Zezi wi 'fànʔa taa Setɛni puuwelige nɛ̄ gè
4
1 Bɛ̀ Kulocɛliɛ Pìle ni 'Zezi nyì wè mmɛ gè,
a wi 'yiri baa Zurudɛn cáʔa tiʔɛ nī gè,
a Kulocɛliɛ Pìle ni 'wi kɔ́ri nɛ̀ kɛ́ waama kùlo mɛ́ lè.
2 A wi sɛ́nì cɛnyɛ togosiin kúɔ baa,
gbòdolilo kàfɔli ní wè nɛ wi pun nɛ wéli kele nī gèle.
A wi 'kò sìnlii nī ki cɛnyɛ nyáà yi mìɛni nī yè.
Bà ki cɛnyɛ yi sí pɛ́nì nyì yè,
a fungo 'wi taa.
3 A gbòdolilo kàfɔli wi 'Zezi yɛ wè:
«A ki yē muɔ yē Kulocɛliɛ Jaa wè,
ma juu nɛ́ sìndɛnigɛ gáà ní gè ki- yiʔɛ ki kò búrua.»
4 A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn wi mɛ́ nɛ́ wi yɛ:
«Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ ti 'ki juu nɛ́ jo:
Suro yákuɔ bɛ̀ʔ siɛn béri líi
bé sí puu sìi nɛ̄ wèʔ,
fúɔ macɛn siɛnrɛ díì mìɛni
Kulocɛliɛ wi 'juu dèb.»
5 A gbòdolilo kàfɔli wi 'wi kɔ́ri nɛ̀ yɛ̀gɛ tiɛkpaʔaligɛ káà nī,
nɛ̀ sɛ́nì duniya kùlofɔliyɔ yi mìɛni tìɛ yè wi nɛ̄ lɛ̀nunɔ nī sɛni,
6 nɛ́ fali nɛ̀ Zezi yɛ wè:
«Fànʔa gáà ki mìɛni gè nɛ́ ki kpuɔmɔ ní bè m'bé ti kɛn muɔ mɛ́,
nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄,
pe nyɛ́nì ti kɛn m'mɛ́,
nɛ̀ pínɛ a siɛn ŋíì 'mi dɛ́ni m'bé ti kɛn ki siɛn mɛ́ wè.
7 A muɔ 'káguro wáa mi yiʔɛ mɛ́ gè nɛ̀ mi gbùʔɔrɔ wè,
ti mìɛni bé kò muɔ wori.»
8 A Zezi wi sí wi yɛ:
«Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ ti 'ki juu nɛ́ jo:
Te muɔ Kàfɔli Kulocɛliɛ wire gbùʔɔrɔ́,
wire nigbe mɛ́ muɔ 'yɛli bèri baarac.»
9 A gbòdolilo kàfɔli wi 'wi kɔ́ri nɛ̀ kɛ́ Zerizalɛmi kàʔa mɛ́,
nɛ̀ sɛ́nì wi tárigɛ Kulocɛliɛ Gbùʔɔrɔsaʔa mijuulo naamɛ gè,
nɛ́ wi yɛ:
«A ki yē muɔ yē Kulocɛliɛ Jaa wè,
ma kún náʔa gè ma tuu,
10 nɛ́ ki cɛ́n Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ ti 'ki juu nɛ́ jo:
Kulocɛliɛ wi bé ki juu
\qt bè gbɛ̀ngɛ nyìʔɛnɛ tundunminɔ
mɛ́ bèle
muɔ kɛnmɛ nɛ̄ bè
pe- pa muɔ sɔ́migɔ bè cò.
11 Dí pe bé muɔ tuʔɔlɔ bè cò
pe kiyɛ nī yè,
kire ga buu muɔ tɔligɔ káà
fǎga círi daa kàdɛnigɛ káà nɛ̄ʔd.»
12 A Zezi wi 'siɛnnugoro kɛn dè wi mɛ́ nɛ́ wi yɛ:
«Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ ti 'jo:
Fǎga jo muɔ bé muɔ Kàfɔli Kulocɛliɛ puu wè bè wéliʔe.»
13 Bà gbòdolilo kàfɔli wi kɛ́nì wi 'puu nɛ̀ wéli nɛ̀ fùrɔ wè,
a wi 'láʔa Zezi táanni wè nɛ̀ kɛ́,
níɛ wi lɛ̀lɛ siri lè.
KELE GALI ZEZI WI 'KPIʔILE GALILE TƐNIMƐ NI BE
(4.14–9.50)
Zezi wi 'wi baara séli dè Galile tɛ́nimɛ nī bè
14 A Zezi wi 'koli nɛ̀ kɛ́ Galile tɛ́nimɛ nī bè;
Kulocɛliɛ Pìle ni fànʔa ki 'puu nɛ́ wi ní.
A wi míʔɛ ki 'yiri ki tiʔɛ tɛ́nimɛ pi mìɛni nī.
15 A wi sɛ́ni siɛnnɛ tɛnmɛ bèle pe tɛnmɛzaaya nī yè;
siɛnnɛ pe mìɛni 'tɔ̀ni nɛ̀ puu nɛ kpuʔɔrɔ tari wi nɛ̄.
Nazarɛti wuulo pe 'cíi Zezi nɛ̄ wè
16 A wi 'kɛ́ Nazarɛti kàʔa mɛ́,
baa wi cé liɛ kire tiʔɛ nī.
Nɛ̀ yɛli nɛ́ bɛ̀ wi cé dàli nɛ ki kpínʔini gè,
a wi sɛ́nì jíin tɛnmɛzaʔa nī gè cɛndɛnigɛ cɛngɛ gè,
nɛ̀ yɛ̀ nɛ̀ yéri bè Kulocɛliɛ siɛnrɛ wéli dè bé ti juu bè tìɛ siɛnnɛ nɛ̄ bèle.
17 A pe 'wi kɛn nɛ́ Kulocɛliɛ siɛnjuuliɛwɛ Ezayi sɛbɛ ní wè.
Bà wi 'sɛbɛ sáʔala wèf,
nɛ̀ siɛnrɛ nyaa dè tiʔɛ gíì nī ki 'juu nɛ́ jo:
18 \qt Kàfɔli wi Pìle niī nɛ́ mi ní,
nɛ́ ki cɛ́n wi 'mi nyíɛnɛ nɛ̀ kɔ̀n nɛ̀ kɔli tɔ́n mi nɛ̄,
mi de Kataanna Siɛnrɛ jáari dè fuunmɔfɔlilɔ mɛ́ bèle.
A wi ní nɛ̀ mi tun mi- ki jáari siɛnnɛ bálì mɛ́ pe 'cò bèle,
dí pe 'kò pìyemɛ;
bé sí fúɔnnɔ múgu bèle peri nyaʔa;
bìli pe nyɛ́ni wuʔɔ bèle mi pe suɔ pe wuʔɔvɔlilɔ mɛ́ bèle.
19 Mi Kàfɔli wi kpuʔɔrɔ kɛn yiɛlɛ wori jáari dèg.
20 A wi 'koli nɛ̀ sɛbɛ kùru wè nɛ̀ kɛn tɛnmɛzaʔa baakuɔwɔ mɛ́ wè,
nɛ́ kɛ́ nɛ̀ sɛ́nì tɛ́ni.
A pe mìɛni bèle baa tɛnmɛzaʔa nī gè a pe 'yiɛyɛ taʔa yè Zezi nɛ̄ wè.
21 A wi 'fali nɛ̀ séli nɛ ki nyu pe mɛ́ nɛ́ jo:
«Pàngɛ gè Kulocɛliɛ siɛnsɛbɛrɛ dáà yeli 'lúʔu yeli ngbúʔulo nī gèle,
ti nyɛ́nì fori.»
22 A pe mìɛni 'yɛ̀ nɛ wi wori nyu dè níɛ cúru wi nyasiɛntaanra ti wuʔu nɛ̄ gè.
A pe 'jo:
«Yusufu jaa wire túʔu bɛ̀ʔ pugo ?»
23 A wi 'pe yɛ:
«Mi 'ki cɛ́n yeli bága kàsiile náà wáa lè bè mi kɛn cɛngɛ káà bé jo:
‹Wajaawa,
ma sí mìɛ gbari kìɛ !
Gìi ki 'tóri baa Kapɛrinawu kàʔa mɛ́ gè weli nyɛ́nì ki wori lúʔu dè;
ma sí ki felige kpíʔile gè náʔa muɔ kàsiʔi nī gè !› »
24 A wi ní nɛ̀ jo:
«M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄,
pe wè nɛ Kulocɛliɛ siɛnjuuwo sɔ́migi wè nɛ kpàlí wi tuu kàʔa nī gèʔh.
25 «M'bé ti juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄,
lakicɛlilɛ pe 'puu nìʔɛbɛlɛ Isirayɛli kùlo nī lè Elii cɛngɛ nī gè,
bà waama pi cé yéri nɛ̀ taa yiʔɛlɛ taanri nɛ́ yeye kɔlini yè.
Kàsaʔa sì cé tuuʔ,
á fungo ki 'cùru kùlo ni mìɛni nī lè.
26 Nɛ̀ sí ki taa Kulocɛliɛ wiì cé Elii tun wè pe wàa nigbe mɛ́ Isirayɛli kùlo nī lèʔ.
Ki 'nyaa wi cé wi tun lakicuɔ wáà tiʔɛ nī Sarɛpita kàʔa mɛ́ baa Siidɔn tɛ́nimɛ nī bèi,
wi sa wi sáʔa.
27 Nɛ̀ pínɛ yaanyiɛmɛfɔlilɔ pe cé niʔɛ Isirayɛli kùlo nī lè Eliize cɛngɛ nī gè,
Kulocɛliɛ siɛnjuuliɛwɛ wè.
Nɛ̀ sí ki taa pe wàa fáala sì cé puʔɔ nɛ̀ cìileʔ,
ka laa Naama yákuɔ bɛ̀ʔ,
Siirii kùlo nàguɔ wèj.»
28 Bìli pe mìɛni pe 'puu baa tɛnmɛzaʔa nī gè,
bà pe kɛ́nì siɛnrɛ dáà lúʔu dè,
a pe funyɔ yi 'yɛ̀ kpuʔɔ.
29 A pe 'wi cò nɛ̀ wi ŋɔrigɔ nɛ̀ yige kàʔa kúrugu gè,
nɛ̀ fali nɛ́ wi ní nyagurugo láʔala nɛ̄ lè;
ki 'nyaa kàʔa ki 'puu fanʔa nyagurugo naamɛ wī.
Pe 'puu nɛ caa bàa wi ŋɔrigɔ cáan nyagurugo jùlɔgɔ nī gè wī.
30 A Zezi wi sí sùuri nɛ̀ yiri pe sunʔɔmɔ nī bè nɛ̀ fali wi koligo nīk.
Zezi wi 'gbòdolifɔli wáà puʔɔ Kapɛrinawu kàʔa nī
31 A Zezi wi 'kɛ́ Kapɛrinawu kàʔa mɛ́ gè,
n'gɛ baa Galile tɛ́nimɛ nī bè.
A cɛndɛnigɛ cɛngɛ cé gbɛ́nɛ̀ nɔ̀ gè,
wi nɛ̂ cé sɛ́ni siɛnnɛ tɛnmɛ bèle.
32 Wi tɛnmɛnɛ ni kɛnmɛ pi cé siɛnnɛ pe fungo wúɔ,
ki 'nyaa wi siɛnrɛ ti 'puu nɛ́ fànʔa níl.
33 Nàguɔ wáà 'puu baa tɛnmɛzaʔa nī gè,
gbòdolifɔli wi 'puu ki nàguɔ wè.
A wire 'fali nɛ̀ kɛ́nì kòkuugbuɔlɔ wáa sɛni,
nɛ́ jo:
34 «ʔé,
Zezi,
Nazarɛtiyé wuu,
gáa gī muɔ nɛ́ weli sunʔɔmɔ ní bè ?
Muɔ 'pɛn bè pa weli cúʔɔ wī lé ?
Mi 'ki cɛ́n siɛn ŋíì wī muɔ wè,
muɔ wī Tiɛlɛfun Siɛn wè,
ŋàa Kulocɛliɛ 'tun wè.»
35 A Zezi wi 'juu nɛ̀ jɛnmɛ wi nɛ̄,
nɛ́ wi yɛ:
«-Nyuɔ tɔ́n gè,
má yiri nàguɔ ŋáà nī wè !»
A gbòdoli wi 'nàguɔ nyɛri wè nɛ̀ cáan siɛnnɛ sunʔɔmɔ nī bè sɛni,
nɛ́ yiri wi nī;
wiì wi luɔʔ.
36 A fíɛrɛ siɛnnɛ pe mìɛni cò,
pe nyu nɛ pìye tìí nɛ́ jo:
«Cí,
siɛnrɛ díì felige dī mmɛ gè ?
Tire yē nɛ́ pìle ní nɛ́ ní fànʔa ní díɛ !
Wi cɛ́ni nyu gbòdolilom nɛ̄ bèle pe yigi siɛnnɛ nī bèle !»
37 A Zezi míʔɛ ki 'yiri ki tiʔɛ tɛ́nimɛ pi mìɛni nī.
Zezi wi 'yaala sáa puʔɔ
38 Bà tire 'tóri dè,
a Zezi wi 'yiri tɛnmɛzaʔa nī gè nɛ̀ kɛ́ Siimɔ kpáa mɛ́.
Siimɔ cuɔ yàa wiì puu gbɛ̀nwɛʔ,
céri ti yé fúugo wi nɛ̄ kpuʔɔ.
A pe 'Zezi náari wè nɛ́ wi yɛ wi- wi puʔɔ.
39 A Zezi wi sɛ́nì gbɔbi wi táanni,
nɛ́ fali nɛ̀ juu nɛ̀ jɛnmɛ cefuuro nɛ̄ dè.
A ti 'fali nɛ̀ wi yaʔa sɛni,
a wi 'yɛ̀ nɛ yagbuɔrɔ kpínʔini pe mɛ́.
40 Cɛngɛnyɛni ni kɛ́nì jíin lè,
bìli mɛ́ yaala 'puu bèle,
a pe 'pɛn nɛ́ pe yaala feliye yi mìɛni ní Zezi kúrugu wè.
A wi 'wi kiyɛ taʔala yè pe nɛ̄ nigbe nigbe,
nɛ̀ pe puʔɔ.
41 Gbòdolilo feliye sáa cé yiri yaala nī bèle níɛ kòkuʔulo wáari náa wáa:
«Muɔ wī Kulocɛliɛ Jaa wè !»
Zezi wi 'puu nɛ jɛnmɛ gbòdolilo nɛ̄ bèle,
wiì puu nɛ yèrí ki nɛ̄ peri nyuʔ.
Ki 'nyaa pe yé ki cɛ́n dí wire wī Kulocɛliɛ Siɛnnyiɛnɛgɔnwɔ wè.
Zezi wi 'yiri Kapɛrinawu kàʔa nī gè
42 Ki kpìɛnduu gè,
bà kpìɛnmɛ pi 'tuu bè,
a Zezi wi 'yiri nɛ̀ kɛ́ larigɛ nī baa siɛnnɛ sì puu bèleʔ.
A siɛnniʔɛmɛ pi 'yiri nɛ wi caa nɛ mári.
Bà pe sɛ́nì wi nyaa wè,
a pe 'jo wi- kò baa nɛ́ peli ní,
wi fǎga láʔa peli nɛ̄ʔ.
43 A Zezi wi sí pe yɛ:
«Ki 'yɛli mi sa Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ ki Kataanna Siɛnrɛ juu dè kàsɛnyɛ nī yè bè pínɛ,
nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄,
kire kɛnmɛ nɛ̄ Kulocɛliɛ wi 'mi tun.»
44 A wi 'kɛ́ nɛ̀ sɛ́ni Kulocɛliɛ siɛnrɛ nyu dè tɛnmɛzaaya nī yè Zude tɛ́nimɛ nī bè.