Siɛnnɛ nɛ́ dàala fùguzuɔlɔ wori dè
Dàala ŋɔ́daala wori dè
25
1 Bè Misa 'yaʔa baa Sinayii nyagurugo nɛ̄ gè, a Yewe 'ki juu wi mɛ́ nɛ́ joa:2 «Ma ki juu Isirayɛli siɛnnɛ mɛ́ bèle ma kele gálì tìɛ gèle pe nɛ̄:
«A yeli kɛ́nì jíin kùlo nī lè nàa mi bé kɛn yeli mɛ́ lè, yiʔɛlɛ kɔlisiin ó kɔlisiinwoli nɛ̄ lè, yeli bé dàala yaʔa lè ni- ŋɔ́ bè taa; kire ŋɔ́daala lɛ̀lɛ ni bé puu Yewe wolib.
3 «Yiʔɛlɛ kɔlini nī gèle, muɔ bé siʔi fáli gè bé muɔ ɛrɛzɛn fétire nyɛ́minɛ dè, bè siʔi ki yaliire líɛ dè. 4 Nɛ̀ ki yaʔa yiʔɛlɛ kɔlisiinwoli nɛ̄ lè, lire bé puu yiɛŋɔdaala forilo dàala mɛ́ lè, lire yiɛlɛ ni bé puu wàlidɛngɛlɛ Yewe mɛ́. Muɔ sǐ ga tíi muɔ siʔi fáli gèʔ, nɛ́ míɛni muɔ sǐ ɛrɛzɛn fétire nyɛ́minɛ dèʔ. 5 Muɔ sǐ ga tíi míɛni kágorigo yaliire líɛ dèʔ dàa ti bé sɛn tìimɛ dèʔ nɛ̀ ki líɛ ŋùʔɔ gíì ki 'tóri gèʔ, nɛ̀ pínɛ muɔ sǐ ga tíi ɛrɛzɛn yasɛnrɛ cuɔ dèʔ dàa muɔ sì nyɛ́minɛ dèʔ. Kire bè puu yiɛŋɔdaala dàala mɛ́ lè.
6 «Yaliire dáà dī kágoriyo nī yè, yeli ye mìɛni béri ti cuu de káa, muɔ wè, nɛ́ muɔ sùkulolo nàguɔlɔ nɛ́ cɛlilɛ bèle, nɛ́ siɛn ŋáà wī muɔ nɛ wi sàrí wè a wiī nɛ baara muɔ mɛ́ wè, nɛ́ nabɔnminɔ ní bèle bàli bīɛlɛ tɛ́ninɛ yeli sunʔɔmɔ nī bè, 7 nɛ́ muɔ yajuuro ní dè, nɛ́ míɛni nyàʔayɛrɛ ní dè. Yaliire dáà ti mìɛni ti sɛngi dàala nɛ̄ lè, tire bé puu dàa yeli béri líi dè.»
Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ lè
8 «Muɔ bé yiʔɛlɛ kɔlisiin tɔ́ri, ŋɔ́daala wuʔulo gèle, kire bé nyaa yiʔɛlɛ kɔlisiin tiɛyɛ kɔlisiin. Kire tɔ́rilɔ náà ni bé bìɛ yiʔɛlɛ togosiin nɛ́ kacɛri mɛ́. 9 Kire yiɛlɛ nī lè, yiʔɛlɛ togosiin nɛ́ kacɛriwoli lè, yeye kɔlisiinwuʔu nɛ̄ gè, ki cɛnyɛ kiɛwuʔu nɛ̄ gè, Kapiʔile Kàsulugosuɔ cɛngɛ nɛ̄ gè, yeli bé kàkpaanya wíi yè kpuʔɔ kùlo tiɛyɛ yi mìɛni nī.
10 «Yeli bé yiʔɛlɛ togosiin nɛ́ kpɔrigɔwoli wàli lè bè tɛ́ngɛ Yewe mɛ́ wè, bè kùlo siɛnnɛ pe mìɛni yaʔa wori juu dè. Kire bé puu yeli mɛ́ Kàkpaanya Wíic yiɛlɛ lè; siɛn ó siɛn bé koli bè kɛ́ wi tiʔɛ mɛ́ gè, siɛn ó siɛn bé koli bè kɛ́ wi narigɛ mɛ́ gè.
11 «Yiʔɛlɛ togosiin nɛ́ kpɔrigɔwoli ni bé puu yeli mɛ́ Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ: yeli sǐ ga tíi yaliire tánʔaʔ, yeli sǐ ga tíi míɛni yaliire líɛ dèʔ, dàa ti bé sɛn tìimɛ kágoriyo nī yè kire yiɛlɛ nī lèʔ. Yeli sǐ ga tíi míɛni ɛrɛzɛn yasɛnrɛ cuɔ dèʔ dàa ti 'sɛn fétire nɛ̄ dè dàa yeli sì nyɛ́minɛ dèʔ. 12 Nɛ́ ki cɛ́n Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ lire nī; yeli bé ni wàli bè tɛ́ngɛ Yewe mɛ́ wè. Yeli béri yaliire líi dè dàa ti 'sɛn tìimɛ kágoriyo nī yè.
13 «Kire Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ nī lè, siɛn ó siɛn bé koli bè kɛ́ wi tiʔɛ mɛ́ gè. 14 A yeli 'yakaa pári yeli siɛnnyɛni wáà mɛ́ wè, á kire bɛ̀ʔ a yeli 'yakaa suɔ yeli siɛnnyɛni wáà mɛ́ wè, yeli wáà fáala sì yɛli bèri kolimɔ kpínʔini wi siɛnnyɛni kɔli mɛ́ gèʔ. 15 A yeli nɛ caa bè siʔi suɔ gè, yeli 'yɛli bè ki wéli yiʔɛlɛ jori ke 'tóri nɛ̀ kúɔ nɛ̀ ki líɛ Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ líì nɛ̄ lè, bè sí ki cɛ́n yiʔɛlɛ jori ke 'kò bè ki líɛ bé pa nɔ̀ Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ láà nɛ̄. Ki lɔri ti bé tìɛ bè yɛli nɛ́ ŋùɔyɔ ní yè nyàa nī pe bé yaliire líɛ dè, fúɔ bè pa nɔ̀ Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ láà nɛ̄. 16 A ki 'nyaa yiʔɛlɛ nìʔɛgɛlɛ nɛ tíin bè ŋùɔyɔ fáli yè, bà siʔi lɔri ti bé gbɛ̀n; á ki 'nyaa yiʔɛlɛ kiyè kò nìʔɛgɛlɛ gèleʔ, bà kàa bè yiri siʔi ki lɔri nī dè. Ŋùɔyɔ nyuɔ kire ki bé siʔi ki lɔri tìɛ dè.
17 «Muɔ sì yɛli bèri kolimɔ kpínʔini muɔ siɛnnyɛni kɔli mɛ́ gèʔ; muɔ 'yɛli bèri muɔ Kulocɛliɛ fìʔɛ́ wè. Mi yē Yewe, yeli Kulocɛliɛ.
18 «Yeli béri mi fànʔa kele lúru gèle béri mi kàyuʔujuuro cògí dè. Bà ki bé kpíʔile yeli bé tɛ́ni kùlo nī lè yanyige nɛ̄. 19 Dàala ni béri ni yaliire kanʔa dè; yeli béri líi de tíngi. Bà yeli bé tɛ́ni baa yanyige nɛ̄.
20 «Dùʔɔ ki bé nyaa, yeli bé ki juu bé jo: ‹Gáa weli bága de líi yiʔɛlɛ kɔlisiinwoli nɛ̄ lè, bɛ̀ weli sì yaliire tánʔa dèʔ, bɛ̀ míɛni weli sǐ ga yaliire líɛ dèʔ ?› 21 Ye- ki cɛ́n, yiʔɛlɛ kɔliniwoli nī lè, mi bé diba taʔa wè yeli nɛ̄ kpuʔɔ, yeli nɛ́ dàala nɛ̄ lè, bà yiɛlɛ nigbe yaliire ti bé niʔɛ bè yiʔɛlɛ taanriwori kúɔ. 22 Yeli bé yaliire tánʔa dè yiʔɛlɛ kataanriwoli nɛ̄ lè, yeli bé sí yaliiliɛrɛ lìi dè fúɔ bè pa nɔ̀ yiʔɛlɛ kacɛriwoli nɛ̄ lè. Yeli béri yaliiliɛrɛ líi dè fúɔ bè taa yaliifɔnrɔ ti pa nɔ̀, yiʔɛlɛ kacɛriwoli nɛ̄ lè.»
Dàala nɛ́ saʔa pári wori dè
23 «Dàala niì yɛli bè pári bè láʔaʔ. Nɛ́ ki cɛ́n kùlo niī mi Yewe woli; yeli yē nabɔnminɔ tɛ́ninɛ mi kùlo nī lè, nɛ́ nabɔnnyaarilɛ. 24 Kire nɛ̄, tiʔɛ ó tiʔɛ yeli bé suɔ gè kùlo nī lè, yeli 'yɛli bè ki yaʔa tiʔɛ párifɔli wi narigɛ wuu wáà ní gbɛ̀ ki fùgu bè suɔ cígini.
25 «A ki 'nyaa muɔ siɛnnyɛni wáà 'kò fɔ̀ngɔfɔli wè, dí wi sí wi dàala láà pári fɔ̀ngɔ kɛnmɛ nɛ̄ bè, wi siinyɛni ŋáà wi 'kpɔni wi nɛ̄ wè, wire wi bé gbɛ̀ dàala fùgu lè bè suɔ, dàala náà wi 'pári lè. 26 A ki sí nyaa siɛn wáà yē baa, siinyɛni wè wi nɛ̄ wèʔ bè dàala fùgu lè bè suɔ lèʔ, á ki pɛ́nì nyaa wire tíimɛ wi 'wali taa bè ní dàala fùgu lè bè suɔ lè, 27 wi bé yiʔɛlɛ tɔ́ri gèle bè séli lɛ̀lɛ líì nī pe 'dàala pári lè wi mɛ́ lè. Wi bé dàala fùgu lè bè suɔ bè yɛli nɛ́ yiʔɛlɛ gílì nyuɔ ke 'kò gèle, sɛ́ni Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ ni- nɔ̀ lè. Bà wi bé koli bè pɛn wi dàala mɛ́ lè. 28 A ki sí nyaa wiì wali taaʔ bè ní koli bè dàala fùgu lè bè suɔ wèʔ, dàala ni bé kò ŋàa mɛ́ wi 'ni suɔ lè, fúɔ bè pa taa Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ ni pa nɔ̀. Kire lɛ̀lɛ nī lè, dàala ni bé koli bè kò ni kàfɔli wi woli, ŋàa mɛ́ ni yé kíni nɛ̀ puu lè.
29 «A ki 'nyaa wàa 'saʔa pári gàa gī kàʔa nī gàa pe 'sùlu nɛ́ gunliriye ní yè, wi bé ní gbɛ̀ ki fùgu bè suɔ sɛ́ni yiɛlɛ nigbe nɔ̀ lè. Yiɛlɛ nigbe sunʔɔmɔ nī bè, wi bé ní gbɛ̀ ki fùgu bè suɔ. 30 A ki 'nyaa kire saʔa gáà gè ki kàfɔli wiì jáa nɛ̀ ki fùgu nɛ̀ suɔ yiɛlɛ nigbe nī lèʔ, saʔa ki bé kò súuri ŋàa mɛ́ wi 'ki suɔ gè, nɛ́ wi pìile mɛ́ bèle. Kiǐ koli bè kɛn ki kàfɔli mɛ́ wèʔ, Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ nɛ̄ lèʔ. 31 Nɛ̀ sí ki yaʔa, saaya nyáà yī vòyo mɛ́ yè, yire nyáà piyè sùlu yèʔ, yire kele ke bé puu nugolo nɛ́ siiye wori ní dè: yire yè, pe bé gbɛ̀ yi fùgu bè suɔ. Nɛ́ míɛni Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ lè, yi bé koli bè kɛn yi kàfɔlilɔ mɛ́ bèle.
32 «Gàa ki 'Leviiyé kàaya wuʔu kúɔ gè nɛ́ yi saaya ní yè, Leviiyé peli bé gbɛ̀ koli bè yi fùgu bè suɔ lɛ̀lɛ ó lɛ̀lɛ nīd. 33 A ki cɛ́nì nyaa Leviiyé wuu wáà wi cé saʔa káà suɔ gàa gī Leviiyé wuʔu gè, saʔa ki bé ní koli bè kɛn wi Leviinyɛni mɛ́ wè, Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ nī lè. Leviiyé kàaya saaya yè, yire yē Leviiyé pe woyo, Isirayɛliyé sunʔɔmɔ nī bè. 34 Nɛ̀ taʔa ki nɛ̄, siiye nyáà yī Leviiyé kàaya táanni yè, yire sǐ gbɛ̀ páriʔ, nɛ́ ki cɛ́n yire yē pe woyo lɛ̀lɛ ó lɛ̀lɛ nī.»
Fuunmɔfɔli sáʔagɛnmɛ wori dè
35 «A ki 'nyaa muɔ siɛnnyɛni wáà 'kò fuunmɔfɔli wè, a wiǐ ní gbɛ̀ jáa bè wi fuʔɔ sàri gè muɔ mɛ́ wèʔ, muɔ 'yɛli bè wi sáʔa, kɛnmɛ bíì nɛ̄ muɔ sî nabɔnwɔ sáʔa wè, ŋàa wī tɛ́niwɛ yeli sunʔɔmɔ nī bè nɛ́ ŋàa wī nabɔnnyaariwɛ wè, kire ga buu wi gbɛ̀ kò sìi nɛ̄ muɔ táannie. 36 Muɔ fǎga de tɔ̀ni caa wi nīʔ, muɔ fǎga kàa taʔa wi yɛrɛ ti lɔri nɛ̄ dèʔ. Muɔ 'yɛli bèri muɔ Kulocɛliɛ fìʔɛ́ wè, dí muɔ siɛnnyɛni wi- kò sìi nɛ̄ muɔ táannif. 37 A muɔ 'wali fuʔɔ le wi nɛ̄ wè, muɔ fǎga tɔ̀ni taʔa fuʔɔ nɛ̄ gèʔ. A muɔ 'yaliire kɛn wi mɛ́ dè, muɔ sì yɛli bè tɔ̀ni caa ti nīʔ. 38 Mi yē Yewe yeli Kulocɛliɛ wè, ŋàa wi 'yeli yige Ezipiti kùlo nī lè, bè Kanaa kùlo kɛn lè yeli mɛ́, bè kò yeli Kulocɛliɛ.»
Baakuɔlɔ wori dè
39 «A ki 'nyaa muɔ siɛnnyɛni wáà 'kò fɔ̀ngɔfɔli wè, nɛ́ wìi pári muɔ mɛ́ wè, muɔ sì yɛli bè wi yaʔa wi de baara bɛ̀ sùkulowo tíɛlɛʔg. 40 Muɔ 'yɛli bè wi cò majo siɛn ŋáà muɔ nɛ sàrí wè wi baara muɔ mɛ́ wè, majo nabɔnwɔ wī ŋàa wiī tɛ́niwɛ muɔ táanni wè. Wi bé puu muɔ baakuɔwɔ fúɔ bè pa nɔ̀ Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ nɛ̄ lè. 41 Kire lɛ̀lɛ nī muɔ bé wi yaʔa wi- yiri muɔ tiʔɛ nī gè, wire nɛ́ wi pìile ní bèle; wi bé koli bè kɛ́ wi narigɛ mɛ́ gè, wi tobilo dàala mɛ́ lè. 42 Nɛ́ ki cɛ́n, bàli mi 'yige Ezipiti kùlo nī lè, piyē mi baakuɔlɔ; piyè yɛli pe- pe pári majo sùkulolo bīɛlɛʔ. 43 Muɔ fǎga de wi nári nɛ́ fungbɛngɛ níʔ; muɔ béri fìʔɛ́ muɔ Kulocɛliɛ nɛ̄ wè.
44 «Yeli sùkulolo nàguɔlɔ nɛ́ cɛlilɛ bèle, pe 'yɛli peri kɔ́ngi kùlogolo mɛ́ gèle, gàli gīɛlɛ yeli táanni gèle. 45 Yeli bé gbɛ̀ jáa bè pàli suɔ míɛni nabɔnminɔ mɛ́ bèle, bàli pe pɛ́nì tɛ́ni yeli kùlo nī lè, á kire bɛ̀ʔ yeli bé gbɛ̀ jáa míɛni bè pe pìile pálì suɔ, bàli pe 'sii yeli sunʔɔmɔ nī bè. Pe bé kò yeli wuulo. 46 Yeli bé gbɛ̀ pe yaʔa pe- kò yeli pìile kɔrigɔ, peli sùkulolo bèle, bè puu pe wuulo súuri. Nɛ̀ ki yaʔa yeli wáà fáala sǐ ga tíi yeli siinyɛni Isirayɛli wuu wáà cò nɛ́ fungbɛngɛ níʔ.
47 «A ki sí nyaa nabɔnwɔ ŋáà wī tɛ́niwɛ yeli kùlo nī lè, a wi pɛ́nì wali taa wè, a Isirayɛli wuu wáà sɛ́nì wìi pári wi mɛ́ fɔ̀ngɔ kɛnmɛ nɛ̄ bè, á kire bɛ̀ʔ nabɔnwɔ wáà narigɛ siimɛ wuu mɛ́ wè, 48 kɛnmɛ 'yɛli bè puu Isirayɛli siɛn mɛ́ wè wi siinyɛni wáà ní gbɛ̀ wi fùgu bè suɔ, a ki cɛ́nì nyaa wi yé wìi pári wī wè. 49 Nɛ́ míɛni, wi tuu wi siinyɛni, á kire bɛ̀ʔ wi tuu wi siinyɛni jaa, kire ga laa wi narigɛ wuu wáà ŋàa wi 'kpɔni wi nɛ̄ wè, wire tíimɛ bé gbɛ̀ jáa bè wìi fùgu bè suɔ. A ki sí nyaa wire tíimɛ 'wali taa wè, wi bé gbɛ̀ wìi fùgu bè suɔ.
50 «Wi bé yiʔɛlɛ nyuɔ tɔ́ri gèle, wire nɛ́ ŋàa wi 'wi suɔ wè, gàli nyuɔ ke 'kò nɛ̀ ki líɛ lɛ̀lɛ líì nī wi 'wi suɔ wè sɛ́ni Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ ni 'nɔ̀ lè. Wi suɔ lɔri ti bé juu bè yɛli nɛ́ yiʔɛlɛ nyuɔ ní gè, nɛ̀ yɛli nɛ́ sàri ní wè ŋàa baakuɔwɔ cî gbɛ̀ taa kire yiʔɛlɛ nyuɔ nī gè. 51 A ki sí nyaa yiʔɛlɛ gálì ke 'kò sɛ́ni Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ ni 'nɔ̀ lè, kiyē nìʔɛgɛlɛ gèle, Isirayɛli wuu ŋáà wi 'wìi pári wè, wali ŋáà wi bé núgo gɛn wè, wi bé puu nìʔɛwɛ. 52 A ki sí nyaa yiʔɛlɛ gálì nyuɔ ke 'kò sɛ́ni Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ ni 'nɔ̀ lè, ke wè nìʔɛgɛlɛ gèleʔ, wi bé wali cɛ̀ri núgo bè kɛn ŋàa mɛ́ wi 'wi suɔ wè. 53 Bè wi 'yaʔa baa wi kàfɔli tiʔɛ nī gè, wi 'yɛli wi de wi tɔ́ri baakuɔwɔ tíɛlɛ ŋàa wi baara wi mɛ́ yiɛlɛ nī lè. Yeli 'yɛli bè ki cò cɛ̀ngɛ wi kàfɔli wi fǎri wi nári nɛ́ fungbɛngɛ níʔ. 54 A piyè sí wi fùgu nɛ̀ suɔʔ ki kɛnmɛ báà pi pàa nɛ̄ bèʔ, wi kàfɔli wi bé wi yaʔa wi- kɛ́, nɛ́ wi pìile ní bèle, Kàkpaanya Wíi yiɛlɛ nɛ̄ lè.
55 «Nɛ́ ki cɛ́n Isirayɛli siɛnnɛ piyē mi sùkulolo bálì mi 'yige Ezipiti kùlo nī lè. Mi yē Yewe, yeli Kulocɛliɛ wè.»