Kitaab al‑Amsaal
min Kutub al‑Hikma
Al‑amsaal yantu hikma
1
1 Dool al‑amsaal hana Suleymaan ibn Dawuud,
malik Bani Israaʼiil.
2 Wa l‑amsaal dool yiʼallumu al‑insaan al‑hikma wa l‑adab
wa yifahhumuuh al‑kalaam al‑indah faayde.
3 Wa beehum hu yalga adab wa agul kabiir
wa yabga saalih wa yisawwi al‑hagg wa l‑adaala.
4 Wa beehum al‑jaahil yalga agul
wa l‑chabaab yalgo maʼrafa wa fikir adiil.
5 Khalli al‑hakiim yasmaʼhum
le yiziid ilmah
wa l‑faahim yalga derib
al‑yuguud foogah nafsah
6 wa yafham al‑amsaal wa maʼanaathum
wa kalaam al‑naas al‑induhum hikma wa hijeehum.
7 Al‑khoof min Allah hu asaas al‑ilim
illa l‑munaafikhiin yaabo al‑adab wa l‑hikma.
Ma tiraafig al‑muznibiin
8 Ya wileedi,
asmaʼ wasiiyat abuuk
wa ma taaba taʼliim ammak
9 achaan humman misil taaj jamiil fi raasak
wa dahab marsuus fi ragabatak.
10 Ya wileedi,
kan al‑muznibiin yinaaduuk le tamchi maʼaahum,
aaba,
ma tasmaʼ kalaamhum.
11 Akuun yuguulu leek :
« Taʼaal namchu narbutu al‑duruub le nidaffugu al‑damm
wa khalaas,
nukujju charak le l‑bariyiin.
12 Wa nazurtuuhum hayyiin
misil al‑khabur yazrut al‑maytiin
wa misil al‑haawiye tichiilhum be kaamilhum.
13 Wa nichiilu kulla cheyy khaali
wa namlo buyuutna be l‑khaniime.
14 Wa inta kula,
talga gismak fi usutna
wa l‑kasiibe tabga leena kullina. »
15 Ya wileedi,
ma tamchi maʼaahum,
amchi baʼiid min deribhum.
16 Achaan humman yajru le l‑charr
wa yissaʼjalo le yidaffugu al‑damm.
17 Kajjiin al‑charak wakit al‑teer gaaʼid yichiifak,
ma indah faayde.
18 Wa laakin al‑naas dool,
yukujju charak le nufuushum
wa yarbutu al‑duruub
le yidaffugu dammuhum.
19 Da bas tariig al‑naas al‑yanhabo maal al‑haraam.
Wa be da,
yiwadduru nafishum.
Al‑hikma tinaadi wa tiwassi
20 Al‑hikma hi zaatha tinaadi fi l‑chawaariʼ
wa tarfaʼ hissaha fi l‑nagaʼaat.
21 Hi tinaadi fi lubb al‑naas
wa fi madkhal al‑madiina,
hi tuguul :
22 « Le mata,
ya l‑juhhaal,
tihibbu al‑jahaala ?
Wa le mata,
ya l‑chammaatiin,
tihibbu al‑chamaate ?
Wa le mata,
ya l‑mataamiis,
takraho al‑maʼrafa ?
23 Taʼaalu asmaʼo luwaamti.
Wa be da,
ninazzil foogku kalaami
wa niʼallimku afkaari.
24 Ana naadeetku
wa intu abeetu ma simiʼtuuni
wa maddeet leeku iidi
wa naadum waahid kula ma jaʼalaani.
25 Intu abeetu wasiiyti
wa ma dawwartu nasiihti.
26 Khalaas !
Ana kula nadhak
wakit tagaʼ foogku al‑masiibe
wa nichchammat
wakit yaji foogku al‑khoof.
27 Wa da,
wakt al‑khoof yagaʼ foogku
misil al‑riih al‑chadiide
wa wakit al‑masiibe taji foogku
misil al‑zoobaʼaane
wa wakit yaji foogku
al‑taʼab wa l‑diige. »
28 « Wa battaan,
kan tinaaduuni kula,
ma nurudd leeku
wa kan tifattuchuuni kula,
ma talgooni.
29 Achaan,
intu kirihtu al‑maʼrafa
wa ma khuftu min Allah.
30 Wa khalleetu wasiiyti
wa abeetu kulla nasiihti.
31 Wa hassaʼ da,
khalaas.
Iichu be natiijat amalku
wa wasiiyitku di,
khalli tanfaʼku.
32 Ayyi jaahil kan yaaba luwaamti,
yumuut
wa ayyi matmuus kan ma yihimm beyi,
yiwaddir.
33 Wa laakin al‑yasmaʼni yaskun be amaan
wa yiʼiich bala khoof min ayyi masiibe. »