broncedee israelitaarã pania wêe bù eujãde p'anadak'ãri. Mãga ooji israelitaarãpa aù k'îrapite ne–inaa t'ûa bapari paapatap'edaa perã ãchi ak'õre waibùak'a. T'â bùjida paara; Nehustán.
5 Ezequías ijãapachi israelitaarã Ak'õre Waibùade. Maperã awara bapachi awaraa Judadepema reyrã jõmaweda k'ãyaara. 6 Maarepida ijãa amaa–e paji Tachi Ak'õrede. Ichita ijãapachi Tachi Ak'õrepa ûraa p'ãpidade Moisemaa. 7 Mãga bapachi perã, Tachi Ak'õrepa iru pia ak'ùpachi mãik'aapa iru k'aripapachi ne–inaa jõmaade.
Ezequías rey bùde oo amaa beeji Asiriadepema reypa oopidak'a. Uchiaji mãgà rey juadeepa. 8 Ma awara Ezequías rey bùde Judadepemaarã filisteorã ome chõodak'ãri, p'oyaajida. Jërek'oojida Gaza eujã parumaa; ak'ùpataarã torredeepa soldaorã p'uuru t'ùak'au bù parumaa.
Samaria p'uuru jõpidap'edaa
9 Ezequías año k'îmari rey bùde mãik'aapa Elá warra Oseas Israeldepema rey año siete rey bùde, Asiriadepema rey Salmanasar Samaria p'uuru wap'ùra ata wãji. 10 Año õpee chõo p'anadap'eda, ma p'uuru jãri ataji. Mãga p'asaji Ezequías seis año rey bùde mãik'aapa Oseas nueve año rey bùde. 11 Ma t'êepai ma Asiriadepema reypa israelitaarã p'e ateeji Jalaj eujãde, p'anapataadamerã Gozán p'uurude Habor to ide bada mãik'aapa Media pidaarã p'uuru p'anapatap'edaade. 12 Mãga p'asaji israelitaarãpa oodaamaa p'anadap'edaa perã Tachi Ak'õrepa jara bùk'a. Oodaamaa p'aneejida Tachi Ak'õre mimiapari, Moisepa jaradak'a mãik'aapa irua ley p'ãdade ijãa amaajida.
Rey Senaquerib chõo cheda Judade
(2 Crónicas 32.1-19; Is 36.1-22)
13 Ezequías año catorce rey bùde Asiriadepema rey Senaquerib chõo cheji Judá eujãde. Soldaorã p'uuru t'ùak'au badamaa chõonadap'eda, jãri ata wãjida. 14 Mapa Ezequiapa nãga jara pëiji ma Asiriadepema reymaa; Laquis p'uurude bada. “Mùa ne–inaa k'achia oojida aji, pùmaa impuesto p'aa–e pada perã. Wãdapáde aji, na eujãdeepa. Mãpai mùa p'aayada aji, pùa iidi bùk'a.”
Asiriadepema reypa âpùa p'aapiji p'arat'a Ezequiamaa nueve mil novecientos kilo mãik'aapa nêe novecientos noventa kilo. 15 Ma–it'ee Ezequiapa atapiji jõmaweda p'arat'a ùa bada Tachi Ak'õre tede mãik'aapa palaciode. 16 Ichiaba Tachi Ak'õre tedepema puerta irua nêepa p'êepida, ma puerta pak'uru ik'aawa bada nêe p'êepida ome tee pëiji ma Asiriadepema reymaa.
17 Maap'eda Asiriadepema reypa ichi soldaorã poro waibùa pëiji awaraa poro waibùarã omé ome. Mãùrãpa soldaorã chok'ara ateejida Laquis p'uurudeepa Jerusalende chõodamerã. Mama panadak'ãri, p'aneejida pania t'ùpatadeepa uchiada to chak'ek'a bada ide. Mãgà paji eperã Lavador de Paños eujãde. 18 Mama p'anùde jara pëijida rey Ezequiamaa pedee chemerã ãchi ome. Ezequiapa ichi palaciodepema mimiapataarã poro waibùa, Jilquías warra Eliaquín pëiji. Ichiaba pëiji ichia oopata p'ãpari, t'âpatap'edaa Sebna, mãik'aapa ichi secretario, Asaf warra Joa. Mãùrã uchiajida Asiriadepema poro waibùarã ome pedeede. 19 Panadak'ãri Asiriadepemaarã p'anadap'edaamãi, Asiriadepema poro waibùa abaapa mãgaji:
—Nãgà pedee jara pëijida aji, tai poro waibùa, Asiriadepema reypa rey Ezequiamaa. ‘¿Sãap'eda pùa mù waaweek'aama? aji. 20 ¿Pùa audua pedee jara bù–ek'ã aji, parã soldaorã juataura p'anù taideerã k'ãyaara? ¿K'aipa pù k'aripai mù juadeepa? 21 Mùa k'awa bù pù k'îsia. K'îsia bù Egiptodepemaarã pù k'aripa chedait'ee. Mamîda Egipto pidaarã juatau wêe; sia k'arra k'â mi–su pùk'a p'anù. Aùde sîuru pùrã, jua sut'aait'ee. Egiptodepema Faraón mãga bapari jõmaarã ome. 22 Maa–e pùrã ¿k'îsia bùk'ã aji, parã ak'õre waibùa apatapa parã k'aripait'ee, pù Ezequiapa awaraarã ùt'aa t'âpata te ãripik'ooda perã mãik'aapa jarada perã Judadepemaarã, Jerusalendepemaarã ome ùt'aa t'âpataadamerã iru altar Jerusalende bùmãi aupai?
23 ¡Rey Ezequías, ûripáde! aji. Pacto oopáde aji, mù chipari, Asiriadepema rey ome, chõoda–ee p'anapataadait'ee. Maa–e pùrã mùa pùmaa teeit'ee dos mil caballoorã âraweda chõodamerã, pù eere aù ârù wãpataarã ma chok'ara iru p'anù pùrã. 24 Pùa Asiriadepema ek'ariara bù pida jëre–e pai. ¿Sãga k'îsiaima caballoorã aù ârù wãpataarã ome Egiptodeepa pù k'aripa chedait'ee? 25 ¿K'îsia bùk'ã mùchi k'îradoopa mù nama che bù na eujã jõpide? ¡Mãga–epù! ¡Tachi Ak'õrépata mù pëiji pù eujã pidaarã ome chõode mãik'aapa jõpide!’
26 Mãpai Eliaquín, Sebna, Joa ome p'anaujida:
—Tai chupùria k'awaapáde aji, pedeeit'ee arameo pedeede. Hebreo pedeede pedeenaapáde aji, tai auk'aarãpa ûrimaa p'anadairã muralladeepa.
27 Mamîda ma Asiriadepema poro waibùapa mãgaji:
—Mù chiparipa mù pëi–e pajida aji, ma pedee jaramerã parã chiparimaa maa–e pùrã parãmaa. Mãgùùrã murallade p'anùùrãmaata pedee baji. Mãùrã, parã ome pãchi ã k'odait'eeda aji, mãik'aapa pãchi siwa todait'eeda aji.
28 Mãpai ma Asiriadepema poro waibùapa nãgà pedee biaji hebreo pedeede:
—Ûridapáde aji, tai rey waibùa, Asiriadepema reypa jara bù: 29 ‘Ezequiamaa k'ûrapinaadapáde aji. Irua parã uchiapi–e pai mù juadeepa.’ 30 Ezequiapa jarai parãmaa: ‘Tachi Ak'õrépata tai k'aripait'ee. Iruata na p'uuru baaipi–e pait'ee Asiriadepema rey juade.’ 31 Mamîda iru pedee ûridaik'araa bù. Asiriadepema reypa mù pëiji jaramerã parãmaa pedeedai chõoda–ee p'anapataadait'ee tai ome. Pãchi p'uuru bùdapáde aji, iru jua ek'ari. Mãga ooruta pùrã, parãpa k'odait'ee pãchi uva k'ãideepa mãik'aapa higojõ k'ãideepa. Ma awara parãpa pania todait'ee pãchi pozo k'oro atadap'edaadeepa. 32 Maap'eda irua parã ateeit'ee eujã piadee, na eujã jîak'a. Mama trigo tau uu paraa, uva uu ome. Mama pan k'odai mãik'aapa vino todai. Mama olivo paraa miéle ome. Mama pia p'anapataadait'ee. Jõdee iru jua ek'ari p'ana k'iniada–e p'anù pùrã, piuk'oodait'ee. Maperã ûridaik'araa bù Ezequías pedee. Ichia jararu pùrã parã Ak'õre Waibùapa parã k'aripait'ee, parã k'ûramaa bùda aji. 33 ¿Awaraa eujãdepemaarã Asiriadepema rey jua ek'ari p'anù uchiajidak'ã ãchi ak'õre waibùa apatap'edaapa ãchi k'aripada perã? ¡Uchiada–e pajipù! 34 ¿Sãma baji Jamatdepemaarã mãik'aapa Arfaddepemaarã ak'õre waibùa apata taipa ãchi p'oyaadak'ãri? ¿Sãma baji Sefarvayindepemaarã maa–e pùrã Henadepemaarã maa–e pùrã Ivadepemaarã ak'õre waibùa apata? ¿Sãma baji pãchi ak'õre waibùa apata Asiriadepema reypa Samaria p'oyaak'ãri? 35 ¿Chisãgà ak'õre waibùa apatapa eperãarã k'aripa ataji Asiriadepema rey juadeepa? ¡Apidaapa! Mãga bùta, ¿sãap'eda parãpa k'îsia p'anùma aji, pãchi Ak'õre Waibùapa Jerusalén jâait'ee?
36 Ma pedee ûridak'ãri, eperãarã k'îup'ee p'aneejida, aù naaweda rey Ezequiapa jarada perã p'anaunaadamerã. 37 Mãpai palaciodepema mimiapataarã poro waibùa Eliaquín, reypa oopata p'ãpari Sebna ome mãik'aapa rey secretario Joa ome k'îsia p'ua p'aneejida mãik'aapa ãchi p'aru jêk'oojida t'ãri p'uapa. Maap'eda wãjida rey Ezequiamaa nepùrùdait'ee jõmaweda ma Asiriadepema poro waibùapa pedee jarada.